ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση της νομοθετικής δέσμης του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (UCC)

ΣΧΕΤ.: Η αρ. πρωτ. Δ19Α 5036666 ΕΞ2013 / 14-10-2013 ΕΔΥΟ «Κοινοποίηση Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 για τη θέσπιση του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα»

Σε συνέχεια της ανωτέρω σχετικής με την οποία κοινοποιήθηκε ο Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας Καν. 952/2013 (L 269/ 10.10.2013), σας κοινοποιούμε τη δέσμη των νομοθετικών πράξεων που πλαισιώνουν τον Κανονισμό προς ενημέρωση και εφαρμογή τους από την 1η Μαΐου 2016:

1) Κατ’εξουσιοδότηση Κανονισμός (DA-Delegated Act) 2446/2015 (L 343/ 29-12-2015) 1

2) Εκτελεστικός Κανονισμός (IA-Implementing Act) 2447/2015 (L 343/ 29-12-2015) 2

3) Κατ’εξουσιοδότηση Κανονισμός (TDA-Transitional Delegated Act) 341/2016 (L69/15-3-2016) 3 με τους μεταβατικούς κανόνες για τις περιπτώσεις που τα σχετικά ηλεκτρονικά συστήματα δεν έχουν τεθεί ακόμη σε λειτουργία και την τροποποίηση του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2015/2446 της Επιτροπής.

Από την 1η Μαΐου 2016 παύει να ισγύει ο Κοινοτικός Τελωνειακός Κώδικας (Καν.2913/92) και οι διατάζεις εφαρμογής του (Καν. 2454/93).

Οι διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (UCC, DA και IA) κατά το μεγαλύτερο μέρος τους προβλέπουν την υποβολή ηλεκτρονικών διασαφήσεων και την ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ τελωνειακών αρχών και μεταξύ οικονομικών φορέων και τελωνειακών αρχών.

Μέχρι την ολοκλήρωση της παραγωγικής λειτουργίας των μηχανογραφικών συστημάτων, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί σταδιακά έως το 2020, η ανάγνωση του Εκτελεστικού και του Κατ’εξουσιοδότηση Κανονισμού της Επιτροπής θα πρέπει να πραγματοποιείται σε άμεση συσχέτιση με τις αντίστοιχες μεταβατικές διατάξεις του Καν. 341/2016.

Προς πληρέστερη ενημέρωση και διευκόλυνση των τελωνειακών αρχών και των οικονομικών φορέων, επισυνάπτουμε:

• στο Παράρτημα Α συνοπτικό πληροφοριακό σημείωμα με τις βασικές αλλαγές που επέρχονται στις τελωνειακές διαδικασίες άμεσα από 1/5/2016 και
   
• στο Παράρτημα Β Πίνακα αντιστοίχισης των πιο σημαντικών διατάξεων του καταργηθέντος Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα 2913/92 και των διατάξεων εφαρμογής του 2454/93 με τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα και τις εφαρμοστικές του διατάξεις.

Τέλος, σας ενημερώνουμε ότι θα ακολουθήσει σταδιακή έκδοση αποφάσεων και εγκυκλίων με οδηγίες για κάθε επιμέρους διαδικασία που θα αναθεωρείται.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΜΕ ΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΩΔΙΚΑ (UCC) ΠΟΥ ΙΣΧΥΟΥΝ ΑΠΟ 1/5/2016

EORI

Προβλέπεται η δυνατότητα ακύρωσης του EORI:

α) κατόπιν αιτήματος του καταχωρισμένου προσώπου·

β) όταν η τελωνειακή αρχή γνωρίζει ότι το καταχωρισμένο πρόσωπο έχει διακόψει τις δραστηριότητες που απαιτούν την καταχώριση.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΣΑΦΗΣΗ ΕΙΣΟΔΟΥ - ENS

• Αλλάζουν οι εξαιρέσεις από την υποχρέωση υποβολής ENS: προστίθεται εξαίρεση για τα προϊόντα θαλάσσιας αλιείας, για τα σκάφη και τα εμπορεύματα που μεταφέρουν με σκοπό τη φόρτωση εφοδίων, καθώς και για τα ακόλουθα εμπορεύματα που βρίσκονται επί πλοίων ή αεροσκαφών:
  
  α) εμπορεύματα που προορίζονται να ενσωματωθούν ως μέρη ή εξαρτήματα στα εν λόγω πλοία και αεροσκάφη
  
  β) εμπορεύματα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για τη λειτουργία κινητήρων, μηχανών και άλλου εξοπλισμού των εν λόγων πλοίων ή αεροσκαφών
  
  γ) τρόφιμα και άλλα προϊόντα που προορίζονται για κατανάλωση ή πώληση επί του μεταφορικού μέσου
   
• Μικρές αλλαγές στις χρονικές προθεσμίες για την υποβολή της ENS

ΕΙΣΟΔΟΣ-ΠΡΟΣΚΟΜΙΣΗ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Προβλέπεται διαχωρισμός της προσκόμισης των εμπορευμάτων στο τελωνείο και της προσωρινής εναπόθεσης.

ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ

• Προστίθεται ορισμός της Διασάφησης προσωρινής εναπόθεσης (δεν είναι πλέον Συνοπτική διασάφηση προσωρινής εναπόθεσης).
   
• Επέκταση προθεσμίας για την παραμονή στην προσωρινή εναπόθεση στις 90 ημέρες ανεξαρτήτως τρόπου μεταφοράς και χωρίς δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας.
   
• Δυνατότητα έγκρισης χώρου άλλου εκτός της εγκατάστασης προσωρινής εναπόθεσης, για την εναπόθεση των εμπορευμάτων εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις: πρόσωπα εγκατεστημένα στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ, αναγκαία εχέγγυα για την ορθή διεξαγωγή των εργασιών, εγγύηση, επιτήρηση χωρίς να απαιτούνται διοικητικές ρυθμίσεις δυσανάλογες προς τις οικονομικές ανάγκες, και εφόσον τα εμπορεύματα διασαφίζονται για τελωνειακό καθεστώς την επόμενη εργάσιμη της προσκόμισής τους.
   
• Παρέχεται δυνατότητα έγκρισης αποθηκών σε περισσότερα από 1 Κράτη Μέλη. Πριν από την έγκριση θα υπάρχει διαβούλευση ανάμεσα στα εμπλεκόμενα Κ-Μ για τυχόν ενστάσεις.
   
• Είναι δυνατή η αποθήκευση ενωσιακών εμπορευμάτων σε αποθήκη προσωρινής εναπόθεσης υπό προϋποθέσεις. Τα εμπορεύματα αυτά δε θεωρούνται ότι τελούν υπό καθεστώς προσωρινής εναπόθεσης.
   
• Επιτρέπεται η διακίνηση εμπορευμάτων μεταξύ διαφόρων εγκαταστάσεων προσωρινής εναπόθεσης:
  
  α) όταν η διακίνηση αυτή τελεί υπό την ευθύνη τελωνειακής αρχής,
  
  β) όταν η διακίνηση αυτή καλύπτεται από μία μόνον άδεια που έχει δοθεί σε εγκεκριμένο οικονομικό φορέα με άδεια για τελωνειακές απλουστεύσεις, ή
  
  γ) όταν οι κάτοχοι των αδειών λειτουργίας των εγκαταστάσεων είναι AEO-C.
   
