YΠOIK 1063464/1157/ΔΣΣΦE/A`/ΠOΛ. 1156/27.5.1998 κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του άρθρου 13 του ν. 2601/1998

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των παραγράφων 3, 4, 5 και 6 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998 (ΦEK A` 81/15.4.98) και παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις και οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή τους:

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 αντικαταστάθηκε η παράγραφος 3 του άρθρου 66 του ν. 2238/1994, περί παροχής εξουσιοδότησης στον Υπουργό Oικονομικών για έκδοση αποφάσεων σχετικά με τον τρόπο και τους κανόνες ελέγχου των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και παράλληλα, με την κοινοποιούμενη παράγραφο 4, η εξουσιοδότηση αυτή επεκτάθηκε ρητά πλέον και στις λοιπές φορολογίες.

Ηδη, με βάση τις νέες διατάξεις, οι οποίες ουσιαστικά αποτελούν επαναδιατύπωση και επέκταση των παλαιότερων διατάξεων, εκδόθηκε η απόφαση Υπουργού Oικονομικών 1061203/1148/ΠOΛ. 1144/20.5.98 "λλεγχος ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων και επίλυση φορολογικών διαφορών", η οποία και σας κοινοποιήθηκε.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 προστίθεται νέα παράγραφος 10 στο άρθρο 70 του ν. 2238/1994 και ορίζεται ότι επί διοικητικής επίλυσης της διαφοράς κατά τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 6 του άρθρου αυτού, περιορίζεται στο μισό (1/2) το ποσοστό με το οποίο προσαυξάνεται ο εφαρμοζόμενος συντελεστής καθαρού κέρδους ή καθαρού εισοδήματος ή καθαρών αμοιβών, κατά περίπτωση, σε ορισμένες περιπτώσεις εξωλογιστικού προσδιορισμού των αποτελεσμάτων.

Ειδικότερα, με τις διατάξεις των παραγράφων 2 του άρθρου 32, 2 και 4 του άρθρου 34, 3 του άρθρου 41, 5 του άρθρου 49 και 4 του άρθρου 50 του ν. 2238/1994, όπως αυτές έχουν κωδικοποιηθεί και ισχύουν σήμερα, προβλέπεται ότι εφόσον συντρέχουν οι λόγοι που κατά περίπτωση αναφέρονται στις διατάξεις αυτές, τότε ο εφαρμοζόμενος εκάστοτε συντελεστής καθαρού κέρδους ή καθαρού εισοδήματος ή καθαρών αμοιβών προσαυξάνεται κατά τις ακόλουθες κατά άρθρο διακρίσεις:

*Αρθρο 32 παρ. 2 (επί εμπορικών επιχειρήσεων, λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων βιβλίων και στοιχείων, ανακρίβειας αυτών κ.λπ.): κατά 100% ή 50%, ανάλογα με την περίπτωση. Σχετική διάταξη άρθρο 10 παρ. 19 ν. 2065/1992, ισχύς για τα οικον. έτη από 1993 και εντεύθεν.

*Αρθρο 34 παρ. 2 και 4 (επί τεχνικών επιχειρήσεων, λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων βιβλίων και στοιχείων ή τήρησης κατώτερης της προβλεπόμενης κατηγορίας): κατά 100%. Σχετική διάταξη άρθρο 2 παρ. 5, 6 ν. 1882/1990, ισχύς για εισοδήματα από 1.1.1990 και εντεύθεν.

*Αρθρο 41 παρ. 3 (επί γεωργικών επιχειρήσεων, λόγω μη τήρησης, παρά την ύπαρξη υποχρέωσης, βιβλίων και στοιχείων ή ανακρίβειας αυτών): κατά 40%. Σχετική διάταξη άρθρο 8 παρ. 14 ν. 1828/1989, ισχύς για εισοδήματα από 1.1.1988 και εντεύθεν.

*Αρθρο 49 παρ. 5 (επί αρχιτεκτόνων και μηχανικών, λόγω δυσαναλογίας δαπανών βάσει βιβλίων και στοιχείων και τεκμαρτών δαπανών): κατά 20%. Σχετική διάταξη άρθρο 20 παρ. 3 ν. 2214/1994, ισχύς για τα οικον. έτη από 1995 και εντεύθεν.

*Αρθρο 50 παρ. 4 (επί ελευθερίων επαγγελμάτων γενικά, λόγω μη τήρησης των προβλεπόμενων βιβλίων και στοιχείων ή ανακρίβειας αυτών): κατά 40%. Σχετικές διατάξεις A.Y.O. E. 16382/ΠOΛ. 371/1987, E. 2570/ΠOΛ. 73/1988 και άρθρο 10 παρ. 3 ν. 1828/1989, ισχύς για τα οικον. έτη από 1988 και εντεύθεν.

