Ασφαλιστικό και φορολογικό σκοτώνουν την ανάπτυξη, σκοτώνουν κάθε ελπίδα. 

Υπόμνημα απέστειλε σήμερα ο πρόεδρος της ΚΕΕ και του ΕΒΕΑ κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος προς τους υπουργούς Οικονομικών κ. Τσακαλώτο και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Κατρούγκαλο, τονίζοντας ότι  με το ασφαλιστικό και φορολογικό νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση, επαναλαμβάνονται – και με μεγαλύτερη ένταση – τα μοιραία λάθη των προηγούμενων ετών. Για μια ακόμη φορά, επιχειρείται η επίτευξη δημοσιονομικών στόχων με μέτρα εισπρακτικού χαρακτήρα, τα οποία όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν μακροπρόθεσμα τα προβλήματα, αλλά αντίθετα τα οξύνουν.

Για μια ακόμη φορά προωθούνται φορολογικές επιβαρύνσεις, ενώ είναι αποδεδειγμένο ότι κάθε αύξηση της ήδη υπέρμετρης φορολόγηση που υφίστανται επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα καλλιεργεί το έδαφος για αύξηση της ύφεσης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής.   

Για μια ακόμη φορά, η κυβέρνηση επιδιώκει να συντηρήσει με εισπρακτικά μέτρα ένα ασφαλιστικό σύστημα που στηρίζεται σε μη βιώσιμες λογικές, ένα σύστημα που είναι στη βάση του άδικο, αναξιόπιστο και αντιαναπτυξιακό.  

Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό κινούνται σε λάθος κατεύθυνση: αυξάνουν υπέρμετρα τις εισφορές και επιβαρύνουν το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων, δημιουργούν αντικίνητρα για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας και μειώνουν σημαντικά την εισπραξιμότητα. Υπονομεύουν ευθέως την ανάπτυξη της οικονομίας και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα τροφοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος.  

Επιπλέον, εξαιτίας των τιμωρητικών ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο, κινδυνεύει να δημιουργηθεί ένα νέο κύμα μετανάστευσης ανθρώπινου κεφαλαίου από τη χώρα. Μετά τη μαζική φυγή επενδυτών και επιχειρήσεων, η Ελλάδα απειλείται με την αποχώρηση καταρτισμένων επιστημόνων και επαγγελματιών, οι οποίοι δεν είναι διατεθειμένοι να καταβάλλουν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων από την εργασία τους σε ένα κράτος που δεν τους προσφέρει τίποτα ως ανταπόδοση και τους επιφυλάσσει μελλοντικά μια σύνταξη, η οποία δεν θα ανταποκρίνεται στο ύψος των εισφορών τους.  

Με τις νέες ρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση:  

• Επιβαρύνονται υπέρμετρα οι παράλληλα ασφαλισμένοι, χωρίς να προβλέπεται καμία αντισταθμιστική ωφέλεια, ως προς τον υπολογισμό του ασφαλιστικού χρόνου και την πιθανότητα καταβολής διπλών εισφορών για υγειονομική περίθαλψη. Επίσης, δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην ένταξη των παράλληλα ασφαλισμένων  στο ανώτερο πλαφόν καταβολής εισφορών
  .  
• Δεν προβλέπεται μεταβατική περίοδος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως ισχύει για τους αγρότες και τους επιστήμονες. Επίσης, η πρόβλεψη για αναδρομική επιβάρυνση των επιστημονικών κλάδων στο τέλος του ασφαλιστικού βίου, αποτελεί αντικίνητρο παραμονής στην παραγωγική δραστηριότητα.  
   
• Μειώνονται τα ποσοστά αναπλήρωσης ως προς το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης. Έτσι, επιβαρύνονται οι ασφαλισμένοι που ήταν συνεπείς ως προς την καταβολή των εισφορών τους.  
   
• Η κυβέρνηση φαίνεται να θεωρεί ως τελεσίδικα χαμένες τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Αντί να προωθεί ένα ρεαλιστικό σύστημα ρύθμισης, που διευκολύνει την επανένταξη των οφειλετών, επιχειρεί να καλύψει τις απώλειες, μέσα από την υπέρμετρη αύξηση των μεσαίων εισοδημάτων. Έτσι δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο αδήλωτης δραστηριότητας, αδυναμίας καταβολής εισφορών και εν τέλει μείωσης των εισοδηματικών ροών του συστήματος.  
   
