Αθήνα, 03.04.2018

Αριθμ. Πρωτ.: 247 ΕΞ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 247/2018 

ΘΕΜΑ : Λογιστικές εγγραφές κατανεμηθεισών μετοχών λόγω μείωσης μετοχικού κεφαλαίου

ΕΡΩΤΗΜΑ

1. Σας γνωρίζουμε ότι στις οικονομικές καταστάσεις του Φορέα με την 31/12/16 η εικόνα των 43.180 μετοχών της εταιρείας Δ….. ΑΕ τις οποίες κατέχουμε ήταν η εξής:

Τίτλοι Πάγιας Επένδυσης (18.00.00.0001) 580.899,35 €
Μείον
Προβλέψεις για υποτίμηση (18.00.98.0001) 453.086,55 €
Υπόλοιπο………………………………………..127.812,80 €

2. Η παραπάνω εταιρεία με την από 6 Ιουν. 17 ανακοίνωσή της, η οποία επισυνάπτεται, γνωστοποίησε, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω:
«Ανακοινώνεται από την εταιρία Δ………ΑΕ ότι η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της 17ης Ιανουαρίου 2017 αποφάσισε την μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά το ποσό των 491.840.000 ευρώ με αντίστοιχη μείωση της ονομαστικής αξίας της μετοχής από 4,60 ευρώ σε 2,48 ευρώ και επιστροφή σε είδος αντί μετρητών μίας (1) μετοχής την ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία Α……. ΑΕ ονομαστικής αξίας 2,12 Ευρώ εκάστη, προς μία (1) μετοχή της Δ………ΑΕ (εφεξής εταιρική πράξη).

3. Αποτέλεσμα της παραπάνω εταιρικής πράξεως ήταν η κατανομή στον Φορέα μας 43.180 μετοχών της Α………. ΑΕ προς 2,12/τεμάχιο.

4. Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται, εάν στο πλαίσιο του λογιστικού χειρισμού των παραπάνω γεγονότων, θα πρέπει:

α. Να απεικονιστούν οι νέες μετοχές της Α……ΑΕ σε χρέωση ενός νέου 18.00 “Τίτλοι πάγιας επενδύσεως” ή 34.00 “Μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εσωτερικού” με αξία κτήσεως 91.541,60 € (43.180 χ 2,12 €) με ισόποση πίστωση του αντιστοίχου 18.00 της Δ………ΑΕ με σκοπό τη μείωση του κόστους κτήσεως των μετοχών της Δ……..…..ΑΕ (βλ. Γνωμοδότησή σας Ν. 8/320/12 Φεβ.04), 
ή 

β. Αν το παραπάνω γεγονός θα πρέπει να εκληφθεί ως λήψη τίτλων χωρίς αντάλλαγμα οπότε θα πρέπει να εφαρμοσθούν τα οριζόμενα στην περ. 2 της παρ. 2.2.112 του ΠΔ 205/98 (ΦΕΚ 163 ΤΑ΄15 Ιουλ 98) «Περί Ορισμού του Περιεχομένου και του Χρόνου Ενάρξεως της Εφαρμογής του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου ΝΠΔΔ» όπου ορίζεται ότι «[…] Αξία κτήσεως είναι το ποσό που καταβάλλεται, είτε απευθείας στην εταιρεία κατά τη συγκρότηση του κεφαλαίου της, είτε για την αγορά των τίτλων, καθώς και η ονομαστική αξία των τίτλων που δίδονται στο ΝΠΔΔ, χωρίς αντάλλαγμα, λόγω νόμιμης αναπροσαρμογής των περιουσιακών στοιχείων του ισολογισμού της εκδότριας εταιρίας ή κεφαλαιοποιήσεως αποθεματικών της. Στην περίπτωση λήψεως τίτλων χωρίς αντάλλαγμα χρεώνεται ο οικείος υπολογαριασμός του 18.00 με πίστωση του λογαριασμού 41.06: διαφορές από αναπροσαρμογή αξίας συμμετοχών και χρεογράφων […]»

γ. Ο ανωτέρω υπό στοιχείο (β) προβληματισμός, εκπορεύεται από την αποτίμηση του Χαρτοφυλακίου μας της 19ης Ιουν. 17 (ημερομηνία εισαγωγής των νέων μετοχών), η οποία επισυνάπτεται στο παρόν, και στην οποία, η αξία κτήσεως των αρχικών μετοχών της Δ…….ΑΕ παραμένει αμετάβλητη και τέλος ερωτάται

δ. Εάν η αποτίμηση της περ. 5 της παραπάνω παρ. του ΠΔ 205/98 θα πρέπει να πραγματοποιηθεί αποκλειστικά στο τέλος της χρήσεως κατά την κατάρτιση του Ισολογισμού μας ή καταρχήν, κατά τον χρόνο απεικόνισης του παραπάνω γεγονότος και εκ νέου στο τέλος της χρήσεως.

ε. Σε περίπτωση που ήθελε κριθεί, ότι θα πρέπει να γίνουν δύο αποτιμήσεις, συμπληρωματικά ερωτάται, ποια θα εκληφθεί ως τρέχουσα αξία για τις νέες μετοχές της εταιρείας Α….ΑΕ κατά την πρώτη αποτίμησή τους, ήτοι σε αυτή της αρχικής απεικόνισης.

