Αριθμός 527/2015

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 6 Ιουνίου 2014, με την εξής σύνθεση: Σωτ. Ρίζος, Πρόεδρος, Γ. Παπαγεωργίου, Ιω. Μαντζουράνης, Αικ. Σακελλαροπούλου, Δ. Αλεξανδρής, Δ. Σκαλτσούνης, Αρ.-Γ. Βώρος, Σπ. Μαρκάτης, Φ. Ντζίμας, Ηρ. Τσακόπουλος, Α. Καλογεροπούλου, Β. Ραφτοπούλου, Κων. Φιλοπούλου, Δ. Μακρής, Β. Αναγνωστοπούλου - Σαρρή, Σ. Βιτάλη, Ηλ. Μάζος, Β. Κίντζιου, Ελ. Παπαδημητρίου, Σύμβουλοι, Κ. Μαρίνου, Μ. – Ελ. Παπαδημήτρη, Χ. Χαραλαμπίδη, Πάρεδροι. Από τους ανωτέρω οι Σύμβουλοι Ηρ. Τσακόπουλος και Β. Ραφτοπούλου, καθώς και η Πάρεδρος Κ. Μαρίνου, μετέχουν ως αναπληρωματικά μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ. 2 του ν. 3719/2008. Γραμματέας η Μ. Παπασαράντη. Για να αποφανθεί επί προδικαστικών ερωτημάτων που υποβλήθηκαν με την 2223/2012 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών (άρθρο 1 παρ. 2 ν. 3900/2010), σχετικά με την από 20 Σεπτεμβρίου 2010 αίτηση: των:

1) ......., κατοίκου Αθηνών κ.λπ , ……….. κατά του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού και ήδη Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, ο οποίος παρέστη με τις:

1) Ευαγγελία Σκαλτσά, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους και

2) Φωτεινή Δεδούση, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Στη δίκη παρεμβαίνουν οι: Α.

1) ....,

κ.λπ. ………..

Η πιο πάνω αίτηση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατόπιν της 1175/2014 αποφάσεως του Γ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, προκειμένου να επιλύσει η Ολομέλεια το ζήτημα που αναφέρεται στην απόφαση.

Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν:

α) η παράλειψη της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων να τους διορίσει κατά το σχολικό έτος 2010-2011 στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως η παράλειψη αυτή εκδηλώθηκε με τις 100369/Δ2/12.8.2010, Φ.361.1/269/102629/Δ1/20.8.2010 και Φ.361.1/270/102630/Δ1/20.8.2010 αποφάσεις της Υπουργού (Γ΄ 772/2010, διορθώσεις σφαλμάτων Γ΄ 840/2010 και 904/2010), με τις οποίες διορίστηκαν εκπαιδευτικοί κλάδων και ειδικοτήτων των αιτούντων, κατά παράλειψη των τελευταίων και

β) το 71603/Δ2/21.6.2010 έγγραφο του Διευθυντή της Διεύθυνσης Προσωπικού Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, απαντητικό στην από 31.5.2010 αίτηση ορισμένων αιτούντων.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της παραπεμπτικής αποφάσεως, η οποία επέχει θέση εισηγήσεως, από τον εισηγητή, Σύμβουλο Δ. Σκαλτσούνη.

Κατόπιν το Δικαστήριο άκουσε τους πληρεξουσίους των αιτούντων που παρέστησαν, οι οποίοι τοποθετήθηκαν επί των προδικαστικών ερωτημάτων, ανέπτυξαν και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησαν να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο των παρεμβαινουσών που παρέστησαν, ο οποίος τοποθετήθηκε επί των προδικαστικών ερωτημάτων και ζήτησε να γίνει δεκτή η παρέμβαση και τις αντιπροσώπους του Υπουργού, οι οποίες διατύπωσαν την άποψή τους επί των ερωτημάτων και των λόγων ακυρώσεως και ζήτησαν την απόρριψη της αίτησης.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου και

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα

Σκέφθηκε κατά το Νόμο

1. Επειδή, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με την 2223/2012 απόφασή του υπέβαλε στο Συμβούλιο της Επικρατείας προδικαστικά ερωτήματα κατά το άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 3900/2010 (Α΄ 213), τα οποία αφορούν εκκρεμή ενώπιόν του αίτηση ακυρώσεως των ..... κ.λπ. Οι αιτούντες είναι εκπαιδευτικοί περιληφθέντες στους οριστικούς πίνακες διοριστέων του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) του διαγωνισμού έτους 2008 και ζητούν να ακυρωθεί:

α) η παράλειψη της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων να τους διορίσει κατά το σχολικό έτος 2010-2011 στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως η παράλειψη αυτή εκδηλώθηκε με τις 100369/Δ2/12.8.2010, Φ.361.1/269/102629/Δ1/20.8.2010 και Φ.361.1/270/102630/Δ1/20.8.2010 αποφάσεις της Υπουργού (Γ΄ 772/2010, διορθώσεις σφαλμάτων Γ΄ 840/2010 και 904/2010), με τις οποίες διορίστηκαν εκπαιδευτικοί κλάδων και ειδικοτήτων των αιτούντων, κατά παράλειψη των τελευταίων∙

β) το 71603/Δ2/21.6.2010 έγγραφο του Διευθυντή της Διεύθυνσης Προσωπικού Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, απαντητικό στην από 31.5.2010 αίτηση ορισμένων αιτούντων.

2. Επειδή, η υπόθεση εισήχθη ενώπιον του Γ΄ Τμήματος υπό επταμελή σύνθεση. Το Τμήμα εξέδωσε την 1175/2014 απόφαση, με την οποία έκρινε οριστικώς ότι τα προδικαστικά ερωτήματα είχαν υποβληθεί παραδεκτώς. Περαιτέρω, με οριστικές διατάξεις της ίδιας απόφασης το Τμήμα έκρινε απαράδεκτη την παράσταση ενώπιόν του των αιτουσών ...., ..... και .....η, οι οποίες δεν είχαν νομιμοποιηθεί ενώπιον του Εφετείου· έκρινε επίσης παραδεκτή την παρέμβαση των .... κ.λπ., οι οποίοι είναι, κατά τα προβαλλόμενα, όπως οι αιτούντες, εκπαιδευτικοί περιληφθέντες στους οριστικούς πίνακες διοριστέων του Α.Σ.Ε.Π. του διαγωνισμού έτους 2008 και μη διορισθέντες έως και το σχολικό έτος 2010-2011, ήδη δε διάδικοι σε εκκρεμείς δίκες, στις οποίες τίθενται τα ίδια ζητήματα (άρθρο 1 παρ. 1 εδαφ. όγδοο ν. 3900/2010, όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση της παρ. 1 από το άρθρο 40 παρ. 1 του ν. 4055/2012 - Α΄ 51).

Επί της ουσίας, το Τμήμα έκρινε ότι ετίθετο ζήτημα αντιθέσεως του άρθρου 9 παρ. 1, 8 και 9 του ν. 3848/2010 (Α΄ 71) προς τις διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 1 και 103 παρ. 7 του Συντάγματος. Για το λόγο αυτό, αλλά και λόγω σπουδαιότητας, το ζήτημα και η υπόθεση, κατά τις μη οριστικές κρίσεις της απόφασης, παραπέμφθηκαν στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου (άρθρα 100 παρ. 5 Συντάγματος, 14 παρ. 2 περ. β΄ και 5 εδαφ. τελευταίο π.δ. 18/1989 – Α΄ 8 αντίστοιχα).

