ΘΕΜΑ : Κοινοποίηση της ΠΟΛ.1026/16-2-2016 Απόφασης Γ.Γ.Δ.Ε. και παροχή οδηγιών

Σας κοινοποιούμε για ενημέρωση και εφαρμογή την ΠΟΛ.1026/16-2-2016 Απόφαση Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων με θέμα «Θέση μη κοινοτικών και εγχώριων εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη: α. Διαδικασία απαλλαγής από το φόρο προστιθεμένης αξίας κατά τη θέση εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη, β. Διαδικασία καταβολής του φόρου προστιθεμένης αξίας κατά την έξοδο των εμπορευμάτων από την Ελεύθερη Ζώνη και την ανάλωση τους στο εσωτερικό της χώρας», η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 577/Β/3-3-2016 (ΑΔΑ: ΩΒΙ0Η-Κ6Θ) και ισχύει ένα μήνα μετά τη δημοσίευσή της.

Η εν λόγω Απόφαση καθορίζει τόσο τη διαδικασία, η οποία θα εφαρμόζεται ομοιόμορφα από όλους τους Φορείς Διαχείρισης των υπαρχουσών Ελευθέρων Ζωνών, τους εμπλεκόμενους οικονομικούς φορείς και τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές, όσο και τις προϋποθέσεις για:

• την απαλλαγή από τον φόρο προστιθεμένης αξίας κατά την είσοδο μη κοινοτικών και εγχώριων εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη (άρθρα 3 και 5),
• την απαλλαγή από τον φόρο προστιθεμένης αξίας κατά την παράδοση (μεταβίβαση) αγαθών και την παροχή υπηρεσιών εντός Ελεύθερης Ζώνης (άρθρο 7),
• την απαλλαγή από τον φόρο προστιθέμενης αξίας κατά την έξοδο εμπορευμάτων από τον χώρο της Ελεύθερης Ζώνης για αποστολή εκτός του τελωνειακού εδάφους της Κοινότητας ή σε άλλο κράτος-μέλος (άρθρο 6 παρ. 1 και 2),
• την καταβολή του φόρου προστιθέμενης αξίας κατά την έξοδο των εμπορευμάτων από τον χώρο της Ελεύθερης Ζώνης στο εσωτερικό της χώρας (άρθρο 6 παρ. 3).

Με την κοινοποιούμενη απόφαση καθορίζονται επίσης οι υποχρεώσεις των Διαχειριστών των Ελευθέρων Ζωνών και των εγκατεστημένων σε Ελεύθερες Ζώνες προσώπων, πέραν εκείνων που ορίζονται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, καθώς και οι έλεγχοι που θα διενεργούνται για σκοπούς ορθής τήρησης της προβλεπόμενης από την απόφαση διαδικασίας (άρθρα 8 και 9).

i. Γενικά χαρακτηριστικά των Ελευθέρων Ζωνών

Σύμφωνα με το άρθρο 166 του Καν. (ΕΟΚ) 2913/92 περί θέσπισης Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα και το άρθρο 39, παρ.1 του ν.2960/2001 «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας» (ΦΕΚ 265/Α/2001), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, οι Ελεύθερες Ζώνες αποτελούν τμήματα του τελωνειακού εδάφους της Κοινότητας, διαχωρισμένα από αυτό, όπου μπορούν να εισέρχονται μη κοινοτικά εμπορεύματα τα οποία τελούν υπό καθεστώς αναστολής καταβολής εισαγωγικών δασμών, φόρων και μέτρων εμπορικής πολιτικής έως ότου λάβουν νέο προορισμό, καθώς επίσης και εγχώρια εμπορεύματα τα οποία, εφόσον προβλέπεται από ειδική κοινοτική ρύθμιση, απολαύουν, λόγω της εισόδου τους στην Ελεύθερη Ζώνη, μέτρων που συνδέονται κατά κύριο λόγο με την εξαγωγή.

Όπως προκύπτει από τα άρθρα 167-168 του Καν. (ΕΟΚ) 2913/92 και τα άρθρα 799 και 802 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93, η τελωνειακή επιτήρηση στις Ελεύθερες Ζώνες Ελέγχου Τύπου I βασίζεται στην ύπαρξη περίφραξης με καθορισμένα σημεία εισόδου-εξόδου και η οποία είναι διαμορφωμένη με τρόπο τέτοιο ώστε αφενός να διευκολύνεται η εν λόγω επιτήρηση από το εξωτερικό της Ελεύθερης Ζώνης αφετέρου να αποκλείεται η παράτυπη έξοδος εμπορευμάτων από αυτήν. Παράλληλα, τα πρόσωπα που επιθυμούν να εισέλθουν στην Ελεύθερη Ζώνη πρέπει να παρέχουν όλα τα απαραίτητα εχέγγυα για την τήρηση των σχετικών διατάξεων, ενώ τόσο τα πρόσωπα αυτά όσο και τα μεταφορικά μέσα και τα εμπορεύματα που εισέρχονται ή εξέρχονται από την Ελεύθερη Ζώνη μπορούν να υποβάλλονται σε ελέγχους από τις Τελωνειακές Αρχές.

