Forin Σταματόπουλος
Τελευταία ενημέρωση 16.6.2017

Με αφορμή την επερχόμενη καταληκτική προθεσμία υποβολής των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών - προμηθευτών, επανερχόμαστε στο συγκεκριμένο ζήτημα εστιάζοντας επιλεκτικά σε ορισμένα σημαντικά θέματα που κρίνουμε ότι αξίζουν της προσοχής σας. 

1. Ποιοι υποβάλλουν συγκεντρωτικές καταστάσεις;

Κάθε φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, κάθε νομικό πρόσωπο και νομική οντότητα, με εξαίρεση τις υποκείμενες στο ειδικό συνταγματικό καθεστώς Ιερές Μονές του Αγίου Όρους καθώς και οι αγρότες που υπάγονται στο άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000) υποβάλλουν τις καταστάσεις πελατών - προμηθευτών που προβλέπονται από την απόφαση ΠΟΛ. 1022/2014. Επισημαίνεται ότι η υποχρέωση υποβολής των καταστάσεων είναι ανεξάρτητη της απαλλαγής ΦΠΑ. 

2. Προθεσμία υποβολής

Οι καταστάσεις πελατών - προμηθευτών που αφορούν τα ημερολογιακά έτη 2016 και επόμενα, υποβάλλονται έως 31.3.2017, μετά από την παράταση της καταληκτικής γενικής προθεσμίας (τέλος Φεβρουαρίου). Σχετ. το δελτίο τύπου της Α.Α.Δ.Ε. και η απόφαση ΠΟΛ. 1026/2017.

3. Πόσες καταστάσεις υποβάλλονται;

Η απόφαση ΠΟΛ. 1022/2014 προβλέπει γενικώς την υποβολή των καταστάσεων φορολογικών στοιχείων τριμηνιαίως (βλ. σχετικά το άρθρο 4 της εν λόγω απόφασης). Ως εκ τούτου, παρά την κοινή καταληκτική προθεσμία για όλα τα στοιχεία του φορολογικού έτους, τυπικά ορθό είναι να υποβάλλονται οι συγκεντρωτικές καταστάσεις ανά τρίμηνο και επομένως να υποβάλλονται συνολικά τέσσερις καταστάσεις πελατών - προμηθευτών ανά έτος.

Εξαιρετικά, σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με την απόφαση ΠΟΛ. 1022/2014, οι λήπτες, μη υπόχρεοι υποβολής δήλωσης Φ.Π.Α., το δημόσιο και τα Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και οι αγρότες, φυσικά πρόσωπα, που εντάσσονται είτε στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι όμως δεν ασκούν άλλη δραστηριότητα για την οποία υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων, είτε στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., υποχρεούνται σε υποβολή μίας κατάστασης προμηθευτών ετησίως.

Επίσης, οι εκδότες και οι λήπτες φορολογικών στοιχείων (εκκαθαρίσεων) που η έκδοσή τους προβλέπεται μετά την παρέλευση του πρώτου μήνα του επόμενου ημερολογιακού έτους υποβάλλουν τις καταστάσεις πελατών - προμηθευτών σε μία κατάσταση πελατών - προμηθευτών ετησίως. Σχετ. απόφαση ΠΟΛ. 1022/2014.

4. Υπάρχει όριο αξίας πάνω από το οποίο θα ισχύει η υποχρέωση υποβολής;

Όλες οι συναλλαγές ανεξαρτήτως αξίας πρέπει να υποβάλλονται. Βλ. και την ερώτηση 9 ακολούθως για τις αποκλίσεις.

