YΠOIK 1014217/100/0015/ΠOΛ. 1145/15.5.1998 Φορολογικές Υποχρεώσεις Αμίσθων Υποθηκοφυλάκων

Σχετικά με υπόμνημα της Ενωσης Αμίσθων Υποθηκοφυλάκων, το οποίο αναφέρεται στις φορολογικές και λοιπές υποχρεώσεις τους, καθώς και ερωτήματα των Yπηρεσιών για το ίδιο θέμα, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/ 1994, εισόδημα από υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων είναι, μεταξύ άλλων, και οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του άμισθου υποθηκοφύλακα.

2. Εξάλλου, με την παράγραφο 1 του άρθρου 58 του ίδιου ως άνω νόμου, ορίζεται ότι, στο εισόδημα από αμοιβές ελευθέριου επαγγέλματος ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο ακαθάριστο ποσό των αμοιβών αυτών. O φόρος παρακρατείται από τις δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και λοιπά νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου, κοινωφελή ιδρύματα, οργανισμούς και επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, δημόσιες επιχειρήσεις, τράπεζες και πιστωτικά ιδρύματα ή πιστωτικούς οργανισμούς, συνεταιρισμούς και ενώσεις τους, συλλόγους γενικά και ενώσεις προσώπων ανεξάρτητα από το σκοπό τους, καθώς και από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που τηρούν βιβλία δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας του κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, κατά την καταβολή των αμοιβών.

3. Ως γνωστόν, με τις διατάξεις του ν. 325/1976, όπως ισχύουν σήμερα, έχουν καθοριστεί τα πάγια και αναλογικά δικαιώματα του άμισθου υποθηκοφύλακα, καθώς και τα εισπραττόμενα από αυτούς δικαιώματα υπέρ του δημοσίου.

4. Επίσης με την E. 8616/ΠOΛ. 298/9.11.1971 και 1084504/6921-4/ΠOΛ. 1230/11.9.95 σχετικές διαταγές μας έχει διευκρινισθεί ότι, σε κάθε δελτίο παροχής υπηρεσιών που εκδίδεται από άμισθο υποθηκοφύλακα πρέπει να βεβαιώνεται υπεύθυνα από αυτόν κατά πόσο η αναγραφόμενη αμοιβή αποτελεί ίδιο αυτού δικαίωμα ή δικαίωμα του δημοσίου, προκειμένου να ενεργείται αναλόγως από τον καταβάλλοντα την αμοιβή η προσήκουσα παρακράτηση.

Με τη διαταγή αυτή διευκρινίστηκε ότι η παρακράτηση του φόρου εισοδήματος περιορίζεται μόνο στο ποσό των δικαιωμάτων που ανήκουν στον άμισθο υποθηκοφύλακα και αποτελούν τις ακαθόριστες αμοιβές του, ενώ, αντίθετα, στο ποσό των αμοιβών, που πρέπει ν` αποδίδονται από μέρους του στο Δημόσιο, δεν γίνεται παρακράτηση φόρου.

5. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 49 του ν. 2238/1994 ορίζεται ότι, ως ακαθάριστο εισόδημα από υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων λαμβάνεται το σύνολο των αμοιβών, που εισπράττονται από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος, όπως αυτό προκύπτει από τα επαρκή βιβλία και στοιχεία που τηρεί ο φορολογούμενος.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 4 του ίδιου ως άνω άρθρου, προκειμένου για τον προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων, από το ακαθάριστο εισόδημα εκπίπτουν οι επαγγελματικές δαπάνες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 31 του ίδιου νόμου με την προϋπόθεση ότι αποδεικνύεται η καταβολή τους με νόμιμο φορολογικό στοιχείο και έχουν αναγραφεί στα βιβλία του υποχρέου.

6. Σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 4 (παρ. 3) και 13 (παρ. 2) του K.B.Σ., οι άμισθοι υποθηκοφύλακες, ως ελεύθεροι επαγγελματίες υποχρεούνται να τηρούν βιβλίο εσόδων - εξόδων και να εκδίδουν σε κάθε επαγγελματική τους είσπραξη θεωρημένη απόδειξη παροχής υπηρεσιών. Στην A.Π.Y. μπορούν να αναλύσουν τα ποσά που εισπράττουν ως αμοιβή και τα ποσά που εισπράττουν ως τέλη ή γενικά δικαιώματα υπέρ τρίτων.

7. Εφόσον πρακτικά είναι δυνατόν επιτρέπεται να συνενωθούν τα τηρούμενα βιβλία που ορίζονται από τη νομοθεσία του Yπουργείου Δικαιοσύνης με το βιβλίο εσόδων - εξόδων, καθώς επίσης και οι αποδείξεις παροχής υπηρεσιών με τις αντίστοιχες αποδείξεις, με την προϋπόθεση της θεώρησης αυτών από την αρμόδια Δ.O.Y. και της τήρησης και έκδοσης αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του K.B.Σ.

8. α) Επί πλέον σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 20 του K.B.Σ.

"O επιτηδευματίας και τα πρόσωπα των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 2 του κώδικα αυτού υποβάλλουν μέχρι την εικοστή πέμπτη (25η) Ματου κάθε χρόνου στην αρμόδια Δ.O.Y. ...., για μηχανογραφική επεξεργασία και διασταύρωση πληροφοριών, τριπλότυπες καταστάσεις με τις συναλλαγές που πραγματοποίησαν κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, για την επαγγελματική τους εξυπηρέτηση ή την εκπλήρωση του σκοπού τους, από αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών, από χονδρικές πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών και από καταβολή ή είσπραξη αμοιβών, αποζημιώσεων, οικονομικών ενισχύσεων και άλλων δικαιωμάτων, καθώς και για τα διανεμόμενα κέρδη αμοιβαίων κεφαλαίων..............

Εξαιρετικά, δεν συμπεριλαμβάνονται στις καταστάσεις αυτές συναλλαγές, εφόσον η αξία ενός εκάστου στοιχείου που έχει εκδοθεί γι` αυτές δεν υπερβαίνει τις δέκα πέντε χιλιάδες (15.000) δραχμές".

β) H καθιέρωση της υποχρέωσης υποβολής συγκεντρωτικών καταστάσεων για συναλλαγές που αφορούν την επαγγελματική εξυπηρέτηση των επιτηδευματιών ή την εκπλήρωση του σκοπού τους, είναι καθολική, αφορά δηλαδή όλους τους επιτηδευματίες, άρα και τους άμισθους υποθηκοφύλακες, έχει δε ως σκοπό τη μηχανογραφική διασταύρωση των εκδοθέντων στοιχείων, μεταξύ επιτηδευματιών ως και τον έλεγχο της ορθής καταχώρισής τους στα τηρούμενα φορολογικά βιβλία. Σε περίπτωση που ο πελάτης είναι φυσικό πρόσωπο και ενεργεί ως ιδιώτης, δηλαδή η συναλλαγή που διενεργεί εξυπηρετεί τις ατομικές ή οικογενειακές του ανάγκες, ως λόγου χάρη, αγορά κατοικίας, οικοπέδου, κ.λπ., δεν συμπεριλαμβάνονται τα στοιχεία της συναλλαγής, στις συγκεντρωτικές καταστάσεις.

9. Τέλος, λόγω της σύγχυσης που διαπιστώνεται αναφορικά με τις φορολογικές υποχρεώσεις που έχουν οι άμισθοι υποθηκοφύλακές, παρακαλούμε να μη επιβάλλονται πρόστιμα K.B.Σ. για τη μη τήρηση βιβλίων και στοιχείων του K.B.Σ. μέχρι τέλος Ιουνίου 1998, με την προϋπόθεση όμως ότι έχουν τηρηθεί τα βιβλία και στοιχεία, όπως ορίζονται από τις διατάξεις του Yπουργείου Δικαιοσύνης και δεν θα διαπιστωθούν περιπτώσεις απόκρυψης εσόδων ή εξόδων γενικά. Επίσης, εφόσον προκύψουν περιπτώσεις μη υποβολής συγκεντρωτικών καταστάσεων, για ημερολογιακά έτη 1993 έως και 1996, να μην επιβληθούν πρόστιμα όπως αντίστοιχα έχει γίνει δεκτό και για άλλες κατηγορίες επιτηδευματιών, λόγω ιδιαιτεροτήτων, σύμφωνα με την εγκύκλιο μας 1093546/546/ΠOΛ. 1300/14.11.1997.

10. H Ενωση Αμίσθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, στη οποία κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλείται να ενημερώσει τα μέλη της για την τήρηση των Βιβλίων και Στοιχείων, καθώς και την υποβολή των συγκεντρωτικών καταστάσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του K.B.Σ., και ότι στο μέλλον δεν θα γίνει καμιά παρέκκλιση από τις υφιστάμενες διατάξεις.