Σύμφωνα με τα άρθρα 172 και 176 του Καν. (ΕΟΚ) 2913/92, τα άρθρα 803-804 και 806 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93 καθώς και το άρθρο 39 παρ.6 του ν.2960/2001, υφίσταται δυνατότητα άσκησης δραστηριοτήτων βιομηχανικής ή εμπορικής φύσης ή παροχής υπηρεσιών εντός της Ελεύθερης Ζώνης, με τήρηση της ανάλογης λογιστικής αποθήκης που περιλαμβάνει τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις στοιχεία, από πρόσωπα που λαμβάνουν σχετική έγκριση από τις Τελωνειακές Αρχές και παρέχουν όλα τα απαραίτητα εχέγγυα για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων. Η είσοδος εμπορευμάτων στην Ελεύθερη Ζώνη πραγματοποιείται με την καταγραφή τους στην εγκριθείσα λογιστική αποθήκης, η οποία πρέπει να εμφαίνει τις μετακινήσεις των εμπορευμάτων και να επιτρέπει στις Τελωνειακές Αρχές να διαπιστώνουν την ταυτότητα αυτών.

Τα πρόσωπα που δύνανται να λάβουν έγκριση τήρησης λογιστικής αποθήκης, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 της αρίθμ. Τ.10970/110/Γ0019/24-12-1993 ΑΥΟ «Τρόπος λειτουργίας και ελέγχου των Ελευθέρων Ζωνών και Ελευθέρων Αποθηκών» (ΦΕΚ 934/Β/1993), είναι:

• ο Φορέας Διαχείρισης της Ελεύθερης Ζώνης ως το πρόσωπο που, κατά το άρθρο 800 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93 και το άρθρο 39 παρ.4-5 του ν.2960/2001, υποβάλλει αίτηση στη Γενική Δ/νση Τελωνείων & ΕΦΚ συνοδευόμενη από σχετική μελέτη σκοπιμότητας, για τη σύσταση της Ελεύθερης Ζώνης,
• οποιαδήποτε πρόσωπο προτίθεται να ασκήσει την επιχειρηματική του δραστηριότητά του εντός του χώρου της Ελεύθερης Ζώνης.

Κατά συνέπεια, τα εμπορεύματα που εισέρχονται σε Ελεύθερη Ζώνη πρέπει άμεσα να παραλαμβάνονται από τον Φορέα Διαχείρισης ή άλλη εγκατεστημένη εντός αυτής επιχείρηση και να εγγράφονται αμέσως στην τηρούμενη λογιστική αποθήκης. Τα εμπορεύματα, αφού τους αποδοθεί Αριθμός Καταχώρισης Λογιστικής Αποθήκης (Α.Κ.Λ.Α.), παρακολουθούνται μέσω της λογιστικής αποθήκης έως ότου λάβουν νέο προορισμό.

Οι βασικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται εντός της Ελεύθερης Ζώνης, όπως προκύπτουν από την κείμενη νομοθεσία και τις εγκρίσεις για την τήρηση λογιστικής αποθήκης που χορηγούνται από τη Γενική Δ/νση Τελωνείων & Ε.Φ.Κ., συνοψίζονται, κατά κύριο λόγο, στις ακόλουθες:

