YΠOIK 1087384/1234/0001A/ΠOΛ. 1217/5.8.1998 κοινοποίηση γνωμοδότησης

Σας στέλνουμε συνημμένα, το αριθ. 2043758/4604/0022/16.7.1998 έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους που αναφέρεται στο παραπάνω θέμα, καθώς επίσης και την αριθμ. 368/98 επισυναπτόμενη Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του κράτους (αριθμ. πρωτ. 1106/98), για ενημέρωσή σας και τυχόν εφαρμογή.

Αριθ. 2043758/4604/0022/16.7.1998 ---------------------------------

Σε απάντηση των ανωτέρω σχετικών σας εγγράφων, σας κοινοποιούμε την αριθμ. 368/98 γνωμοδότηση του Δ` τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, η οποία έγινε δεκτή από τον κ. Υφυπουργό Oικονομικών και παρακαλούμε για την εφαρμογή της.

Με την παραπάνω γνωμοδότηση και σε εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 13 του άρθρου 16 του ν. 2465/97 γίνεται δεκτό ότι, στους υπαλλήλους με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, των εποπτευομένων από το Yπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, οι οποίοι αποσπώνται σε άλλες Δημόσιες Υπηρεσίες, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλους φορείς, δεν καταβάλλονται όσα επιδόματα συνδέονται άμεσα με την ενεργό άσκηση των καθηκόντων στην οργανική τους θέση π.χ. επίδομα γραμμής, επίδομα πίστας κ.λπ, και τα οποία (επιδόματα) καταβάλλονται αποκλειστικά και μόνο σε υπαλλήλους των παραπάνω Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών.

Επιδόματα όμως, των οποίων η καταβολή δικαιολογείται και στη θέση στην οποία αποσπώνται οι παραπάνω υπάλληλοι, όπως επιδόματα πληροφορικής, ανθυγιεινής εργασίας κ.λπ., μπορούν να καταβάλλονται από τις Δημόσιες Υπηρεσίες, τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, τα N.Π.Δ.Δ. ή τους O.T.A. στο ύψος που καταβάλλονται στην οργανική τους θέση.

TO NOMIKO ΣYMBOYΛIO TOY KPATOYΣ -------------------------------

Αριθ. Γνωμ.: 368/98 ------------------- Τμήμα Δ`

Συνεδρίαση 21.5.1998

Περίληψη Ερωτήματος:

Αν όσα επιδόματα συνδέονται άμεσα με την ενεργό άσκηση των καθηκόντων στην οργανική τους θέση, όπως είναι το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, κομπιούτερ, α` γραμμής κ.λπ. των μισθωτών υπαλλήλων, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας των εποπτευομένων από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών Δημοσίων Επιχειρήσεων, οι οποίοι αποσπώνται σε άλλες Δημόσιες υπηρεσίες ή Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, O.T.A., και τα οποία χορηγούνται σ` αυτούς, που κύρια και αποκλειστικά απασχολούνται στους ανωτέρω χώρους και θέσεις, θα τους καταβληθούν από τις Δημόσιες Υπηρεσίες, τα N.Π.Δ.Δ. ή τους O.T.A., στους οποίους έχουν αποσπασθεί. -----------------------------------------------------------------------

Επί του τεθέντος ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

I. A. Στον N. 2465/1997 "Θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών ορίσθηκε στο άρθρο 16 στην παρ. 13 στο εδ. α` ότι: "Oι παντός είδους αποδοχές και οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές μισθωτών υπαλλήλων, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, των εποπτευόμενων από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, οι οποίοι αποσπώνται σε άλλες Δημόσιες Υπηρεσίες, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλους φορείς, από την ισχύ του παρόντος νόμου και για όσο χρόνο διαρκεί η απόσπαση, θα βαρύνουν τους προϋπολογισμούς όσων τους απασχολούν".

B. Στον N. 2470/1997 "Αναμόρφωση μισθολογίου προσωπικού της Δημόσιας Διοίκησης και άλλες συναφείς διατάξεις" ορίσθηκε στο άρθρο 8 με τίτλο "τακτικά επιδόματα" στην παρ. 11 ότι: "Πέρα από τον βασικό μισθό του κάθε μισθολογικού κλιμακίου, όπως αυτός ορίζεται στο προηγούμενο άρθρο χορηγούνται και τα εξής τακτικά επιδόματα κατά μήνα Επίδομα Πληροφορικής, για τους ειδικευμένους υπαλλήλους που ανήκουν οργανικά σε κλάδους πληροφορικής, υπηρετούν σε νομοθετημένες υπηρεσίες, διευθύνσεις, τμήματα ή κέντρα πληροφορικής και κατέχουν τα προσόντα που ορίζονται στο π.δ. 194/1988 (ΦEK 84 A`), καθώς και τους Hλεκτρονικούς Μηχανικούς Ασφαλείας εναερίου κυκλοφορίας της Υπηρεσίας Πολιτικής Aεροπορίας, οριζόμενο κατά ειδικότητα ως εξής:" σε περίπτωση που ανατίθεται, με απόφαση του οικείου προϊσταμένου διεύθυνσης, η αναπλήρωση των καθηκόντων των προαναφερόμενων θέσεων και ειδικοτήτων σε υπαλλήλους αντίστοιχης εξειδίκευσης άλλων κατηγοριών, το ανωτέρω επίδομα καταβάλλεται στους υπαλλήλους αυτούς με απόφαση του υπηρεσιακού Συμβουλίου.

