Θέμα: «Παροχή οδηγιών προς τις κεντρικές υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. για την ομοιόμορφη σύνταξη των ερωτημάτων που υποβάλλονται προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, των εισηγητικών σημειωμάτων αποδοχής των γνωμοδοτήσεων και των εγκυκλίων κοινοποίησης των γνωμοδοτήσεων που γίνονται δεκτές»

Προκειμένου να διασφαλιστεί η ομοιομορφία των σχετικών ερωτημάτων προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) από όλες τις ερωτώσες υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, κατόπιν και σχετικών παρατηρήσεων και υποδείξεων του Ειδικού Νομικού Γραφείου Δημοσίων Εσόδων του ΝΣΚ στην ΑΑΔΕ, παραθέτουμε κατωτέρω τις εξής διευκρινίσεις:

Α. Τα ερωτήματα προς το ΝΣΚ απευθύνονται στο Ειδικό Νομικό Γραφείο Δημοσίων Εσόδων (ΕΝΓΔΕ), το οποίο αποτελεί υπηρεσιακή μονάδα του ΝΣΚ και λειτουργεί στην ΑΑΔΕ (άρθρο 36 παρ. 3 του ν. 4389/2016).

Ειδικότερα, ανάλογα με το αντικείμενο του ερωτήματος, αυτό υποβάλλεται είτε στο Τμήμα Α’ (Φορολογικών και Τελωνειακών Υποθέσεων), το οποίο χειρίζεται τις φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις που άπτονται του προσδιορισμού του φόρου ή προστίμου και τις συναφείς με αυτές ποινικές υποθέσεις είτε στο Τμήμα Β’ (Διοικητικής Εκτέλεσης και Λοιπών Υποθέσεων), το οποίο χειρίζεται τις φορολογικές και τελωνειακές υποθέσεις που ανάγονται στο στάδιο της βεβαίωσης υπό στενή έννοια, όπου ακόμη υφίσταται, τις υποθέσεις της εκτέλεσης (κοινής και διοικητικής), τις λοιπές υποθέσεις που αναφύονται από πράξεις ή παραλείψεις της Αρχής ή αφορούν σε έννομες σχέσεις της καθώς και τις συναφείς, προς όλες τις προαναφερθείσες, ποινικές υποθέσεις (σχετ. ΠΟΛ 1195/2016, ΔΝΥ 0001047 ΕΞ 2017).

Τα ερωτήματα που άπτονται της φορολογικής και τελωνειακής νομοθεσίας υποβάλλονται αποκλειστικώς από τον Διοικητή της ΑΑΔΕ, στον οποίο έχουν προηγουμένως προωθηθεί προς υπογραφή με τα πλήρη σχετικά έγγραφα, οπότε και μόνον οι επ’ αυτών εκδιδόμενες και γενόμενες αποδεκτές γνωμοδοτήσεις δεσμεύουν τις αντίστοιχες αρχές, με εξαίρεση τα σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 5 του ν. 4389/2016 ερωτήματα, για τα οποία η ως άνω αρμοδιότητα ασκείται παράλληλα και από τον Υπουργό Οικονομικών (εδ.β΄, περ. α’ παρ. 3 άρθρου 36 του ν. 4389/2016).

Σημειώνεται ότι τα ερωτήματα, πριν την προώθησή τους προς υπογραφή στον Διοικητή της ΑΑΔΕ, αποστέλλονται σε ηλεκτρονική μορφή στη Διεύθυνση Νομικής Υποστήριξης, στην ηλεκτρονική διεύθυνση aade.legal@aade.gr, με κοινοποίηση στην ηλεκτρονική διεύθυνση l.sofrona@mofadm.gr.Περαιτέρω, μετά την υπογραφή τους από τον Διοικητή και την πρωτοκόλλησή τους, και ανεξάρτητα αν αφορούν το Α’ ή το Β’ τμήμα του ΕΝΓΔΕ, προωθούνται στο ΕΝΓΔΕ όχι μόνο σε φυσική μορφή αλλά και ηλεκτρονικά, αποκλειστικώς και μόνον στην ηλεκτρονική διεύθυνση: gns- forologias@nsk.gr, με κοινοποίηση στην ηλεκτρονική διεύθυνση a.karagiannis@nsk.gr.

Παρακαλούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες να αιτούνται αποδεικτικού ανάγνωσης κατά την αποστολή των σχετικών ηλεκτρονικών μηνυμάτων στο ΕΝΓΔΕ.

Β. Στα υποβαλλόμενα ερωτήματα, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 6 παρ. 6 ν.3086/2002, πρέπει να διαλαμβάνεται πλήρης εξιστόρηση των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης και να προσδιορίζονται οι προβληματισμοί της διοίκησης για την έννοια και το περιεχόμενο συγκεκριμένων διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας. Στον φυσικό φάκελο πρέπει να εμπεριέχονται επίσης όλα τα κρίσιμα για την σχετική υπόθεση έγγραφα.

Ειδικότερα, στο ερώτημα πρέπει να παρατίθενται σαφώς, με την ακόλουθη σειρά:

α. Τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που συγκροτούν το ιστορικό της εκάστοτε συγκεκριμένης υπόθεσης, από την οποία απορρέει, άλλως συνδέεται, το οικείο ερώτημα.