• διαχείριση των εμπορευμάτων που εισέρχονται, παραμένουν και εξέρχονται από την Ελεύθερη Ζώνη με ορθή τήρηση της λογιστικής αποθήκης σύμφωνα με τον εγκριθέντα τύπο και κατάλληλη ενημέρωση προς το Τελωνείο Ελέγχου,
• σύνταξη βεβαιώσεων τελωνειακού χαρακτήρα και προσκόμισή τους στο Τελωνείο Ελέγχου για θεώρηση,
• εφαρμογή των οριζόμενων διαδικασιών για τις περιπτώσεις καταστροφής και εγκατάλειψης υπέρ του Δημοσίου εμπορευμάτων που έχουν εναποτεθεί εντός της Ελεύθερης Ζώνης, καθώς και διενέργειας συνήθων εργασιών του Παραρτήματος 72 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93,
• παροχή στο Τελωνείο Ελέγχου όλων των απαραίτητων εγγράφων για τον έλεγχο λογιστικής αποθήκης που διενεργείται σε ετήσια βάση,
• συμμόρφωση με τυχόν παρατηρήσεις και υποδείξεις των Τελωνειακών Αρχών για την πιστή τήρηση των διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία των Ελευθέρων Ζωνών,
• συμμετοχή με υπαλλήλους τους στην επιτήρηση των καθορισμένων σημείων εισόδου-εξόδου και, επιπλέον, για τον Φορέα Διαχείρισης της Ελεύθερης Ζώνης:
• πραγματοποίηση όλων των αναγκαίων ενεργειών που αφορούν στην υποδομή του χώρου ώστε αφενός να πληρείται ο όρος της συνεχούς τελωνειακής επιτήρησης κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις (κατάλληλη διαμόρφωση της περίφραξης και των σημείων εισόδου-εξόδου, λοιπά μέτρα ελέγχου κλπ) αφετέρου να δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για την αποτελεσματική διαχείριση και απρόσκοπτη διακίνηση των εμπορευμάτων λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις ασφάλειας και προστασίας,
• παροχή όλων των απαραίτητων μέσων και χώρων για τους ελέγχους εμπορευμάτων χωρίς προσκόμματα και αναβολές,
• λήψη έγκρισης από το Τελωνείο Ελέγχου για οποιαδήποτε κατασκευή κτιρίου εντός της Ελεύθερης Ζώνης.

Τα εμπορεύματα που έχουν εισέλθει σε Ελεύθερη Ζώνη, όπως προκύπτει από το άρθρο 173 του Καν. (ΕΟΚ) 2913/92, καθώς και από τις αριθ. Τ.10970/110/Γ0019/24-12-1993 ΑΥΟ και Τ.20/76/Γ0019/2-1-1995 ΕΔΥΟ που καθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας των Ελευθέρων Ζωνών στη χώρα μας, είναι δυνατόν:

• να τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία,
• να υποβάλλονται στις συνήθεις εργασίες του Παραρτήματος 72 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93,
• να υπάγονται σε άλλο τελωνειακό οικονομικό καθεστώς,
• να καταστρέφονται ή να εγκαταλείπονται υπέρ του Δημοσίου,
• να αποστέλλονται σε άλλο σημείο εντός ή εκτός του τελωνειακού εδάφους της Κοινότητας,
• να μεταφορτώνονται.

Για την ενημέρωση των φορολογικών αρχών και των οικονομικών φορέων που προτίθενται να δραστηριοποιηθούν στα πλαίσια της κοινοποιούμενης απόφασης, σημειώνεται ότι στην Ελληνική επικράτεια λειτουργούν Ελεύθερες Ζώνες στους λιμένες Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου και Αστακού Αιτωλοακαρνανίας με Φορείς Διαχείρισης τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά και την ΣΕΠ Α.Ε. από κοινού, τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης, τον Οργανισμό Λιμένος Ηρακλείου και την ΑΚΑΡΠΟΡΤ Α.Ε., αντίστοιχα και Τελωνεία Ελέγχου το Ε' Τελωνείο Εισαγωγής Πειραιά, το Α' Τελωνείο Εισαγωγών Εξαγωγών Θεσσαλονίκης, το Τελωνείο Ηρακλείου και το Τελωνείο Αστακού, αντίστοιχα.

ii. Φορολογική μεταχείριση, από πλευράς ΦΠΑ, εμπορευμάτων που τίθενται σε Ελεύθερη Ζώνη

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 10 και 17 του Ν. 2859/2000 «Κώδικας ΦΠΑ», εάν τα εισαγόμενα αγαθά έχουν υπαχθεί από τη στιγμή της εισόδου τους στο εσωτερικό της χώρας σε Ελεύθερη Ζώνη, η εισαγωγή των αγαθών αυτών πραγματοποιείται στην Ελλάδα, εφόσον τα αγαθά αυτά εξέρχονται από την Ελεύθερη Ζώνη στο εσωτερικό της χώρας. Η φορολογική υποχρέωση γεννάται και ο φόρος καθίσταται απαιτητός κατά το χρόνο κατά τον οποίο τα αγαθά εξέρχονται από την Ελεύθερη Ζώνη στο εσωτερικό της χώρας.

