ΘΕΜΑ : Οδηγίες για την εφαρμογή της απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. με αρ. Α.1098/13.03.2019 (ΦΕΚ Β’ 1193 – Α.Δ.Α.: Ψ00246ΜΠ3Ζ-ΟΟΤ)

ΣΧΕΤ. : 1. Η με αρ. Α.1098/13.03.2019 (ΦΕΚ Β’ 1193 – Α.Δ.Α.: Ψ00246ΜΠ3Ζ-ΟΟΤ) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.

2. Η με αρ. ΠΟΛ. 1103/07.07.2017 (ΦΕΚ Β’ 2536 - ΑΔΑ: ΩΖΧΘ46ΜΠ3Ζ-Κ9Ι) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.

3. Η με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 1169008 ΕΞ 2017/03.11.2017 (ΑΔΑ: ΩΛΠΣΗ-Ζ7Π) διαταγή Α.Α.Δ.Ε.

4. Η με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Α 1121586 ΕΞ 2017/09.08.2017 (ΑΔΑ: Ψ0ΣΕΗ-4ΛΘ) διαταγή της Α.Α.Δ.Ε.

5. Η με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 138851 ΕΞ 2017 ΕΜΠ/27.07.2017 διαταγή Α.Α.Δ.Ε.

6. Η με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Δ 1055219 ΕΞ 2017/05.04.2017 Διαταγή Α.Α.Δ.Ε.

7. Η με αρ. πρωτ. ΔΔΘΤΟΚ Δ 1046606 ΕΞ 2017/24.03.2017 (ΑΔΑ: 6ΡΙΗΗ-ΞΕ8) Ε.Δ.Υ.Ο.

8. Η με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 1068454 ΕΞ 2016/28.04.2016 (ΑΔΑ: 7ΧΟΞΗ-ΔΨ8) διαταγή Υπ. Οικονομικών

9. Η με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 1117691 ΕΞ 2016/4-8-2016 διαταγή Υπ. Οικονομικών

Η με αρ. Α.1098/13.03.2019 (ΦΕΚ Β’ 1193 – Α.Δ.Α.: Ψ00246ΜΠ3Ζ-ΟΟΤ) απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (εφεξής θα αναφέρεται ως απόφαση Α.1098/2019) αφορά στην απλούστευση των διαδικασιών στο πλαίσιο του καθεστώτος διαμετακόμισης και πιο συγκεκριμένα στη χορήγηση αδειών σε οικονομικούς φορείς που επιθυμούν να αποκτήσουν την ιδιότητα του εγκεκριμένου αποστολέα/παραλήπτη κοινής/ενωσιακής/εθνικής διαμετακόμισης, του εγκεκριμένου παραλήπτη TIR και του εγκεκριμένου εκδότη για την πιστοποίηση του ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων. Επιπλέον δίδονται οδηγίες σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της.

Α. Εισαγωγή

Η θέση σε ισχύ του «Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα» και των συμπληρωματικών σε αυτόν κανονισμών (ΕΕ) 2015/2446 και (ΕΕ) 2015/2447 και η παράλληλη κατάργηση του Καν. ΕΟΚ 2913/92 και των εφαρμοστικών αυτού διατάξεων, δημιούργησαν την ανάγκη να επανακαθοριστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις που οφείλουν να πληρούν οι οικονομικοί φορείς (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), προκειμένου να κάνουν χρήση απλουστευμένων διαδικασιών στο πλαίσιο του καθεστώτος διαμετακόμισης (κοινής/ενωσιακής/εθνικής/TIR) και της πιστοποίησης του ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων. Σε κάθε περίπτωση ο κύριος στόχος ήταν και είναι η παροχή επιπλέον διευκολύνσεων στους οικονομικούς φορείς, μέσω της απλούστευσης των διαδικασιών (μείωση πλήθους διατυπώσεων, ψηφιοποίηση διατυπώσεων, κ.λπ.), που για τις Τελωνειακές Αρχές συνεπάγεται την απελευθέρωση ανθρώπινων και υλικών πόρων με σκοπό την αξιοποίησή τους σε άλλες δραστηριότητες καθώς και στην άσκηση αποτελεσματικότερων ελέγχων.

Ως εκ τούτου, σκοπός της απόφασης Α.1098/2019 είναι να ορίσει:

1. τους όρους και προϋποθέσεις που οφείλουν να πληρούν οι οικονομικοί φορείς (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), προκειμένου είτε να χορηγηθεί σε αυτούς μία νέα άδεια είτε να επαναξιολογηθεί μία υφιστάμενη άδεια,

2. τις υποχρεώσεις που αυτοί αναλαμβάνουν και οφείλουν να τηρούν δίχως παρεκκλίσεις, και

3. τους ελέγχους που οφείλουν να διεξάγουν οι αρμόδιες τελωνειακές αρχές για την έκδοση των αδειών καθώς και την αξιολόγηση της χρήσης τους.

Σημειώνεται ότι με τη θέση σε ισχύ της απόφασης Α.1098/2019 παύει η ισχύς των Αποφάσεων Υπουργού Οικονομικών με αρ. πρωτ. Τ.3146/216/Α0019/02.07.2003 και Τ.4792/89/Β0019/20.10.2006.