• Καθίσταται υποχρεωτική η εγγύηση (εφαρμόζεται ήδη εθνικά).
   
• Επιτρέπεται η ακύρωση διασάφησης προσωρινής εναπόθεσης όταν δεν προσκομιστούν τα εμπορεύματα στο τελωνείο, υπό τις ακόλουθες περιπτώσεις:
  
  α) κατόπιν αίτησης του διασαφιστή,
  
  β) εντός 30 ημερών μετά την υποβολή της διασάφησης.
   
• Οι παλιές άδειες ισχύουν ως το 2019. Η επανεξέταση των εθνικών αδειών πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 1η Μαΐου 2019.

ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ

• Το πιστοποιητικό ΑΕΟ ονομάζεται πλέον «άδεια ΑΕΟ». Τα είδη των αδειών ΑΕΟ είναι πλέον 2 (από 3 που ήταν πριν): η άδεια ΑΕΟ/τελωνειακές απλουστεύσεις (AEO-C) και η άδεια ΑΕΟ/Ασφάλεια και προστασία (AEO-S). Ένας οικονομικός φορέας δύναται να λαμβάνει και τις δύο άδειες ταυτόχρονα, τεχνικά όμως εκδίδεται μία άδεια AEO-F (τελωνειακές απλουστεύσεις / ασφάλεια και προστασία). Με την άδεια ΑΕΟ-S δε δίνεται πρόσβαση στα προνόμια που προσφέρει ο UCC. Ουσιαστικά η συγκεκριμένη άδεια χρησιμοποιείται μόνο για προνόμια που σχετίζονται με τους ελέγχους για σκοπούς ασφάλειας και προστασίας στα πλαίσια διεθνών συμφωνιών αμοιβαίας αναγνώρισης προγραμμάτων ΑΕΟ.
   
• Εισάγεται νέο κριτήριο για την απόκτηση άδειας AEO-C. Πρόκειται για τα πρακτικά κριτήρια επάρκειας ή επαγγελματικών προσόντων που σχετίζονται άμεσα με την ασκούμενη δραστηριότητα (αποδεδειγμένη πρακτική εμπειρία τουλάχιστον 3 ετών σε τελωνειακά θέματα, ποιοτικό πρότυπο εγκεκριμένο από Ευρωπαϊκό Οργανισμό τυποποίησης, εκπαίδευση σε θέματα τελωνειακής νομοθεσίας παρεχόμενη από τελωνειακές αρχές ΚΜ, εκπαιδευτικά ιδρύματα, εμπορικές ή επαγγελματικές ενώσεις αναγνωρισμένες ως προς την παροχή των προσόντων - οι εν λόγω δυνατότητες απόδειξης πλήρωσης του κριτηρίου χρησιμοποιούνται εναλλακτικά).
   
• Κατά τον έλεγχο εκπλήρωσης του κριτηρίου σχετικά με το ιστορικό συμμόρφωσης εξετάζονται πλέον και οι φορολογικές παραβάσεις που τυχόν έχουν διαπραχθεί κατά τα τρία τελευταία έτη πριν από την υποβολή της αίτησης.
   
• Κατά τον έλεγχο εκπλήρωσης του κριτηρίου σχετικά με το ικανοποιητικό σύστημα διαχείρισης των εμπορικών και μεταφορικών καταχωρίσεων εξετάζεται πλέον και η τήρηση ικανοποιητικών διαδικασιών για τη διαχείριση αδειών εισαγωγής και εξαγωγής που συνδέονται με τις απαγορεύσεις και περιορισμούς (η απαίτηση αυτή εξετάζεται επί του παρόντος, βάσει του ΚΤΚ - Καν. (ΕΟΚ) 2913/1992, στο πλαίσιο του κριτηρίου περί προτύπων ασφάλειας και προστασίας)
   
• Η επαναξιολόγηση των υφιστάμενων αδειών με βάση τα νέα κριτήρια πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 1η Μαΐου 2019.

ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΣΑΦΗΣΗ

• Στην εισαγωγή περιορίζεται η χρήση της προφορικής διασάφησης βασικά σε εμπορεύματα χωρίς εμπορικό χαρακτήρα και σε προσωπικές αποσκευές ταξιδιωτών (έως 1000 ευρώ ή 1000 κιλά). Συνεπώς δε θα μπορεί να χρησιμοποιείται ευρέως το ΕΔΕ Ανευ Στατιστικής.
   
• Στην εξαγωγή προβλέπεται για αποστολές μέχρι 1.000 ευρώ προφορική διασάφηση στο τελωνείο εξόδου.

ΔΙΟΡΘΩΣΗ-ΑΚΥΡΩΣΗ ΔΙΑΣΑΦΗΣΗΣ

• Προβλέπεται ακύρωση της διασάφησης προ-άφιξης αν δεν προσκομιστούν τα εμπ/τα εντός 30 ημερών από την υποβολή της.
   
• Δίνεται η δυνατότητα διόρθωσης της διασάφησης εντός 3ετίας από την αποδοχή της σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχει προετοιμάσει η Επιτροπή.

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Όλα τα εμπορεύματα που καλύπτονται από την ίδια διασάφηση παραδίδονται ταυτόχρονα.

ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

1) Απλουστευμένη διασάφηση

• Γίνεται πλέον σαφής διάκριση μεταξύ απλουστευμένης διασάφησης η οποία χρησιμοποιείται για μεμονωμένες περιπτώσεις και για τακτική χρήση.
   
• Για την τακτική χρήση απλουστευμένης διασάφησης απαιτείται άδεια. Αξιολογείται το κριτήριο του ιστορικού συμμόρφωσης ως προς τις παραβάσεις της τελωνειακής και φορολογικής νομοθεσίας και ότι ο αιτών εφαρμόζει ικανοποιητικές διαδικασίες α) για τις άδειες σχετικά με απαγορεύσεις-περιορισμούς/μέτρα εμπορικής πολιτικής/συναλλαγές γεωργικών προϊόντων, β) για την ενημέρωση των αρχών όταν εντοπίζονται δυσκολίες ως προς τη συμμόρφωση. Δίνεται επομένως η δυνατότητα στους φορείς που κάνουν σήμερα χρήση ελλιπών διασαφήσεων (π.χ. εταιρείες πετρελαιοειδών) να κάνουν χρήση απλουστευμένων διαδικασιών.

2) Εγγραφή στις λογιστικές καταχωρήσεις του διασαφιστή

Η διαδικασία εκτελωνισμού στον οριζόμενο τόπο αντικαθίσταται από την «καταχώρηση στις λογιστικές εγγραφές» (Entry in declarant records-EIDR) με την υποβολή διασάφησης περιλαμβανομένης της απλουστευμένης διασάφησης με τη μορφή εγγραφής στις λογιστικές καταχωρήσεις του διασαφιστή, με τις εξής αλλαγές:

1) για τη μη προσκόμιση εμπορευμάτων στο τελωνείο:

α) Ο διασαφιστής πρέπει να είναι ΑΕΟ-C ,

β) θα αξιολογείται το κριτήριο της επάρκειας των επαγγελματικών προσόντων

γ) για να χορηγηθεί η άδεια απαιτείται σχέδιο ελέγχου από το τελωνείο το οποίο όπου χρειάζεται θα λαμβάνει υπόψη την χρονική περίοδο προσδιορισμού της οφειλής

δ) να υπάρχει άμεση ηλεκτρονική πρόσβαση στα αρχεία του διασαφιστή.