Περαιτέρω, με το άρθρο 25 του Ν.2859/2000 «Κώδικας ΦΠΑ» προβλέπονται οι απαλλαγές από το φόρο προστιθεμένης αξίας για εμπορεύματα που τίθενται σε Ελεύθερη Ζώνη καθώς και οι απαλλαγές από το φόρο για τις παραδόσεις (μεταβιβάσεις) αγαθών και παροχές υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με τις παραδόσεις αγαθών και πραγματοποιούνται εντός Ελευθέρων Ζωνών.

iii. Διαδικασία απαλλαγής ΦΠΑ κατά τη θέση μη κοινοτικών και εγχώριων εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη (άρθρα 3 και 5)

(α) Απαλλαγή ΦΠΑ για μη κοινοτικά εμπορεύματα που τίθενται σε Ελεύθερη Ζώνη

Για την απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας κατά τη θέση μη κοινοτικών εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη, ο υποκείμενος στο φόρο απαιτείται να διαθέτει :

• έγγραφο μεταφοράς,
• τιμολόγιο πώλησης (σε περίπτωση που τα εμπορεύματα έχουν κατά την είσοδό τους στην Ευρ. Ένωση ήδη αποτελέσει αντικείμενο πώλησης) και
• τον αριθμό καταχώρησης στη λογιστική αποθήκης Α.Κ.Λ.Α.

Επισημαίνεται ότι, για την είσοδο μη κοινοτικών εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη δεν απαιτείται η υποβολή τελωνειακού παραστατικού, αλλά όπως προαναφέρθηκε, η καταγραφή τους σε λογιστική αποθήκης.

Διευκρινίζεται επίσης ότι, με την κοινοποιούμενη απόφαση δεν επέρχεται κάποια αλλαγή στους όρους και τις προϋποθέσεις εισόδου μη κοινοτικών εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη, όπως προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις του Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα, αλλά εξειδικεύονται τα δικαιολογητικά που απαιτείται να διαθέτουν τα υποκείμενα στο φόρο πρόσωπα ώστε να τυγχάνουν της σχετικής απαλλαγής.

(β) Απαλλαγή ΦΠΑ για εγχώρια εμπορεύματα που τίθενται σε Ελεύθερη Ζώνη

Για την απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας κατά την παράδοση εγχώριων εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη, ο υποκείμενος στο φόρο πωλητής απαιτείται να διαθέτει :

• έγγραφο μεταφοράς,
• Δελτίο Εισόδου Εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη, δεόντως υπογεγραμμένο από το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση λογιστικής αποθήκης και τον υπεύθυνο μεταφοράς και θεωρημένο από το Τελωνείο Ελέγχου της Ελεύθερης Ζώνης,
• τιμολόγιο πώλησης το οποίο εκδίδεται χωρίς ΦΠΑ.

Για την απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας της παράδοσης (πώλησης) εγχώριων εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη, με την κοινοποιούμενη απόφαση καθιερώνεται η χρήση Δελτίου Εισόδου Εγχώριων Εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη Ελέγχου Τύπου I, κατά τα πρότυπα του Παραρτήματος I.

Ειδικότερα, το εν λόγω Δελτίο συμπληρώνεται, σε τρία αντίτυπα, από τον πωλητή των εμπορευμάτων ως προς τις ενότητες I «Γενικά στοιχεία» και II «Στοιχεία συνοδευτικών εγγράφων» και παραδίδεται από τον υπεύθυνο για τη μεταφορά πρόσωπο στον Φορέα Διαχείρισης της Ελεύθερης Ζώνης ή την εγκατεστημένη εντός της Ελεύθερης Ζώνης επιχείρηση, μαζί με τα λοιπά συνοδευτικά των εμπορευμάτων έγγραφα.

Επισημαίνεται ότι με την είσοδο των εγχώριων εμπορευμάτων στην Ελεύθερη Ζώνη, πέραν του Δελτίου Εισόδου, προσκομίζονται τα σχετικά φορτωτικά έγγραφα και οποιοδήποτε έγγραφο προβλέπεται από τις κοινοτικές διατάξεις το οποίο πιστοποιεί τον κοινοτικό χαρακτήρα των εν λόγω εμπορευμάτων (π.χ. πιστοποιητικό T2L, εμπορικό έγγραφο που φέρει τη δήλωση T2L κλπ).