Κατά συνέπεια, για τις άδειες χρήσης απλουστευμένων διαδικασιών που έχουν εκδοθεί πριν την 1η Μαΐου 2016, εφαρμόζοντας τα κριτήρια που αναφέρονται στις καταργούμενες αποφάσεις, θα πρέπει να γίνει επανέλεγχος, σύμφωνα με τα νέα κριτήρια/ όρους και προϋποθέσεις μέχρι και την 1 η Μαΐου 2019 (Αρ. 251 DA).

Β. Νομικό πλαίσιο

Οι προαναφερόμενες απλουστεύσεις προβλέπονται από:

α) τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (άρ. 22, 23, 38, 39, 153, 230, 233 του Καν. (ΕΕ) 952/2013), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (εφεξής αναφέρεται ως UCC),

β) τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2015/2446 (άρ. 24, 25, 27, 28, 128, 186, 187, 191 - 197 και Παράρτημα 72-03), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (εφεξής αναφέρεται ως DA),

γ) τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2015/2447 (άρ. 282 και 313 – 316), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (εφεξής αναφέρεται ως IA),

δ) τον κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2016/341 (άρ. 13, 43,44 και 55), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (εφεξής αναφέρεται ως TDA), και

ε) τον «Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα» (άρ. 34, 38 και 180 του ν. 2960/2001 - ΦΕΚ Α’ 265/22.11.2001), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (εφεξής αναφέρεται ως ΕΤΚ).

στ) τον ν. 1020/1980 «Περί κυρώσεως της Τελωνειακής Συμβάσεως "περί Διεθνούς Μεταφοράς Εμπορευμάτων δια Δελτίων TIR (Σύμβασις TIR)"» (ΦΕΚ Α’ 32/05.02.1980).

Γ. Ορισμοί

Για την εφαρμογή της απόφασης Α.1098/2019, πλέον των ορισμών που περιέχονται στο άρθρο 1 της απόφασης, παρατίθενται οι ακόλουθοι ορισμοί:

α) Ως εγκεκριμένος αποστολέας ορίζεται το πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) στο οποίο χορηγείται άδεια να εκτελεί πράξεις διαμετακόμισης χωρίς να προσκομίζει τα εμπορεύματα και τα υποστηρικτικά της διασάφησης έγγραφα στο τελωνείο αναχώρησης (άρ. 233§4(α) UCC).

β) Ως εγκεκριμένος παραλήπτης ορίζεται το πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) στο οποίο χορηγείται άδεια να παραλαμβάνει σε δικούς του χώρους, ή σε άλλους συγκεκριμένους χώρους, οι οποίοι έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές και αναγράφονται στην άδειά του, εμπορεύματα που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς διαμετακόμισης χωρίς να προσκομίζει τα εν λόγω εμπορεύματα και τα παραστατικά που τα συνοδεύουν στο τελωνείο προορισμού (άρ. 233§4(β) UCC) με σκοπό τη λήξη του καθεστώτος.

γ) Ως εγκεκριμένος παραλήπτης ΤΙR ορίζεται το πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) στο οποίο χορηγείται άδεια να παραλαμβάνει εμπορεύματα που διακινούνται σύμφωνα με τη σύμβαση TIR σε εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν εγκριθεί για το σκοπό αυτό και αναγράφονται στην άδειά του, ώστε να περατώνονται οι πράξεις μεταφοράς με δελτία TIR (άρ. 230 UCC).

δ) Ως εγκεκριμένος εκδότης ορίζεται το πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) στο οποίο χορηγείται άδεια να πιστοποιεί τον ενωσιακό χαρακτήρα εμπορευμάτων και να εκδώσει αποδεικτικά έγγραφα χωρίς να απαιτείται η θεώρηση των εν λόγω εγγράφων από το αρμόδιο Τελωνείο (άρ. 128 DA).

Σημειώνεται ότι ένας οικονομικός φορέας μπορεί να διαθέτει άδεια για οποιαδήποτε εκ των αναφερόμενων απλουστεύσεων διαδικασιών είτε μεμονωμένα είτε συνδυαστικά, αρκεί να πληροί τους αντίστοιχους όρους και προϋποθέσεις.

Ε. Εξαιρέσεις από τη χρήση απλουστεύσεων

Από τη χρήση των απλουστεύσεων που χορηγούνται με την άδεια εγκεκριμένου παραλήπτη TIR εξαιρείται η παραλαβή εμπορευμάτων, των οποίων απαγορεύεται η μεταφορά με την κάλυψη δελτίου TIR, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της σύμβασης TIR. Τα εμπορεύματα για τα οποία ισχύει η απαγόρευση διακίνησης με δελτίο TIR και κατ’ επέκταση η παραλαβή τους είναι τα αναφερόμενα στον πίνακα

1. Πίνακας

1. Εξαιρούμενα εμπορεύματα (αλκοολούχα – καπνικά)

Για τη χορήγηση μιας νέας άδειας απαιτείται η υποβολή σχετικής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο οικονομικό φορέα. Δυνατότητα υποβολής αίτησης έχει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ασκεί οικονομική δραστηριότητα, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια που προσδιορίζονται στις ενωσιακές και εθνικές διατάξεις.