3. Επειδή, ενώπιον της Ολομελείας παρενέβησαν κατʼ επίκληση του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010 οι .... κ.λπ. Η παρέμβαση κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 5.6.2014, μια ημέρα πριν από τη συζήτηση της υπόθεσης (6.6.2014). Συνεπώς, είναι εκπρόθεσμη και άρα απορριπτέα ως απαράδεκτη (άρθρο 49 παρ. 2 π.δ. 18/1989).

4. Επειδή, κατά την παρ. 1 του άρθρου 103 του Συντάγματος:

«Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι εκτελεστές της θέλησης του Κράτους και υπηρετούν το λαό·... Τα προσόντα και ο τρόπος του διορισμού τους ορίζονται από το νόμο»·

κατά την παρ. 7, προστεθείσα με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής:

«Η πρόσληψη υπαλλήλων στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ..., γίνεται είτε με διαγωνισμό είτε με επιλογή σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια και υπάγεται στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής, όπως νόμος ορίζει. …».

Τέλος, κατά την παρ. 6 του άρθρου 118, προστεθείσα με το ίδιο Ψήφισμα:

«Προβλεπόμενες ή διατηρούμενες στο νόμο 2190/1994, όπως αυτός ισχύει, εξαιρέσεις από την αρμοδιότητα του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού εξακολουθούν να ισχύουν».

5. Επειδή, με την παρ. 7 του άρθρου 103 του Συντάγματος κατοχυρώνονται οι αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας κατά το διορισμό των δημόσιων υπαλλήλων, οι οποίες συνάγονται, καταρχήν, και από τις γενικότερες διατάξεις της παρ. 1 του ίδιου άρθρου και αποτελούν ειδικότερη έκφραση της συνταγματικής αρχής της ισότητας και του δικαιώματος ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και συμμετοχής στην οικονομική ζωή της χώρας (άρθρα 4 παρ. 1 και 5 παρ. 1 Συντάγματος).

Ειδικότερα, η πρόσληψη υπαλλήλων

α) γίνεται με δύο τρόπους, είτε με διαγωνισμό είτε με επιλογή σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια και

β) υπάγεται στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής. Ο έλεγχος μπορεί είτε να είναι πλήρης, είτε να αφορά τη νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού ή της επιλογής και να περιλαμβάνει τον έλεγχο νομιμότητας της πράξης με την οποία τελειούται η οικεία, κατά περίπτωση, διαδικασία· μέσω δε αυτού, ενόψει της φύσεως της διαδικασίας ως σύνθετης διοικητικής ενέργειας, ελέγχεται η νομιμότητα και των προηγούμενων σταδίων αυτής (βλ. σχετ. Π.Ε. 230/2008 Ολομ.).

Ενόψει των ανωτέρω, η, μεταβατικού χαρακτήρα και εξαιρετική, διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 118 πρέπει να ερμηνευθεί στενά, ως έχουσα την έννοια ότι εξακολουθούν να ισχύουν, και μετά τη συνταγματική αναθεώρηση, οι προβλεπόμενες στο ν. 2190/1994 (Α΄ 28) εξαιρέσεις από την αρμοδιότητα του Α.Σ.Ε.Π., εφόσον δεν είχαν καταργηθεί ή τροποποιηθεί όχι μόνον άμεσα, με ευθεία αναφορά στις διατάξεις του νόμου αυτού, αλλά και έμμεσα, με μεταγενέστερες νομοθετικές ρυθμίσεις μέχρι την ψήφιση στις 6.4.2001 του αναθεωρημένου Συντάγματος.

Επομένως, για να κριθεί η συμβατότητα με τις ως άνω διατάξεις του Συντάγματος νομοθετικών ρυθμίσεων μεταγενέστερων της συνταγματικής αναθεώρησης, με τις οποίες μεταβάλλονται οι προϋποθέσεις και ο τρόπος διορισμού των μόνιμων εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, θα ληφθούν υπόψη όχι μόνον η μνημονευόμενη στην έβδομη σκέψη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 2190/1994, η οποία εξαίρεσε τους διορισμούς αυτούς από την αρμοδιότητα του Α.Σ.Ε.Π., αλλά και η όλη εξέλιξη του νομοθετικού καθεστώτος επί του ζητήματος αυτού και, ειδικότερα, οι μεταγενέστερες του νόμου αυτού και προγενέστερες της συνταγματικής αναθεώρησης διατάξεις, με τις οποίες έμμεσα τροποποιήθηκε ή και καταργήθηκε η τελευταία διάταξη (Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008 Ολομ.).

6. Επειδή, υπό την ισχύ του ν. 1566/1985 (Α΄ 167) και σύμφωνα με το άρθρο 15 αυτού, οι διορισμοί των εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία γίνονταν από ετήσιους πίνακες διοριστέων (επετηρίδα), με σειρά καθοριζόμενη, για τους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης από το βαθμό του πτυχίου και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Κατά το άρθρο 17, αν απουσίαζαν από τα σχολεία εκπαιδευτικοί, καθώς και αν υπήρχαν άλλες έκτακτες ανάγκες, δημιουργούμενες κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους, προσλαμβάνονταν με αίτησή τους προσωρινοί αναπληρωτές με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου από αυτούς που είχαν υποβάλει αίτηση διορισμού σε θέσεις μόνιμων εκπαιδευτικών (παρ. 1).

Προσωρινοί αναπληρωτές προσλαμβάνονταν επίσης με μειωμένο ωράριο διδασκαλίας, όταν οι προβλεπόμενες από το πρόγραμμα ώρες διδασκαλίας δεν δικαιολογούσαν διορισμό μόνιμων εκπαιδευτικών (παρ. 2). Η πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών γινόταν με πράξη των προϊσταμένων των διευθύνσεων πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ύστερα από πρόταση των περιφερειακών υπηρεσιακών συμβουλίων.

Σε περίπτωση υποβολής περισσότερων αιτήσεων για τις ίδιες θέσεις, ετηρείτο η σειρά υποβολής των αιτήσεων για το διορισμό σε θέσεις μόνιμων εκπαιδευτικών. Η απόλυση των προσωρινών αναπληρωτών γινόταν αυτοδικαίως με τη λήξη του διδακτικού έτους χωρίς αποζημίωση. Αν δεν υπήρχαν ή δεν προσφέρονταν για πρόσληψη σε θέσεις προσωρινών αναπληρωτών υποψήφιοι για διορισμό εκπαιδευτικοί, μπορούσαν, καταρχήν, να προσληφθούν ως προσωρινοί αναπληρωτές ιδιώτες έχοντες τα προσόντα διορισμού (παρ. 3). Τέλος, με την παρ. 17 του άρθρου 14 θεσπίστηκε η δυνατότητα και καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις πρόσληψης ωρομισθίων.

7. Επειδή, με τα άρθρα 1 και 2 του ν. 2190/1994 συνεστήθη ως ανεξάρτητη Αρχή το Α.Σ.Ε.Π., στο οποίο ανατέθηκε η αρμοδιότητα ελέγχου της ορθής εφαρμογής των διατάξεων που διέπουν τους διορισμούς και τις προσλήψεις στο δημόσιο τομέα. Σκοπός του νόμου ήταν, κατά την εισηγητική του έκθεση, «η απεξάρτηση των προσλήψεων και διορισμών στο δημόσιο τομέα από οποιαδήποτε κυβερνητική ή άλλη παρέμβαση και η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της κοινής γνώμης στον ευαίσθητο αυτό τομέα», καθώς και η καθιέρωση συστήματος «με κύρια χαρακτηριστικά τη διαφάνεια, την αντικειμενικότητα και την αξιοκρατία υπό την εγγύηση του Α.Σ.Ε.Π.», ενώ «βασικές μέθοδοι (ή διαδικασίες) του συστήματος προσλήψεων είναι, αφενός ο διαγωνισμός για τις θέσεις των διοικητικών υπό στενή έννοια, καθηκόντων ... και αφετέρου η σειρά (πίνακες) προτεραιότητας, βάσει σαφώς καθορισμένων αξιοκρατικών κριτηρίων για τις λοιπές θέσεις...».