Ο Φορέας Διαχείρισης της Ελεύθερης Ζώνης ή η εγκατεστημένη στην Ελεύθερη Ζώνη επιχείρηση παραλαμβάνει το Δελτίο Εισόδου και συμπληρώνει τα πεδία «Α.Α.» και «Ημερομηνία» με τον μοναδικό αριθμό αναφοράς του Δελτίου Εισόδου και την ημερομηνία εισόδου των εμπορευμάτων στην Ελεύθερη Ζώνη αντίστοιχα. Στη συνέχεια, αφού γίνει η απαραίτητη καταχώριση στη λογιστική αποθήκης, το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση αυτής συσχετίζει τον Α.Κ.Λ.Α. με το συγκεκριμένο Δελτίο Εισόδου επισυνάπτοντας εκτυπωμένη κατάσταση της λογιστικής εγγραφής στο τελευταίο. Στις περιπτώσεις τήρησης χειρόγραφης λογιστικής αποθήκης από εγκατεστημένη εντός της Ελεύθερης Ζώνης επιχείρηση, επισυνάπτεται φωτοαντίγραφο της σελίδας του βιβλίου αποθήκης που περιλαμβάνει τη σχετική λογιστική εγγραφή.

Μετά το πέρας των ανωτέρω ενεργειών, το Δελτίο Εισόδου, υπογράφεται από το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης και θεωρείται από το Τελωνείο Ελέγχου. Τα αντίτυπα 1 και 2 επιστρέφονται, με ευθύνη του αρμοδίου προσώπου για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης, πλήρως συμπληρωμένα στον αποθέτη-αγοραστή και στον πωλητή αντίστοιχα.

iv. Διαδικασία απαλλαγής ΦΠΑ της παράδοσης αγαθών και της παροχής υπηρεσιών που πραγματοποιούνται εντός Ελεύθερης Ζώνης (άρθρο 7)

(α) Απαλλαγή ΦΠΑ κατά την παράδοση (μεταβίβαση) αγαθών εντός Ελεύθερης Ζώνης

Για την απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας κατά την παράδοση (μεταβίβαση) αγαθών που ήδη βρίσκονται αποθηκευμένα σε Ελεύθερη Ζώνη, ο υποκείμενος στο φόρο πωλητής απαιτείται να διαθέτει :

• τιμολόγιο πώλησης χωρίς ΦΠΑ και
• Δελτίο Μεταβίβασης Εμπορευμάτων θεωρημένο από το Φορέα Διαχείρισης της Ελεύθερης Ζώνης.

Για την παράδοση (μεταβίβαση) αγαθών που ήδη βρίσκονται αποθηκευμένα σε Ελεύθερη Ζώνη καθιερώνεται, με την κοινοποιούμενη απόφαση, η χρήση Δελτίου Μεταβίβασης Εμπορευμάτων εντός Ελεύθερης Ζώνης Ελέγχου Τύπου I, κατά τα πρότυπα του Παραρτήματος II.

Το εν λόγω Δελτίο συμπληρώνεται ως προς τις ενότητες I «Γενικά στοιχεία» και II «Στοιχεία συνοδευτικών εγγράφων» από τον αποθέτη-πωλητή σε δύο αντίτυπα. Το πεδίο «ΑΚΛΑ» της Ενότητας II συμπληρώνεται με τον Α.Κ.Λ.Α. που έχει αποδοθεί στα εμπορεύματα κατά την είσοδό τους στην Ελεύθερη Ζώνη.

Όταν πραγματοποιείται μεταβίβαση εμπορευμάτων εντός της Ελεύθερης Ζώνης, το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης διατηρεί τον ίδιο Α.Κ.Λ.Α. που είχε αποδοθεί στα εμπορεύματα κατά την είσοδό τους στην Ελεύθερη Ζώνη και προβαίνει στην τήρηση ιστορικού αποθετών με παράλληλη καταγραφή σχετικής παρατήρησης στην αντίστοιχη λογιστική καταχώριση.

Όσον αφορά το πεδίο «Τιμολόγιο πώλησης στον νέο αποθέτη» της Ενότητας II, απαιτείται μόνο η αναγραφή του αριθμού του τιμολογίου στο Δελτίο Μεταβίβασης για λόγους πληρότητας των στοιχείων της λογιστικής αποθήκης και διευκόλυνσης του ελέγχου.