Σημειώνεται ότι οι οικονομικοί φορείς που υποβάλλουν αίτηση για την έκδοση άδειας χρήσης απλουστευμένων διαδικασιών εγκεκριμένου αποστολέα, εγκεκριμένου παραλήπτη, εγκεκριμένου παραλήπτη TIR ή/και εγκεκριμένου εκδότη απαιτείται να είναι εγκατεστημένοι στο τελωνειακό έδαφος της Ελλάδας, εξαιρούμενης της περίπτωσης στην οποία ο εγκεκριμένος εκδότης κάνει χρήση δηλωτικού θαλασσίων μεταφορών οπότε και δύναται να είναι εγκατεστημένος στο τελωνειακό έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σε οποιοδήποτε Κράτος-Μέλος αυτής).

Η υποβολή της αίτησης πραγματοποιείται μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Τελωνείων - ICISnet. Η αίτηση αυτή απευθύνεται προς την Τελωνειακή Περιφέρεια στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η έδρα των οικονομικών δραστηριοτήτων του οικονομικού φορέα ή εκεί που τηρούνται οι κύριες λογιστικές καταχωρήσεις αυτού.

Με την αίτηση ο αιτών υποβάλλει στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή συνημμένα όλα τα δικαιολογητικά/έγγραφα που απαιτούνται, κατά περίπτωση, για την αξιολόγηση της αίτησής του και τα οποία αναφέρονται στο Κεφάλαιο Η.

Η αρμόδια Τελωνειακή Αρχή προβαίνει σε έλεγχο της ορθής συμπλήρωσης της αίτησης και της πληρότητας των επισυναπτομένων δικαιολογητικών/εγγράφων. Σε περίπτωση όπου διαπιστωθεί ότι η αίτηση είναι ελλιπής, η αρμόδια Τελωνειακή Αρχή ενημερώνει τον αιτούντα να προσκομίσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά/έγγραφα εντός πέντε (5) ημερολογιακών ημερών. Αν ο αιτών δεν τα υποβάλλει εντός της προαναφερόμενης προθεσμίας, η αίτηση δεν γίνεται αποδεκτή και ο αιτών ενημερώνεται σχετικά. Ως ημερομηνία αποδοχής της αίτησης θεωρείται η ημερομηνία υποβολής της ή η ημερομηνία υποβολής τυχόν συμπληρωματικών δικαιολογητικών/εγγράφων.

Η αίτηση δύναται να αφορά στη χορήγηση άδειας και για άλλες απλουστεύσεις (ενδεικτικά αναφέρονται η συνολική εγγύηση, η απαλλαγή από την υποχρέωση σύστασης εγγύησης, η χρήση ειδικών τελωνειακών σφραγίδων, η απαλλαγή από την υποχρέωση σφράγισης ή υπογραφής της διασάφησης διαμετακόμισης του πιστοποιητικού απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα, σε περίπτωσης χρήσης διαδικασιών συνέχισης δραστηριοτήτων). Συνιστάται τα σχετικά αιτήματα να αναγράφονται/περιλαμβάνονται στην ίδια αίτηση, ώστε να είναι δυνατός ο συντονισμός και η συνολική εξέταση αυτών. Στην περίπτωση που στον αιτούντα έχουν ήδη χορηγηθεί άλλες άδειες χρήσης απλουστευμένων διαδικασιών αυτές πρέπει να αναφέρονται στην αίτησή του.

Η αίτηση, μαζί με τα επισυναπτόμενα δικαιολογητικά/έγγραφα εξετάζεται και γίνεται αποδεκτή ή απορρίπτεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Α 1121586 ΕΞ 2017/09.08.2017 Διαταγή της Α.Α.Δ.Ε. (ΑΔΑ: Ψ0ΣΕΗ-4ΛΘ), που μπορεί να αναζητηθεί εδώ.

Ζ. Κριτήρια για την αξιολόγηση των αιτήσεων

Οι όροι και προϋποθέσεις που τίθενται στα άρθρα 4, 5 και 6 της απόφασης Α.1098/2019 για τη χορήγηση αδειών απλουστευμένων διαδικασιών του άρ. 3 της ίδιας απόφασης ευθυγραμμίζονται με ορισμένα από τα κριτήρια που εφαρμόζονται για τους εγκεκριμένους οικονομικούς φορείς (ΑΕΟ), όπως περιγράφονται στο άρθρο 39 του UCC καθώς και στα αντίστοιχα άρθρα των DA και ΙΑ. Ακολουθεί πίνακας με τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για κάθε τύπο άδειας, με παραπομπή στα εφαρμοζόμενα άρθρα των UCC, DA και ΙΑ.