β. Οι κρίσιμες διατάξεις που αποτελούν το νομικό πλαίσιο της υπόθεσης και χρήζουν ερμηνείας από το ΝΣΚ.

γ. Αιτιολογημένες απόψεις της ερωτώσας υπηρεσίας και ειδικότερα οι προβληματισμοί της ως προς την έννοια και το περιεχόμενο της κείμενης νομοθεσίας και οι ερμηνευτικές δυσκολίες καθώς και πρόταση για τον χειρισμό της πραγματικής κατάστασης, ενόψει της οποίας υπεβλήθηκε το ερώτημα.

δ. Διατύπωση συγκεκριμένων ερωτημάτων – νομικών προβληματισμών, με την έννοια ότι δεν αρκεί η υποβολή αιτήματος για έκδοση γνωμοδότησης με γενική και αόριστη παραπομπή στα ήδη εκτεθέντα.

Διευκρινίζεται ότι δεν υποβάλλεται ερώτημα, εάν το κρίσιμο ζήτημα έχει ήδη επιλυθεί δικαστικώς ή διοικητικώς με γνωμοδότηση ΝΣΚ ή εγκύκλιο, παρά μόνο στην περίπτωση μεταβολής του νομικού πλαισίου ή μεταβολής σχετικής νομολογίας του ΣτΕ, προκειμένου να διασφαλίζεται ενιαία αντιμετώπιση των υποθέσεων και να επιτυγχάνεται η ενότητα της διοικητικής δράσης και η συνοχή της έννομης τάξης.

Γ. Μετά την έκδοση γνωμοδότησης, αυτή αποστέλλεται από το ΕΝΓΔΕ στην Υπηρεσία που υπέβαλε το σχετικό ερώτημα, με κοινοποίηση στη Διεύθυνση Νομικής Υποστήριξης της ΑΑΔΕ.

Η υπηρεσία εν συνεχεία, εφόσον πρόκειται για ερωτήματα που άπτονται της φορολογικής και τελωνειακής νομοθεσίας και των εννόμων σχέσεων αρμοδιότητας της ΑΑΔΕ, υποβάλλει άμεσα τη Γνωμοδότηση στον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε, που υπέβαλε το ερώτημα, για την αποδοχή της ή μη.

Επισημαίνεται ότι απαιτείται άμεση προώθηση των γνωμοδοτήσεων προς αποδοχή ή μη στο αρμόδιο όργανο, δεδομένου ότι οι γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ αναρτώνται άμεσα στον ιστότοπο του, λαμβάνοντας δημοσιότητα, και πριν την αποδοχή τους.

Οι προς αποδοχή ή μη γνωμοδοτήσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από συνοπτικό και περιεκτικό ενημερωτικό σημείωμα της Υπηρεσίας προς τον Διοικητή, στο οποίο αναγράφεται η τεκμηριωμένη σχετική πρόταση της Υπηρεσίας για την αποδοχή (πλήρη/μερική) ή μη της γνωμοδότησης. Ως αποδοχή ή μη της γνωμοδότησης νοείται η ομόφωνη ή η πλειοψηφήσασα γνώμη του Τμήματος ή της Ολομέλειας του ΝΣΚ, κατά τα ισχύοντα και επί δικαστικής απόφασης. Σε περίπτωση που η υπηρεσία εισηγείται την παραπομπή του ερωτήματος στην Ολομέλεια, πρέπει να γίνεται ιδιαίτερη τεκμηρίωση. Επισημαίνεται ότι οι γνωμοδοτήσεις δεν δημιουργούν δικαίωμα υπέρ οποιουδήποτε τρίτου, πριν την αποδοχή τους με επισημειωτική πράξη από το κατά νόμο αρμόδιο όργανο. Μετά την αποδοχή τους, οι γνωμοδοτήσεις αποτελούν πράξεις, που είναι υποχρεωτικές για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (παρ. 4 άρθρου 7 ν. 3086/2002).

Σημειώνεται ότι και οι ατομικές γνωμοδοτήσεις (παρ. 5 άρθρου 6 ν. 3086/2002) αποστέλλονται προς αποδοχή και άμα τη αποδοχή τους παράγουν για τη διοίκηση τα ίδια αποτελέσματα με τις γνωμοδοτήσεις των Τμημάτων/ Ολομέλειας.Δ. Εφόσον η γνωμοδότηση γίνει αποδεκτή (πλήρως ή μερικώς) κοινοποιείται στις Υπηρεσίες με εγκύκλιο (ΠΟΛ), με υπογραφή του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε ενώ, σε κάθε περίπτωση, αποδοχής ή μη της γνωμοδότησης, ενημερώνεται με επιμέλεια της ερωτώσας υπηρεσίας, το ΝΣΚ (Κεντρική Υπηρεσία-Τμήμα Μελετών) και το ΕΝΓΔΕ.

Επισυνάπτεται, προς διευκόλυνσή σας, σχετικό υπόδειγμα ερωτήματος προς το ΕΝΓΔΕ/ΝΣΚ.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ

Συν.: Υπόδειγμα ερωτήματος προς το ΕΝΔΓΕ/ΝΣΚ