Το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης παραλαμβάνει το Δελτίο Μεταβίβασης και συμπληρώνει τα πεδία «Α.Α.» και «Ημερομηνία» με τον μοναδικό αριθμό αναφοράς του Δελτίου Μεταβίβασης και την ημερομηνία μεταβίβασης των εμπορευμάτων εντός της Ελεύθερης Ζώνης αντίστοιχα και, στη συνέχεια, επισυνάπτει στο Δελτίο Μεταβίβασης εκτυπωμένη κατάσταση της αντίστοιχης καταχώρισης στην τηρούμενη λογιστική αποθήκης. Στις περιπτώσεις τήρησης χειρόγραφης λογιστικής αποθήκης από εγκατεστημένη εντός της Ελεύθερης Ζώνης επιχείρηση, επισυνάπτεται φωτοαντίγραφο της σελίδας του βιβλίου αποθήκης που περιλαμβάνει τη σχετική λογιστική εγγραφή.

Το Δελτίο Μεταβίβασης υπογράφεται από το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης και το αντίτυπο 1 αυτού επιστρέφεται στον αποθέτη-πωλητή. Τόσο ο αποθέτης-πωλητής όσο και το αρμόδιο πρόσωπο για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης φυλάσσουν τα αντίτυπα 1 και 2, αντίστοιχα, στα αρχεία τους και τα θέτουν στη διάθεση των αρμόδιων για τον έλεγχο υπαλλήλων όποτε ζητηθούν.

(β) Απαλλαγή ΦΠΑ κατά την παροχή υπηρεσιών εντός Ελεύθερης Ζώνης

Οι παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούνται εντός των Ελευθέρων Ζωνών απαλλάσσονται από το φόρο προστιθεμένης αξίας εφόσον συνδέονται άμεσα με τις παραδόσεις αγαθών και αφορούν συνήθεις εργασίες του Παραρτήματος 72 των Διατάξεων Εφαρμογής του Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα (καν. αριθ. 2454/93 της Επιτροπής). Το τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών εκδίδεται χωρίς ΦΠΑ υπό την προϋπόθεση ότι αναφέρει τον σχετικό Α.Κ.Λ.Α.

v. Έξοδος εμπορευμάτων από την Ελεύθερη Ζώνη (άρθρο 6)

(α) έξοδος μη κοινοτικών εμπορευμάτων από την Ελεύθερη Ζώνη

Κατά την έξοδο μη κοινοτικών εμπορευμάτων από την Ελεύθερη Ζώνη και τη θέση τους σε ελεύθερη κυκλοφορία και ανάλωση στο εσωτερικό της χώρας, η φορολογική υποχρέωση γεννάται και ο φόρος προστιθέμενης αξίας καθίσταται απαιτητός. Για τη βεβαίωση και καταβολή του φόρου προστιθεμένης αξίας υποβάλλεται τελωνειακό παραστατικό θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία και ανάλωση.

Η φορολογητέα αξία διαμορφώνεται σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κώδικα ΦΠΑ Ν.2859/2000.

Ευνόητο είναι ότι ο φόρος προστιθεμένης αξίας απαλλάσσεται σε περίπτωση που τυγχάνουν εφαρμογής οι προβλεπόμενες από τις κείμενες διατάξεις απαλλαγές του φόρου.

Σε περίπτωση που κατά την έξοδο από την Ελεύθερη Ζώνη τα εμπορεύματα λάβουν άλλο τελωνειακό προορισμό (επανεξαγωγή, υπαγωγή σε άλλο τελωνειακό ανασταλτικό καθεστώς όπως τελειοποίηση προς επανεξαγωγή κλπ) εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα από τις ισχύουσες διατάξεις της ενωσιακής τελωνειακής νομοθεσίας και η αντίστοιχη φορολογική μεταχείριση αυτών σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ και τις σχετικές αποφάσεις που ρυθμίζουν διαδικασίες απαλλαγής ή καταβολής του φόρου.

(β) έξοδος εγχώριων εμπορευμάτων από την Ελεύθερη Ζώνη

Εγχώρια εμπορεύματα που έχουν τεθεί σε Ελεύθερη Ζώνη κατά την έξοδό τους από αυτή δύναται να λάβουν τους ακόλουθους προορισμούς :

(αα) εξαγωγή με απαλλαγή από το φόρο προστιθέμενης αξίας υπό την προϋπόθεση τήρησης τελωνειακών διατυπώσεων εξαγωγής. Για την απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας, ο υποκείμενος στο φόρο πωλητής τηρεί στο αρχείο του :

• το τιμολόγιο πώλησης χωρίς ΦΠΑ,
• τα έγγραφα μεταφοράς,
• το ηλεκτρονικό μήνυμα IE599 για την επιβεβαίωση της εξόδου από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης,
• τα αποδεικτικά της μεσολαβούσας τράπεζας.