Η. Συνοδευτικά έγγραφα/δικαιολογητικά

Η αίτηση για την χορήγηση των αδειών της απόφασης Α.1098/2019 συνοδεύεται από τα ακόλουθα, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά:

• Αντίγραφο/-α πρακτικών του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας σχετικά με την εκλογή και τη θητεία των μελών του και Φ.Ε.Κ. δημοσίευσης αυτών.
• Πρακτικά Διοικητικού Συμβουλίου σχετικά με την εκπροσώπηση της εταιρίας ενώπιον των τελωνειακών αρχών, καθώς και Φ.Ε.Κ. δημοσίευσης αυτών.

για Ε.Π.Ε.:

Αντίγραφο/-α του αρχικού και του τελευταίου εν ισχύ καταστατικού και Φ.Ε.Κ. δημοσίευσης αυτών ή τις αντίστοιχες ανακοινώσεις Γ.Ε.ΜΗ.

για Ο.Ε., Ε.Ε. και Ι.Κ.Ε.:

• Αντίγραφο του καταστατικού σύστασης και η αντίστοιχη ανακοίνωση Γ.Ε.ΜΗ.

για ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα):

• Γενικό πιστοποιητικό από το Γ.Ε.ΜΗ. σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 77375/24.12.2014 (ΑΔΑ: ΒΖΧ6Φ-ΛΛΚ) Διαταγή της Γεν. Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή ή σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες σχετικές οδηγίες.

Επιπλέον, και ανεξάρτητα από τη νομική μορφή του οικονομικού φορέα, ζητείται η υποβολή τεχνικής έκθεσης από τον αιτούντα, από την οποία να μπορούν να εξαχθούν τα ακόλουθα στοιχεία σε συνδυασμό με τα καταχωρούμενα στην ηλεκτρονική αίτηση στοιχεία:

1. το είδος και η οικονομική δραστηριότητα του οικονομικού φορέα,

2. η διοικητική οργάνωση του οικονομικού φορέα,

3. οι εγκαταστάσεις που θα χρησιμοποιεί ο οικονομικός φορέας (εγκρίσεις από Τελωνειακές Αρχές, διασφάλιση παροχής διευκολύνσεων άσκησης τελωνειακών ελέγχων,κ.λπ.),

4. το/τα είδος/-η των εμπορευμάτων που διακινούνται,

5. ο/οι τρόπος/-οι μεταφοράς των εμπορευμάτων,

6. η συχνότητα των συναλλαγών,

7. η προηγούμενη εμπειρία σε τελωνειακές διαδικασίες,

8. οι διαδικασίες διαχείρισης των ροών των εμπορευμάτων και οι μέθοδοι εσωτερικού ελέγχου μέσω των οποίων μπορούν να αποτρέπονται, να εντοπίζονται και να διορθώνονται σφάλματα, αλλά και να αποτρέπονται και να εντοπίζονται τυχόν παράνομες ή παράτυπες συναλλαγές,

9. οι διαδικασίες για τη διαχείριση αδειών και εγκρίσεων, για τη διασφάλιση της εφαρμογής μέτρων που αφορούν:

α. στην εμπορική πολιτική,

β. στις απαγορεύσεις και περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη διάκριση μεταξύ των εμπορευμάτων που υπόκεινται σε απαγορεύσεις ή περιορισμούς και των υπόλοιπων εμπορευμάτων, καθώς και μέτρων για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις εν λόγω απαγορεύσεις και περιορισμούς

10. οι διαδικασίες αρχειοθέτησης των στοιχείων και πληροφοριών του, 11. οι διαδικασίες εκπαίδευσης/κατάρτισης των αρμόδιων απασχολούμενων σχετικά με θέματα εφαρμογής και συμμόρφωσης με την τελωνειακή νομοθεσία,

12. οι διαδικασίες που ακολουθούνται σε περιπτώσεις εντοπισμού δυσκολιών συμμόρφωσης και ενημέρωσης των αρμόδιων τελωνειακών αρχών σχετικά με αυτές τις δυσκολίες,

13. η χρήση συστήματος εφοδιαστικής διαχείρισης, το οποίο να προσδιορίζει τα εμπορεύματα ως ενωσιακά ή μη ενωσιακά και να διευκρινίζει, κατά περίπτωση, την τοποθεσία τους,

14. η χρήση συστήματος λογιστικών καταχωρίσεων που να εφαρμόζει τις γενικά αποδεκτές αρχές της λογιστικής (διεθνή λογιστικά πρότυπα), να διευκολύνει τη διενέργεια τελωνειακών λογιστικών ελέγχων και να τηρεί ιστορικό αρχείο δεδομένων. Επιπλέον θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι οι καταχωρίσεις που τηρούνται από τον αιτούντα για τελωνειακούς σκοπούς είναι ενσωματωμένες στο χρησιμοποιούμενο λογιστικό σύστημα ή επιτρέπουν την πραγματοποίηση διασταύρωσης των πληροφοριών με αυτό,

15. ο τόπος τήρησης των αρχείων του και η προσβασιμότητα (φυσική ή/και ηλεκτρονική) στα λογιστικά του συστήματα και, κατά περίπτωση, στις εμπορικές και μεταφορικές καταχωρίσεις του,

16. η επάρκεια των συστημάτων επεξεργασίας, αποθήκευσης, ανταλλαγής, προσβασιμότητας και ελέγχου δεδομένων και πληροφοριών, που αφορούν στη ροή των εργασιών του,

17. τα μέτρα ασφάλειας για την προστασία των μηχανογραφικών του συστημάτων για τη διασφάλιση έναντι της απώλειας πληροφοριών και εγγράφων, καθώς και έναντι άλλων κακόβουλων ενεργειών (μη εξουσιοδοτημένη παρείσφρηση, κ.λπ.).