Παραμένοντας στην διάθεσή σας για οιαδήποτε επιπρόσθετη διευκρίνιση παρακαλούμε για τις απόψεις σας επί των ανωτέρω τεθέντων ερωτημάτων.
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Το ερώτημά σας συνοψίζεται επιγραμματικά ως εξής: «Σε ποιο λογαριασμό και με ποιες αξίες θα πρέπει να καταχωρισθούν σε περίπτωση που υπάρχει ανταλλαγή των μετοχών της Δ..AE με τις μετοχές της Α..,AE».

Για την απάντηση μας, που παρατίθεται στη συνέχεια, λάβαμε υπόψη τις διατάξεις του Π.Δ. 205/98 «Κλαδικό Λογιστικό Σχέδιο ΝΠΔΔ» (εφεξής ΠΔ 205/98) και τις πληροφορίες που δώσατε στο ερώτημά σας.

Θεωρούμε ότι η εταιρική πράξη που περιγράφετε στο ερώτημά σας, θα μπορούσε να εκληφθεί ως αποζημίωση της εταιρείας σας, λόγω της μείωσης της ονομαστικής αξίας των μετοχών της Δ…ΑΕ, μέσω της απόκτησης μετοχών της Α…ΑΕ, χωρίς την καταβολή χρηματικού ποσού. Θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί ότι η εταιρεία σας, αποκτά χωρίς χρηματικό αντάλλαγμα, μετοχές της Α…ΑΕ, ενώ ταυτοχρόνως καταγράφεται μείωση της καθαρής της επένδυσης, ως προς την μετοχή της Δ..ΑΕ.

Κατά συνέπεια, η εταιρεία σας θα πρέπει να καταχωρίσει τις παραπάνω κινήσεις με τρόπο που να μην προκύπτει λογιστικό αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημία), από την εν λόγω εταιρική πράξη. Ιδιαίτερα τονίζεται, πως οι λογιστικές εγγραφές της μείωσης της αξίας της Δ..ΑΕ με την ισόποση αύξηση της αξίας της Α..ΑΕ στα βιβλία σας, θα πρέπει να γίνουν κατά την ημερομηνία που ολοκληρώνεται η ανταλλαγή των μετοχών της πρώτης, με τις μετοχές της δεύτερης και όχι κατά την ημερομηνία που λαμβάνεται η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της Δ..AE, για την μείωση του κεφαλαίου της, με ταυτόχρονη επιστροφή σε είδος.

Με βάση τα παραπάνω, κατά την γνώμη μας, η εταιρική πράξη που αναφέρετε στο ερώτημα σας, δεν αποτελεί λήψη τίτλων χωρίς αντάλλαγμα, οπότε πράγματι δεν θα πρέπει να τηρηθούν τα οριζόμενα της περίπτωσης 2, της παραγράφου 2.2.112, του ΠΔ 205/98, όπου ορίζεται ότι: «..αξία κτήσεως είναι το ποσό που καταβάλλεται, είτε απευθείας στην εταιρεία κατά τη συγκρότηση του κεφαλαίου της, είτε για την αγορά των τίτλων, καθώς και η ονομαστική αξία των τίτλων που δίδονται στο ΝΠΔΔ, χωρίς αντάλλαγμα, λόγω νόμιμης αναπροσαρμογής των περιουσιακών στοιχείων του ισολογισμού της εκδότριας εταιρείας ή κεφαλαιοποιήσεως αποθεματικών της. Στην περίπτωση λήψεως τίτλων χωρίς αντάλλαγμα χρεώνεται ο οικείος υπολογαριασμός του 18.00 με πίστωση του λογαριασμού 41.06: διαφορές από αναπροσαρμογή αξίας συμμετοχών και χρεογράφων..»

Συνοψίζοντας τα παραπάνω, κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής, θα γίνει ταυτόχρονα, μείωση της αξίας των μετοχών της Δ..AE, με ισόποση αύξηση της επένδυσης σε μετοχές της Α..AE. Υπό την έννοια αυτήν, οι μετοχές της Α..AE θα πρέπει να απεικονίζονται στα λογιστικά βιβλία με βάση την αξία κτήσεως, κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής, η οποία αποτελεί και το κόστος κτήσης των μετοχών της A.E.

Ως προς το σκέλος της ομάδας λογαριασμού, προτείνουμε η παρακολούθηση των μετοχών της Α να γίνεται σε υπολογαριασμούς στον λογαριασμό 18.00.00 «Τίτλοι Πάγιας Επένδυσης» και ακολούθως να δημιουργηθεί υπολογαριασμός σε τριτοβάθμιο επίπεδο.

Τα παραπάνω, με την μορφή λογιστικής εγγραφής, θα μπορούσαν να απεικονισθούν ως εξής :
-----------------------------------------------------------//----------------------------------------------------
18.00.00 Τίτλοι Πάγιας Επένδυσης ………………………….........91.541,60 
18.00.00.00 Μετοχές εταιρείας Α ΄ 
18.00.00.01 Μετοχές εταιρείας Δ ΄
18.00.00 Τίτλοι Πάγιας Επένδυσης…………………………..................................91.541,60
Καταχώριση της αξίας μετοχών της Α΄
---------------------------------------------------------//------------------------------------------------------

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ Χαράλαμπος Ξένος

ΤΑ ΜΕΛΗ
Ελένη Ρογδάκη – Χαραμή
Δημήτριος Κακούρας
Χαράλαμπος Συρούνης 
Νικόλαος Σγουρινάκης