(ββ) παράδοση σε άλλο Κράτος Μέλος με απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας υπό την προϋπόθεση ότι τα αγαθά μεταφέρονται σε άλλο Κράτος Μέλος και αποτελούν αντικείμενο πώλησης σε άλλο υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο. Για την απαλλαγή από το φόρο προστιθεμένης αξίας, ο υποκείμενος στο φόρο πωλητής τηρεί στο αρχείο του :

• έγγραφο μεταφοράς θεωρημένο από το Τελωνείο Ελέγχου της Ελεύθερης Ζώνης,
• βεβαίωση τελωνειακού χαρακτήρα, η οποία εκδίδεται από το υπεύθυνο πρόσωπο για την τήρηση της λογιστικής αποθήκης σύμφωνα με το άρθρο 812 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93 και θεωρείται από το Τελωνείο Ελέγχου της Ελεύθερης Ζώνης,
• τιμολόγιο πώλησης προς άλλο υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο,
• ανακεφαλαιωτικούς πίνακες ενδοκοινοτικών παραδόσεων.

Σε περιπτώσεις εξόδου εμπορευμάτων από την Ελεύθερη Ζώνη και μεταφόρτωσης αυτών σε οχήματα διεθνών μεταφορών με σκοπό την παράδοση (πώληση) σε άλλο Κράτος Μέλος, πέραν των άλλων, απαιτείται έγγραφο-σύμβαση μεταφοράς από το οποίο προκύπτει η μεταφορά του εμπορεύματος από το εσωτερικό της χώρας σε άλλο Κράτος Μέλος. Στα πλαίσια ελέγχου της διαδικασίας πραγματοποιούνται έλεγχοι κατά το χρόνο φόρτωσης, εκφόρτωσης κ.λ.π ή/και εκ των υστέρων έλεγχοι από το Τελωνείο Ελέγχου της Ελεύθερης Ζώνης και αρμόδιες ελεγκτικές αρχές προκειμένου να επιβεβαιώνεται η μεταφορά των αγαθών σε άλλο Κράτος Μέλος.

(γγ) θέση σε ανάλωση στο εσωτερικό της χώρας με καταβολή του αναλογούντος ΦΠΑ. Για τη

βεβαίωση και την είσπραξη του φόρου υποβάλλεται τελωνειακό παραστατικό (Δήλωση Ειδικού Φόρου

Κατανάλωσης και Ειδικών Φορολογιών) στην αρμόδια τελωνειακή αρχή. Η φορολογητέα αξία διαμορφώνεται βάσει του άρθρου 19 του Κώδικα ΦΠΑ Ν.2859/2000.

Ευνόητο είναι ότι όσον αφορά τη θέση σε ανάλωση αγαθών στο εσωτερικό της χώρας δεν θίγονται οι σχετικές περί απαλλαγών ΦΠΑ διατάξεις του ν.2859/00.

vi. Υποχρεώσεις των Φορέων Διαχείρισης Ελευθέρων Ζωνών και των εγκατεστημένων εντός των Ελευθέρων Ζωνών επιχειρήσεων (άρθρο 8)

Όσον αφορά τις περιπτώσεις μεταβίβασης εμπορευμάτων που βρίσκονται αποθηκευμένα σε Ελεύθερη Ζώνη, πρέπει στη λογιστική αποθήκης, η οποία τηρείται από το πρόσωπο που κατέχει σχετική έγκριση, να περιλαμβάνονται τα στοιχεία εκείνα που επιτρέπουν τόσο την ταυτοποίηση των εμπορευμάτων όσο και την διαπίστωση της κυριότητας αυτών.

Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, αφενός τηρείται ιστορικό αποθετών στη λογιστική αποθήκης αφετέρου στο Δελτίο Μεταβίβασης Εμπορευμάτων εντός Ελεύθερης Ζώνης Ελέγχου Τύπου I περιλαμβάνονται εκείνες οι πληροφορίες που κρίνονται επαρκείς για τη διαπίστωση της κυριότητας των εμπορευμάτων, ήτοι

• τα στοιχεία του προηγούμενου αποθέτη-πωλητή,
• τα στοιχεία του νέου αποθέτη-αγοραστή,
• ο αριθμός τιμολογίου πώλησης,
• ο Α.Κ.Λ.Α. που είχε αποδοθεί στα εμπορεύματα κατά την είσοδό τους στην Ελεύθερη Ζώνη και
• η παρούσα μεταβολή στη λογιστική αποθήκης, η οποία αποτυπώνεται την τήρηση ιστορικού αποθετών υπό τον ίδιο Α.Κ.Λ.Α. και καταγραφή σχετικής παρατήρησης.

vii. Έλεγχοι (άρθρο 9)

Όλες οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται εντός Ελεύθερης Ζώνης και κατέχουν σχετική έγκριση τήρησης λογιστικής αποθήκης υποχρεούνται να συνδράμουν τις αρμόδιες Τελωνειακές Αρχές στους ελέγχους που πραγματοποιούν, παρέχοντας όλα τα μέσα και έγγραφα που απαιτούνται για την απρόσκοπτη διενέργεια αυτών.