Το επίδομα αυτό καταβάλλεται μόνον εφόσον και για όσο διάστημα οι δικαιούχοι εργάζονται στις προαναφερόμενες ειδικότητες, με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση στις υπηρεσίες που έχει προβλεφθεί η ειδική θέση. Για τη συνδρομή όλων των ανωτέρω προϋποθέσεων εκδίδεται, κάθε μήνα, βεβαίωση του οικείου προϊσταμένου, η οποία συνοδεύει τη μισθοδοτική κατάσταση και στο άρθρο 10 στην παρ. 1 περ. α`ότι: "1. Διατηρούνται στο ύψος που έχουν διαμορφωθεί κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, πέρα από τα προβλεπόμενα στο προηγούμενο άρθρο, και τα εξής επιδόματα και παροχές:

α. Επιδόματα ανθυγιεινής, επικίνδυνης και ειδικών συνθηκών εργασίας του π.δ/τος 904/1978 (ΦEK 217 A`), των παραγράφων 4, 5, 6 και 10 του άρθρου 2 του ν. 1160/1981 (ΦEK 147 A`), της με αριθμό 55825/5.6.1989 κοινής απόφασης των Υπουργών Προεδρίας της Kυβέρνησης, Oικονομικών και Δικαιοσύνης (ΦEK 440 B`), της με αριθμό 2011128/1253/0022/12.2.1990 όμοιας των Yπουργών Προεδρίας της Kυβέρνησης Oικονομικών και Εργασίας (ΦEK 101 β`) Τα επιδόματα αυτά καταβάλλονται μόνον εφόσον και για όσο διάστημα οι δικαιούχοι εργάζονται με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση με την προβλεπόμενη ειδικότητά τους στους χώρους που δικαιολογούν την καταβολή" και στην παρ. 2 ότι: "2. H απασχόληση των δικαιούχων των διατηρούμενων επιδομάτων, στις εργασίες για τις οποίες δικαιολογείται η καταβολή τους, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, βεβαιώνεται από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας. Σε περίπτωση απομάκρυνσης των υπαλλήλων, για οποιονδήποτε λόγο (μετακίνηση, απόσπαση, μετάθεση, μετάταξη, διάθεση) από τα καθήκοντα, τις θέσεις και τις συνθήκες, οι οποίες δικαιολογούν τη χορήγηση των επιδομάτων αυτών, διακόπτεται ισοχρόνως και η καταβολή των ως άνω επιδομάτων με ευθύνη του οικείου προϊσταμένου".

β. Στην από 14.3.1990 Συλλογική Σύμβαση Εργασίας Ολυμπιακής Aεροπορίας (O.A.) και Επαγγελματικής λνωσης Aέρος Ελλάδος EEAE O.A. - Επαγγελματικού Σωματείου Επιστημονικού Προσωπικού Ολυμπιακής Aεροπορίας (EΣEΠOA) συμφωνήθηκε ότι: "Χορηγείται επίδομα στους εργαζόμενους στην "πρώτη γραμμή" με βάρδιες υπολογιζόμενο στο 10ο κλιμάκιο ως εξής: α) όσοι εργάζονται στην εναλλακτή βάρδια (πρωτ και απόγευμα) 7%. β) όσοι εργάζονται στην πλήρη εναλλακτική βάρδια (πρωτ - απόγευμα - νύκτα) 10%. Το επίδομα αυτό θα καταβάλλεται για όσο χρόνο οι εργαζόμενοι απασχολούνται στην "πρώτη γραμμή" και στις εναλλακτές βάρδιες θα διακόπτεται δε σε κάθε άλλη περίπτωση". Επίσης στην Ειδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας έτους 1992 της 3.3.92 μεταξύ O.A. και Ομοσπονδίας Σωματίων Πολιτικής Aεροπορίας (O.Σ.Π.A.) ορίσθηκε στο άρθρο 13 ότι: "Το χορηγούμενο επίδομα A γραμμής επεκτείνεται και στους εργαζομένους στα τμήματα των αεροδρομίων LOST & FOUND, τηλετύπων και εκδοτηρίων εισιτηρίων". Ακολούθως με το υπ` αριθμ. πρωτ. ΓΔ/610/126648/11.4.90 έγγραφο της O.A. ορίσθηκαν ειδικώτερα οι δικαιούχοι του επιδόματος α` γραμμής.

Γ. Στο ισχύον Σύνταγμα στο άρθρο 22 παρ. 1 εδ. β` ορίσθηκε ότι: "όλοι οι εργαζόμενοι ανεξάρτητα από φυλο ή άλλη διάκριση έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχομένη εργασία ίσης αξίας".

