Αριθμός 3928/1996

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ Β'

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 22 Μαίου 1996 με την εξής σύνθεση : Σ. Γιάγκας, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του ΒΆ Τμήματος, Δ. Κωστόπουλος, Ν. Σκλίας, Σύμβουλοι, Α. Γκότσης, Σ. Μαρκάτης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Μ. Μπερδεμπέ, Γραμματέας του ΒΆ Τμήματος.

Για να δικάσει την από 25ης Απριλίου 1994 αίτηση:

Της Α.Ε. με την επωνυμία "ΠΕΙΡΑΪΚΗ - ΠΑΤΡΑΪΚΗ, Βιομηχανία Βάμβακος Α.Ε.", που εδρεύει στην Αθήνα (οδός Δ. αρ. 8), η οποία τελεί υπό εκκαθάριση, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Νικ. Σταυρόπουλο (Α.Μ. 958), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο, κ α τ ά του Υπουργού Οικονομικών, ο οποίος παρέστη με τον Παρ. Βαρελά, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Με την αίτηση αυτή η αναιρεσείουσα εταιρεία επιδιώκει να αναιρεθεί η 2141/1993 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Παρέδρου Σ. Μαρκάτη.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της αναιρεσείουσας εταιρείας, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου κ α ι,

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα

Σκέφθηκε κατά το νόμο

1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αιτήσεως κατεβλήθησαν τα νόμιμα τέλη (υπ' αριθ. 7482665-6/1994 διπλότυπα εισπράξεως της Δ.Ο.Υ. Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών) και το παράβολο (υπ' αριθ. Α.997006-7, 972998-9/1994 ειδικά γραμμάτια παραβόλου).

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται, παραδεκτώς, η αναίρεση της υπ' αριθ. 2141/1993 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απερρίφθη έφεση της αναιρεσείουσας εταιρείας κατά της υπ' αριθ. 10027/1992 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την τελευταία απόφαση είχε απορριφθεί προσφυγή της αυτής εταιρείας κατά της σιωπηράς αρνήσεως του Προϊσταμένου της Δημοσίας Οικονομικής Υπηρεσίας Φορολογίας Ανωνύμων Βιομηχανικών Εταιρειών Αθηνών να αποδεχθεί ανάκληση δηλώσεων αποδόσεως τελών χαρτοσήμου επί συμβάσεων παροχής πιστώσεων σε ανοικτό λογαριασμό.

3. Επειδή, στο άρθρο 15 παρ. 8 του Κ.Ν.Τ.Χ. ορίζεται ότι "Συμβάσεις παροχής πιστώσεων εις ανοικτόν λογαριασμόν ησφαλισμένων ή μη δι' ενεχύρου . . . υπόκεινται εις τέλος χαρτοσήμου ήμισυ επί τοις εκατόν (0,50) επί του ποσού δι' ο η πίστωσις και δι' έκαστον έτος της διαρκείας αυτής . . .". Εξ άλλου, στο άρθρο 2 του Ν. 1642/1986 "Για την εφαρμογή του φόρου προστιθέμενης αξίας και άλλες διατάξεις" (φ. ΑΆ125) ορίζεται ότι αντικείμενο του φόρου είναι, μεταξύ άλλων, "η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, εφόσον πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στην ελληνική επικράτεια από υποκείμενο στο φόρο που ενεργεί με αυτή την ιδιότητα". Περαιτέρω, στην παράγραφο 1 του άρθρου 8 του ιδίου νόμου ορίζεται ότι "παροχή υπηρεσιών, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2, θεωρείται κάθε πράξη που δεν συνιστά παράδοση αγαθών, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως 7 ..." και στην παράγραφο 1 του άρθρου 15 ότι "Στην παράδοση αγαθών . . . και στην παροχή υπηρεσιών, ως φορολογητέα αξία λαμβάνεται η αντιπαροχή που έλαβε ή πρόκειται να λάβει ο προμηθευτής των αγαθών ή αυτός που παρέχει τις υπηρεσίες, προσαυξημένη με οποιαδήποτε παροχή που συνδέεται άμεσα με αυτή". Ακολούθως, κατά το άρθρο 18 παρ. 1 περ. κδΆ "απαλλάσσονται από το φόρο η χορήγηση και η διαπραγμάτευση πιστώσεων, καθώς και η διαχείρισή τους από το πρόσωπο που τις χορηγεί", στην παράγραφο δε 1 του άρθρου 57 ορίζονται τα εξής :

"Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται οι διατάξεις :

α) . . .