Με το άρθρο 14 παρ. 2 ορίστηκαν κατηγορίες δημόσιων λειτουργών και υπαλλήλων εξαιρούμενες από το εισαγόμενο με το νόμο σύστημα προσλήψεων, είτε διότι διείποντο από ειδικό συνταγματικό ή νομοθετικό καθεστώς με ειδικές διαδικασίες πρόσληψης είτε διότι η φύση των καθηκόντων τους δεν συμβιβαζόταν με το σύστημα του νόμου. Στις εξαιρέσεις υπήχθη, μεταξύ των άλλων, το εκπαιδευτικό προσωπικό της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (περ. γ΄), για το οποίο ίσχυε σύστημα προσλήψεων με βάση ετήσιους πίνακες διοριστέων.

8. Επειδή, με το άρθρο 6 του ν. 2525/1997 (Α΄ 188) καταργήθηκε από το έτος 1998 το σύστημα κατάρτισης πινάκων διοριστέων μόνιμων εκπαιδευτικών με βάση τη σειρά εγγραφής στην επετηρίδα και αντικαταστάθηκε από σύστημα κατάρτισης πινάκων διοριστέων με βάση την επιτυχία σε διαγωνισμό διενεργούμενο, ανά διετία, με αφετηρία το έτος 1998, από το Α.Σ.Ε.Π. (παρ. 1 και 3)· προβλέφθηκε δε μεταβατική περίοδος πέντε ετών (1998-2002) παράλληλης λειτουργίας των δύο συστημάτων, με διαδοχικά μειούμενο το ποσοστό των διοριζομένων με βάση την επετηρίδα (παρ. 2).

Kατά τη μεταβατική περίοδο προβλέφθηκε ειδική ευνοϊκή ρύθμιση για τους εκπαιδευτικούς που υπηρέτησαν ως προσωρινοί αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι, συνιστάμενη στην, υπό προϋποθέσεις, προσαύξηση της βαθμολογίας τους στους διαγωνισμούς του Α.Σ.Ε.Π. (παρ. 5). Με τα δεδομένα αυτά, ο νομοθέτης δεν εξομοίωσε τους προσωρινούς αναπληρωτές με τους λοιπούς αδιόριστους εκπαιδευτικούς, αλλά διαφοροποίησε τους εκπαιδευτικούς της κατηγορίας αυτής από τους άλλους, με την ενίσχυση της βαθμολογίας τους καθόλη τη μεταβατική περίοδο, διευκολύνοντας τον ταχύτερο διορισμό τους στη δημόσια εκπαίδευση (Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008).

9. Επειδή, περαιτέρω, με το άρθρο 138 του ν. 2725/1999 (Α΄ 121) θεσπίστηκαν δύο ρυθμίσεις υπέρ των προσωρινών αναπληρωτών, οι οποίοι ήταν ως τις 31.12.1997 εγγεγραμμένοι στους πίνακες διοριστέων εκπαιδευτικών του ν. 1566/1985:

α) η κατά προτεραιότητα πρόσληψή τους ως προσωρινών αναπληρωτών από το διδακτικό έτος 1999-2000, με δυνατότητα ανανέωσης της σύμβασης για καθένα από τα επόμενα διδακτικά έτη μέχρι το 2002-2003 και μέχρι την εξάντληση του οικείου πίνακα, εφόσον δεν διορίζονταν σε θέσεις μόνιμων εκπαιδευτικών κατά το ν. 1566/1985·

β) ο διορισμός τους, κατά σειρά εγγραφής στον οικείο πίνακα, σε κενές οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών και σε ποσοστά οριζόμενα με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με βάση το σύνολο των κενών θέσεων κατά κλάδο από το έτος 2003 και εφεξής. Στη συνέχεια, με το ν. 2834/2000 (Α΄ 160) επιχειρήθηκε η μεταρρύθμιση του ν. 2525/1997 με κύριο στόχο τη βελτίωση της διαδικασίας διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π., προκειμένου να επιτυγχάνεται η πρόσληψη του καλύτερου δυναμικού των εκπαιδευτικών.

Προς τούτο προβλέφθηκαν:

α) η εισαγωγή του κλειστού αριθμού των θέσεων, οι οποίες ορίζονταν με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (άρθρο 1 παρ. 3)•

β) η προσθήκη των θέσεων, που έμεναν ακάλυπτες εξαιτίας έλλειψης επιτυχόντων, στις θέσεις του επόμενου διαγωνισμού (άρθρο 1 παρ. 5)∙

γ) η ανάθεση στο Α.Σ.Ε.Π. της ευθύνης σύνταξης και ελέγχου των πινάκων των διοριστέων εκπαιδευτικών (άρθρο 1 παρ. 7, με το οποίο αντικαταστάθηκε η παρ. 5 του άρθρου 6 του ν. 2525/1997, όπως αυτή είχε συμπληρωθεί με την παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 2740/1999 – Α΄ 186)·

δ) η κατάταξη των υποψηφίων στους πίνακες διοριστέων ύστερα από συνεκτίμηση του βαθμού πτυχίου, μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών, διδακτορικού και προηγούμενης εκπαιδευτικής εμπειρίας (άρθρο 1 παρ. 7).

10. Επειδή, ακολούθως, με την παρ. 7 του άρθρου 1 του ν. 2942/2001 (Α΄ 202) ορίστηκε ότι οι προσωρινοί αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί όλων των κλάδων και ειδικοτήτων για τις διδακτικές ανάγκες των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προσλαμβάνονται κατά σειρά:

α) από τους εγγεγραμμένους στον ενιαίο πίνακα αναπληρωτών εκπαιδευτικών του άρθρου 138 του ν. 2725/1999 κατά τη σειρά εγγραφής τους στον πίνακα·

β) από τους περιλαμβανομένους στον πίνακα διοριστέων του διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π. κατά τη σειρά εγγραφής τους στον πίνακα·

γ) από ενιαίο πίνακα αναπληρωτών εκπαιδευτικών, συντασσόμενο για κάθε έτος, με βάση το σύνολο της υπηρεσίας·

δ) από άλλους υποψήφιους εκπαιδευτικούς έχοντες τα προσόντα διορισμού κατά σειρά εξαρτώμενη από το σύνολο της υπηρεσίας τους σε θέσεις αναπληρωτών ή ωρομισθίων.

Επακολούθησε ο ν. 3027/2002 (Α΄ 152), με την παρ. 1 του άρθρου 7 του οποίου ορίστηκε ότι:

«α) Από το έτος 2003 και εφεξής οι διορισμοί εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις κενές οργανικές θέσεις πραγματοποιούνται ως εξής:

αα) σε ποσοστό 75% από όσους επιτυγχάνουν στο διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. και κατά τη σειρά της βαθμολογίας και

ββ) σε ποσοστό 25% από όσους είναι εγγεγραμμένοι στον πίνακα αναπληρωτών του άρθρου 138 του ν. 2725/1999 και κατά τη σειρά εγγραφής τους. Αν δεν υπάρχουν υποψήφιοι για διορισμό στην κατηγορία αα΄, οι κενές θέσεις πληρούνται μέχρι να εξαντληθούν, με διορισμό υποψηφίων της κατηγορίας ββ΄.