Θ. Λήψη απόφασης για την έκδοση-χορήγηση ή μη άδειας

Για την έκδοση άδειας οι αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές οφείλουν να ενεργήσουν ως ακολούθως: Η αρμόδια Τελωνειακή Αρχή:

i. ελέγχει αν η αίτηση υποβάλλεται από κάτοχο άδειας ΑΕΟ. Περαιτέρω ελέγχεται η κατάσταση (αν είναι σε ισχύ, ανάκληση, ή αναστολή) και την εγκυρότητα της εν λόγω άδειας.

ii. αναζητά αυτεπάγγελτα από τις αρμόδιες αρχές τα ποινικά μητρώα του αιτούντα, των νομίμων εκπροσώπων των οικονομικών φορέων και των προσώπων που έχουν οριστεί ως υπεύθυνοι για τελωνειακά θέματα.

iii. αναζητά αυτεπάγγελτα από τις αρμόδιες αρχές πιστοποιητικά περί μη πτωχεύσεως ή περί μη κατάθεσης αίτησης πτωχεύσεως, καθώς και για οποιαδήποτε διαδικασία συνδιαλλαγής ή άλλη συλλογική διαδικασία ικανοποίησης πιστωτών ή απόφαση που να θέτει τον οικονομικό φορέα υπό αναγκαστική διαχείριση ή ειδική εκκαθάριση.

iv. προβαίνει σε έλεγχο, βάσει διαθέσιμων στοιχείων αποτελεσμάτων ελέγχων, προκειμένου να διαπιστώσει την ύπαρξη τυχόν σοβαρών ή επανειλημμένων παραβάσεων της τελωνειακής και φορολογικής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένων ποινικών αδικημάτων που σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα του αιτούντος, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσα νομολογία. Στην παρούσα χρονική στιγμή ο έλεγχος γίνεται με τα οριζόμενα στις παρακάτω:

1. Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. με αρ. ΠΟΛ. 1103/07.07.2017 (ΦΕΚ Β’ 2536/21.07.2017).

2. Διαταγή Α.Α.Δ.Ε. με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 1169008 ΕΞ 2017/03.11.2017 (ΑΔΑ: ΩΛΠΣΗ-Ζ7Π), και

3. Διαταγή Α.Α.Δ.Ε. με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 138851 ΕΞ 2017 ΕΜΠ/27.07.2017.

v. ελέγχει την επάρκεια και τα επαγγελματικά προσόντα, που σχετίζονται άμεσα με την ασκούμενη από τον φορέα δραστηριότητα. Το κριτήριο αυτό πρέπει να πληρούται είτε από τον αιτούντα, είτε από τον υπάλληλο του αιτούντος που είναι υπεύθυνος για τα τελωνειακά θέματα αυτού, είτε από τρίτο συμβαλλόμενο πρόσωπο το οποίο είναι υπεύθυνο για τα τελωνειακά θέματα του αιτούντος, αρκεί αυτό να αποδεικνύεται από τον αιτούντα. Σε κάθε περίπτωση για την αξιολόγησή του λαμβάνονται υπόψη οι οδηγίες που θα ισχύουν κατά τη χρονική στιγμή εξέτασης του αιτήματος. Την παρούσα χρονική στιγμή ο έλεγχος γίνεται βάσει των οδηγιών έχουν δοθεί με την με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Γ 1068454 ΕΞ 2016/28.04.2016 ΔΥΟ (ΑΔΑ: 7ΧΟΞΗ-ΔΨ8) και το κείμενο των Κατευθυντηρίων Οδηγιών ΑΕΟ το οποίο έχει κοινοποιηθεί με την αριθμ. ΔΤΔ Γ 1117691 ΕΞ 2016/4-8-2016 ΔΥΟ.

vi. ελέγχει την δυνατότητα του φορέα να επιδεικνύει υψηλό επίπεδο ελέγχου των δραστηριοτήτων του και της ροής των εμπορευμάτων μέσω ενός συστήματος διαχείρισης εμπορικών, και κατά περίπτωση, μεταφορικών καταχωρίσεων.

Ο έλεγχος αυτός υλοποιείται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών (εφεξής Γ.Γ.Π.Σ.), στην οποία αποστέλλονται αυθημερόν ή το αργότερο την επόμενη εργάσιμη ημέρα αντίγραφο της αίτησης του φορέα και της τεχνικής έκθεσης. Η Γ.Γ.Π.Σ. συντάσσει και υποβάλλει στην αρμόδια τελωνειακή αρχή, εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία παραλαβής του αντιγράφου της αίτησης, έκθεση αξιολόγησης με αιτιολογημένη γνώμη, που να επιτρέπει στην αρμόδια αρχή έκδοσης τη λήψη απόφασης για τη χορήγηση ή μη της αιτούμενης άδειας.