• Αυξάνεται ο αναγκαίος χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση της πλήρους εθνικής σύνταξης, με αποτέλεσμα να μένουν εκτεθειμένοι οι ασφαλισμένοι που βρίσκονται σε μακροχρόνια ανεργία.  
   
• Παραμένει ασαφής ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων για τους μελλοντικούς συνταξιούχους του ΟΑΕΕ, οι οποίοι έχουν ήδη δημιουργήσει ασφαλιστικό δικαίωμα μέσα από την υπαγωγή τους σε ασφαλιστικές κλάσεις.  
   
• Προβλέπεται ο καθορισμός ελάχιστου αριθμού εργαζομένων ανά επιχείρηση, μέσω Προεδρικού Διατάγματος. Πρόκειται για μια ρύθμιση που επιχειρεί με «προκρούστεια» μέθοδο να λύσει το πρόβλημα της εισφοροδιαφυγής. Δημιουργεί ωστόσο σημαντικότερα προβλήματα, σε μια περίοδο όπου η επιβίωση των υφιστάμενων και η δημιουργία νέων επιχειρήσεων είναι βασικό ζητούμενο για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.  
   

Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων επαναφέρει την πρότασή της για ριζική αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, με σκοπό να ανακτηθεί η αξιοπιστία του και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του. Τα βασικά σημεία της πρότασης περιλαμβάνουν:  

• Σε άμεσο χρόνο, εξαγορά δημοσιονομικού χρόνου με την υιοθέτηση βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων μέτρων δημοσιονομικής ευστάθειας. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν ένα σύστημα ποσοστιαίων εισφορών, με δυνατότητα εξομάλυνσης για αυτοτελώς απασχολούμενους και αγρότες, την προσαρμογή των κλιμακίων του ΕΚΑΣ, τη συνένωση ταμείων κ.ά.  
   
• Λήψη πολιτικών αποφάσεων σε πέντε κρίσιμα σημεία:
  
  Διατήρηση της συνολικής επιβάρυνσης στα σημερινά επίπεδα για 20 χρόνια. 
  
  Συνεξέταση κυρίων και  επικουρικών συντάξεων και πιθανώς εφάπαξ.  
  
  Συνεξέταση παλαιών και  νέων συντάξεων, ως ανεξάρτητο θέμα δικαιοσύνης.  
  
  Διάκριση πρόνοιας-ασφάλισης και αντανάκλαση της κάθε διάστασης στην κρατική σύνταξη. Μηχανισμός της νοητής κεφαλαιοποίησης.  
  
  Σκεπτικό ενός υποχρεωτικού πυλώνα στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. 
   
• Διάλογος για τη δημιουργία, σε βάθος διετίας, ενός συστήματος τριών πυλώνων, όπως αυτό που έχει αξιοποιηθεί σε αντίστοιχες μεταρρυθμίσεις στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.   

Το προτεινόμενο μοντέλο διακρίνει τους ρόλους της κοινωνικής και επαγγελματικής αλληλεγγύης και στη τελική ανάπτυξη του εξασφαλίζει ποσοστό αναπλήρωσης γύρω στο 70% των τελικών αποδοχών, παρόμοιο με τα ισχύοντα στην ΕΕ.  

Παρατηρήσεις για το σχέδιο νόμου σε ότι αφορά στη φορολογία  

Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με την κλίμακα της παρ. 1 του άρθρου 15 του Κ.Φ.Ε., αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις. 

Η κλίμακα του άρθρου 15 είναι η κλίμακα των μισθών και συντάξεων. 

Δηλαδή επαναφέρει τις διατάξεις του 2238 που άλλαξαν από 1/1/2014.  

Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν.4172/2013 

Τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή δέκα πέντε τοις εκατό (15%) από10% που είναι σήμερα. 