β) Κατʼ εξαίρεση, κατά τους διορισμούς εκπαιδευτικών του έτους 2005, όσοι υποψήφιοι υπάγονται στην υποπερίπτωση ββ΄ της περίπτωσης α΄ διορίζονται σε κενές και συνιστώμενες θέσεις με απόλυτη προτεραιότητα έναντι των υποψηφίων κάθε άλλης κατηγορίας.

γ) Μετά την εξάντληση του αριθμού των υποψηφίων του πίνακα της υποπερίπτωσης ββ΄ της περίπτωσης α΄, το ποσοστό των θέσεων καλύπτεται από τους εγγεγραμμένους σε ενιαίο πίνακα αναπληρωτών εκπαιδευτικών, ο οποίος συντάσσεται για κάθε έτος και στον οποίο κατατάσσονται, κατά σειρά που εξαρτάται από το σύνολο των μορίων τους:

αα) όσοι έχουν προϋπηρεσία προσωρινού αναπληρωτή ή και ωρομίσθιου εκπαιδευτικού σε δημόσια σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και

ββ) όσοι επέτυχαν τη βαθμολογική βάση στον τελευταίο διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π.».

Με την παρ. 2 ορίστηκε ότι:

«Σε όσους υπάγονται στις υποπεριπτώσεις αα΄ και ββ΄ της περίπτωσης γ΄ της προηγούμενης παραγράφου προσμετρώνται μόρια ως ακολούθως:

α) Σε όσους έχουν προϋπηρεσία προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού, ένα μόριο για κάθε μήνα της προϋπηρεσίας τους αυτής, ανεξάρτητα από τη συμμετοχή τους ή όχι στον τελευταίο διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π.

β) Σε όσους έλαβαν τη βαθμολογική βάση κατά τον τελευταίο διαγωνισμό, ένα μόριο για κάθε βαθμολογική μονάδα πάνω από τη βαθμολογική βάση. ...».

Με την παρ. 3 ορίστηκε ότι:

«α) Για το έτος 2002, στις κενές οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών..., όπως αυτές είχαν προσδιορισθεί κατά την προκήρυξη του διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π. του έτους 2000, διορίζονται όσοι είναι εγγεγραμμένοι στον πίνακα διοριστέων του Α.Σ.Ε.Π., καθώς και όσοι είναι εγγεγραμμένοι στον πίνακα υποψηφίων διοριστέων του ν. 1566/1985, σύμφωνα με τα ποσοστά που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2525/1997...

β) Για την πλήρωση κενών οργανικών θέσεων ... πέραν αυτών που έχουν προσδιορισθεί σύμφωνα με τα παραπάνω, διορίζονται... :

αα) όσοι έλαβαν τη βαθμολογική βάση στο διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. του έτους 2000, σε ποσοστό 25% ...

ββ) όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους πίνακες προσωρινών αναπληρωτών του άρθρου 138 του ν. 2725/1999, σε ποσοστό 75%...».

Τέλος, με την παρ. 4 ορίστηκε ότι:

«Για την πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το σχολικό έτος 2002 - 2003 και εφεξής, καταργούνται οι πίνακες των περιπτώσεων γ΄ και δ΄ της παρ. 7 του άρθρου 1 του ν. 2942/2001 και, πέραν του πίνακα του άρθρου 138 του ν. 2725/1999, ο οποίος προηγείται, συντάσσεται, για κάθε έτος, ενιαίος πίνακας προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών, στον οποίο κατατάσσονται κατά σειρά όσοι έχουν τις προϋποθέσεις της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού.»

Αν εξαντληθούν οι πίνακες των υποψηφίων της κατηγορίας αυτής, προσλαμβάνονται προσωρινοί αναπληρωτές από συμπληρωματικό πίνακα υποψηφίων, ο οποίος συντάσσεται ύστερα από πρόσκληση ενδιαφέροντος και στον οποίο κατατάσσονται οι αιτούντες με βάση την ημερομηνία κτήσης του πτυχίου τους και σε περίπτωση σύμπτωσης της ημερομηνίας αυτής με το βαθμό του πτυχίου τους. ... [το τελευταίο εδάφιο προστέθηκε με το άρθρο 13 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 3149/2003 - Α΄ 141. Σύμφωνα με την περ. β΄ η ισχύς της παραγράφου αυτής ανέτρεξε στην έναρξη εφαρμογής του ν. 3027/2002].

Εξ άλλου, με την παρ. 34 του άρθρου 6 του ίδιου ν. 3027/2002 [η οποία τροποποιήθηκε αρχικώς με το άρθρο 9 παρ. 1 α΄, β΄ και γ΄ του ν. 3391/2005 (Α΄ 240) και το άρθρο 23 παρ. 2 του ν. 3467/2006 (Α΄ 128) και στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 του ν. 3687/2008 (Α΄ 159), ενώ ακολούθησαν και άλλες τροποποιήσεις με τους ν. 3848/2010, 3879/2010 (Α΄ 163), 3966/2011 (Α΄ 118) και 4076/2012 (Α΄ 159)] καθορίστηκε ποια προϋπηρεσία αναγνωρίζεται ως προϋπηρεσία αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού (προϋπηρεσία σε δημόσια σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, στα Μουσικά Σχολεία, στα Τμήματα Αθλητικών Διευκολύνσεων, στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής, στα Ναυτικά Λύκεια, στα Μεταλυκειακά Προπαρασκευαστικά Κέντρα, στα Ολοήμερα Σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στα Εκκλησιαστικά Σχολεία, στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων κ.α.)· καθορίστηκαν επίσης (ανωτέρω άρθρο 2 ν. 3687/2008) και οι αντίστοιχοι φορείς πρόσληψης, προκειμένου να προσμετρηθεί η εν λόγω προϋπηρεσία (Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής για τα Δημόσια Ναυτικά Λύκεια, πριν από την υπαγωγή τους στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, η διοίκηση της Σιβιτανιδείου Δημόσιας Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων, για τις σχολές και τα τμήματα αυτής κ.ά.).

11. Επειδή, επακολούθησε ο ν. 3255/2004 (Α΄ 138), στο άρθρο 6 του οποίου ορίστηκαν τα εξής:

«1. ...

2.

α) Από την έναρξη του σχολικού έτους 2005-2006 και εφεξής, οι διορισμοί εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις κενές οργανικές θέσεις πραγματοποιούνται ως εξής:

αα) σε ποσοστό 60% από όσους επιτυγχάνουν στο διαγωνισμό του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) και κατά τη σειρά της βαθμολογίας,

ββ) σε ποσοστό 40% από ενιαίο πίνακα αναπληρωτών, ο οποίος συντάσσεται για κάθε έτος και στον οποίο κατατάσσονται κατά σειρά που εξαρτάται από την πραγματική προϋπηρεσία προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού σε δημόσια σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Αν δεν υπάρχουν υποψήφιοι για διορισμό στην κατηγορία της υποπεριπτώσεως αα΄ οι κενές θέσεις πληρούνται, μέχρι να εξαντληθούν, με διορισμό υποψηφίων της κατηγορίας της υποπεριπτώσεως ββ΄.