Ωστόσο, στην περίπτωση που ο αιτών είναι ήδη κάτοχος άδειας AEO ή διαθέτει άλλη άδεια απλουστευμένων διαδικασιών, για την οποία έχει ήδη εφαρμοστεί ο σχετικός έλεγχος από τη Γ.Γ.Π.Σ., και υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή στα συστήματά του που να επηρεάζει αρνητικά την αξιολόγηση του κριτηρίου, τότε ο αιτών δεν υποβάλλεται σε εκ νέου έλεγχο του κριτηρίου, δεδομένου ότι αυτό έχει ήδη αξιολογηθεί.

vii. ελέγχει τον αιτούμενο ως προς

α) την ύπαρξη ή μη άλλων υφιστάμενων αδειών και

β) την κατάσταση (αν είναι σε ισχύ, ανάκληση, ή αναστολή) και την εγκυρότητα των εν λόγω αδειών, ανεξάρτητα από το αν ο αιτών τις έχει δηλώσει στην αίτησή του ή όχι. Σε περίπτωση που ο αιτών δεν έχει δηλώσει κάποια άδεια καλείται να συμπληρώσει την αίτησή του σχετικά και να υποβάλλει τα αντίστοιχα συνοδευτικά δικαιολογητικά/έγγραφα, όπως αναφέρεται στο Κεφάλαιο ΣΤ.

Σημειώνεται ότι, για την άδεια εγκεκριμένου αποστολέα απαιτείται ο αιτών να διαθέτει και να είναι σε ισχύ ή να έχει αιτηθεί για την έκδοση των παρακάτω αδειών:

1. άδεια χρήσης συνολικής εγγύησης ή απαλλαγής από την υποχρέωση σύστασης εγγύησης και

2. άδεια χρήσης ειδικών τελωνειακών σφραγίδων, εφόσον το είδος των διακινούμενων εμπορευμάτων δεν εξαιρείται τελωνειακής σφράγισης.

Επιπλέον, για την έκδοση άδειας εγκεκριμένου αποστολέα/παραλήπτη/παραλήπτη TIR, απαιτείται οι χώροι που θα έχει δηλώσει ο αιτών να είναι εγκεκριμένοι από Τελωνειακή Αρχή (να διαθέτει άδεια σε ισχύ ή να έχει αιτηθεί για την έκδοση άδειας προσωρινής εναπόθεσης ή τελωνειακής αποταμίευσης). viii. ενημερώνει άμεσα την χωρικά αρμόδια για τις εγκαταστάσεις Τελωνειακή Αρχή (Τελωνείο ελέγχου). Η τελευταία οφείλει να συντάξει έκθεση αποτελεσμάτων ελέγχου σχετικά με την καταλληλότητα των εγκαταστάσεων στην οποία θα λαμβάνονται υπόψη κατά περίπτωση και στοιχεία όπως η παροχή διευκολύνσεων ελέγχου από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές, όπως αυτά περιγράφονται στην με αρ. πρωτ. ΔΔΘΤΟΚ Δ 1046606 ΕΞ 2017/24.03.2017 Ε.Δ.Υ.Ο ή στις εκάστοτε ισχύουσες αποφάσεις ή εγκυκλίους ή διαταγές. Η έκθεση αποτελεσμάτων ελέγχου αποστέλλεται στην αρμόδια για την έκδοση της άδειας Τελωνειακή Αρχή.

Αν οι εγκαταστάσεις εντοπίζονται χωρικά σε περιοχές αρμοδιότητας άλλης/-ων Τελωνειακής/-ών Περιφέρειας/-ων, ο φάκελος διαβιβάζεται στη συναρμόδια ή στις συναρμόδιες τελωνειακές περιφέρειες, προκειμένου να ελεγχθούν τα στοιχεία που τις αφορούν και να βεβαιωθεί ότι είναι δυνατή η έκδοση της άδειας.

Επισημαίνεται ότι, κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων των οικονομικών φορέων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αιτούντος (μέγεθος και όγκος εργασιών), χωρίς όμως να παραβλέπεται το ελάχιστο πλήθος των κινήσεων/χρήσεων που ορίζεται στην απόφαση Α.1098/2019 (δώδεκα κατ’ έτος).

Επίσης, οι αρμόδιες αρχές κατά το στάδιο του ελέγχου μπορούν να χρησιμοποιήσουν αποτελέσματα προηγούμενου ελέγχου υπό ορισμένες προϋποθέσεις π.χ. ο έλεγχος να μην έχει γίνει σε διάστημα μεγαλύτερο της τριετίας πριν από την υποβολή της αίτησης, να μην έχουν επέλθει τροποποιήσεις στις συνθήκες υπό τις οποίες είχε εκδοθεί η άδεια, να μην έχουν τροποποιηθεί οι όροι της άδειας, κ.ο.κ. Εφόσον πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας, η αρμόδια τελωνειακή αρχή εκδίδει τη σχετική άδεια μέσω του εθνικού Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ICISnet). Στην εκδιδόμενη άδεια αναφέρονται και οι άδειες που συνιστούν προαπαιτούμενο για την έκδοση της άδειας (π.χ. στην άδεια εγκεκριμένου αποστολέα αναφέρεται άδεια χρήσης συνολικής εγγύησης, κ.ο.κ.).

