Κατακόρυφη αύξηση του εθελοντισμού παρατηρείται λόγω της οικονομικής κρίσης, καθώς όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που θέλουν να προσφέρουν εθελοντικά, είτε μέσα από οργανωμένες ομάδες είτε σε άτυπες συλλογικότητες είτε μεμονωμένα. Ενώ πριν από λίγα χρόνια, προτού αρχίσει η οικονομική κρίση, ποσοστό 18% με 19% του πληθυσμού πρόσφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες του, το ποσοστό αυτό έχει φτάσει, εν μέσω κρίσης, στο 45%-47%, όπως αποκαλύπτουν οι σχετικές έρευνες.

Τα παραπάνω επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο εκπαιδευτής του Ερυθρού Σταυρού, Εμμανουήλ Πρώιμος, διευκρινίζοντας, παράλληλα, ότι εκτός από τα ποσοστά, έχει αλλάξει και το αντικείμενο της προσφοράς. “Είναι χαρακτηριστικό ότι προ κρίσης υπήρχε μεγάλη εθελοντική προσφορά στους τομείς του πολιτισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ πλέον το επίκεντρο του εθελοντισμού είναι η κοινωνική προσφορά σε τομείς που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της φτώχειας” προσθέτει.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της συμμετοχής περισσοτέρων από 160.000 εθελοντών στους Ολυμπιακούς Αγώνες, γεγονός που κατά τον κ. Πρώιμο αποδεικνύει και το ότι οι Έλληνες λειτουργούν ομαδικά και συνεργάζονται αρμονικά όταν έχουν έναν στόχο. Από την άλλη πλευρά, ο στόχος το 2004 ήταν να πετύχει η διοργάνωση των ολυμπιακών αγώνων, ένα εθνικό στοίχημα της χώρας, ενώ σήμερα πια η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί έχει πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, καθώς αυξήθηκε ο αριθμός των κοινωνικών ιατρείων, των κοινωνικών παντοπωλείων, των συλλόγων και σωματείων καθηγητών που προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους, συλλογικοτήτων γιατρών που βοηθούν όσους έχουν ανάγκη, κοινωνικών δομών όπως τα υπνωτήρια αστέγων και τα συσσίτια κτλ.

“Μπορεί παλιά να μην γνωρίζαμε ποιος μένει στο διπλανό σπίτι από το δικό μας, σήμερα όμως ξέρουμε ότι πολύ κοντά μας μένει ένας συνταξιούχος με πρόβλημα υγείας, μια οικογένεια που ζει από τη σύνταξη ενός ηλικιωμένου, ένα ζευγάρι χωρίς οικονομικούς πόρους και ο καθένας πια βοηθά με όποιο τρόπο μπορεί” λέει. Σημειώνει, επίσης, ότι από τη στιγμή που ο εθελοντισμός δεν προϋποθέτει κάποια χρηματική ή οικονομική επιβάρυνση, είναι όλο και περισσότεροι εκείνοι που προσφέρουν μέρος του ελεύθερού τους χρόνου, δεδομένου ότι με ποσοστά ανεργίας της τάξης του 26%, το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας έχει πολύ χρόνο πια και τον αξιοποιεί, αφενός για να βγει από το σπίτι του κι αφετέρου για να κάνει κάτι αποδοτικό.

Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό ο κ. Πρώιμος σημειώνει ότι η χώρα μας βιώνει έντονα την προσφυγική κρίση τα τελευταία χρόνια, ενώ “πολύ μεγάλο μέρος των Ελλήνων έχει βοηθήσει και συνεχίζει να βοηθά εθελοντικά στην αντιμετώπιση της κρίσης αυτής”.

“Στις μέρες που ζούμε και στις οποίες μειώθηκαν πολύ οι χρηματοδοτήσεις στις εθελοντικές οργανώσεις λόγω της οικονομικής κρίσης, συμβαίνουν δύο αντίθετα: από τη μία πλευρά αυξάνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των εθελοντικών οργανώσεων για το ποια θα πάρει το μεγαλύτερο μέρος από τις ήδη χαμηλές ενισχύσεις. Και από την άλλη, οι ίδιες οι οργανώσεις συνεργάζονται ή συγχωνεύονται για να μπορέσουν είτε να απορροφήσουν κάποια ευρωπαϊκά κονδύλια μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων είτε να πετύχουν οικονομίες κλίμακας. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τη συνεργασία φορέων, που ο ένας μπορεί να έχει περισσότερη τεχνογνωσία, ο άλλος περισσότερο ανθρώπινο δυναμικό κι ο τρίτος καλύτερες εγκαταστάσεις” προσθέτει.

Σε κάθε περίπτωση υπογραμμίζει ότι ο καθένας βοηθά όσο μπορεί, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του και τονίζει "η εθελοντική προσφορά είναι μια ευρεία έννοια και πράξη, δεν αναπτύσσεται πάντα με οργανωμένες μορφές, αλλά και άτυπα ή μεμονωμένα και μπορεί να έχει σημαντικά αποτελέσματα, είτε κάποιος προσφέρει ένα πιάτο φαγητό στο γείτονά του είτε τοποθετήσει ένα κουπάκι με φαγητό και νερό για τα αδέσποτα στο δρόμο είτε καθαρίσει τα φρεάτια της γειτονιές γιατί δεν τα καθάρισαν αυτοί που πρέπει".

Το θέμα "εθελοντισμός σε περίοδο κρίσης" θα αναπτύξει ο κ. Πρώιμος σε ομιλία του απόψε το βράδυ, σε εκδήλωση που διοργανώνει η Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την υποστήριξη της Πρυτανείας, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του ΑΠΘ.

Π. Γιούλτση

© ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ΑΕ και παραχωρούνται σε συνδρομητές μόνον για συγκεκριμένη χρήση.