5. Λογαριασμοί ρεύματος, νερού, τηλεπικοινωνιών

Τα φορολογικά στοιχεία για τις πωλήσεις ηλεκτρικού ρεύματος (μόνο Δ.Ε.Η.), τις πωλήσεις ύδατος μη ιαματικού και την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, δεν συμπεριλαμβάνονται στις καταστάσεις πελατών που υποβάλλουν οι εκδότες αυτών, ενώ οι λήπτες, υποβάλλουν στην κατάσταση προμηθευτών, τα στοιχεία αυτά, συγκεντρωτικά, χωρίς αναγραφή του Α.Φ.Μ. του αντισυμβαλλόμενου (εκδότη), στις οποίες, επίσης, δεν καταχωρούνται το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.), καθώς και το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων (Ε.Ε.Τ.Α.), που εισπράττονται μέσω των λογαριασμών της Δ.Ε.Η.

Σημειώνεται ότι η ανωτέρω εξαίρεση είχε θεσπιστεί αρχικά μόνο για το ημερολογιακό έτος 2014. Η τροποποίηση, ωστόσο, της Α.Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ. 1022/2014 με την Α.Γ.Γ.Δ.Ε ΠΟΛ. 1149/2014, διατηρεί την εξαίρεση αυτή και για τα επόμενα ημερολογιακά έτη.

6. Πιστωτικά παραστατικά

Τα πιστωτικά τιμολόγια αθροίζονται ξεχωριστά σε διακριτή εγγραφή ανά ΑΦΜ επιλέγοντας «Πιστωτικό» (credit). Επισημαίνεται ότι δεν μπορεί ο υπόχρεος να επιλέξει να μη στέλνει πιστωτικά (credit εγγραφές) ή να βάζει απευθείας την καθαρή θέση με κάθε αντισυμβαλλόμενο. Πρέπει υποχρεωτικά τα παραστατικά αντίστροφης αξίας να αθροίζονται ξεχωριστά σε διακριτή εγγραφή.

7. Σε περίπτωση που ένας υπόχρεος λάβει ένα τιμολόγιο καθυστερημένα (π.χ. λόγω ταχυδρομείου), με τι περίοδο αναφοράς το καταχωρεί στο σύστημα;

Το παραστατικό πρέπει να καταχωρηθεί στην περίοδο σύμφωνα με την ημερομηνία έκδοσης. Σχετ. Συχνές Ερωτήσεις ΑΑΔΕ

8. Στα έξοδα ο ΦΠΑ όπως προκύπτει από τα φορολογικά στοιχεία μπορεί να διαφέρει από το ΦΠΑ που τελικά εκπίπτει ο λήπτης. Τι συμπληρώνεται στην κατάσταση, δεδομένου ότι θα υπάρχει διασταύρωση με τις δηλώσεις ΦΠΑ;

Για τις χονδρικές πρώτα ζητείται η συμφωνία των αντισυμβαλλομένων και μετά η συμφωνία με τη δήλωση ΦΠΑ. Άρα όπου διασταυρώνεται πληροφορία στο σύστημα ΜΥΦ, συμπληρώνεται αυτό που γράφει το παραστατικό, ενώ αυτό που εκπίπτει δηλώνεται στην περιοδική ΦΠΑ. Σχετ. Συχνές Ερωτήσεις ΑΑΔΕ. Είναι προφανές, βάσει των παραπάνω, ότι οι συγκεντρωτικές καταστάσεις και οι δηλώσεις ΦΠΑ δεν θα συμφωνούν στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων. Εξάλλου, ο σκοπός υποβολής των συγκεντρωτικών καταστάσεων είναι άλλος, δηλαδή η διασταύρωση των αντισυμβαλλομένων για να επαληθεύεται το ύψος των συναλλαγών και η αληθής εμφάνιση αυτών, ανεξάρτητα εάν υπάγονται σε ΦΠΑ ή πρόκειται για πράξεις εκτός ΦΠΑ ή πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης κ.λπ.

9. Αποκλίσεις στα στοιχεία προμηθευτών

Κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, τα υποβληθέντα στοιχεία των καταστάσεων πελατών−προμηθευτών διασταυρώνονται από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και οι ασυμφωνίες και αποκλίσεις αναρτώνται στους «λογαριασμούς» των υπόχρεων προσώπων, που τηρούνται στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών, ώστε να έχουν τη δυνατότητα προσαρμογής και περαιτέρω διόρθωσης αυτών.