Η άδεια χορηγείται από την αρμόδια τελωνειακή αρχή εντός προθεσμίας 120 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία αποδοχής της αίτησης (βλ. κεφάλαιο ΣΤ). Η εν λόγω προθεσμία δύναται να παραταθεί για επιπλέον τριάντα (30) ημέρες με ενημέρωση του οικονομικού φορέα για τους λόγους παράτασης, πλην της περίπτωσης στην οποία η παράταση οφείλεται στη διεξαγωγή ελέγχων. Η έκδοση της άδειας κοινοποιείται εγγράφως στον αιτούντα, στις τυχόν συναρμόδιες Τελωνειακές Αρχές (ενδεικτικά αναφέρονται η Διεύθυνση Στρατηγικής Τελωνειακών Ελέγχων και Παραβάσεων και η χωρικά αρμόδια Ελ.Υ.Τ.), στα εμπλεκόμενα τελωνεία ελέγχου/αναχώρησης/προορισμού/έκδοσης/εγγύησης (όπου απαιτείται), καθώς και σε κάθε ενδιαφερόμενο φορέα που συνδέεται με τη μεταφορά (Ο.Σ.Ε., κ.λπ.) των εμπορευμάτων, εφόσον αυτό κρίνεται απαραίτητο από τις συνθήκες μεταφοράς τους. Ο αιτών οφείλει να παραλάβει την άδεια, η οποία τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία παραλαβής, εκτός αν ο αιτών έχει ζητήσει να τεθεί σε ισχύ σε ημερομηνία διαφορετική (και μεταγενέστερη) από την ημερομηνία παραλαβής της. Κατά την παραλαβή της άδειας ο κάτοχός της ενημερώνεται για τους όρους χρήσης της άδειας, τους οποίους αποδέχεται ενυπόγραφα σε 2 αντίτυπα. Το ένα το διατηρεί ο κάτοχος της άδειας και το δεύτερο τηρείται στο αρχείο της αρμόδιας Τελωνειακής Αρχής.

Σε περίπτωση που η αρμόδια Τελωνειακή Αρχή κρίνει ότι ο αιτών δεν πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις της αιτούμενης άδειας, οφείλει να ενημερώσει τον αιτούντα σχετικά με τους λόγους στους οποίους προτίθεται να βασίσει την απόφαση απόρριψης, παρέχοντάς του τη δυνατότητα άσκησης του δικαιώματος ακρόασης σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Α 1121586 ΕΞ 2017/09.08.2017 Διαταγή Α.Α.Δ.Ε. Οι λόγοι απόρριψης θα πρέπει να τεκμηριώνονται επαρκώς με χρήση των ισχυουσών, κατά το χρόνο εξέτασης των στοιχείων, διατάξεων. Σε κάθε περίπτωση ο ενδιαφερόμενος μπορεί να επανέλθει με νεότερη αίτησή του που στηρίζεται σε νέα στοιχεία.

Ι. Αξιολόγηση υφιστάμενης άδειας

Οι υφιστάμενες και εν ισχύ άδειες, ανεξάρτητα από την ημερομηνία έκδοσής τους, θα πρέπει να επαναξιολογηθούν μέχρι την 1η Μαΐου 2019 με τα κριτήρια του UCC. Η επαναξιολόγησή τους σημαίνει την έκδοση νέας άδειας και την ανάκληση της υφιστάμενης. Η επαναξιολόγηση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 1η Μαΐου 2019. Όσες άδειες δεν έχουν επαναξιολογηθεί ως την 1η Μαΐου 2019 θεωρούνται ως ανακληθείσες. Οι κάτοχοί των ανακληθεισών αδειών δεν θα δύνανται να κάνουν χρήση των απλουστεύσεων, έως την έκδοση της νέας άδειας για την οποία δεν απαιτείται η εκ νέου υποβολή αίτησης. Η έκδοση της νέας και η ανάκληση της παλιάς άδειας κοινοποιείται στον κάτοχο αυτής.

Σημειώνεται ότι, ειδικά για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της Α. 1098/2019 και εξαιτίας του γεγονότος ότι θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η επαναξιολόγηση των υφιστάμενων αδειών μέχρι και την 30η Απριλίου 2019, και εφόσον δεν έχει υπάρξει οποιαδήποτε άλλη μεταβολή στα κριτήρια ελέγχου της άδειας που αφορούν στην ασφάλεια και στην προστασία των μηχανογραφικών συστημάτων ως προς την επεξεργασία, την αποθήκευση, την ανταλλαγή, την προσβασιμότητα και τον έλεγχο δεδομένων και πληροφοριών, που αφορούν στη ροή των εργασιών του κατόχου της άδειας, τότε δεν θα διενεργηθεί εκ νέου έλεγχος των εν λόγω κριτηρίων, δεδομένου ότι θα θεωρηθεί ότι αυτά έχουν ήδη αξιολογηθεί.