II. κατά την μέχρι τώρα πάγια θέση της Νομολογίας επιτρέπονται κατ` εξαίρεση του άρθρου 22 παρ. 1 εδ. β` του Συντάγματος διαφοροποίηση μεταξύ των εργαζομένων ως προς την αμοιβή ή τις άλλες παροχές του εργοδότη, εφόσον οι διαφοροποιήσεις αυτές δικαιολογούνται από ειδικό και σοβαρό κατ` αντικειμενική κρίση λόγο, εφόσον δηλ. επιβάλλονται από λόγους γενικώτερου κοινωνικού ή δημοσίου συμφέροντος. Επίσης το διαφορετικό σύστημα αμοιβής ή το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι συνδέονται με σχέση ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου δικαιολογεί διαφοροποιήσεις ως προς την αμοιβή. Το αυτό γίνεται δεκτό και κατά την εφαρμογή της αρχής ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1,2 του Συντ.). κατά τη ρύθμιση ουσιωδώς όμοιων σχέσεων, καταστάσεων ή κατηγοριών προσώπων ο νομοθέτης ή η διοίκηση δεν επιτρέπεται να εισάγουν αδικαιολόγητες διακρίσεις, εκτός αν η διαφορετική ρύθμιση δεν είναι αυθαίρετη, γιατί επιβάλλεται από κάποιο λόγο γενικότερου (δημοσίου ή κοινωνικού) συμφέροντος (βλ. AΠ 1361/93 EEN 94.846, 53.90 ΝοB 91.231, 39/90 Ολ. Ελ. Δ/νη 91.739, 108/90 ΝοB 40.53, 797/86 ΔEN 43.164, βλ. επίσης Γ. Λεβέντης. H αρχή της ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασία, κριτική Επιθεώρηση του Δικαίου 1994, 289 επ., βλ. όμως και Φ. Δωρής, Περιορισμός του κατά το άρθρο 22 παρ. 1 εδ. β` του Συντάγματος δικαιώματος ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας με επίκληση γενικώτερου συμφέροντος, σε κριτική Επιθ. του Δικαίου 1994, 319).

III. Από την ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι:

A) η μισθολογική διαφοροποίηση, η οποία εμφανίζεται σε υπηρεσίες του Δημοσίου, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, OTA, μεταξύ υπαλλήλου που υπηρετούν στην οργανική τους θέση και υπαλλήλων με οποιαδήποτε σχέση εργασίας των εποπτευομένων από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, που αποσπώνται στις ως άνω υπηρεσίες του Δημοσίου, N.A. O.T.A. και άλλους φορείς δεν προσκρούει στο άρθρο 22 παρ. 1 εδ. β` του Συντάγματος, αφού η διαφοροποίηση (ανισότης) δικαιολογείται από ειδικό και σοβαρό εν προκειμένω λόγο, την απόσπαση, η οποία έχει, ως εκ της φύσεως και των σχετικών νομοθετικών περιορισμών, περιορισμένο χρονικό χαρακτήρα, εξυπηρετεί πρωταρχικά το γενικώτερο δημόσιο συμφέρον, δηλ. την στελέχωση με τον αναγκαίο αριθμό υπαλλήλων της υπηρεσίας στην οποία γίνεται η απόσπαση προς επιδίωξη του δημοσίου συμφέροντος σκοπών της.

B) H καταβολή των επιδομάτων κομπιούτερ και ανθυγιεινής εργασίας, που προβλέπονται από τις ανωτέρω ειδικές διατάξεις σε σχέση με το άρθρο 16 παρ. 13 του N. 2465/97, τελεί υπό την προϋπόθεση ότι συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις που απαιτούν οι ως άνω ειδικές διατάξεις και αφορούν το είδος της εργασίας, την ειδικότητα και τον χώρο εργασίας, κ.λπ., που δικαιολογεί την καταβολή τους, είναι δε αδιάφορο για την καταβολή τους αν ο δικαιούχος των επιδομάτων αυτών υπηρετεί στην οργανική του θέση ή είναι αποσπασμένος.

γ) Ειδικά όσον αφορά το ως άνω επίδομα α` γραμμής, που απαιτούν υπάλληλοι της Ολυμπιακής Aεροπορίας αποσπασμένοι σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 13 του N. 2465/97 σε δημόσιες υπηρεσίες, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, O.T.A., ή άλλους φορείς, τούτο καταβάλλεται μόνο στους υπαλλήλους της O.A., που υπηρετούν στην "πρώτη γραμμή", δηλ. που απασχολούνται ως υπάλληλοι της O.A. με το αεροπλάνο, τους επιβάτες του και τις αποσκευές του και τα μεταφερόμενα εμπορεύματα, και όχι στους υπαλλήλους της O.A., που δεν είναι στην "πρώτη γραμμή", δηλ. στους αποσπασμένους στις Δημόσιες Yπηρεσίες κ.λπ.

V. Επομένως, στο τεθέν ερώτημα προσήκει η ως άνω αναλυτική απάντηση.