ΥΠΟΙΚ 1025192/423/Δ.Ο.Σ./ΠΟΛ.1156/12.5.2000

Φορολογική μεταχείριση κέρδους που προκύπτει από την πώληση μετοχών ημεδαπής ανώνυμης εταιρείας μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των Συμβάσεων Αποφυγής Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος

Σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 3 του Ν.2753/1999 (ΦΕΚ 249/Α`/17.11.1999), προστέθηκε παρ. 2 στο άρθρο 13 του Ν.2238/1994, η οποία ορίζει ότι φορολογείται αυτοτελώς, με συντελεστή 5%, η πραγματική αξία πώλησης μετοχών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, οι οποίες μεταβιβάζονται από ιδιώτες ή από Φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα, ημεδαπά ή αλλοδαπά (ισχύει από 17.11.1999).

2. Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 28 του Ν.2238/1994 ορίζεται ότι επιχείρηση αποτελεί και μεμονωμένη ή συμπτωματική πράξη που αποβλέπει στην επίτευξη κέρδους.

3. Σύμφωνα με τα πιο πάνω, η πώληση των μετοχών ημεδαπών ΑΕ, η οποία πραγματοποιείται από αλλοδαπή εταιρία που δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, αναμφισβήτητα είναι μεμονωμένη πράξη και έχει ως σκοπό την απόκτηση κέρδους.

Συνεπώς και σύμφωνα με τις πιο πάνω διατάξεις, η πράξη αυτή συνιστά επιχείρηση και το κέρδος από την πραγματοποίησή της αποτελεί εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις.

4. Για τη φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος που αναφέρεται στο θέμα, το οποίο αποκτάται από επιχειρήσεις των Κρατών με τα οποία η Ελλάδα έχει συνάψει Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος, έχουν εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις των Συμβάσεων αυτών.

Σε όλες τις ως άνω Συμβάσεις περιέχονται διατάξεις που ρυθμίζουν τη φορολογική μεταχείριση των κερδών που αποκτώνται από επιχειρηματική δραστηριότητα.

5. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, τα κέρδη επιχείρησης ενός συμβαλλόμενου Κράτους φορολογούνται μόνο στο Κράτος αυτό, εκτός αν η επιχείρηση διεξάγει εργασίες στην Ελλάδα μέσω μιας μόνιμης εγκατάστασης σ' αυτή.

6. Επισημαίνεται ότι, κατά τις διατάξεις των ως άνω Συμβάσεων, το γεγονός ότι μια εταιρία κάτοικος ενός συμβαλλόμενου Κράτους ελέγχει μια ημεδαπή εταιρία, δεν δημιουργεί αυτό καθ' αυτό μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα για την αλλοδαπή εταιρία.

7. Από το συνδυασμό όλων των ανωτέρω, προκύπτει ότι επιχείρηση ενός συμβαλλόμενου Κράτους η οποία δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα κατά τις διατάξεις της οικείας Σύμβασης, δεν φορολογείται στην Ελλάδα για το εισόδημα (κέρδος) που αποκτά από την πώληση μετοχών Ελληνικής AΕ.

8. Περαιτέρω, κατά τις σχετικές διατάξεις των ως άνω Συμβάσεων, στην περίπτωση που επιχείρηση ενός συμβαλλόμενου Κράτους ασκεί δραστηριότητα στην Ελλάδα μέσω μόνιμης εγκατάστασης σ' αυτή, τα κέρδη της φορολογούνται στην Ελλάδα, αλλά μόνο ως προς το τμήμα αυτών το οποίο αποδίδεται (is attributable, est imputable) στη μόνιμη αυτή εγκατάσταση. Ενα εισόδημα (κέρδος) μπορεί να αποδοθεί στη μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα μιας αλλοδαπής επιχείρησης, μόνο εφόσον πραγματοποιείται από την εν λόγω μόνιμη εγκατάσταση ή έχει με οποιοδήποτε τρόπο άμεση σχέση μ` αυτή. Εξαίρεση αυτού του κανόνα αποτελεί η Σύμβαση μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, με τις σχετικές διατάξεις της οποίας ορίζεται ότι μια επιχείρηση των ΗΠΑ η οποία διατηρεί μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, φορολογείται επί των κερδών τα οποία πραγματοποιεί η επιχείρηση αυτή από πηγές εντός Ελλάδας, ανεξάρτητα αν τα κέρδη αυτά πραγματοποιούνται από ή έχουν με οποιοδήποτε τρόπο σχέση με την εν λόγω μόνιμη εγκατάσταση.

9. Συνεπώς, εάν μια επιχείρηση συμβαλλόμενου Κράτους διατηρεί στην Ελλάδα μόνιμη εγκατάσταση, το κέρδος που προκύπτει από την πώληση μετοχών ημεδαπής ΑΕ μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο αποκτάται από την εν λόγω επιχείρηση, θα φορολογηθεί στην Ελλάδα και σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις της εσωτερικής νομοθεσίας (παρ. 2, άρθρου 13, Ν.2238/1994, ως ισχύει), μόνο εφόσον το εισόδημα αυτό μπορεί να αποδοθεί στη μόνιμη εγκατάσταση, δηλαδή όταν αποδειχθεί ότι οι μεταβιβαζόμενες μετοχές αποτελούν περιουσιακό στοιχείο της μόνιμης εγκατάστασης. Σε αντίθετη όμως περίπτωση, το εισόδημα αυτό δεν φορολογείται στην Ελλάδα, έστω και αν η αλλοδαπή επιχείρηση έχει μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μας, εφόσον το εν λόγω εισόδημα δεν μπορεί να αποδοθεί με οποιοδήποτε τρόπο στη μόνιμη αυτή εγκατάσταση.

10. Εξυπακούεται ότι για να έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των ως άνω Συμβάσεων, είναι απαραίτητη η προσκόμιση από την αλλοδαπή επιχείρηση της "ΑΙΤΗΣΗΣ" για την εφαρμογή της οικείας Σύμβασης, κανονικά συμπληρωμένης σε όλες τις ενδείξεις.