Για τα ημερολογιακά έτη 2016 και επόμενα, για τη διόρθωση των αποκλίσεων στα υποβληθέντα στοιχεία προμηθευτών μπορεί να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση μέχρι το τέλος Απριλίου του επομένου έτους από το ημερολογιακό έτος που αφορούν. Σημειώνεται ότι η προθεσμία αυτή, δεδομένου ότι συμπίπτει με αργία (Κυριακή και Δευτέρα 1η Μαΐου), μεταφέρεται για την Τρίτη 2 Μαΐου 2017.

Δεν απαιτείται η διόρθωση των αποκλίσεων, εφόσον η συνολική αξία αυτών, προ Φ.Π.Α. ανά αντισυμβαλλόμενο, δεν ξεπερνά τα εκατό (100) ευρώ.

10. Πρόστιμα

Οι καταστάσεις φορολογικών στοιχείων πελατών - προμηθευτών θεωρούνται δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 54 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. 

Σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής των ανωτέρω καταστάσεων, επιβάλλεται πρόστιμο 100 € ανά δηλωτική υποχρέωση. Επισημαίνουμε ότι, δεδομένου ότι η απόφαση ΠΟΛ. 1022/2014 προβλέπει γενικά την υποβολή των καταστάσεων φορολογικών στοιχείων τριμηνιαίως (δηλαδή, 4 δηλώσεις ετησίως), η μη υποβολή των καταστάσεων πελατών - προμηθευτών για 1 έτος συνεπάγεται ουσιαστικά την επιβολή προστίμου 400 € (100 € x 4).

Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με την εγκ. ΠΟΛ. 1252/2015, ως ελλιπής κατάσταση φορολογικών στοιχείων, πελατών και προμηθευτών, νοείται η κατάσταση στην οποία δεν έχουν συμπεριληφθεί τα οριζόμενα στις κείμενες διατάξεις στοιχεία, ή στην περίπτωση που έχουν συμπεριληφθεί, αυτά δεν είναι πλήρη ή δεν έχουν αναγραφεί κατά τρόπο ώστε να απεικονίζουν την πραγματική κατάσταση του φορολογούμενου. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ίδια εγκύκλιο, πρόστιμο υποβολής ελλιπούς δήλωσης πληροφοριακού χαρακτήρα κατά το άρθρο 54, παρ. 2, περ. α’ ΚΦΔ, προβλέπεται μόνον στις φορολογίες Κεφαλαίου.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Οι καταστάσεις πελατών - προμηθευτών προηγούμενων ετών μπορούν μέχρι 30.9.2017 να υπαχθούν στις διατάξεις του ν. 4446/2016 περί οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, δεδομένου ότι, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 57 του ν. 4446/2016, οι σχετικές διατάξεις καταλαμβάνουν και οποιαδήποτε δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα, υπό την προϋπόθεση ότι η προθεσμία για την υποβολή της αρχικής δήλωσης είχε λήξει μέχρι τις 30.9.2016. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτή, δεδομένου ότι από τις ανωτέρω δηλώσεις δεν προκύπτει φόρος, τέλος ή εισφορά δεν επιβάλλεται το πρόστιμο του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 2523/1997 ή του άρθρου 54 του ν. 4174/2013.

Δείτε επίσης:

• τις συχνές ερωτήσεις - απαντήσεις για τις Καταστάσεις Πελατών Προμηθευτών και Συναλλαγών που έχουν δημοσιευτεί από την Α.Α.Δ.Ε. (τελευταία Ενημέρωση: 21/2/2017 10:42 πμ)
• τις συχνές ερωτήσεις - απαντήσεις για τη δημιουργία αρχείου ΜΥΦ, όπως δημοσιεύτηκαν από την Α.Α.Δ.Ε. (Τελευταία Ενημέρωση: 20/2/2017 9:46 πμ)