Οπως εξάλλου είναι γνωστό, από τις υφιστάμενες διατάξεις δεν παρείχετο μέχρι σήμερα η δυνατότητα μείωσης των παραπάνω ποσοστών προσαύξησης σε περίπτωση επίτευξης διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, δεδομένου ότι η προσαύξηση αυτή δεν συνδέετο με τη διαδικασία επίλυσης της διαφοράς ούτε αποτελούσε αντικείμενο αυτής.

Ηδη όμως, σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, εφόσον επιτυγχάνεται διοικητική επίλυση της διαφορας κατά το άρθρο 70 του ν. 2238/1994, τότε τα παραπάνω ποσοστά προσαύξησης περιορίζονται στο μισό (1/2), δηλαδή σε 50% ή 25% ή 20% ή 10%, ανάλογα με την περίπτωση.

Περαιτέρω, με τις πιο πάνω κοινοποιούμενες διατάξεις της παραγράφου 5 ορίζεται επίσης ότι κατά τον ως άνω περιορισμό του ποσοστού προσαύξησης του εφαρμοζόμενου εκάστοτε συντελεστή, ισχύουν ανάλογα οι κατά περίπτωση διατάξεις που ορίζουν ότι επί εξωλογιστικού προσδιορισμού εφαρμόζεται ο συντελεστής που προκύπτει από το λογιστικό προσδιορισμό, εφόσον αυτός είναι μεγαλύτερος από το συντελεστή που προβλέπεται για το οικείο επάγγελμα.

Με βάση τα παραπάνω, σε συνδυασμό και με τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 32 παρ. 2 και 50 παρ. 4 του ν. 2238/1994, συνάγεται ότι ειδικά στις περιπτώσεις εξωλογιστικού κατά τις διατάξεις αυτές προσδιορισμού του καθαρού εισοδήματος των επιχειρήσεων της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του ν. 2238/1994 καθώς και των ελευθέρων επαγγελματιών, ο συντελεστής καθαρού κέρδους ή καθαρών αμοιβών, κατά περίπτωση, που τελικά εφαρμόζεται ύστερα από τον κατά τα προεκτεθέντα περιορισμό του οικείου ποσοστού προσαύξησης δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να είναι μικρότερος από το συντελεστή που προκύπτει από το λογιστικό προσδιορισμό.

3. Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 προστίθεται νέο εδάφιο στην παράγραφο 1 του άρθρου 71 του ν. 2238/1994 και ορίζεται ότι οι κατά τα ανωτέρω ρυθμίσεις της νέας παραγράφου 10 του άρθρου 70 του ίδιου ως άνω νόμου δεν εφαρμόζονται επί δικαστικού συμβιβασμού. Συνεπώς, οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν αποκλειστικά και μόνο τις περιπτώσεις διοικητικής επίλυσης της διαφοράς κατά το άρθρο 70 του ν. 2238/1994 και όχι και τις περιπτώσεις συμβιβασμού με βάση το άρθρο 71 του ίδιου νόμου.

4. Σημειώνεται ότι έναρξη ισχύος των πιο πάνω κοινοποιούμενων διατάξεων σύμφωνα με το άρθρο 20 του οικείου νόμου, είναι η ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Kυβερνήσεως, δηλαδή η 15.4.1998.

Συνεπώς σε ότι αφορά ειδικά τις διατάξεις της παραγράφου 5, οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρμογή σε κάθε περίπτωση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς που συντελείται κατά το άρθρο 70 του ν. 2238/1994 από την πιο πάνω ημερομηνία και εντεύθεν.

Είναι λοιπόν ευνόητο, ότι στις εν λόγω διατάξεις υπάγονται και τα φύλλα ελέγχου ή οι πράξεις που κατά την 15.4.1998 είχαν εκδοθεί και δεν είχαν ακόμα κοινοποιηθεί ή είχαν κοινοποιηθεί και εκκρεμούσαν κατά την ημερομηνία αυτή στη ΔOY για διοικητική επίλυση της διαφοράς.

Εξαιρετικά, οι πιο πάνω διατάξεις της παραγράφου 5 εφαρμόζονται και κατά την επίλυση των φορολογικών διαφορών επί φύλλων ελέγχου ή πράξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 12 της προαναφερθείσας απόφασης Yπουργού Oικονομικών 1061203/1148/ΠOΛ. 1144/20.5.98, η οποία ήδη σας κοινοποιήθηκε, εφόσον η επίλυση των διαφορών πραγματοποιείται κατά τα οριζόμενα από τις διατάξεις της υπόψη παραγράφου 3 του άρθρου 12 της εν λόγω απόφασης και τηρούνται οι χρονικοί περιορισμοί που τίθενται από τις ίδιες διατάξεις. Περισσότερες σχετικές διευκρινίσεις θα σας παρασχεθούν με την ερμηνευτική εγκύκλιο της πιο πάνω απόφασης.