β) Κατʼ εξαίρεση, κατά τους διορισμούς εκπαιδευτικών του σχολικού έτους 2004-2005, όσοι υποψήφιοι είναι εγγεγραμμένοι στον πίνακα αναπληρωτών του άρθρου 138 του ν. 2725/1999, διορίζονται σε κενές και συνιστώμενες θέσεις κατά τη σειρά εγγραφής τους.

3. …

5. α) Από την έναρξη του σχολικού έτους 2005-2006 η πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται από ενιαίο πίνακα που συντάσσεται για κάθε έτος και στον οποίο κατατάσσονται, με αίτησή τους, οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί κατά σειρά που εξαρτάται από το σύνολο των μορίων ως ακολούθως:

αα) Σε όσους έχουν προϋπηρεσία προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομισθίου εκπαιδευτικού, ένα μόριο για κάθε μήνα της προϋπηρεσίας τους.

ββ) Σε όσους έλαβαν τη βαθμολογική βάση κατά τον τελευταίο προ της συντάξεως του ως άνω πίνακα διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π., ένα μόριο για κάθε βαθμολογική μονάδα πάνω από τη βαθμολογική βάση.

γγ) Σε όσους έλαβαν τη βαθμολογική βάση κατά τον αντίστοιχο προτελευταίο διαγωνισμό μισό μόριο για κάθε βαθμολογική μονάδα πάνω από τη βαθμολογική βάση. Όσοι υπάγονται σε περισσότερες της μιας από τις ανωτέρω περιπτώσεις λαμβάνουν αθροιστικά τα μόρια αυτών.

β) Από την έναρξη του σχολικού έτους 2005-2006 η πρόσληψη ωρομίσθιων εκπαιδευτικών στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται από ενιαίο πίνακα ωρομισθίων που συντάσσεται κατά Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης κάθε έτος σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στην περίπτωση α΄. ...

γ) ...

6. ...».

Στη συνέχεια, με το άρθρο 5 του προαναφερθέντος ν. 3687/2008 ορίστηκε ότι:

«1. Όσοι εκπαιδευτικοί συμπληρώνουν την 30.6.2008 πραγματική προϋπηρεσία τουλάχιστον τριάντα (30) μηνών προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού σε δημόσια σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, διορίζονται από το σχολικό έτος 2008-2009 και το αργότερο μέχρι και το σχολικό έτος 2012-2013, σε αναλογία που ορίζεται κατʼ έτος στο ένα πέμπτο (1/5) του συνολικού αριθμού των ως άνω εκπαιδευτικών και με σειρά που εξαρτάται από την προαναφερθείσα συνολική προϋπηρεσία την 30.6.2008, κατά προτεραιότητα έναντι των εγγεγραμμένων στον πίνακα της περίπτωσης ββ΄ της παραγράφου 2α΄ του άρθρου 6 του ν. 3255/2004 ... και της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου και πέραν των οριζόμενων ποσοστών με τις διατάξεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του ν. 3255/2004. Ο αριθμός των διοριζομένων ανά σχολικό έτος και κατά κλάδο και ειδικότητα καθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

2. Εκπαιδευτικοί που συμπληρώνουν είκοσι τέσσερις (24) μήνες πραγματικής προϋπηρεσίας προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού σε δημόσια σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, και έχουν λάβει τη βαθμολογική βάση σε οποιονδήποτε διαγωνισμό εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π., διορίζονται από το σχολικό έτος 2008-2009 και εφεξής στον κλάδο επιτυχίας τους και μόνο, σύμφωνα με τις ανάγκες της Υπηρεσίας, και με σειρά που εξαρτάται από την προαναφερθείσα συνολική προϋπηρεσία, κατά προτεραιότητα έναντι των εγγεγραμμένων στον πίνακα της περίπτωσης ββ΄ της παραγράφου 2α του άρθρου 6 του ν. 3255/2004 και μετά τους εκπαιδευτικούς της προηγούμενης παραγράφου πέραν των οριζόμενων ποσοστών με τις διατάξεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του ν. 3255/2004. Ο αριθμός των διοριζομένων ανά σχολικό έτος και κατά κλάδο και ειδικότητα καθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. ...

3. ...».

Περαιτέρω, με το άρθρο 41 παρ. 4 του ν. 3762/2009 (Α΄ 75) ορίστηκε ότι αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί των μνημονευόμενων στη διάταξη αυτή κλάδων (ΠΕ1 Θεολόγων, ΠΕ2 Φιλολόγων κ.ά.), οι οποίοι απασχολούνταν στα T.E.E. Μαθητείας Α΄ και Β΄ κύκλου του Ο.Α.Ε.Δ. (κ.υ.α. 40026/1999, Β΄ 171) «εντάσσονται, μετά από αίτησή τους, στον ενιαίο πίνακα αναπληρωτών της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του ν. 3255/2004 … από το σχολικό έτος 2009-2010. Η προϋπηρεσία των ωρομισθίων υπολογίζεται από 17.2.1999 μέχρι το μισό του υποχρεωτικού ωραρίου του νεοδιόριστου εκπαιδευτικού του οικείου κλάδου… Οι ανωτέρω αποκτούν δικαίωμα διορισμού σε θέσεις μόνιμων εκπαιδευτικών από το σχολικό έτος 2010 - 2011, η δε προϋπηρεσία τους, όπως αναγνωρίζεται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, υπολογίζεται ως πραγματική, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του ν. 3255/2004…».

12. Επειδή, τέλος, ο ν. 3848/2010 «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτ[ικ]ού - καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις», στο Κεφάλαιο Α΄ αυτού με τίτλο «Κάλυψη θέσεων και λειτουργικών αναγκών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης» (άρθρα 1 - 9) όρισε, μεταξύ άλλων, τα εξής [όπως οι διατάξεις αυτές ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, πριν από τις τροποποιήσεις που επέφεραν οι νόμοι 4093/2012 - Α΄ 222 και 4186/2013 - Α΄ 193]:

άρθρο 1: Διαγωνισμός του Α.Σ.Ε.Π.

«Οι κενές θέσεις εκπαιδευτικών και οι λειτουργικές ανάγκες της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καλύπτονται από όσους συγκεντρώνουν βαθμολογία πάνω από τη βάση στο διαγωνισμό του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), όπως ορίζεται στις επόμενες διατάξεις»∙

άρθρο 2: Διενέργεια του διαγωνισμού

«1. Το Α.Σ.Ε.Π. προκηρύσσει και διενεργεί ... διαγωνισμό για την κατάρτιση πίνακα κατάταξης εκπαιδευτικών κατά κλάδο και ειδικότητα με σκοπό το διορισμό ή την πρόσληψή τους στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ύστερα από αίτημα του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, το οποίο διαμορφώνεται ανάλογα με τις εκπαιδευτικές ανάγκες.

2. Στο διαγωνισμό γίνονται δεκτοί όσοι διαθέτουν τα ειδικά τυπικά προσόντα διορισμού στην πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια εκπαίδευση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, καθώς και πιστοποιημένη παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια ...

3. ...

5. Οι μετέχοντες στο διαγωνισμό κατατάσσονται αρχικώς σε πίνακες κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας κατά κλάδο και ειδικότητα, οι οποίοι καταρτίζονται και ελέγχονται από το Α.Σ.Ε.Π., σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Οι πίνακες δημοσιοποιούνται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία περί Α.Σ.Ε.Π. και αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και στις διευθύνσεις εκπαίδευσης. Ακολούθως καταρτίζονται, κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας, οι πίνακες όσων συγκέντρωσαν τη βαθμολογική βάση, κατά κλάδο και ειδικότητα. Η συνολική βαθμολογία προκύπτει από το μέσο όρο βαθμολογίας σε όλες τις θεματικές ενότητες. ...

