ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση των Κανονισμών (ΕΕ) 2019/33 και 2019/34 της Επιτροπής για την συμπλήρωση και εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου».

Σας κοινοποιούμε, για ενημέρωση και εφαρμογή, τους παρακάτω κανονισμούς του αμπελοοινικού τομέα, οι οποίοι δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ (ΕΕ L9/11-012019 , ως εξής:

• Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2019/33 της Επιτροπής της 17ης Οκτωβρίου 2018, «για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις αιτήσεις προστασίας ονομασιών προέλευσης, γεωγραφικών ενδείξεων και παραδοσιακών ενδείξεων στον αμπελοοινικό τομέα, τη διαδικασία ένστασης, τους περιορισμούς στη χρήση, τις τροποποιήσεις των προδιαγραφών προϊόντος, την ανάκληση της προστασίας, καθώς και την επισήμανση και την παρουσίαση».
• Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2019/34 της Επιτροπής της 17ης Οκτωβρίου 2018, «σχετικά με τον καθορισμό κανόνων για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις αιτήσεις προστασίας ονομασιών προέλευσης, γεωγραφικών ενδείξεων και παραδοσιακών ενδείξεων στον αμπελοοινικό τομέα, τη διαδικασία ένστασης, τις τροποποιήσεις των προδιαγραφών προϊόντος, το μητρώο προστατευόμενων ονομασιών, την ανάκληση της προστασίας και τη χρήση συμβόλων, και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά κατάλληλο σύστημα ελέγχων».

Σε ότι ειδικότερα αφορά στις διατάξεις των εν λόγω κανονισμών:

Α. ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/33 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ:

Με τον εν λόγω κανονισμό (άρθρο 60 αυτού) καταργείται ο κανονισμός (ΕΕ) 607/2009 της Επιτροπής και θεσπίζονται, εκ νέου, οι κανόνες για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 σχετικά με τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης, τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις και τις γεωγραφικές ενδείξεις, όσον αφορά τις αιτήσεις προστασίας, τη διαδικασία ένστασης, τους περιορισμούς στη χρήση προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και γεωγραφικών ενδείξεων, τις τροποποιήσεις των προδιαγραφών προϊόντος και των παραδοσιακών ενδείξεων, την ανάκληση της προστασίας, καθώς την επισήμανση και την παρουσίαση.

Ο εν λόγω, κατ’ εξουσιοδότηση των άρθρων 109, 114 και 122 του κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013, κανονισμός της Επιτροπής αποτελείται από πέντε (5) κεφάλαια, ενώ είναι προσαρτημένα σε αυτόν και επτά (7) παραρτήματα.

Σε ότι ειδικότερα αφορά τις διατάξεις του εν λόγω κανονισμού, σημειώνονται τα εξής:

1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι, άρθρο 1)

Με την εν λόγω διάταξη καθορίζεται το αντικείμενο του κανονισμού.

2. ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ, άρθρα 2-23)

Καθορίζονται οι όροι, σύμφωνα με τους οποίους μπορεί να ζητείται για μία ονομασία προστασία ως ονομασίας προέλευσης ή γεωγραφικής ένδειξης, οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες ένας μεμονωμένος παραγωγός μπορεί να χαρακτηριστεί ως επιλέξιμος αιτών, οι διαδικασίες εξέτασης από τις εθνικές αρχές των αιτήσεων προστασίας μέσω προκαταρκτικής εθνικής διαδικασίας, καθώς και παροχής μεταβατικής προστασίας σε εθνικό επίπεδο έως την ολοκλήρωση των διαδικασιών αξιολόγησης της σχετικής αίτησης προστασίας στην Επιτροπή, οι διαδικασίες υποβολής κοινών αιτήσεων, καθώς και οι όροι και οι διαδικασίες βάσει των οποίων γίνονται παραδεκτές οι σχετικές αιτήσεις προστασίας, τροποποίησης, ένστασης (για την οποία προβλέπονται δύο είδη) ή ανάκλησης.

3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ, άρθρα 24-39)

Καθορίζονται, κατ’ αναλογία με τις αντίστοιχες που προβλέπονται στο κεφάλαιο ΙΙ, διαδικασίες για την προστασία των παραδοσιακών ενδείξεων.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι διατάξεις των άρθρων 32 και 33, που αναφέρονται στην προστασία των παραδοσιακών ενδείξεων, με τις οποίες καθορίζονται, αντίστοιχα, η σχέση αυτών με τα εμπορικά σήματα και με ομώνυμες ενδείξεις. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 39, παραδοσιακές ενδείξεις που έως την έναρξη ισχύος του εν λόγω κοινοποιούμενου κανονισμού προστατεύονταν σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΚ) 607/2009, αυτόματα προστατεύονται στο πλαίσιο του εν λόγω κανονισμού [Καν(ΕΕ) 2019/33].

4. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV, άρθρα 40-58)

Καθορίζονται οι συμπληρωματικοί κανόνες σχετικά με την αναγραφή των υποχρεωτικών (Τμήμα 1) και προαιρετικών ενδείξεων (Τμήμα 2) που καθορίζονται στα άρθρα 119 και 120 αντιστοίχως του Καν (ΕΕ) 1308/2013 για την επισήμανση και παρουσίαση των αμπελοοινικών προϊόντων, καθώς και κανόνες σχετικά με ορισμένα ειδικά σχήματα φιαλών και συστήματα πωματισμού (Τμήμα 3).

Στο σημείο αυτό, επισημαίνεται ότι στις διατάξεις του εν λόγω κεφαλαίου δεν υπάρχουν ουσιώδεις αλλαγές σε σχέση με τις αντίστοιχες του Καν(ΕΚ) 607/2009, ο οποίος είχε κοινοποιηθεί με την υπ’ αριθ. 3018218/2818/0029/12-08-2009 σχετική εγκύκλιο της (τότε) Διεύθυνσης ΑΑΠΟΖ. Παρά ταύτα, κρίνεται σκόπιμο να σημειωθούν τα εξής:

α. Αναφορικά με τις υποχρεωτικές ενδείξεις, ιδιαίτερη σημασία έχουν οι διατάξεις του άρθρου 41, σχετικά με τις ενδείξεις που αφορούν σε ορισμένες ουσίες ή προϊόντα που προκαλούν αλλεργίες, ή δυσανεξίες, όπως αναφέρονται στο άρθρο 21 του Καν(ΕΕ) 1169/2011, οι οποίες παρατίθενται στο μέρος Α του παραρτήματος Ι του κοινοποιούμενου κανονισμού (ΕΕ) 2019/33, καθώς και τα σχετικά εικονογράμματα αυτών που περιλαμβάνονται στο μέρος Β του εν λόγω παραρτήματος. Ειδικότερα και σε ότι αφορά τις σχετικές με τις ενώσεις του θειώδους οξέος ενδείξεις, αυτές αναγράφονται, στην ελληνική, ως «θειώδη», «διοξείδιο του θείου» ή «ανυδρίτης του θειώδους οξέος». Οι ενδείξεις που αφορούν στο αυγό και τα προϊόντα με βάση το αυγό, στην ελληνική, είναι «αυγό», «πρωτεΐνη αυγού», «προϊόν αυγού», «λυσοζύμη αυγού» ή «αλβουμίνη αυγού», ενώ οι αντίστοιχες που αφορούν στο γάλα και τα προϊόντα γάλακτος είναι «γάλα», «προϊόντα γάλακτος», «καζεΐνη γάλακτος» ή «πρωτεΐνη γάλακτος».

Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 46, που αφορούν στην υποχρεωτική αναγραφή του ονόματος και της διεύθυνσης του εισαγωγέα, προβλέπεται πλέον, προκειμένου για τα αμπελοοινικά προϊόντα που εισάγονται χύδην και εμφιαλώνονται στην Ένωση η δυνατότητα αντικατάστασης ή συμπλήρωσης του ονόματος του εισαγωγέα από την ένδειξη του εμφιαλωτή σύμφωνα τους όρους και τις προϋποθέσεις των διατάξεων της παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου.

Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της παραγράφου 5 του ιδίου άρθρου 46, προβλέπεται οι ενδείξεις που αφορούν στο όνομα και στη διεύθυνση του εμφιαλωτή, ως και στο όνομα και στη διεύθυνση του παραγωγού ή του πωλητή, όπως ορίζονται στις σχετικές διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του εν λόγω άρθρου, να ομαδοποιούνται, εφόσον αφορούν στο ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα της αντικατάστασης μίας από τις ενδείξεις αυτές από κωδικό καθοριζόμενο από το κράτος μέλος στο οποίο εδρεύει ο εμφιαλωτής (κωδικός εμφιαλωτηρίου), παραγωγός, εισαγωγέας ή πωλητής και συνοδευόμενο από αναφορά του οικείου κράτους-μέλους. Στην περίπτωση αυτή, στην ετικέτα του οικείου προϊόντος θα πρέπει να αναγράφονται επίσης το όνομα και η διεύθυνση άλλου φυσικού ή νομικού προσώπου που συμμετέχει στην εμπορική διανομή, πλην του εμφιαλωτή, παραγωγού, εισαγωγέα ή πωλητή που δηλώνεται με κωδικό.

Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της παραγράφου 6 του ιδίου άρθρου 46, δίδεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη, για τα αμπελοοινικά προϊόντα που παράγονται στην επικράτειά τους, σε περίπτωση που το όνομα ή η διεύθυνση του εμφιαλωτή, παραγωγού ή εισαγωγέα ή πωλητή αποτελείται ή περιέχει προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη, να μπορούν να αποφασίσουν εάν αυτό θα αναγράφεται στην ετικέτα είτε (i) με χαρακτήρες μεγέθους όχι μεγαλύτερου από το μισό του μεγέθους αυτών που χρησιμοποιούνται είτε για την προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη είτε για την κατηγορία του οικείου αμπελοοινικού προϊόντος είτε (ii) με κωδικό, όπως προβλέπεται στις σχετικές διατάξεις της παραγράφου 5 του ιδίου άρθρου 46.

Σε ότι αφορά τις ενδείξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 47, οι οποίες αφορούν στην ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα που πρέπει να χρησιμοποιούνται για τους αφρώδεις οίνους, τους αεριούχους αφρώδεις οίνους, τους αφρώδεις οίνους ποιότητας ή τους αφρώδεις οίνους ποιότητας αρωματικού τύπου [όπως προβλέπονται στο άρθρο 119 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013], αυτές παρατίθενται στο παράρτημα ΙΙΙ μέρος Α του εν λόγω κανονισμού [Καν(ΕΕ) 2019/33].

β. Αναφορικά με τις προαιρετικές ενδείξεις, ιδιαίτερη σημασία έχουν οι διατάξεις του άρθρου 50 που αφορούν στα ονόματα των οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου. Επισημαίνεται, ότι τα ονόματα των οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου και τα συνώνυμά τους που αποτελούνται από ή περιλαμβάνουν προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη και μπορούν να αναγράφονται στην ετικέτα προϊόντων με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη ή γεωγραφική ένδειξη τρίτης χώρας, είναι εκείνα που απαριθμούνται στο μέρος A του παραρτήματος IV του εν λόγω κανονισμού.

Επίσης, σχετικά με τις προαιρετικές ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις (άρθρο 53 παρ.2) του εν λόγω κανονισμού, μόνο αυτές που παρατίθενται στο παράρτημα V του εν λόγω κανονισμού μπορούν να χρησιμοποιούνται για την περιγραφή αμπελοοινικού προϊόντος που φέρει προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη ή γεωγραφική ένδειξη τρίτης χώρας και το οποίο έχει υποστεί ζύμωση, ωρίμανση ή παλαίωση σε ξύλινο περιέκτη.

γ. Στο άρθρο 54, αναφέρονται οι προϋποθέσεις αναγραφής των αναφερομένων σε αμπελουργική εκμετάλλευση ενδείξεων, οι οποίες παρατίθενται στο παράρτημα VI του εν λόγω κανονισμού και αφορούν αποκλειστικά αμπελοοινικά προϊόντα ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Οι σχετικές ενδείξεις για την Ελλάδα είναι Αγρέπαυλη, Αμπέλι, Αμπελώνας (-ες), Αρχοντικό, Κάστρο, Πύργος, Κτήμα, Μετόχι Μοναστήρι, Ορεινό Κτήμα, Πύργος. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του εν λόγω άρθρου, οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην εμπορία του αμπελοοινικού προϊόντος που παράγεται στην εν λόγω εκμετάλλευση μπορούν να χρησιμοποιούν μόνο το όνομα της εκμετάλλευσης προκειμένου για την επισήμανση και παρουσίαση του εν λόγω προϊόντος, εφόσον όμως η ενδιαφερομένη εκμετάλλευση συμφωνεί με αυτή τη χρήση.

δ. Στο άρθρο 55, γίνεται αναφορά σε ονόματα γεωγραφικών ενοτήτων μικρότερων ή μεγαλύτερων από την περιοχή στην οποία βασίζεται η προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή η γεωγραφική ένδειξη ενώ, στο άρθρο 56, αναφέρονται οι προϋποθέσεις προκειμένου για τη συμπερίληψη στον κατάλογο των ειδικών τύπων φιαλών που παρατίθενται στο παράτημα VΙΙ του εν λόγω κανονισμού, στο οποίο καθορίζονται και οι προϋποθέσεις που διέπουν τη χρήση τους.

ε. Το άρθρο 57 αναφέρεται σε κανόνες παρουσίασης ορισμένων ειδικών κατηγοριών αμπελοοινικών προϊόντων (αφρώδεις οίνοι, αφρώδεις οίνοι ποιότητας και αφρώδεις οίνοι ποιότητας αρωματικού τύποι) ενώ, στο άρθρο 58, προβλέπονται συμπληρωματικές διατάξεις που δύνανται να ρυθμίσουν και εφαρμόσουν τα κράτη μέλη, προκειμένου για την επισήμανση και παρουσίαση αμπελοοινικών προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ που παράγονται στην επικράτειά τους.