Αυτό σημαίνει ότι οι άδειες απλουστευμένων διαδικασιών στον οριζόμενο τόπο που έχουν ήδη εκδοθεί, θα πρέπει να ανακληθούν εφόσον ο δικαιούχος της άδειας δεν είναι ΑΕΟ-C και δεν ικανοποιούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις. Οι υφιστάμενες άδειες διατηρούνται μέχρι την επαναξιολόγησή τους, έως την 1η Μαΐου 2019.

2) Η απλουστευμένη διασάφηση μπορεί να έχει τη μορφή εγγραφής στις λογιστικές καταχωρίσεις.

3) Στην εισαγωγή δεν επιτρέπεται αυτό το είδος απλούστευσης για το καθεστώς 42.

4) Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες για τις απλουστεύσεις οι άμεσοι αντιπρόσωποι δεν μπορούν να κάνουν χρήση του EIDR, πλην όμως διατηρούν τις άδειες μέχρι την επαναξιολόγησή τους (Μάιος 2019).

ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Αποτελεί νέα διαδικασία (υπεραπλούστευση) η οποία συνίσταται στη χορήγηση άδειας σε οικονομικό φορέα (AEO-C) να διεκπεραιώνει ορισμένες τελωνειακές διατυπώσεις, τις οποίες πρέπει να διεκπεραιώνουν οι τελωνειακές αρχές, να καθορίζει το καταβλητέο ποσό του δασμού και να προβαίνει σε ορισμένους ελέγχους υπό τελωνειακή επιτήρηση όπως είναι οι έλεγχοι συμμόρφωσης με τις απαγορεύσεις & περιορισμούς.
 

ΕΞΑΓΩΓΗ

• Ορισμός του εξαγωγέα:
  
  Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις (άρθρο 788 των ΔΕΚΤΚ) ως εξαγωγέας ορίζεται ο κύριος των εμπορευμάτων ή ο έχων το παρεμφερές δικαίωμα διάθεσης των εμπορευμάτων.
  
  Το παρεμφερές δικαίωμα διάθεσης των εμπορευμάτων εφαρμόζεται σήμερα αποκλειστικά στις περιπτώσεις που περιγράφονται στην ΠΟΛ 1167/02.07.2013 και στην προσωρινή εξαγωγή εμπορευμάτων (καθεστώτα 21 & 23).
  
  Σύμφωνα με τις διατάξεις του (ΕΕ) 2015/2446 ως εξαγωγέας ορίζεται το πρόσωπο που έχει την εξουσία να αποφασίσει ότι τα εμπορεύματα πρέπει να μεταφερθούν σε προορισμό εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες ο ορισμός του εξαγωγέα άλλαξε για να καλύψει τις περιπτώσεις μη εμπορικών αποστολών.
  
  Επίσης, όταν ο εξαγωγέας είναι εγκατεστημένος σε τρίτη χώρα μπορεί κατά τη μεταβατική περίοδο να υποβάλλει διασάφηση εξαγωγής εφόσον ορίσει έμμεσο αντιπρόσωπο ο οποίος πρέπει να είναι εγκατεστημένος στην Ε.Ε. (θ.2=τριτοχωρίτης, θ.14= έμμεσος αντιπρόσωπος).
   
• Διατυπώσεις στο τελωνείο εξόδου:
  
  Αν διαπιστωθούν διαφορές ως προς την ποσότητα (πλεόνασμα) και τη φύση των εμπορευμάτων η διασάφηση εξαγωγής ή επανεξαγωγής μπορεί να υποβληθεί στο τελωνείο εξόδου, ανεξαρτήτως αξίας και ύπαρξης απαγορευτικών ή περιοριστικών μέτρων. Σήμερα και κατ'εφαρμογή του άρθρου 794 των ΔΕΚΤΚ υποβάλλεται διασάφηση εξαγωγής στο Τελωνείο εξόδου μόνο αν τα εμπορεύματα δεν υπόκεινται σε απαγορευτικά ή περιοριστικά μέτρα και η αξία τους ανά αποστολή και ανά διασαφιστή δεν υπερβαίνει τις 3000 ευρώ.
  
  Σύμφωνα με το άρθρο 793 (α) των ΔΕΚΤΚ σε περίπτωση διαπίστωσης διαφορών ως προς τη φύση των εμπορευμάτων το τελωνείο εξόδου αντιτίθεται στην έξοδο των εμπορευμάτων ενόσω δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διατυπώσεις εξαγωγής και ενημερώνει σχετικά το τελωνείο εξαγωγής.

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΣΗ

• Δικαίωμα στον τελωνειακό αντιπρόσωπο να παρέχει υπηρεσίες ως τελων. αντιπρόσωπος σε Κ-Μ άλλο από το Κ-Μ της εγκατάστασής του, εφόσον πληροί τα 4 κριτήρια του ΑΕΟ.
   
• Οι τελωνειακές αρχές δε ζητούν από πρόσωπο που ενεργεί ως τελων.αντιπρόσωπος και διεκπεραιώνει τακτικά πράξεις και διατυπώσεις να προσκομίζει κάθε φορά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι διαθέτει εξουσιοδότηση, στο βαθμό που το εν λόγω πρόσωπο είναι σε θέση να προσκομίσει τα στοιχεία, εφόσον του ζητηθεί.
   
• Από τα κείμενα των κατευθυντηρίων γραμμών για την εξαγωγή αλλά και για τις απλουστεύσεις καθίσταται πλέον σαφές ότι ο έμμεσος αντιπρόσωπος ενεργεί ως διασαφιστής (declarant).
   
• Επίσης από τα κείμενα των κατευθυντήριων γραμμών για τις απλουστεύσεις προκύπτει ότι οι άμεσοι αντιπρόσωποι δεν μπορούν να κάνουν χρήση αδειών απλουστεύσεων με εγγραφή στις λογιστικές τους καταχωρήσεις πλην όμως διατηρούν τις υφιστάμενες άδειες μέχρι την επαναξιολόγησή τους (Μάιος 2019).

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ (Άδειες/Εγκρίσεις)

Εναρμονίζονται οι προϋποθέσεις και τα δικαιολογητικά για την έκδοση αποφάσεων (αδειών/εγκρίσεων) που αφορούν σε όλες τις διαδικασίες & καθεστώτα. Οι άδειες που έχουν εκδοθεί πριν την 1/5/2016 εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι την επαναξιολόγησή τους η οποία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την 1/5/2019. Ωστόσο για τη χρήση των υφιστάμενων αδειών εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις του UCC, IA και DA.
Ειδικότερα ως προς τις άδειες απλουστευμένων διαδικασιών σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες δεν προκύπτουν αλλαγές στις εφαρμοζόμενες πρακτικές κατά τη μεταβατική περίοδο.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΑΚΡΟΑΣΗΣ

Καθιερώνεται ευρέως το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης σε όλες τις περιπτώσεις έκδοσης τελωνειακών αποφάσεων και στο πλαίσιο επαλήθευσης ή ελέγχου της διασάφησης.

ΓΕΝΕΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗΣ ΟΦΕΙΛΗΣ

• Ειδικοί κανόνες για τον υπολογισμό εισαγωγικών και εξαγωγικών Δασμών.
   