6. ...»•

άρθρο 3: Τελικοί πίνακες κατάταξης εκπαιδευτικών

«1. Μετά την οριστικοποίηση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού συντάσσονται από το Α.Σ.Ε.Π., κατά κλάδο και ειδικότητα, οι τελικοί πίνακες κατάταξης εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ..., στους οποίους εντάσσονται όσοι συγκέντρωσαν τη βαθμολογική βάση στο διαγωνισμό αυτόν ... Η σειρά κατάταξης των μετεχόντων στον τελικό πίνακα προσδιορίζεται από τις μονάδες που συγκέντρωσαν στο διαγωνισμό, από ακαδημαϊκά κριτήρια, από την προϋπηρεσία τους ως εκπαιδευτικών και από κοινωνικά κριτήρια ...

2. ...»∙

άρθρο 5: Πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών

«1. Αν για οποιαδήποτε αιτία απουσιάζουν από σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εκπαιδευτικοί ή δημιουργηθούν έκτακτα λειτουργικά κενά κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους, προσλαμβάνονται, με αίτησή τους, προσωρινοί αναπληρωτές εκπαιδευτικοί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Αν οι προβλεπόμενες από το πρόγραμμα ώρες διδασκαλίας και ασκήσεων στο ίδιο σχολείο της ίδιας πόλης ή περιοχής μετάθεσης είναι περισσότερες από τέσσερις και λιγότερες από δεκαέξι και δεν δικαιολογούν το διορισμό μόνιμου εκπαιδευτικού, προσλαμβάνονται προσωρινοί αναπληρωτές εκπαιδευτικοί με μειωμένο ωράριο διδασκαλίας.

2. Η πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών στις σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται με βάση πίνακες κατάταξης, οι οποίοι συντάσσονται ανά κλάδο ή ειδικότητα για κάθε σχολικό έτος από το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Οι ανωτέρω πίνακες συντάσσονται σύμφωνα με τη σειρά που έχουν οι εκπαιδευτικοί στους τελικούς πίνακες του άρθρου 3 και τις δηλώσεις προτίμησής τους.

3. ...»•

άρθρο 9: Μεταβατικές διατάξεις

«1. Κατά την περίοδο έως και το σχολικό έτος 2011-2012 οι διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση γίνονται σε ποσοστό 60% από τους ισχύοντες πίνακες διοριστέων εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π. και σε ποσοστό 40% από τους κατά την παράγραφο 2 ενιαίους πίνακες προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών με πραγματική προϋπηρεσία. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να παρατείνεται η μεταβατική περίοδος του προηγούμενου εδαφίου έως τη διενέργεια του πρώτου διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π. κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου.

2. Οι ενιαίοι πίνακες προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών που ισχύουν κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως παύουν να τροφοδοτούνται με νέα στοιχεία προϋπηρεσίας από την 1η Ιουλίου 2010 και ισχύουν μέχρι την κατάρτιση των πινάκων που προβλέπονται στο άρθρο 3.

3. Οι προσλήψεις προσωρινών αναπληρωτών και ωρομισθίων στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση κατά την περίοδο έως και το σχολικό έτος 2011-2012 γίνονται από τους πίνακες της παραγράφου 2.

4. ...

8. Μέχρι και το σχολικό έτος 2014-2015 όσοι εκπαιδευτικοί συμπλήρωσαν την 30ή Ιουνίου 2008 πραγματική προϋπηρεσία τουλάχιστον τριάντα (30) μηνών προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού σε δημόσια σχολεία πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, διορίζονται επιπλέον, εφόσον υπάρχουν εκπαιδευτικές ανάγκες και δεν έχουν διοριστεί κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, κατά σειρά που εξαρτάται από την προαναφερθείσα συνολική προϋπηρεσία. Ο αριθμός των διοριζομένων ανά σχολικό έτος και κατά κλάδο και ειδικότητα καθορίζεται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων.

9. Η παράγραφος 1 του άρθρου 5 του ν. 3687/2008 καταργείται. Η παράγραφος 2 του ίδιου άρθρου ισχύει μέχρι την κατάρτιση του πρώτου πίνακα του άρθρου 3 του παρόντος νόμου.

10. ...».

Η μεταβατική κατά τα άνω περίοδος της παρ. 1 του άρθρου 9 για τους διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση παρατάθηκε αρχικά με την 21406/Δ2/2012 απόφαση της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (Β΄ 615) έως και το σχολικό έτος 2012-2013, ακολούθως, με την 49104/Δ1/2013 απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού (Β΄ 1017) έως και το σχολικό έτος 2013-2014 και με την 80110/Δ1/2014 απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β΄ 1435) έως και το σχολικό έτος 2014 - 2015.

13. Επειδή, η μεταβατική διάταξη του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010, κατά το μέρος που προβλέπει ότι οι διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών γίνονται, κατά το χρόνο που αυτή ισχύει, σε ποσοστό 40% από ενιαίους πίνακες αναπληρωτών με πραγματική προϋπηρεσία (πρβλ. και τη μνημονευθείσα στην ενδέκατη σκέψη ρύθμιση του άρθρου 6 παρ. 2 περ. α΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 3255/2004), με αποτέλεσμα τον περιορισμό των διορισμών από τους πίνακες διοριστέων του διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π., αντίκειται στις αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας (άρθρα 4 παρ. 1 και 103 παρ. 7 Συντάγματος).

Τούτο, για τους εξής λόγους:

α) Με το άρθρο 118 παρ. 6 του Συντάγματος εξακολούθησαν μεν να ισχύουν, μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001, οι προβλεπόμενες στο ν. 2190/1994 εξαιρέσεις, μεταξύ των οποίων η κατά το άρθρο 14 παρ. 2 περ. γ΄ εξαίρεση από τον έλεγχο του Α.Σ.Ε.Π. των διορισμών των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης· πλην, η εξαίρεση αυτή, σύμφωνα και με όσα εκτέθηκαν στην ένατη σκέψη, περιλαμβάνει, όσον αφορά τους αναπληρωτές ή ωρομίσθιους, μόνο τους εγγεγραμμένους στον πίνακα του άρθρου 138 του ν. 2725/1999, από τον οποίο διορίστηκαν ως μόνιμοι, μετά τη συνταγματική αναθεώρηση (6.4.2001), αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι του ν. 1566/1985, κατά τα εκτεθέντα στις δέκατη και ενδέκατη σκέψεις (άρθρα 7 παρ. 3 περ. β΄ υποπερ. ββ΄ ν. 3027/2002, 6 παρ. 2 περ. β΄ ν. 3255/2004) (πρβλ. Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008). Συνιστά, δηλαδή, στην ουσία, η εξαίρεση αυτή, επέκταση νομοθετικής ρύθμισης προγενέστερης της συνταγματικής αναθεώρησης του 2001 και δεν εκτείνεται σε νέες ρυθμίσεις μετά τη συνταγματική αναθεώρηση, ασύνδετες προς το νομοθετικό καθεστώς που ίσχυε πριν από τις 6.4.2001. Τέτοια ρύθμιση αποτελεί ο διορισμός μόνιμων εκπαιδευτικών από πίνακες αναπληρωτών κατά το άρθρο 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010, ο οποίος δεν υπόκειται στον έλεγχο του Α.Σ.Ε.Π., όπως απαιτείται κατά τη διάταξη του πρώτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 103 του Συντάγματος, κατά τα εκτεθέντα στην πέμπτη σκέψη.