5. ΓΕΝΙΚΕΣ, ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ V, άρθρα 59-62)

Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 59, όλα τα έγγραφα και οι πληροφορίες που σχετίζονται με τις διαδικασίες που περιγράφονται στον εν λόγω κανονισμό (αιτήσεις προστασίας, τροποποίησης των προδιαγραφών προϊόντων, ένστασης και ανάκλησης μιας ονομασίας προέλευσης ή γεωγραφικής ένδειξης ή παραδοσιακής ένδειξης) συντάσσονται σε μία από της επίσημες γλώσσες της Ένωσης ή συνοδεύονται από πιστοποιημένη μετάφραση σε μία από αυτές γλώσσες.

Στο άρθρο 61 περιλαμβάνονται διατάξεις μεταβατικού χαρακτήρα (μεταβατικά μέτρα), προκειμένου να αντιμετωπιστούν θέματα σχετικά με την αναγνώριση, προστασία επωνυμιών και ενδείξεων που εκκρεμούν, βάσει των οικείων διατάξεων του καταργούμενου κανονισμού Καν(ΕΕ) 607/2009 (άρθρο 60 του εν λόγω κοινοποιούμενου κανονισμού) κατά την ημερομηνία εφαρμογής του εν λόγω κανονισμού (ΕΕ) 2019/33. Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι διατάξεις της παραγράφου 9 του εν λόγω άρθρου 61, σύμφωνα με τις οποίες αμπελοοινικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά ή επισημαίνονται σύμφωνα με τον καταργηθέντα Καν(ΕΚ) 607/2009 μπορούν να διατίθενται στην αγορά έως την εξάντληση των υφισταμένων αποθεμάτων.

Ο εν λόγω κανονισμός (ΕΕ) 2019/33 ισχύει (και εφαρμόζεται) από την 14-01-2019 (άρθρο 62 αυτού).

B. ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2019/34 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ:

Με αυτόν θεσπίζονται οι κανόνες για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις αιτήσεις προστασίας ονομασιών προέλευσης, γεωγραφικών ενδείξεων και παραδοσιακών ενδείξεων στον αμπελοοινικό τομέα, τη διαδικασία ένστασης, τις τροποποιήσεις των προδιαγραφών προϊόντος, το μητρώο προστατευόμενων ονομασιών, την ανάκληση της προστασίας και τη χρήση συμβόλων, και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά κατάλληλο σύστημα ελέγχων.

Ο εν λόγω εκτελεστικός κανονισμός της Επιτροπής αποτελείται από τέσσερα (4) κεφάλαια, ενώ είναι προσαρτημένα σε αυτόν και εννέα (9) παραρτήματα.

Σε ότι ειδικότερα αφορά τις διατάξεις του εν λόγω κανονισμού, σημειώνονται τα εξής:

1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι, άρθρο 1)

Με την εν λόγω διάταξη, καθορίζεται το αντικείμενο του κανονισμού.

2. ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ, άρθρο 2-20)

Καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής, όσον αφορά τις διαδικασίες υποβολής και εξέτασης αιτήσεων προστασίας ΠΟΠ/ΠΓΕ (μεμονωμένες και κοινές), καθώς και των ενστάσεων ως και αναφορικά με την τροποποίηση ή την ανάκληση αναγνωρισμένης, ενώ προβλέπονται υπεύθυνες αρμόδιες αρχές και φορείς ελέγχου για τον έλεγχο της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) 882/2004 και καθορίζονται οι διατυπώσεις και διαδικασίες, σχετικά με τους διενεργούμενους (ετησίως) ελέγχους και τις απαιτούμενες αναλυτικές και οργανοληπτικές εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των εν λόγω ελέγχων.

3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ, άρθρα 21-29)

Καθορίζονται κατ’ αναλογία με τις αντίστοιχες που προβλέπονται στο κεφάλαιο ΙΙ, προκειμένου για τις προστατευμένες ονομασίες προέλευσης και γεωγραφικές ενδείξεις οι διαδικασίες για την προστασία των παραδοσιακών ενδείξεων.

4. ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕΙΣ, ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ (ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV, άρθρα 30-34)

Οι διατάξεις του εν λόγω κεφαλαίου αναφέρονται και καθορίζουν λεπτομέρειες σχετικά με την επικοινωνία μεταξύ της Επιτροπής, των αρμοδίων αρχών των κρατών-μελών, των τρίτων χωρών κλπ., όσον αφορά τα κοινοποιούμενα στοιχεία, την υποβολή και παραλαβή των κοινοποιήσεων, τις δημοσιοποιούμενες πληροφορίες κλπ.

Ο εν λόγω κανονισμός (ΕΕ) 2019/33 ισχύει από την 14-01-2019 (άρθρο 34 αυτού). 

Γ. Τέλος, για κάθε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση σχετικά με την εφαρμογή των εν λόγω κανονισμών, μπορείτε να απευθύνεστε στην Υπηρεσία μας.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΑΜΙΟΣ