ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση Απόφασης ΓΓΔΕ αριθ. ΔΔΘΤΟΚ Α 1151455 ΕΞ2016 (ΦΕΚ/Β/3836/30-11-2016) «Διαδικασία, όροι και προϋποθέσεις καθορισμού της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων σύμφωνα με το άρθρο 74 παρ. 3 καν. 952/2013» - Εφεδρική μέθοδος διαμόρφωσης της δασμολογητέας αξίας» 

Κοινοποιούμε συνημμένα, για ενημέρωση και εφαρμογή, την Απόφαση ΓΓΔΕ που αναφέρεται στο θέμα, με την οποία συγκροτείται επιτροπή για τον καθορισμό της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων σύμφωνα με το άρθρο 74 παρ. 3 καν. 952/2013 (Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας - UCC), δηλαδή με την εφαρμογή της λεγόμενης «εφεδρικής μεθόδου», με την τήρηση των όρων και προϋποθέσεων που αναφέρονται στην εν λόγω Απόφαση. 

Ειδικότερα, επισημαίνονται τα ακόλουθα όσον αφορά τον τρόπο υπολογισμού της δασμολογητέας αξίας με βάση την «εφεδρική μέθοδο», καθώς και τη σκοπιμότητα και τον τρόπο σύστασης, συγκρότησης και λειτουργίας της εν λόγω επιτροπής: 

1) Όπως είναι γνωστό, η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων κατά την εισαγωγή, διαμορφώνεται σύμφωνα με τα άρθρα 69-76 του καν. 952/2013 (Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας - UCC), καθώς και με τα άρθρα 127-146 του καν. 2447/2015 (Διατάξεις Εφαρμογής του καν. 952/2013). 

2) Συνήθως η δασμολογητέα αξία αντιστοιχεί στη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων, η οποία ορίζεται ως η πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα για τα εν λόγω εμπορεύματα τιμή. Η συναλλακτική αξία διαμορφώνεται με βάση το άρθρο 70 του καν. 952/2013, ενδεχομένως κατόπιν κατάλληλης προσαρμογής με την προσθήκη ή αφαίρεση των στοιχείων που απαριθμούνται στα άρθρα 71 και 72 του εν λόγω κανονισμού, αντίστοιχα. Η βάση για τον προσδιορισμό της συναλλακτικής αξίας σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, είναι το τιμολόγιο εισαγωγής, στο οποίο προστίθενται τα έξοδα μεταφοράς μέχρι το σημείο εισόδου στην Ε.Ε. καθώς και τα έξοδα ασφάλισης των εμπορευμάτων. 

3) Στις περιπτώσεις όπου η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να υπολογιστεί με βάση τη συναλλακτική αξία του εμπορεύματος όπως προαναφέρθηκε, τότε προβλέπεται η (ιεραρχική) εφαρμογή συγκεκριμένων εναλλακτικών μεθόδων προσδιορισμού της δασμολογητέας αξίας. Οι μέθοδοι αυτές απαριθμούνται στο άρθρο 74 παρ. 2 σημεία α) έως δ) του καν. 952/2013 και είναι συνοπτικά οι ακόλουθες: 

• Η συναλλακτική αξία πανομοιότυπων εμπορευμάτων (74.2α), 
   
• Η συναλλακτική αξία ομοειδών εμπορευμάτων (74.2β), 
   
• Η αξία που βασίζεται στην τιμή μονάδας (74.2γ), 
   
• Η υπολογιζόμενη αξία (74.2δ). 

4) Τέλος, όταν η δασμολογητέα αξία δεν μπορεί να καθοριστεί ούτε κατ' εφαρμογή των μεθόδων που προαναφέρθηκαν, τότε εφαρμόζεται η λεγόμενη «εφεδρική μέθοδος» που προβλέπεται στο 74 παρ. 3 του καν. 952/2013. Ειδικότερα, στις περιπτώσεις αυτές, η δασμολογητέα αξία θα πρέπει να καθορίζεται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., με «εύλογο τρόπο» συμβιβαζόμενο με τις αρχές και τις διατάξεις των κατωτέρω: 

• Της συμφωνίας για την εφαρμογή του άρθρου VII της Γ ενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου (ΠΟΕ), 
   
• Του άρθρου VII της Γ ενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου, 
   
• Του κεφαλαίου 3 «Δασμολογητέα Αξία» του καν. 952/2013. 

5) Για την ορθή εφαρμογή της «εφεδρικής μεθόδου» βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 74 παρ. 3 του καν. 952/2013, ορίζεται στο άρθρο 144 παρ. 1 του καν. 1447/2015 ότι είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί «εύλογη ελαστικότητα» κατά την εφαρμογή τόσο της μεθόδου της συναλλακτικής αξίας (άρθρο 70 καν. 952/2013) όσο και των εναλλακτικών μεθόδων που προβλέπονται στο άρθρο 74 παρ. 2 καν. 952/2013. Η αξία που καθορίζεται με τον τρόπο αυτό θα πρέπει, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, να βασίζεται σε δασμολογητέες αξίες που έχουν καθοριστεί προγενέστερα. 

6) Τέλος, στο άρθρο 144 παρ. 2 ορίζεται ότι στα πλαίσια προσδιορισμού της αξίας με βάση την εφεδρική μέθοδο του άρθρου 74 παρ. 3 καν. 952/2013, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται τα ακόλουθα στοιχεία: 

• Η τιμή πώλησης εμπορευμάτων που παράγονται εντός της Ε.Ε., 
   
• Ένα σύστημα βάσει του οποίου χρησιμοποιείται η υρηλότερη αξία μεταξύ δύο εναλλακτικών αξιών, 
   
• Η τιμή στην εγχώρια αγορά της χώρας εξαγωγής, 
   
• Το κόστος παραγωγής, 
   
• Οι τιμές εξαγωγής από την Ε.Ε. προς μία τρίτη χώρα, 
   
• Ελάχιστες δασμολογητέες αξίες, 
   
• Αυθαίρετες ή πλασματικές αξίες. 

7) Οι περιπτώσεις εφαρμογής της «εφεδρικής μεθόδου» αφορούν, ιδίως, εμπορεύματα για τα οποία δεν υπάρχει τιμολόγιο εισαγωγής ούτε είναι εφικτός ο προσδιορισμός της αξίας τους με τους εναλλακτικούς τρόπους που αναφέρονται στο άρθρο 74 παρ. 2 καν. 952/2013. Τέτοια είδη μπορεί να είναι, για παράδειγμα, μεταχειρισμένα μεταφορικά μέσα ή άλλα μεταχειρισμένα είδη, τα οποία μπορεί επιπλέον να έχουν υποστεί βλάβη, ζημιές ή φθορές, εμπορεύματα που προέρχονται από δημοπρασίες ή κατασχέσεις, κλπ. 

8) Ως είναι ευνόητο, η ορθή εφαρμογή στην πράξη της εφεδρικής μεθόδου του άρθρου 74 παρ. 3, με τους περιορισμούς που προβλέπονται στο άρθρο 144 παρ. 2 του καν. 1447/2015, είναι ιδιαίτερα δυσχερής στην πράξη για τους τελωνειακούς υπαλλήλους που είναι αρμόδιοι για τον έλεγχο του ορθού προσδιορισμού της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων, λόγω της έλλειρης αξιόπιστων στοιχείων ή/και της αναγκαιότητας ειδικών τεχνικών γνώσεων, ανάλογα με το είδος του εμπορεύματος, για τον υπολογισμό μιας «εύλογης αξίας» στα πλαίσια του άρθρου 74 παρ. 3 του καν. 952/2013. Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις αυτές υφίσταται κίνδυνος μη ορθού υπολογισμού της δασμολογητέας αξίας από τις τελωνειακές αρχές, με ανάλογες συνέπειες στην είσπραξη των δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων. 

9) Για όλους τους προαναφερόμενους λόγους, εκδόθηκε η κοινοποιούμενη Απόφαση για τη σύσταση και συγκρότηση επιτροπής για τον καθορισμό της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων στις περιπτώσεις που είναι αναγκαία η εφαρμογή της «εφεδρικής» μεθόδου του άρθρου 74 παρ. 3 του καν. 952/2013, δηλαδή ο προσδιορισμός της αξίας με «εύλογο» τρόπο από τις τελωνειακές αρχές. 

10) Τα κύρια σημεία της κοινοποιούμενης Απόφασης έχουν ως εξής: 

• Η απόφαση εφαρμόζεται αποκλειστικά στις περιπτώσεις προσδιορισμού της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων σύμφωνα με τη λεγόμενη «εφεδρική μέθοδο» της παρ. 3 του άρθρου 74 του καν. 952/2013. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1, ως αρμόδια αρχή για την εξέταση των προϋποθέσεων εφαρμογής της παρούσας Απόφασης ορίζεται η Τελωνειακή Περιφέρεια στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας εμπίπτει το τελωνείο στο οποίο πραγματοποιήθηκε η εισαγωγή του εμπορεύματος. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2, η εξέταση των εν λόγω προϋποθέσεων γίνεται με βάση τα στοιχεία του φακέλου της εισαγωγής που αποστέλλεται από το αρμόδιο τελωνείο, και κατόπιν σχετικής έρευνας εκ μέρους της Τελωνειακής Περιφέρειας για τον καθορισμό της κατάλληλης μεθόδου προσδιορισμού της δασμολογητέας αξίας του εμπορεύματος σύμφωνα με τα άρθρα 70 και 74 παρ. 1 και 2 του καν. 952/13. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1, οι Τελωνειακές Περιφέρειες ορίζονται ως αρμόδιες αρχές για τη σύσταση και συγκρότηση των επιτροπών καθορισμού της δασμολογητέας αξίας σύμφωνα με το άρθρο 74 παρ. 3 του καν. 952/13. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3, επιτροπή συγκροτείται από έναν υπάλληλο της Τελωνειακής Περιφέρειας με βαθμό ΠΕ/Α που υπηρετεί στο αρμόδιο Τμήμα για θέματα Δασμοφορολογητέας Αξίας, ως Πρόεδρο, και μέλη:
  
  Δύο (2) Τελωνειακούς υπαλλήλους κατηγορίας ΠΕ με βαθμό τουλάχιστον Β' που υπηρετούν σε μεγάλα τελωνεία εισαγωγής εντός της χωρικής αρμοδιότητας της Τελωνειακής Περιφέρειας, με τριετή τουλάχιστον εμπειρία σε θέματα προσδιορισμού της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων, 
  
  Έναν (1) χημικό υπάλληλο που υπηρετεί στο Γενικό Χημείο του Κράτους, 
  
  Έναν (1) υπάλληλο συναρμόδιας υπηρεσίας ή εξειδικευμένου φορέα του Δημοσίου ή μη και άλλου Οργανισμού ή Ινστιτούτου Έρευνας κλπ., όταν η συμμετοχή του οποίου κρίνεται απαραίτητη για τη φύση της έρευνας σχετικά με τον προσδιορισμό της δασμολογητέας αξίας λόγω της φύσης του εμπορεύματος. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 4, ο Πρόεδρος της επιτροπής καθώς και ο αναπληρωτής του, ορίζεται από τον Προϊστάμενο της Τελωνειακής Περιφέρειας. Τα μέλη των επιτροπών καθώς και οι αναπληρωτές τους, ορίζονται από τις υπηρεσίες τους ύστερα από σχετική έγγραφη ειδοποίηση της Τελωνειακής Περιφέρειας. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 6, η επιτροπή, για την ομαλή εκτέλεση του έργου της, μπορεί να ζητά κάθε επιπλέον στοιχείο σχετικά με τον προσδιορισμό της δασμολογητέας αξίας του εμπορεύματος από τον ενδιαφερόμενο εισαγωγέα. 
   
• Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 7, κατά της διαμόρφωσης της δασμολογητέας αξίας από το τελωνείο εισαγωγής, με βάση την απόφαση της επιτροπής του άρθρου 3, υπάρχει δυνατότητα προσφυγής του ενδιαφερόμενου στις Επιτροπές Τελωνειακών Αμφισβητήσεων (Π.Ε.Τ.Α. -Α.Ε.Τ.Α.), σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. 

Παρακαλούμε για την εφαρμογή των ανωτέρω στις περιπτώσεις όπου κρίνεται αναγκαίος ο προσδιορισμός της δασμολογητέας αξίας εισαγόμενων εμπορευμάτων με την «εφεδρική μέθοδο» του άρθρου 74 παρ. 3 καν. 952/13. 

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ 

Π. ΑΔΙΚΗΜΕΝΑΚΗ