Το εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστές 15% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ, 35% για εισοδήματα από 12.001 ευρώ έως και 35.000 ευρώ και με συντελεστή 45% για υπερβάλλοντα εισοδήματα 

Εισάγονται νέες κλίμακες επιβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα που κυμαίνονται από 0% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ έως και 10% για εισοδήματα μεγαλύτερα των 220.000 ευρώ 

Ορίζονται οι φορολογικοί συντελεστές με τους οποίους φορολογούνται οι υπόχρεοι των περιπτώσεων β`, δ`, ε` στ` και ζ του άρθρου 45 του Ν. 4172/2013 Κ.Φ.Ε. που τηρούν απλογραφικά βιβλία, για τα κέρδη που αποκτούν από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ειδικά, για εισοδήματα έως 50.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής φορολογίας 26%, ενώ για υπερβάλλοντα 33% 

Άρθρο 137 Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος        

Η παράγραφος 1 του άρθρου 15 του ν.4172/2013 (Α’ 167) αντικαθίσταται ως εξής: 

«1. Το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις υποβάλλεται σε φόρο, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα: 

«1. Ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρμογή του άρθρου 15 μειώνεται κατά το ποσό των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ, όταν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις δεν υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Εάν το ποσό του φόρου είναι μικρότερο των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ, το ποσό της μείωσης περιορίζεται στο ποσό του αναλογούντος φόρου. 

2. Για φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις το οποίο υπερβαίνει το ποσό των είκοσι  χιλιάδων (20.000) ευρώ, το ποσό της μείωσης μειώνεται κατά δέκα (10) ευρώ ανά χίλια (1.000) ευρώ του φορολογητέου εισοδήματος από μισθούς και συντάξεις.» 

3. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 21 του ν. 4172/2013 αντικαθίσταται ως εξής: «Ειδικά, για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα περιλαμβάνονται οι άμεσες ενισχύσεις του πρώτου πυλώνα της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, με εξαίρεση τις πράσινες και τις συνδεδεμένες, καθώς και οι επιδοτήσεις που υπερβαίνουν τα δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, οι δε αγροτικές αποζημιώσεις, στο σύνολό τους, δεν συνυπολογίζονται.». Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζονται για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1η Ιανουαρίου 2016 και μετά. 

4. Η παράγραφος 1 του άρθρου 29 του ν.4172/2013 (Α’ 167) αντικαθίσταται ως εξής: 

«1.Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15, αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις. Για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν εφαρμόζονται οι μειώσεις του άρθρου 16.» 

Αυτό σημαίνει ότι: Ναι μεν θα φορολογούνται με την ίδια κλίμακα αλλά δεν θα έχουν την μείωση των 2.000 ευρώ. 

5. Η παράγραφος 3 του άρθρου 29 του ν.4172/2013 (Α’ 167) αντικαθίσταται ως εξής: 

«Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15.» 

Ο φόρος που προκύπτει για το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχείρηση μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16. Εν προκειμένω συμβαίνει το αντίθετο με την προηγούμενη παράγραφο. Ναι μεν φορολογούνται με την ίδια κλίμακα αλλά έχουν την μείωση των 2.000 ευρώ. 

Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, η μείωση φόρου υπολογίζεται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων. 

Στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου θα είναι αυτή που αναλογεί μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από  ατομική αγροτική επιχείρηση.» 

6. Οι παράγραφοι 1 και 4 του άρθρου 40 του ν.4172/2013 (Α’ 167) αντικαθίστανται ως εξής: 

« 1. Τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή δέκα πέντε τοις εκατό (15%). 

4.Το εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογείται αυτοτελώς σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα: 

8. Προστίθεται νέο άρθρο μετά το άρθρο 43 του ΚΦΕ, ως εξής: 

«Άρθρο 43 Α 

Επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα 

1. Επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα άνω των δώδεκα χιλιάδων (12.000) ευρώ των φυσικών προσώπων ή σχολάζουσας κληρονομιάς. Για την επιβολή της εισφοράς, λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εισοδήματος, όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις, από επιχειρηματική δραστηριότητα, από κεφάλαιο, από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό, 

2. Εξαιρούνται και δεν προσμετρώνται τα εισοδήματα των προσώπων που είναι ολικώς τυφλοί, καθώς και των προσώπων που παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, η αποζημίωση για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης της περιπτ. ε΄ της παραγρ. 3 του άρθρου 12 και της περίπτ. στ` της παραγρ. 1 του άρθρου 14. Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά το έτος της βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα. Από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς εξαιρούνται, επίσης, οι μακροχρόνια άνεργοι ναυτικοί που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους προσφερόμενων προς ναυτολόγηση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.), στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι σχετικοί κατάλογοι των Λιμενικών Αρχών που λειτουργούν ως παραρτήματα του, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω Φορέα, εφόσον κατά το χρόνο βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα. 

3. Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, που επιβάλλεται στο συνολικό καθαρό εισόδημα της προηγούμενης παραγράφου, υπολογίζεται με την ακόλουθη κλίμακα:

β) Η προθεσμία άσκησης της ενδικοφανούς προσφυγής του άρθρου 63 του ΚΦΔ, δεν αναστέλλει τη βεβαίωση και την είσπραξη της οφειλής που προκύπτει από την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων. 

5.α) Για την καταβολή του ποσού της εισφοράς του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται οι διατάξεις της καταβολής φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων της παραγρ. 6 του άρθρου 67. 

β) Υπόχρεος σε καταβολή της εισφοράς είναι το φυσικό πρόσωπο στο όνομα του οποίου βεβαιώνεται αυτή. Για τους έγγαμους, εφόσον συντρέχει περίπτωση της παραγράφου 4 του άρθρου 67, η οφειλή για εισφορά που αναλογεί στα εισοδήματα τους βεβαιώνεται χωριστά και η ευθύνη της καταβολής βαρύνει κάθε σύζυγο. 

Σε περίπτωση θανάτου του υπόχρεου, οι κληρονόμοι του ευθύνονται για την καταβολή της εισφοράς, ανάλογα με το ποσοστό της κληρονομικής τους μερίδας. 

6. Στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες που αποκτούν οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό, οι συνταξιούχοι από φορείς κύριας ασφάλισης, οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες με σχέση μίσθωσης εργασίας πάνω από ένα έτος στον ίδιο εργοδότη ή με σχέση μίσθωσης εργασίας αορίστου χρόνου, οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα του εμπορικού ναυτικού που παρέχουν υπηρεσίες σε εμπορικά πλοία και με εξαίρεση τα εισοδήματα των προσώπων που είναι ολικώς τυφλοί και των προσώπων που παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, διενεργείται παρακράτηση από τους εργοδότες ή από τους φορείς που καταβάλλουν κύριες συντάξεις έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Η παρακράτηση διενεργείται κατά την καταβολή και υπολογίζεται με συντελεστή μετά από προηγούμενη αναγωγή του μισθού ή της σύνταξης ή του ημερομισθίου ή της αμοιβής που ορίζεται με άλλη βάση, σε ετήσιο καθαρό εισόδημα που ορίζεται από την παράγραφο 3. Για την απόδοση των ποσών αυτών που παρακρατήθηκαν εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγρ. 6 του άρθρου 60. 

7. Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης φυσικών προσώπων του παρόντος άρθρου δεν αφαιρείται από το συνολικό εισόδημα ούτε από το φόρο εισοδήματος. 

8. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να ρυθμίζεται η ειδικότερη διαδικασία για τη βεβαίωση και είσπραξη της εισφοράς, να καθορίζεται ο τρόπος αποτύπωσής της στη πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου, ο τρόπος παρακράτησης και ο τρόπος αναγωγής των αμοιβών σε ετήσιο εισόδημα, καθώς και κάθε αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.». 

9. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 58 του ν. 4172/2013 (Α' 167) αντικαθίσταται ως εξής: 

«Όταν οι υπόχρεοι των περιπτώσεων β`, δ`, ε` στ` και ζ του άρθρου 45 τηρούν απλογραφικά βιβλία, τα κέρδη που αποκτούν από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:      

11. Στο παράρτημα του ν. 4174/2013 (Α’ 170) οι λέξεις «Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης Φυσικών Προσώπων (άρθρο 29 του ν. 3986/2011)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης Φυσικών Προσώπων (άρθρο 29 του ν. 3986/2011 και του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013)». 

Έστω και την τελευταία στιγμή, η κυβέρνηση οφείλει να αλλάξει πορεία στα μείζονα θέματα του ασφαλιστικού και της φορολογίας. Η χώρα χρειάζεται ένα ασφαλιστικό σύστημα που θα διευκολύνει την ανάπτυξη, εξασφαλίζοντας τους εργαζόμενους και ευνοώντας αποταμιεύσεις. Χρειάζεται επίσης, ένα δίκαιο, σταθερό, αλλά ταυτόχρονα ανταγωνιστικό φορολογικό πλαίσιο, το οποίο θα λειτουργεί ως κίνητρο για την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων που αποτελεί το μοναδικό αντίδοτο κατά της ύφεσης.