β) για την επιβολή τελών χαρτοσήμου στις πράξεις τις οποίες προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 2 του παρόντος νόμου και στα παρεπόμενά τους σύμφωνα, καθώς και για την επιστροφή της μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης στις εξαγωγές εγχωρίως παραγομένων προϊόντων. . . Δε θίγονται οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή τελών χαρτοσήμου στα μισθώματα ακινήτων, στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων, στις αποδείξεις πληρωμής αποζημίωσης, για ασφαλίσεις κάθε είδους, που δίνονται σε ασφαλιστικές εταιρείες, στα χορηγούμενα από ασφαλιστικές εταιρείες δάνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής και στις εξαγορές (RACHATS) ασφαλιστηρίων ζωής από ασφαλιστικές εταιρείες,

γ) . . .". Τέλος, το άρθρο 67 του νόμου αυτού ορίζει ότι η ισχύς των διατάξεων του αρχίζει από 1ης Ιανουαρίου 1987.

4. Επειδή, από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι η παροχή πιστώσεως σε ανοικτό λογαριασμό περιλαμβάνεται μεταξύ των πράξεων του άρθρου 2 του Ν. 1642/1986 ως παροχή υπηρεσιών υποκειμένη κατ' αρχήν στον φόρο προστιθεμένης αξίας, πλην απαλλασσόμενη αυτού κατά το άρθρο 18 παρ. 1 περ. κδΆ. Συνεπώς, το άρθρο 15 παρ. 8 του Κ.Ν.Τ.Χ., με το οποίο επιβάλλεται τέλος χαρτοσήμου επί των συμβάσεων παροχής πιστώσεως σε ανοικτό λογαριασμό, καταργήθηκε από 1.1.1987 δυνάμει του άρθρου 57 παρ. 1 του Ν. 1642/1986 διότι με τη διάταξη αυτή καταργήθηκαν οι διατάξεις επιβολής τελών χαρτοσήμου στις πράξεις του άρθρου 2 του τελευταίου νόμου, οίες συνιστούν και οι συμβάσεις παροχής πιστώσεων.

5. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, η αναιρεσείουσα εταιρεία, κατά την διάρκεια των ετών 1987 και 1988, συνήψε ανανεώσεις συμβάσεων πιστώσεως σε ανοικτό λογαριασμό με τον Οργανισμό Ανασυγκροτήσεως Επιχειρήσεων και την Τράπεζα Επαγγελματικής Πίστεως και κατέβαλε τα κατά το άρθρο 15 παρ. 8 του Κ.Ν.Τ.Χ. τέλη χαρτοσήμου. Μεταγενέστερο αίτημά της περί επιστροφής των τελών, κατ' ανάκληση των δηλώσεών της, ως αχρεωστήτως καταβληθέντων λόγω καταργήσεως του άρθρου 15 παρ. 8 Κ.Ν.Τ.Χ. από 1.1.19187 απερρίφθη σιωπηρώς από την φορολογική αρχή. Το διοικητικό εφετείο έκρινε νόμιμη την απόρριψη του αιτήματος της εταιρείας με την σκέψη ότι αντικείμενο του φόρου προστιθέμενης αξίας δεν αποτελεί η σύμβαση παροχής πιστώσεως σε ανοικτό λογαριασμό, αλλ' η αμοιβή από την παροχή της πιστώσεως και ότι, ως εκ τούτου, μη περιλαμβανομένης της συμβάσεως αυτής στις πράξεις του άρθρου 2 του Ν. 1642/1986, το τέλος χαρτοσήμου που επιβάλλεται στην εν λόγω σύμβαση δεν καταργήθηκε με το άρθρο 57 παρ. 1 του ως άνω νόμου. Η κρίση αυτή του διοικητικού εφετείου δεν είναι νομίμως αιτιολογημένη διότι, σύμφωνα με την προηγούμενη σκέψη, με το άρθρο 57 παρ. 1 του Ν. 1642/1987 καταργήθηκαν και οι διατάξεις που επιβάλλουν τέλος χαρτοσήμου επί συμβάσεων παροχής πιστώσεως σε ανοικτό λογαριασμό. Για τον λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, η δε υπόθεση, που χρήζει διευκρινίσεως ως προς το πραγματικό, πρέπει να παραπεμφθεί στο ίδιο δικαστήριο για νέα κρίση.

Δ ι ά τ α ύ τ α

Δέχεται την αίτηση.

Αναιρεί την υπ' αριθ. 2141/1993 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, στο οποίο παραπέμπει την υπόθεση συμφώνως προς το σκεπτικό.

Διατάσσει την επιστροφή του παραβόλου.

Επιβάλλει στο Δημόσιο την δικαστική δαπάνη της αναιρεσείουσας, η οποία ανέρχεται σε είκοσι οκτώ χιλιάδες (28.000) δραχμές.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 27 Μαίου 1996 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 11ης Ιουλίου 1996.

Ο Πρόεδρος του ΒΆ Τμήματος Σ. Γιάγκας

Η Γραμματέας του ΒΆ Τμήματος Μ. Μπερδεμπέ