β) Ναι μεν ο διορισμός μόνιμων εκπαιδευτικών από πίνακες αναπληρωτών κατά το άρθρο 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010 αποτελεί επιλογή σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια (κατάταξη σε πίνακα αναπληρωτών με βάση την πραγματική προϋπηρεσία του εκπαιδευτικού), όπως δε έχει κριθεί (Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008), η προϋπηρεσία και η εμπειρία συνιστούν τέτοια κριτήρια•

η απόκτηση όμως της προϋπηρεσίας αυτής ανάγεται σε προσλήψεις αναπληρωτών ή ωρομισθίων, οι οποίες δεν είχαν υπαχθεί στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής και, ενόψει και των σχετικών διάσπαρτων στη νομοθεσία διατάξεων (όπως αυτές που αφορούν τις μνημονευθείσες στις δέκατη και ενδέκατη σκέψεις περιπτώσεις των άρθρων 6 παρ. 34 του ν. 3027/2002 και 41 παρ. 4 του ν. 3762/2009), δεν προκύπτει ότι έχουν γίνει με αξιοκρατικές εγγυήσεις [σχετ. το 82394/Δ2/27.5.2014 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων προς το Δικαστήριο, στο οποίο διαλαμβάνεται, κατʼ επίκληση του άρθρου 21 του ν. 2190/1994, ότι «αναφορικά με τη σύναψη συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για τις προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών πλήρους ή μειωμένου ωραρίου, είναι σαφές ότι αυτή δεν υπόκειται σε έλεγχο από το Α.Σ.Ε.Π.»].

Τα ανωτέρω ισχύουν και όσον αφορά το διορισμό ως μόνιμων,

α) εκπαιδευτικών με τριακοντάμηνη πραγματική υπηρεσία αναπληρωτών ή ωρομισθίων και

β) εκπαιδευτικών με εικοσιτετράμηνη πραγματική υπηρεσία αναπληρωτών ή ωρομισθίων, οι οποίοι έχουν λάβει τη βαθμολογική βάση σε οποιονδήποτε διαγωνισμό εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π. (άρθρο 9 παρ. 8 και 9 του ν. 3848/2010). Η προϋπηρεσία, πάντως, αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού επιτρεπτώς, κατʼ αρχήν (πρβλ. ανωτ. Σ.τ.Ε. 3593 - 3595/2008), λαμβάνεται υπόψη προκειμένου να προσαυξηθεί η βαθμολογία σε διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. για το διορισμό σε θέσεις μονίμων εκπαιδευτικών (άρθρο 1 παρ. 7 ν. 2834/2000 και ήδη άρθρο 3 παρ. 1 ν. 3848/2010), ενώ, κατά τα εκτεθέντα σε προηγούμενες σκέψεις, έχει λειτουργήσει ως κριτήριο για την εκ νέου πρόσληψη εκπαιδευτικών ως αναπληρωτών ή ωρομισθίων και την απόκτηση, ως εκ τούτου, περαιτέρω σχετικής προϋπηρεσίας κ.ο.κ. Τέλος, όσον αφορά ειδικώς τους προαναφερθέντες εκπαιδευτικούς με εικοσιτετράμηνη πραγματική υπηρεσία, οι οποίοι έχουν λάβει τη βαθμολογική βάση σε οποιονδήποτε διαγωνισμό εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π., ανεπιτρέπτως αυτοί προτιμώνται, έναντι άλλων επιτυχόντων εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π., ως εκ της προϋπηρεσίας τους και της λήψεως απλώς της βαθμολογικής βάσης στον ίδιο ή, πολύ περισσότερο, σε προηγούμενο διαγωνισμό, διότι ελλείπει η απαραίτητη σύγκριση μεταξύ των επιτυχόντων, η οποία θα επέτρεπε το διορισμό κάθε φορά των αξιότερων υποψηφίων (πρβλ. Σ.τ.Ε. 2396 - 2398/2004 Ολομ.).

14. Επειδή, με τις 2Π/2008, 3Π/2008, 4Π/2008 και 5Π/2008 προκηρύξεις του Α.Σ.Ε.Π. (Τεύχος Προκηρύξεων Α.Σ.Ε.Π. 515, 516, 531 και 530/2008 αντίστοιχα) προκηρύχθηκε η διεξαγωγή διαγωνισμού, προκειμένου να καταρτιστούν πίνακες διοριστέων εκπαιδευτικών λειτουργών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τα σχολικά έτη 2009-2010 και 2010-2011 [είχαν προηγηθεί, ανά διετία, από το 1998, κατά το προαναφερθέν άρθρο 6 παρ. 3 του ν. 2525/1997, προκηρύξεις του Α.Σ.Ε.Π. για την κατάρτιση πινάκων διοριστέων σε θέσεις εκπαιδευτικών λειτουργών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση για τα σχολικά έτη 1998-1999 έως και 2008-2009 –βλ. προκηρύξεις Α.Σ.Ε.Π. 2/1998, 7/1Π/2000, 12/2Π/2000, 25/1Π/2002, 25/1Π/2004 και 10Π/2006 (Τεύχος Προκηρύξεων Α.Σ.Ε.Π. 14/1998, 122, 362/2000, 262/2002, 475/2004 και 500/2006 αντίστοιχα), καθώς και 82394/Δ2/27.5.2014 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων προς το Δικαστήριο]. Με τις ως άνω προκηρύξεις του έτους 2008 προκηρύχθηκαν, μεταξύ άλλων, θέσεις των κλάδων των αιτούντων.

Οι προκηρυχθείσες θέσεις διοριστέων του Α.Σ.Ε.Π. αντιστοιχούσαν στο, κατά το άρθρο 6 παρ. 2 περ. α΄ υποπερ. αα΄ του ν. 3255/2004, ποσοστό 60% του συνόλου των προς πλήρωση κενών οργανικών θέσεων, ο δε αριθμός τους καθορίστηκε για την ως άνω διετία με την 109363/Δ2/2008 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β΄ 1738), αφού λήφθηκε υπόψη και εγκρίθηκε η προκαλούμενη δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό. Οι αιτούντες έλαβαν μέρος στο διαγωνισμό, αναδείχθηκαν επιτυχόντες, λόγω δε της σειράς επιτυχίας περιελήφθησαν στους πίνακες διοριστέων των αντίστοιχων κλάδων (Γ΄ 555/2009, 571/2009, 630/2009, 647/2009, 715/2009, 839/2009, 874/2009, 976/2009, 1018/2009 και 1023/2009).

Στη συνέχεια, για το σχολικό έτος 2009-2010 το Υπουργείο Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων διόρισε το ένα δεύτερο (περίπου) των διοριστέων εκπαιδευτικών του διαγωνισμού, κάλυψε δηλαδή το μισό των προκηρυχθεισών θέσεων, ως όφειλε· κάλυψε επίσης το μισό των θέσεων που αντιστοιχούσαν στο, κατά το άρθρο 6 παρ. 2 περ. α΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 3255/2004, ποσοστό 40% του συνόλου των προς πλήρωση κενών οργανικών θέσεων.