• Προθεσμίες για τον προσδιορισμό του τόπου γένεσης της τελωνειακής οφειλής σε ειδικά καθεστώτα .
   
• Τελωνειακή οφειλή κατά την εξαγωγή γεννάται με την υπαγωγή εμπορευμάτων που υπόκεινται σε εξαγωγικό δασμό σε καθεστώς εξαγωγής ή σε καθεστώς τελειοποίησης προς επανεισαγωγή.

ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ

A. Γενικά

• Εγγυήσεις, με γεωγραφική ισχύ σε όλη την Ε.Ε., υποχρεωτικά καλύπτουν και εθνικούς πόρους (εγγύηση για κάλυψη εθν. πόρων υπολογίζεται με βάση υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές στο ΚΜ σύστασης) γεγονός που συνεπάγεται ότι το εγγυημένο ποσό που αποδίδεται από ΚΜ σε άλλο Κ-Μ (όταν το δεύτερο βεβαιώνει τελωνειακή οφειλή) αποδίδει το ποσό αυτό, που έχει συσταθεί με βάση την εθνική φορολόγηση (εθνικούς συντελεστές) στο ΚΜ της σύστασης (και φυσικά μέχρι το ποσό που έχει ζητηθεί να πληρωθεί).
   
• Διαχείριση εγγυήσεων με ενωσιακή γεωγραφική ισχύ από ηλεκτρονικό σύστημα. (ανταλλαγή πληροφοριακών δεδομένων μεταξύ Ένωσης-ΚΜ & ΚΜ-ΚΜ., κατ' αναλογία με τα τηρούμενα έως σήμερα για το καθεστώς Διαμετακόμισης)
   
• Εγγυήσεις με ενωσιακή γεωγραφική ισχύ συσταθείσες με άλλο από χρηματική & τριτεγγύηση τρόπο (σε εθνικά καθοριζόμενες περιπτώσεις), συνεπάγεται υποχρέωση του ΚΜ να αποδώσει σε προθεσμία εγγυημένο ποσό στο ΚΜ βεβαίωσης οφειλής σε ένα μήνα από τον Κρατικό Προϋπολογισμό ανεξάρτητα της πορείας είσπραξης της εγγύησης (π.χ. υποθήκη ή σύσταση συμβατικής παθητικής αλληλεγγύης = ασφαλιστήριο συμβόλαιο).
   
• Το ποσό των τίτλων μεμονωμένης εγγύησης οι οποίοι καλύπτουν το καθεστώς Διαμετακόμισης αυξάνεται από 7000 σε 10000 € .
   
• Καταργείται ο κατάλογος των ευαίσθητων προϊόντων (Παράρτημα 44γ Καν. ΕΟΚ 2454/93). Ως εκ τούτου δεν απαιτείται η σύσταση ειδικού τύπου εγγύησης (και ο υπολογισμός αυξημένου ποσού εγγύησης) για τα συγκεκριμένα προϊόντα.
   
• Εξαιρέσεις από την υποχρεωτική σύσταση εγγύησης στην προσωρινή εισαγωγή.
   
• Κατ' αναλογία με το καθεστώς διαμετακόμισης, στις περιπτώσεις χρήσης συνολικής εγγύησης, ο τριτεγγυητής μπορεί να παραιτηθεί οποιαδήποτε στιγμή από τις υποχρεώσεις που ανέλαβε. Ο τριτεγγυητής κοινοποιεί την εν λόγω παραίτηση στο τελωνείο εγγύησης. Η παραίτηση του τριτεγγυητή από τις υποχρεώσεις του δεν επηρεάζει εμπορεύματα που, κατά τον χρόνο παραίτησης, έχουν ήδη υπαχθεί και εξακολουθούν να υπάγονται σε τελωνειακό καθεστώς ή σε προσωρινή εναπόθεση δυνάμει των υποχρεώσεων από τις οποίες παραιτείται ο τριτεγγυητής. Η ακύρωση της ανάληψης υποχρέωσης από τον τριτεγγυητή τίθεται σε ισχύ την 16η μέρα μετά την ημερομηνία κατά την οποία η ακύρωση κοινοποιείται από τον τριτεγγυητή στο τελωνείο σύστασης της εγγύησης.
   
• Μη αποδεσμευμένη εγγύηση καλύπτει και την εκ των υστέρων βεβαίωση, ακόμη και μετά τη λήξη της ισχύος της (επισημοποίηση υποχρέωσης με κοινοτική διάταξη). Δεν αναιρείται όμως η υποχρέωση τελωνείου σε αποδέσμευση, όταν αυτό πρέπει να γίνει.

B. Συνολικές Εγγυήσεις

• Για τη χρήση συνολικής εγγύησης απαιτείται η έκδοση άδειας, κατ' αναλογία με το καθεστώς διαμετακόμισης (και σύμφωνα με τα ανωτέρω αναφερόμενα για τις ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ).
   
• Εκπλήρωση κοινών προϋποθέσεων για όλες τις πράξεις/διασαφήσεις/καθεστώτα και την προσωρινή εναπόθεση για τη χορήγηση άδειας χρήσης συνολικής εγγύησης. Χρησιμοποίηση μεθόδου ποσού αναφοράς - κατ' αναλογία με το καθεστώς διαμετακόμισης- για τον υπολογισμό του ύψους συνολικής εγγύησης (ποσό αναφοράς = εγγυημένο ποσό).
   
• Μειώσεις, υπό την εκπλήρωση δεδομένων προϋποθέσεων, επί του εγγυημένου ποσού (ποσού αναφοράς) συνολικών εγγυήσεων, στο 50% ή 30% ή 100%αυτού (απαλλαγή), για δασμούς (εθνική γεωγραφική ισχύς) ή δασμούς & εθνικούς πόρους (για ενωσιακή γεωγρ. ισχύ) [ειδικά/ανασταλτικά καθεστώτα & προσωρινή εναπόθεση πλην καθεστώτος διαμετακόμισης για την οποία εξακολουθούν και εφαρμόζονται τα ισχύοντα].
   
• Κατ' αναλογία (συναρτήσει είδους τελωνειακής οφειλής & γεωγραφικής ισχύος συνολικής εγγύησης) μείωση επί του εγγυημένου ποσού (ποσού αναφοράς) συνολικών εγγυήσεων, στο 30% , στην ελεύθερη κυκλοφορία, ελεύθερη κυκλοφορία με ανάλωση [και ελεύθερη κυκλοφορία με ειδικό προορισμό (για τα οφειλόμενα/πληρωτέα ποσά)] , εφόσον ο αιτών την άδεια χρήσης συνολικής εγγύησης διαθέτει ήδη την ιδιότητα του ΑΕΟ (πιστοποιητικό).

Γ. Παρακολούθηση/Ελεγχος ποσού αναφοράς συνολικής εγγύησης

• Τελωνειακά Καθεστώτα μη ανασταλτικά (ελεύθερη κυκλοφορία & ελεύθερη κυκλοφορία με ανάλωση & ελεύθερη κυκλοφορία με ειδικό προορισμό - ποσά που είναι πληρωτέα)
  
  Έναρξη παρακολούθησης: τη στιγμή της υπαγωγής (συνήθης διαδικασία, μετά την αποδοχή & κατά δήλωση ή την αποδοχή & αποτέλεσμα επαλήθευσης).
  