Τονίζεται ότι, πέραν των λογιστικών ελέγχων, είναι δυνατή η διενέργεια φυσικών ελέγχων κατά την κρίση των αρμόδιων Αρχών, περίπτωση κατά την οποία, εάν απαιτείται λόγω της φύσης των εμπορευμάτων, ο Φορέας Διαχείρισης της Ελεύθερης Ζώνης υποχρεούται να διαθέτει τους απαραίτητους χώρους για την άμεση πραγματοποίηση του ελέγχου.

Επισημαίνεται ότι η ομάδα ελέγχου που συστήνεται, τουλάχιστον ετησίως, για τον έλεγχο της λογιστικής αποθήκης των επιχειρήσεων που ασκούν τη δραστηριότητά τους εντός Ελεύθερης Ζώνης, είναι αρμόδια και για τον έλεγχο των προβλεπόμενων της κοινοποιούμενης Απόφασης (π.χ. πλήρης και ακριβής συμπλήρωση των Δελτίων Εισόδου και Μεταβίβασης, ορθή τήρηση της λογιστικής αποθήκης κλπ).

viii. Κυρώσεις (άρθρο 10)

Για τις παραβάσεις της κοινοποιούμενης απόφασης εφαρμόζονται οι ποινές και τα πρόστιμα που προβλέπονται στον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα Ν. 2960/2001 υπό την επιφύλαξη των διατάξεων περί λαθρεμπορίας.

Πέραν των ανωτέρω επισημαίνονται τα ακόλουθα:

(α) για τα κοινοτικά εμπορεύματα εφαρμογή έχουν οι διατάξεις περί ενδοκοινοτικών συναλλαγών.

(β) τα υποκείμενα στο φόρο πρόσωπα, εγκατεστημένα ή μη στη χώρα μας, τα οποία :

• παραδίδουν (πωλούν) εμπορεύματα σε Ελεύθερη Ζώνη,
• παραλαμβάνουν (αγοράζουν) εμπορεύματα σε Ελεύθερη Ζώνη,
• προβαίνουν σε μεταβιβάσεις ήδη αποθηκευμένων εμπορευμάτων εντός Ελεύθερης Ζώνης,
• παρέχουν υπηρεσίες σε εμπορεύματα εντός Ελεύθερης Ζώνης,

υποχρεούνται στην απόκτηση ΑΦΜ στη χώρα μας το οποίο χορηγείται κατά τις κείμενες διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας και συμπληρώνεται στα οικεία φορολογικά στοιχεία καθώς και στο Δελτίο Εισόδου στην Ελεύθερη Ζώνη και στο Δελτίο Μεταβίβασης εμπορευμάτων σε Ελεύθερη Ζώνη.

(γ) τα δικαιολογητικά της απαλλαγής ΦΠΑ τηρούνται στο αρχείο του υποκείμενου στο φόρο προσώπου,

(δ) για τα μη κοινοτικά και εγχώρια εμπορεύματα που τίθενται σε Ελεύθερη Ζώνη και προορίζονται για τον εφοδιασμό πλοίων και αεροσκαφών ισχύουν τα άρθρα 4 και 6 της κοινοποιούμενης απόφασης και τηρούνται κατά την έξοδο αυτών από την Ελεύθερη Ζώνη τα ειδικότερα οριζόμενα από τις σχετικές διατάξεις αναφορικά με τους εφοδιασμούς πλοίων και αεροσκαφών

(ε) όσον αφορά την αριθ. Τ.5370/43/24.12.1986 Α.Υ.Ο καταργείται κατά το μέρος που καλύπτεται από την κοινοποιούμενη απόφαση. Η ανωτέρω Α.Υ.Ο έχει καταργηθεί κατά το μέρος που ρυθμίζει την αποθήκευση κοινοτικών και εγχώριων αγαθών με την ΠΟΛ.1004/02.01.1997 Α.Υ.Ο.

Συνημμένα : ΦΕΚ 577/Β/03.03.2016 (σελίδες 11)