Όσον αφορά όμως το σχολικό έτος 2010 - 2011, ενώ υπό το νομοθετικό καθεστώς πριν από το ν. 3848/2010 και βάσει των προκηρύξεων του Α.Σ.Ε.Π. θα έπρεπε να διοριστεί το υπόλοιπο μισό (περίπου) του αριθμού των διοριστέων εκπαιδευτικών του διαγωνισμού, θα έπρεπε δηλαδή να καλυφθεί το υπόλοιπο μισό των προκηρυχθεισών θέσεων, τούτο δεν ήταν πλέον, κατά την άποψη της Διοικήσεως, δυνατόν, αφού με τις μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010 ο χρόνος εντός του οποίου θα διορίζονταν ως μόνιμοι εκπαιδευτικοί σε ποσοστό 60% από τους ισχύοντες πίνακες διοριστέων εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π. παρατάθηκε πέραν του ανωτέρω σχολικού έτους 2010-2011, έως και το σχολικό έτος 2011-2012, με δυνατότητα περαιτέρω παράτασης της μεταβατικής περιόδου ως τη διενέργεια του πρώτου κατά τις διατάξεις του νόμου αυτού διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π., σε συνδυασμό και με τις προβλέψεις αφενός της ίδιας παρ. 1 περί της αναλογίας 60% - 40% και αφετέρου των παρ. 8 και 9 του ίδιου άρθρου σχετικά με το διορισμό εκπαιδευτικών που είχαν συμπληρώσει στις 30.6.2008 τουλάχιστον τριακοντάμηνη πραγματική προϋπηρεσία προσωρινού αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού (μέχρι και το σχολικό έτος 2014-2015) ή αντίστοιχη εικοσιτετράμηνη πραγματική προϋπηρεσία με επιτυχία σε διαγωνισμό εκπαιδευτικών του Α.Σ.Ε.Π.

Κατόπιν τούτων, με την 102548/Δ2/20.8.2010 απόφαση της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κατανεμήθηκαν για το σχολικό έτος 2010-2011 κατά κλάδο και ειδικότητα, 2.762 οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι οποίες είχαν εγκριθεί με τις ΔΙΠΠ/Φ.ΕΓΚΡΙΤ.10/308Α/20548/1.8.2008 και ΔΙΠΠ/Φ.ΕΓΚΡΙΤ.10/36/17875/19.8.2010 αποφάσεις της επιτροπής του άρθρου 2 παρ. 1 της 33/2006 Π.Υ.Σ.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονταν οι θέσεις των κλάδων των αιτούντων. Με την 2/55954/0020/23.8.2010 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών οι προβλέψεις των θέσεων αυτών εγγράφηκαν στον προϋπολογισμό εξόδων του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, ενώ με τις 102479β/Δ2/26.8.2010 και 102479γ/Δ2/26.8.2010 κοινές αποφάσεις των Υφυπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (Β΄ 1318, διόρθωση σφαλμάτων Β΄ 1570) καθορίστηκαν οι θέσεις μόνιμου διορισμού κατά εκ¬παιδευτικό κλάδο, μεταξύ άλλων, για τους εκπαιδευτικούς που είχαν συ¬μπληρώσει εικοσιτετράμηνη και τριακοντάμηνη πραγματική υπηρεσία. Οι πιο πάνω θέσεις καλύφθηκαν με τις 100369/Δ2/12.8.2010, Φ.361.1/269/102629/Δ1/20.8.2010 και Φ.361.1/270/102630/Δ1/20.8.2010 προσβαλλόμενες αποφάσεις της Υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, με τις οποίες έγιναν οι διορισμοί για το σχολικό έτος 2010-2011 των εκπαιδευτικών των κλάδων και ειδικοτήτων των αιτούντων, κατά παράλειψη αυτών.

15. Επειδή, με την 2223/2012 απόφασή του το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών υπέβαλε στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

α) αν και σε ποια έκταση έχουν εφαρμογή, επί των κατά το άρθρο 9 του ν. 3848/2010 διορισμών των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα άρθρα 10 και 11 του ν. 3833/2010 και αν, σε καταφατική περίπτωση, έχει παραβιαστεί, με τις διατάξεις αυτές, η αρχή της αναλογικότητας·

β) αν, με τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010 και τη συναφή προς αυτή μη τήρηση αναληφθεισών νομοθετικών δεσμεύσεων που αφορούσαν διορισμό των εκπαιδευτικών του πίνακα διοριστέων του Α.Σ.Ε.Π. του διαγωνισμού του έτους 2008 το αργότερο μέχρι και το σχολικό έτος 2010-2011, έχει παραβιαστεί ή όχι η αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης·

γ) αν έχουν ή όχι παραβιαστεί τα άρθρα 4 παρ. 1, 103 παρ. 7 και 118 παρ. 6 του Συντάγματος με τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 1 του ν. 3848/2010, κατά το μέρος που αυτή προβλέπει αναλογία 60% - 40% για τους διορισμούς από το σχολικό έτος 2010-2011, αντιστοίχως των εκπαιδευτικών του πίνακα διοριστέων του Α.Σ.Ε.Π. και των εκπαιδευτικών του ενιαίου πίνακα αναπληρωτών·

δ) αν έχει ή όχι παραβιαστεί, με τις διατάξεις του άρθρου 9 παρ. 8 και 9 του ν. 3848/2010, η αναλογία 60% - 40% σε βάρος των εκπαιδευτικών του πίνακα διοριστέων του Α.Σ.Ε.Π., εξ αιτίας του διορισμού αναπληρωτών εκπαιδευτικών με τριακοντάμηνη και εικοσιτετράμηνη προϋπηρεσία, πέραν της ποσόστωσης του 40% των αναπληρωτών του ενιαίου πίνακα.

16. Επειδή, όσον αφορά το τρίτο ερώτημα, κατά τα εκτεθέντα στη δέκατη τρίτη σκέψη, η ρύθμιση της παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. 3848/2010, καθώς και οι ειδικότερες σχετικές ρυθμίσεις των παρ. 8 και 9 του ίδιου άρθρου, αντίκεινται στις κατοχυρούμενες από τα άρθρα 4 παρ. 1 και 103 παρ. 7 του Συντάγματος αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας και είναι, ως εκ τούτου, ανίσχυρες.

17. Επειδή, κατόπιν της διαπιστώσεως της αντισυνταγματικότητας των ανωτέρω διατάξεων του άρθρου 9 παρ. 1, 8 και 9 του ν. 3848/2010, κατά τα εκτεθέντα στη δέκατη τρίτη και τη δέκατη έκτη σκέψη, αποβαίνει αλυσιτελής η απάντηση τόσο στο δεύτερο και το τέταρτο ερώτημα, με τα οποία τίθενται περαιτέρω ζητήματα ως προς το κύρος των εν λόγω διατάξεων, όσο και στο πρώτο ερώτημα, που αφορά τα άρθρα 10 και 11 του ν. 3833/2010, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη παράλειψη διορισμού των αιτούντων οφείλεται προεχόντως στην εφαρμογή των προαναφερθεισών αντισυνταγματικών διατάξεων του ν. 3848/2010.

18. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί προς περαιτέρω εκδίκαση στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών (άρθρο 1 παρ. 1 εδαφ. έκτο ν. 3900/2010, όπως ισχύει, αναλόγως εφαρμοζόμενο).

Διά ταύτα

Απορρίπτει την παρέμβαση των ...

κ.λπ.

Επιλύει, κατά το σκεπτικό, το τεθέν με το τρίτο προδικαστικό ερώτημα ζήτημα.

Απέχει της απαντήσεως στα λοιπά ερωτήματα.

Παραπέμπει την υπόθεση στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 26 Ιουνίου 2014

και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 16ης Φεβρουαρίου 2015.

Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας

Σωτ. Αλ. Ρίζος Μ. Παπασαράντη