ΘΕΜΑ: «Προσδιορισμός της βάσης υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Ελευθέρων Επαγγελματιών, Αυτοαπασχολούμενων και Αγροτών από 01.01.2018»

ΣΧΕΤ: 1. Τα άρθρα 39, 40 και 41 του ν. 4387/2016.

2. Η υπ' αριθμ. 61502/3399/30.12.2016 (ΦΕΚ Β'4330) Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

3. Η υπ' αριθμ. 61501/3398/30.12.2016 (ΦΕΚ Β'4330) Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Με τις πιο πάνω σχετικές διατάξεις νόμου και ΥΑ προσδιορίστηκε η βάση υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Ελ. Επαγγελματιών, Αυτοαπασχολούμενων και Αγροτών, από 01/01/2017.

Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 58 του ν. 4472/2017 (ΦΕΚ 74/τ.Α'/19.5.2017) προσδιορίζεται η βάση υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Ελ. Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων από 01/01/2018 και για κάθε επόμενο έτος ως εξής:

«Από 1.1.2018 και εντεύθεν, τα ως άνω ποσοστά υπολογίζονται επί του μηνιαίου εισοδήματος, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το φορολογητέο αποτέλεσμα από την άσκηση της δραστηριότητάς τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως εκάστοτε ισχύει, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικά, για το έτος 2018, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85% του ως άνω φορολογητέου αποτελέσματος.».

Με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 58 του ν. 4472/2017 (ΦΕΚ 74/τ.Α'/19.5.2017) προσδιορίζεται η βάση υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Αγροτών από 01/01/2018 και για κάθε επόμενο έτος ως εξής:

«Από 1.1.2018 και εντεύθεν, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του μηνιαίου εισοδήματος, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το φορολογητέο αποτέλεσμα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα και κάθε άλλη δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του ΟΓΑ κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως εκάστοτε ισχύει, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικά, για το έτος 2018, η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85%ο του ως άνω φορολογητέου αποτελέσματος.».

Περαιτέρω, με τις αριθμ. 25599/1453 (ΦΕΚ 1942/τ.Β /06.06.2017) και αριθμ. 25598/1452 (ΦΕΚ 1977/τ.Β'/07.06.2017) Υπουργικές Αποφάσεις, καθορίστηκαν οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή των προαναφερόμενων διατάξεων.

Με την παρούσα σας παρέχουμε διευκρινήσεις - οδηγίες για πληρέστερη κατανόηση και ενιαία εφαρμογή των νέων διατάξεων:

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Όπως είναι γνωστό από 01.01.2017 ως βάση υπολογισμού των εισφορών καθορίσθηκε το Καθαρό Φορολογητέο Αποτέλεσμα (ΚΦΑ) κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος.

Το ΚΦΑ διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 20 έως 27 και του άρθρου 36 του ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), όπως ισχύει κάθε φορά, και για τη δημιουργία του λαμβάνονται υπόψη εισοδήματα από δραστηριότητες ή ιδιότητες που δημιουργούν υποχρέωση ασφάλισης.

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις από 01.01.2018 και εφεξής στη βάση υπολογισμού, όπως αυτή διαμορφώνεται κατά τα ανωτέρω, συμπεριλαμβάνονται και οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές.

Ειδικότερα δε για το 2018, οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογιστούν επί του ποσού που αντιστοιχεί στο 85% της ανωτέρω βάσης υπολογισμού των εισφορών, ήτοι επί του 85% του αθροίσματος ΚΦΑ και καταβλητέων εισφορών προηγούμενου έτους.

Από 01.01.2019 και εφεξής οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται επί του ποσού που αντιστοιχεί στο 100% του αθροίσματος ΚΦΑ και καταβλητέων εισφορών προηγούμενου έτους.

Ως καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές θεωρούνται οι οριστικοποιημένες (μετά την εκκαθάριση) ασφαλιστικές εισφορές όλων των κλάδων που είχε υποχρέωση να καταβάλλει ο ασφαλισμένος ανεξάρτητα αν έχουν καταβληθεί ή οφείλονται.

Επισημαίνουμε ότι λαμβάνονται υπόψη ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν μόνο σε υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση. Δεν συνυπολογίζονται ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν σε προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης και σε αναγνωρίσεις χρόνων ασφάλισης.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Σε συνεργασία με την ΗΔΙΚΑ και την ΑΑΔΕ έχουν γίνει οι απαραίτητες προσαρμογές που υποστηρίζουν τους νέους κανόνες υπολογισμού των εισφορών, για τις οποίες σας ενημερώνουμε:

1. Για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού εισφορών από 01/01/2019 και εφεξής θα λαμβάνεται υπόψη το 100% του αθροίσματος ΚΦΑ προηγούμενου έτους ή του τελευταίου εκκαθαρισμένου και καταβλητέων εισφορών του αντίστοιχου έτους.

2. Για τον υπολογισμό εισφορών έτους 2018, και έως την οριστικοποίηση - εκκαθάριση, η βάση υπολογισμού πρέπει να προσδιοριστεί με το εισόδημα και τις καταβλητέες εισφορές του έτους 2016 ως του πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένου έτους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασφαλιστικές εισφορές έτους 2016 έπρεπε να καταβληθούν στους πρώην ασφαλιστικούς οργανισμούς που εντάχθηκαν από 01.01.2017 στον ΕΦΚΑ, ειδικά για το 2016, θα ληφθούν υπόψη εκείνες που έχουν καταβληθεί (καταβληθείσες). Δεδομένου ότι οι ασφαλιστικές εισφορές 2017 έχουν εκδοθεί και παρακολουθούνται από τον ΕΦΚΑ, κατά την οριστικοποίηση και εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών 2018 θα ληφθούν υπόψη οι καταβλητέες εισφορές 2017.

3. Οι καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές έτους 2016 περιλαμβάνονται στο αρχείο εισοδημάτων που έχει αποσταλεί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

4. Οι ασφαλιστικές εισφορές αθροίζονται στις αντίστοιχες πηγές εισοδήματος (Επιχειρηματική ή Αγροτική) για τις περαιτέρω διαδικασίες υπολογισμού εισφορών.

5. Στην εφαρμογή «Έσοδα - Ασφάλιση Μη Μισθωτών» ΕΦΚΑ, έχουν δημιουργηθεί πεδία απεικόνισης του ποσού των εισφορών που έχουν ληφθεί υπόψη για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού των εισφορών.

6. Επιπλέον, έχουν γίνει οι απαραίτητες τροποποιήσεις στο ειδοποιητήριο πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών με απεικόνιση του ποσού των εισφορών που έχουν ληφθεί υπόψη για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού.

Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στις εγκύκλιες οδηγίες που έχουν εκδοθεί και αφορούν τους ενιαίους κανόνες υπολογισμού εισφορών Ελ. Επαγγελματιών, Αυτοαπασχολούμενων και Αγροτών.

Παρακαλούμε με ευθύνη των Προϊστάμενων Δ/νσεων και Υποκαταστημάτων να λάβει γνώση ενυπόγραφα το προσωπικό των υπηρεσιών αρμοδιότητάς σας.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΕΦΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Κ. ΜΠΑΚΑΛΕΞΗΣ

Ακριβές αντίγραφο Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ Μ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