Περαιτέρω κρίνεται αναγκαίο η αρμόδια για την έκδοση της άδειας Τελωνειακή Αρχή να ζητήσει από τον κάτοχο της άδειας την υποβολή της τεχνικής έκθεσης που περιγράφεται στο Κεφάλαιο Η, προκειμένου να αξιολογηθούν τα προαναφερόμενα στοιχεία. Επιπλέον, η αρμόδια για την έκδοση της άδειας Τελωνειακή Αρχή οφείλει να ενημερώσει τον κάτοχο της άδειας, προκειμένου αυτός να έχει συμμορφωθεί με τα νέα κριτήρια και να έχει υλοποιηθεί ο έλεγχος από τη Γ.Γ.Π.Σ., μέχρι τον επόμενο τακτικό έλεγχο της άδειας.

Οι άδειες, πέραν των έκτακτων ελέγχων, θα πρέπει να υπόκεινται σε ετήσιο τακτικό έλεγχο με σκοπό να εξακριβώνεται ότι εξακολουθούν να πληρούνται οι όροι και προϋποθέσεις χορήγησης αυτών και ότι τηρούνται ορθά οι περιγραφόμενες σε αυτές διαδικασίες.

Περαιτέρω σημειώνεται ότι για οποιαδήποτε μεταβολή επέρχεται στα στοιχεία μίας άδειας, κατόπιν της έκδοσής της, ο κάτοχος αυτής οφείλει να τη γνωστοποιεί στην εκδούσα τελωνειακή αρχή, η οποία εξετάζει τη δυνατότητα διατήρησης της άδειας και προβαίνει σε τροποποίησή της, κοινοποιώντας τις μεταβολές αυτές στα εμπλεκόμενα Τελωνεία, καθώς και σε κάθε άλλο φορέα, στον οποίο είχε κοινοποιηθεί η άδεια. Σε κάθε περίπτωση οι αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές για την έκδοση της άδειας υποχρεούνται σε επανέλεγχο/επαναξιολόγηση των στοιχείων της άδειας στις ακόλουθες περιπτώσεις:

i. Τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας που διέπει την έκδοση και το περιεχόμενό τους.

ii. Αίτημα του δικαιούχου για τροποποίηση, αναστολή ή/και ανάκληση της άδειας.

iii. Επανεξέταση της χορηγηθείσας άδειας κατόπιν στοιχείων που έχουν περιέλθει σε γνώση τους μετά από τη διενέργεια ελέγχων (τακτικών ή έκτακτων) ή σχετικής πληροφόρησης.

Ο έλεγχος/αξιολόγηση μίας υφιστάμενης άδειας, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην με αρ. πρωτ. ΔΤΔ Α 1121586 ΕΞ 2017/09.08.2017 Διαταγή Α.Α.Δ.Ε., μπορεί να οδηγήσει στα εξής αποτελέσματα:

i. τροποποίηση της άδειας,

ii. αναστολή της άδειας,

iii. ανάκληση της άδειας, και

iv. ακύρωση της άδειας

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση αναστολής άδειας AEO λόγω μη πλήρωσης όλων ή ορισμένων εκ των κριτηρίων του άρθρου 39 UCC, θα αναστέλλεται και η άδεια απλουστευμένων διαδικασιών εφόσον για την χορήγησή της αξιολογήθηκαν τα κριτήρια ΑΕΟ τα οποία δεν πληρούνται πλέον. Τα προαναφερόμενα αποτελέσματα κοινοποιούνται στον κάτοχο της άδειας και σε κάθε άλλη εμπλεκόμενη Τελωνειακή Αρχή.

ΙΑ. Λοιπές αναφορές

Η απόφαση ανάκλησης ή τροποποίησης μιας άδειας ισχύει για τις μελλοντικές πράξεις διαμετακόμισης ή πιστοποίησης του ενωσιακού χαρακτήρα και δεν ανατρέχει στο παρελθόν. Σε αυτήν αναγράφεται η ημερομηνία έναρξης ισχύος της, κοινοποιείται δε στα αρμόδια τελωνεία ελέγχου (αναχώρησης, προορισμού, έκδοσης), στα τελωνεία εγγύησης, στις τυχόν συναρμόδιες Τελωνειακές Περιφέρειες, καθώς και σε όλους τους φορείς που κοινοποιήθηκε η αρχική Απόφαση χορήγησής της. Σε περίπτωση που, κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της απόφασης ανάκλησης, υφίστανται ενεργές πράξεις (είχαν εκκινήσει προ αυτής της ημερομηνίας), ο κάτοχος της ανακαλούμενης άδειας εξακολουθεί να είναι υπόχρεος, μέχρις ότου ολοκληρωθούν-εκκαθαριστούν αυτές οι πράξεις Μετά από ανάκληση ή ακύρωση άδειας, ο σχετικός φάκελος διατηρείται στην Τελωνειακή Αρχή που εξέδωσε την άδεια και την απόφαση ανάκλησης ή ακύρωσης για τουλάχιστον πέντε (05) έτη.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