Θέμα: «Παροχή οδηγιών σχετικά με την άρση δέσμευσης του αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας (Α.Φ.Ε.) για δεσμεύσεις που έχουν επιβληθεί λόγω διενέργειας φορολογικού ελέγχου δυνάμει των διατάξεων της παρ. 7 του άρθρου 26 του ν. 1882/1990 και της παρ. 8 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013». 

Εξ αφορμής ερωτημάτων υπηρεσιών και φορολογουμένων επί του εν θέματι ζητήματος και προκειμένου για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή από τις υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) των ως άνω περιπτώσεων, επισημαίνονται τα ακόλουθα: 

Σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ η διατήρηση του διοικητικού μέτρου της δέσμευσης Α.Φ.Ε. κατά τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 1882/1990 απαιτείται «να μην υπερβαίνει τον εύλογο, κατά τις οικείες συνθήκες, χρόνο» (ΣτΕ 1198/2012). Στο ίδιο πνεύμα, έχει κριθεί από το ΣτΕ ότι διοικητικά μέτρα σε βάρος του φορολογούμενου αίρονται σε περίπτωση που δεν υφίσταται καταλογιστική πράξη, ενώ αυτή η τελευταία, πρέπει να εκδίδεται σε εύλογο χρόνο, σε περίπτωση φορολογικού ελέγχου συνεπεία του οποίου έχει ληφθεί διοικητικό μέτρο σε βάρος του φορολογούμενου και μάλιστα ανεξαρτήτως εάν ζητήσει τούτο ο φορολογούμενος (ΣτΕ 1619/2017). 

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω, επισημαίνεται ότι δεν συντρέχει λόγος διατήρησης του μέτρου της δέσμευσης του Α.Φ.Ε. για δεσμεύσεις που επιβλήθηκαν δυνάμει των διατάξεων της παρ. 7 του άρθρου 26 του ν.1882/1990 αλλά και των διατάξεων της παρ. 8 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013 λόγω φορολογικού ελέγχου, στην περίπτωση που οι εν λόγω φορολογικές υποθέσεις έχουν υποπέσει σε παραγραφή και ως εκ τούτου δεν έχουν προτεραιοποιηθεί προς έλεγχο, σύμφωνα με την ΔΕΛ Β 1189202 ΕΞ 2016/28.12.2016 (Β΄ 4270) Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, όπως τροποποιήθηκε και τις οδηγίες που έχουν παρασχεθεί με τις ΠΟΛ.1154/2017 και ΠΟΛ.1208/2017 εγκυκλίους του Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. (ενδεικτική η περίπτωση δεσμεύσεων Α.Φ.Ε. δυνάμει του αριθ. 598/54/31.5.2011 εγγράφου της 4ης Ειδικής Ομάδας Εργασίας), καθόσον δεν είναι δυνατή η διατήρηση μέτρου σε βάρος του φορολογουμένου λόγω διενέργειας φορολογικού ελέγχου, εφόσον έχει συμπληρωθεί η παραγραφή για το σύνολο των ελεγχόμενων χρήσεων και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατή η έκδοση πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου και προστίμων. 

Επισημαίνεται ότι από τα προαναφερόμενα δεν θίγονται οι τυχόν δεσμεύσεις βάσει Εισαγγελικών Παραγγελιών, οι δεσμεύσεις Α.Φ.Ε. προσώπων για τα οποία η δέσμευση που έχει επιβληθεί αφορά και μη παραγεγραμμένες χρήσεις, καθώς και δεσμεύσεις Α.Φ.Ε. στις περιπτώσεις υποθέσεων για τις οποίες έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του ν.3691/2008 (πρβλ. και ν.4557/2018). 

Κατόπιν των προαναφερθέντων επισημαίνεται ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., όπου κατά τα ανωτέρω συντρέχει περίπτωση, οφείλουν να προβαίνουν οίκοθεν σε άρση της δέσμευσης του Α.Φ.Ε., ανεξαρτήτως της υποβολής αιτήματος από μέρους του φορολογουμένου. 

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ  ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ  ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