  Ευνόητο είναι ότι η συνήθης διαδικασία "συνοδεύεται" με αναβολή βεβαίωσης & πληρωμής, για την οποία και απαιτείται η σύσταση συνολικής εγγύησης - απαίτηση ύπαρξης άδειας αναβολής πληρωμής (ως "απλούστευση" της πληρωμής συνδεόμενης με άδεια χρήσης συνολικής εγγύησης).
  
  Εάν χρησιμοποιείται απλουστευμένη διαδικασία, κατά την αποδοχή του συμπληρωματικού/ανακεφαλαιωτικού παραστατικού.
  
  Λήξη παρακολούθησης: συνήθης & απλουστευμένη διαδικασία, η στιγμή της πληρωμής της τελωνειακής οφειλής.
  
  Μέθοδος παρακολούθησης: ανά διασάφηση, είτε πλήρης με αναβολή βεβαίωσης & πληρωμής, είτε απλουστευμένη με αναβολή βεβαίωσης και με ή άνευ αναβολή πληρωμής (σύστημα βασιζόμενο επί των συναλλαγών και σε πραγματικό χρόνο).
   
• Καθεστώς Διαμετακόμισης: Σύμφωνα με τα έως και σήμερα ισχύοντα.
   
• Ειδικά/ανασταλτικά τελωνειακά καθεστώτα + προσωρινή εναπόθεση
  
  Έναρξη παρακολούθησης:η στιγμή της υπαγωγής.
  
  Λήξη παρακολούθησης:η στιγμή της
  
  α) εκκαθάρισης του ειδικού/ανασταλτικού καθεστώτος αυτού
  
  β) λήξης της επιτήρησης των εμπορευμάτων τελικού ειδικού προορισμού ή γ) της λήξης της επιτήρησης των εμπορευμάτων προσωρινής εναπόθεσης.
  
  Μέθοδος παρακολούθησης: ο σε τακτική βάση εκ των υστέρων έλεγχος

ΕΙΣΠΡΑΞΗ, ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ & ΔΙΑΓΡΑΦΗ, ΑΠΟΣΒΕΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗΣ ΟΦΕΙΛΗΣ

• Δυνατότητα μη γνωστοποίησης/βεβαίωσης τελωνειακής οφειλής από δασμό όταν ποσό<10 Ευρώ (περίπτωση γένεσης α. με παραβίαση τελωνειακών διατάξεων και β. με συμπληρωματική εκ των υστέρων χρέωση) ανά ενέργεια είσπραξης. Έως τώρα ήταν υποχρεωτική η μη συμπληρωματική βεβαίωση δασμού κάτω των 10 ευρώ ανά ενέργεια είσπραξης (πράξη συμπληρωματικής βεβαίωσης με παράβαση ή άνευ παράβασης)
   
• Θέση προθεσμίας γνωστοποίησης της τελωνειακής οφειλής, γεννηθείσας από παράβαση που διώκεται ποινικά ο παραβάτης, έως δέκα χρόνια. Πρακτικά η λαθρεμπορία πλέον δύναται να τιμωρείται διοικητικά από πέντε έως δέκα χρόνια για τον εισαγωγικό δασμό.
   
• Αναστολή προθεσμίας γνωστοποίησης τελωνειακής οφειλής κατά τη διάρκεια προθεσμίας του Δικαιώματος Προηγούμενης Ακρόασης.
   
• Επέκταση προθεσμιών καταλογισμού από 2 σε 14 ημέρες για όλες τις περιπτώσεις.
   
• Αναβολή προθεσμίας καταλογισμού, ακόμη και σε περίπτωση ύπαρξης δυνατότητας περί τούτου, μέχρι η γνωστοποίηση της τελωνειακής οφειλής να μην θέτει πλέον σε κίνδυνο ποινική έρευνα.
   
• Πέραν του ποσού του εισαγωγικού ή εξαγωγικού δασμού, επιβάλλεται τόκος υπερημερίας από την ημερομηνία γένεσης της τελωνειακής οφειλής έως την ημερομηνία γνωστοποίησής της (περιπτώσεις παραβιάσεων & παραβάσεων που συνεπάγονται γένεση τελωνειακής οφειλής). Επιτόκιο συνδεδεμένο με το επιτόκιο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις κύριες πράξεις αναχρηματοδότησής της.
   
• Όταν οι τελωνειακές αρχές δεν είναι σε θέση, βάσει των λόγων που προβλήθηκαν, να επιτρέψουν την επιστροφή ή τη διαγραφή ποσού εισαγωγικού ή εξαγωγικού δασμού, επιβάλλεται να εξετάζουν την ουσία αίτησης επιστροφής ή διαγραφής σε σχέση με τους άλλους προβλεπόμενους λόγους επιστροφής ή διαγραφής.
   
• Όταν ασκείται προσφυγή κατά της κοινοποίησης της τελωνειακής οφειλής, η προθεσμία απάντησης σε αίτηση επιστροφής/διαγραφής αναστέλλεται, από την ημερομηνία που ασκείται η προσφυγή και καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας προσφυγής.
   
• Όταν ευθύνονται περισσότεροι του ενός οφειλέτες για την πληρωμή του ποσού του εισαγωγικού ή εξαγωγικού δασμού που αντιστοιχεί στην τελωνειακή οφειλή και χορηγείται διαγραφή, η τελωνειακή οφειλή αποσβένεται μόνο έναντι του προσώπου ή των προσώπων στα οποία έχει χορηγηθεί η διαγραφή.
   
• Όταν η τελωνειακή οφειλή έχει γεννηθεί δυνάμει μη συμμόρφωσης με τελωνειακές διατάξεις , η οφειλή αυτή αποσβένεται έναντι των προσώπων των οποίων η συμπεριφορά δεν ενέχει απόπειρα διάπραξης απάτης και τα οποία συνέβαλαν στην καταπολέμηση της απάτης.
   
• Απόσβεση τελωνειακής οφειλής από δασμό όταν η τελωνειακή οφειλή έχει γεννηθεί λόγω μη συμμόρφωσης με τελωνειακές διατάξεις και έχουν παρασχεθεί στις τελωνειακές αρχές ικανοποιητικές αποδείξεις σύμφωνα με τις οποίες τα εμπορεύματα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ή καταναλωθεί και έχουν εξέλθει από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης· η τελωνειακή οφειλή δεν αποσβένεται στην περίπτωση αυτή έναντι του προσώπου ή των προσώπων που διέπραξαν απόπειρα απάτης.
   
• Παραλείψεις που δεν έχουν ουσιαστικές συνέπειες για την ορθή λειτουργία του τελωνειακού καθεστώτος: όταν η τελωνειακή οφειλή έχει γεννηθεί λόγω μη συμμόρφωσης με τελωνειακές διατάξεις, εφόσον ο ενδιαφερόμενος ενημερώσει τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές για τη μη τήρηση υποχρεώσεων εντός τελωνειακού καθεστώτος είτε πριν τη γνωστοποίηση της τελωνειακής οφειλής είτε πριν την ενημέρωση του εν λόγω ενδιαφερομένου από τις τελωνειακές αρχές για την πρόθεσή τους να διεξαγάγουν έλεγχους υποχρεώσεων εντός τελωνειακού καθεστώτος.

ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ

Οι διαδικασίες του καθεστώτος διαμετακόμισης πραγματοποιούνται, έως τη θέση σε εφαρμογή των νέων μηχανογραφικών συστημάτων ( 2019), σε ένα μεγάλο μέρος, με χρήση μεταβατικών μέτρων, τα οποία, στο μεγαλύτερο μέρος τους, συνάδουν με τα έως τώρα ισχύοντα στον Καν. ΕΟΚ 2454/93. Ως σημαντικές αλλαγές σημειώνονται οι παρακάτω:

1. ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ/ΚΟΙΝΗΣ ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗΣ

Α. Κανονικές διαδικασίες

Τελωνείο Αναχώρησης :

• Καταργείται ο κατάλογος ευαίσθητων προϊόντων (Παράρτημα 44γ Καν. ΕΟΚ 2454/93).
   
• Η τελωνειακή σφράγιση των εμπορευμάτων παραμένει υποχρεωτική σύμφωνα με τα ισχύοντα. Υπενθυμίζουμε ότι δυνατότητα για μη τελωνειακή σφράγιση παρέχεται μόνο στις περιπτώσεις μεταφοράς εμπορευμάτων τα οποία είναι ογκώδη και δεν είναι δυνατό να σφραγισθούν (π.χ πέτρες, κορμοί δένδρων, χώμα ή μετάλλευμα που μεταφέρεται με ανοικτά φορτηγά, οδικά οχήματα που φέρουν αριθμό σειράς) ή φέρουν ενσωματωμένο αριθμό σειράς (serial number), ο οποίος καθιστά ασφαλή την ταυτοποίησή τους και ο οποίος περιλαμβάνεται στην αναγραφή της περιγραφής τους στη διασάφηση διαμετακόμισης (θέση 31).
   
• Η υποχρέωση τήρησης διατυπώσεων μεταφόρτωσης, μετά από έγκριση και παρουσία τελωνειακής αρχής διατηρείται ως έχει. Η παρουσία, ωστόσο, της τελωνειακής αρχής, η οποία έχει παράσχει την έγκριση για την πραγματοποίηση της μεταφόρτωσης δεν είναι υποχρεωτική για τις περιπτώσεις μεταφόρτωσης μη σφραγισμένων εμπορευμάτων. Τα νέα στοιχεία που προκύπτουν από τη μεταφόρτωση (νέο μεταφορικό μέσο/σφραγίσεις) αναγράφονται επί του Συνοδευτικού Εγγράφου Διαμετακόμισης (θέσεις 55/56) από τον μεταφορέα και εισάγονται στο μηχανογραφικό σύστημα από το τελωνείο διέλευσης ή ελλείψει αυτού από το τελωνείο προορισμού.

2. ΚΑΘΕΣΤΩΣ TIR

• Στις περιπτώσεις διαμετακόμισης με δελτίο TIR , το Τελωνείο αναχώρησης ή εισόδου δεν εκτυπώνει πλέον συνοδευτικό έγγραφο διαμετακόμισης ή συνοδευτικό έγγραφο διαμετακόμισης / ασφάλειας. Η εκτύπωση και χορήγηση συνοδευτικού εγγράφου στον κάτοχο του δελτίου TIR πραγματοποιείται κατόπιν αιτήσεώς του.
   
• Καταργείται η υποχρεωτική αναγραφή του δρομολογίου στις περιπτώσεις μεταφοράς ευαίσθητων προϊόντων αφού καταργήθηκε ο κατάλογος ευαίσθητων προϊόντων (Παράρτημα 44γ Καν. ΕΟΚ 2454/93). Το Τελωνείο αναχώρησης ή εισόδου, όταν το κρίνει αναγκαίο, επιβάλλει συγκεκριμένη διαδρομή για την πράξη μεταφοράς με δελτίο TIR λαμβάνοντας υπόψη τυχόν σχετικές πληροφορίες που ανακοινώθηκαν από τον κάτοχο του δελτίου TIR (άρθρο 275 εκτελεστικού κανονισμού 2447/2015). Κατά τον καθορισμό συγκεκριμένης διαδρομής, το Τελωνείο καταχωρίζει στο ηλεκτρονικό σύστημα διαμετακόμισης (NCTS/TIR) και στο δελτίο TIR τουλάχιστον την ένδειξη των κρατών μελών μέσω των οποίων πρόκειται να πραγματοποιηθεί η πράξη μεταφοράς με δελτίο TIR

Τελωνείο διέλευσης

Ως έχει

Τελωνείο προορισμού

Ως έχει

Β. Απλουστευμένες διαδικασίες

Η έκδοση νέων αδειών απλουστευμένων διαδικασιών από 1/5/2016 γίνεται βάσει του νέου κώδικα (με την εξέταση και των κριτηρίων που αφορούν τους ΑΕΟ). Όσες άδειες είναι σε ισχύ την 1/5/2016 παραμένουν ως έχουν μέχρι την ανάκληση/κατάργησή τους ή την επανεξέτασή τους με βάση τα νέα κριτήρια, η οποία υποχρεωτικά πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 30/4/2019.

• Εγκεκριμένος αποστολέας
  
  Ως έχει ως προς τη διαδικασία. Όσον αφορά τη χρήση ειδικών τελωνειακών σφραγίδων, αυτές πρέπει να ανταποκρίνονται στα νέα κριτήρια, τα οποία περιλαμβάνουν διεθνή κριτήρια ασφαλείας (π.χ ISO 17712).Τυχόν αποθέματα ειδικών τελωνειακών σφραγίδων που υπάρχουν στην κατοχή εγκεκριμένων αποστολέων μπορούν να χρησιμοποιηθούν έως την 1/5/2019.
   
• Εγκεκριμένος παραλήπτης
  
  Ως έχει
   
• Απλουστευμένες διαδικασίες θαλασσίων και αεροπορικών μεταφορών (επίπεδο Ι και ΙΙ)
  
  Ως έχουν, κατ' εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων, έως τη θέση σε λειτουργία των νέων μηχανογραφικών συστημάτων.
   
• Απλουστευμένες διαδικασίες σιδηροδρομικών μεταφορών
  
  Ως έχουν, κατ' εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων, έως τη θέση σε λειτουργία των νέων μηχανογραφικών συστημάτων.

ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Οι διαδικασίες πιστοποίησης/απόδειξης του τελωνειακού χαρακτήρα εμπορευμάτων πραγματοποιούνται, έως τη θέση σε εφαρμογή των νέων μηχανογραφικών συστημάτων ( 2019), με χρήση μεταβατικών μέτρων, τα οποία, στο μεγαλύτερο μέρος τους, συνάδουν με τα έως τώρα ισχύοντα στον Καν. ΕΟΚ 2454/93.

Η έκδοση νέων αδειών απλουστευμένων διαδικασιών για την πιστοποίηση του ενωσιακού χαρακτήρα των εμπορευμάτων από 1/5/2016 γίνεται βάσει του νέου κώδικα (με την εξέταση και των κριτηρίων που αφορούν τους ΑΕΟ). Όσες άδειες είναι σε ισχύ την 1/5/2016 παραμένουν ως έχουν μέχρι την ανάκληση/κατάργησή τους ή την επανεξέτασή τους με βάση τα νέα κριτήρια, η οποία υποχρεωτικά πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 30/4/2019.

Ως σημαντικές αλλαγές σημειώνονται οι παρακάτω: 

• Καθορίζεται προθεσμία ισχύος των πιστοποιητικών απόδειξης κοινοτικού χαρακτήρα. Η προθεσμία αυτή ορίζεται σε 90 ημέρες από την ημερομηνία έκδοσής των πιστοποιητικών, εκτός αν το τελωνείο έκδοσης έχει χορηγήσει μεγαλύτερη προθεσμία.
   
• Εμπορικά έγγραφα μπορούν να χρησιμοποιούνται ως αποδεικτικά του ενωσιακού χαρακτήρα εμπορευμάτων, χωρίς να φέρουν θεώρηση τελωνειακής αρχής, εφόσον η αξία των εμπορευμάτων δεν υπερβαίνει τα 15000€. Για μεγαλύτερης αξίας εμπορεύματα τα εν λόγω εμπορικά έγγραφα μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο εφόσον φέρουν τη σχετική θεώρηση της τελωνειακής αρχής έκδοσης.
   
• Το πιστοποιητικό Τ2Μ καταργείται. Η απόδειξη του ενωσιακού χαρακτήρα των αλιευμάτων πραγματοποιείται μόνο μέσω της εκτύπωσης του ημερολογίου των αλιευτικών σκαφών, επί του οποίου τίθεται και η μνεία για τυχόν μεταφορτώσεις αλιευμάτων σε τρίτη χώρα (πρώην θέση 13 του πιστοποιητικού Τ2Μ).Οι προϋποθέσεις αποδοχής του εν λόγω αποσπάσματος ημερολογίου παραμένουν οι καθοριζόμενες στην αριθμ. Τ3125/51/Β0019/19.6.2006 ΔΥΟ.

ΔΑΣΜΟΛΟΓΗΤΕΑ ΑΞΙΑ

• Καταργείται η διάταξη του άρθρου 147 καν. 2454/93, σύμφωνα με την οποία στις περιπτώσεις διαδοχικών πωλήσεων μπορεί να λαμβάνεται υπόψη για σκοπούς διαμόρφωσης της συναλλακτικής αξίας, είτε η τελευταία πώληση πριν τα εμπορεύματα εισέλθουν στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., είτε η τελευταία πώληση εντός της Ε.Ε. πριν από τη θέση των εμπορευμάτων σε ελεύθερη κυκλοφορία.
   
• Για όλα τα εμπορεύματα που πωλούνται προς εξαγωγή (δηλ. εισάγονται) στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., η συναλλακτική αξία καθορίζεται κατά το χρόνο αποδοχής της διασάφησης με βάση την πώληση που γίνεται αμέσως πριν τα εμπορεύματα εισέλθουν στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. («προγενέστερη» πώληση), δηλ. με βάση την τελευταία πώληση που γίνεται από τρίτη χώρα προς ένα κράτος μέλος της Ε.Ε., χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τυχόν μεταγενέστερες πωλήσεις εντός της Ε.Ε. μέχρι τη θέση του εμπορεύματος σε ελεύθερη κυκλοφορία.
   
• Θα υπάρχει βέβαια ένα προσωρινό μέτρο που θα ισχύει μέχρι τις 31.12.2017, σύμφωνα με το οποίο, εφόσον οι οικονομικοί φορείς έχουν συνάψει συμφωνία πριν τις 18 Ιανουαρίου 2016, θα μπορούν να χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές τους τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων με βάση πώληση που πραγματοποιήθηκε πριν από την πώληση που αναφέρεται στις ισχύουσες διατάξεις.
   
• Όταν τα εμπορεύματα πωλούνται προς εξαγωγή με προορισμό το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, και όχι πριν από την είσοδό τους στο εν λόγω τελωνειακό έδαφος, ενώ βρίσκονται σε προσωρινή εναπόθεση, η συναλλακτική αξία προσδιορίζεται με βάση την εν λόγω πώληση.
   
• Η δήλωση των στοιχείων των σχετικών με τη δασμολογητέα αξία (D.V.1) είναι υποχρεωτική όταν η αξία των εμπορευμάτων ανά αποστολή ξεπερνά τις 20.000 ευρώ (αντί για 10.000 ευρώ όπως ισχύει με τον καν. 2454/93).
   
• Το τιμολόγιο που σχετίζεται με τη δηλωθείσα συναλλακτική αξία απαιτείται πλέον ρητά ως δικαιολογητικό έγγραφο που πρέπει να προσκομίζεται για σκοπούς διαμόρφωσης της δασμολογητέας αξίας.
   
• Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες που εφαρμόζονται για τον υπολογισμό της αξίας θα είναι αυτές που δημοσιεύονται από την ΕΚΤ την προτελευταία Τετάρτη κάθε μήνα, και θα ισχύουν για διάστημα ενός μηνός αρχής γενομένης από την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα, χωρίς όμως πλέον να εξετάζεται η απόκλιση (+/-)5% αυτών των τιμών κάθε Τετάρτη. Επομένως οι ισοτιμίες για σκοπούς δασμολογητέας αξίας θα παραμένουν πλέον σταθερές καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα, ανεξάρτητα από το εύρος της εβδομαδιαίας τους απόκλισης. Για όσες ισοτιμίες δεν δημοσιεύονται από την ΕΚΤ ο καθορισμός τους εξακολουθεί να εναπόκειται στα κράτη μέλη, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
   
• Προβλέπεται για πρώτη φορά η έκδοση από τις τελωνειακές αρχές αποφάσεων που αφορούν δεσμευτικές πληροφορίες για παράγοντες άλλους από τη δασμολογική κατάταξη και την καταγωγή των εμπορευμάτων, όπως είναι η δασμολογητέα αξία. Πάντως δεν έχει καθοριστεί ακόμη σε ενωσιακό επίπεδο η διαδικασία και ο τρόπος εφαρμογής της διάταξης αυτής από τα κράτη μέλη.

ΠΟΣΟΣΤΩΣΕΙΣ

Η παράδοση των εμπορευμάτων τα οποία αποτελούν αντικείμενο αίτησης για χορήγηση μη κρίσιμης δασμολογικής ποσόστωσης δεν υπόκειται σε σύσταση εγγύησης (άρθρο 153 καν. 2447/2015).
ΚΑΤΑΓΩΓΗ

Α. Μη Προτιμησιακή Καταγωγή

Στο πλαίσιο της Μη Προτιμησιακής Καταγωγής, προστίθενται νέοι κανόνες στα παραρτήματα των
ουσιαστικών μεταποιήσεων ή επεξεργασιών που προσδίδουν τη Μη Προτιμησιακή Καταγωγή, προκειμένου η
Μη Προτιμησιακή Καταγωγή να εφαρμόζεται με ενιαίο τρόπο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και να υπάρχει
ίση μεταχείριση των φορέων.

Β. Προτιμησιακή Καταγωγή

• Με τον κανονισμό 952/2013 καταργείται από 01-06-2013 ο κανονισμός 1207/2001 και τα άρθρα του ενσωματώνονται στον κανονισμό 2015/2447 (ΌΑ- Κατ’ εξουσιοδότηση).
   
• Αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο πιστοποιείται η καταγωγή των εμπορευμάτων για τους σκοπούς του Ενωσιακού Συστήματος Γενικευμένων Δασμολογικών Προτιμήσεων (Σ.Γ.Π.). Υιοθετείται ένα σύστημα «αυτοπιστοποίησης της καταγωγής» των εμπορευμάτων από τους εξαγωγείς που είναι εγγεγραμμένοι (εγγεγραμμένος εξαγωγέας) για τον σκοπό αυτό από τις δικαιούχες χώρες ή από τα κράτη μέλη, η εφαρμογή του οποίου αναβλήθηκε έως την 1η Ιανουαρίου 2017 και προστίθενται οι έννοιες του «Εγγεγραμμένου Εξαγωγέα» και της «Βεβαίωσης Καταγωγής».
  
  Η βασική αρχή της μεταρρύθμισης είναι ότι, εφόσον οι εξαγωγείς είναι αυτοί που κατ’ εξοχήν γνωρίζουν την καταγωγή των προϊόντων τους, είναι σκόπιμο να απαιτείται από αυτούς να χορηγούν απευθείας στους πελάτες τους «Βεβαιώσεις Καταγωγής».
  
  Για την υλοποίηση και θέση σε παραγωγική λειτουργία του Συστήματος Εγγεγραμμένων Εξαγωγέων REX έχει συσταθεί Ομάδα Εργασίας στη Γ.Γ.Δ.Ε.
   
• Θεσπίζονται λεπτομερείς κανόνες όσον αφορά το επίπεδο πρόσβασης και επεξεργασίας προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των ιδιωτών δεδομένου ότι για να καταστεί δυνατόν οι δικαιούχοι χώρες και τα κράτη μέλη να εγγράφουν τους εξαγωγείς, πρέπει να θεσπιστεί από την Επιτροπή ένα ηλεκτρονικό σύστημα εγγεγραμμένων εξαγωγέων (Registered Exporters System, εφεξής σύστημα REX). Τα δεδομένα που έχουν καταχωριστεί στο σύστημα REX υφίστανται επεξεργασία για τους σκοπούς εφαρμογής του συστήματος.
   
• Οι όροι για την εκ των υστέρων έκδοση πιστοποιητικών καταγωγής «Τύπου Α», προβλέπουν την πρόσθετη περίπτωση στην οποία ο τελικός προορισμός των προϊόντων προσδιορίζεται κατά τη μεταφορά ή την αποθήκευση των προϊόντων και μετά από ενδεχόμενη κατάτμηση της αποστολής.
   
• Προστίθεται η ισπανική γλώσσα στις γλώσσες στις οποίες μπορεί να συνταχθεί η Βεβαίωση Καταγωγής.
   
• Θεσπίζονται κανόνες για την διευκόλυνση της αντικατάστασης των αποδεικτικών καταγωγής στην περίπτωση που τα εμπορεύματα δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία και τίθενται υπό τον έλεγχο τελωνείου στην Ένωση με σκοπό την αποστολή όλων ή ορισμένων από τα εμπορεύματα αυτά αλλού εντός της Ένωσης. Μέχρι τώρα μόνο το Πιστοποιητικό EUR.1 που εκδίδεται από το αρμόδιο Τελωνείο προβλεπόταν ως αποδεικτικό αντικατάστασης. Με τις νέες διατάξεις αποδεικτικά αντικατάστασης μπορεί να είναι και οι Δηλώσεις Τιμολογίου και οι Δηλώσεις Καταγωγής αντικατάστασης που συντάσσονται από εγκεκριμένο εξαγωγέα ή επαναποστολέα.

ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ

Τα ειδικά καθεστώτα (πρώην τελωνειακά οικονομικά καθεστώτα), πλην της διαμετακόμισης, κατατάσσονται πλέον στις εξής βασικές κατηγορίες: α) αποθήκευση: περιλαμβάνει την τελωνειακή αποταμίευση και τις ελεύθερες ζώνες, β) ειδικές χρήσεις: περιλαμβάνει την προσωρινή εισαγωγή και τον ειδικό προορισμό, γ) τελειοποίηση: περιλαμβάνει την τελειοποίηση προς επανεξαγωγή και την τελειοποίηση προς επανεισαγωγή. Ειδικότερα, ανά ειδικό καθεστώς:

Τελωνειακή αποταμίευση

• Αλλάζουν οι τύποι των αποθηκών σε τέσσερις (ιδιωτικές αποθήκες και δημόσιες αποθήκες τύπου Ι, ΙΙ, ΙΙΙ) από έξι (δημόσιες αποθήκες τύπου Α', Β', ΣΤ' και ιδιωτικές αποθήκες τύπου Γ', Δ', Ε') που είναι σήμερα.
   
• Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού της εγγύησης με τη χρήση συνολικής εγγύησης.
   
• Επιτρέπεται η χρήση ισοδύναμων εμπορευμάτων στα πλαίσια του καθεστώτος.
   
• Τήρηση λογιστικών καταχωρίσεων σε όλους, ανεξαιρέτως, τους τύπους αποθηκών.
   
• Απλουστεύονται οι μεταφορές εμπορευμάτων που υπάγονται στο καθεστώς.
   
• Το πληροφοριακό δελτίο INF 8 καταργείται.
   
• Επιτρέπεται η μεταβίβαση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων χωρίς την υποβολή νέας τελωνειακής διασάφησης.

Ελεύθερες ζώνες

• Η ελεύθερη ζώνη γίνεται πλέον ειδικό καθεστώς.
• Καταργούνται οι ελεύθερες ζώνες ελέγχου τύπου ΙΙ και οι ελεύθερες αποθήκες.

Προσωρινή εισαγωγή

• Το συνολικό διάστημα παραμονής των εμπορευμάτων υπό το καθεστώς προσωρινής εισαγωγής δεν υπερβαίνει τα 10 έτη, εκτός απρόβλεπτων περιστατικών.
   
• Το πληροφοριακό δελτίο INF 6 καταργείται.
   
• Επιτρέπεται η χρήση ισοδύναμων εμπορευμάτων στα πλαίσια του καθεστώτος.

Ειδικός προορισμός

• Ο ειδικός προορισμός γίνεται πλέον ειδικό καθεστώς.
   
• Επιτρέπεται η χρήση ισοδύναμων εμπορευμάτων στα πλαίσια του καθεστώτος.
   
• Τα απορρίμματα και θραύσματα που προκύπτουν από την καταστροφή εμπορευμάτων που υπάγονται σε καθεστώς ειδικού προορισμού θεωρείται πλέον ότι υπάγονται σε καθεστώς τελωνειακής αποταμίευσης, χωρίς την κατάθεση παραστατικού.

Μεταποίηση υπό Τελωνειακό Έλεγγο

• Καταργείται και γίνεται μέρος του καθεστώτος Τελειοποίησης προς Επανεξαγωγή

Τελειοποίηση προς επανεξαγωγή

• Προβλέπεται πλέον η θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία των μεταποιημένων εμπορευμάτων ως τρόπος λήξης του καθεστώτος
   
• Η χρονική διάρκεια της άδειας υπαγωγής στο καθεστώς επεκτείνεται έως πέντε έτη πλην της κατηγορίας των ευαίσθητων γεωργικών (παράρτημα 71 -02 ΕΠ) όπου η χρονική διάρκεια ισχύος της αδείας δεν υπερβαίνει τα τρία έτη.
   
• Σε περίπτωση γένεσης τελωνειακής οφειλής οι δασμοί και οι φόροι που θα καταβληθούν θα υπολογίζονται επί των εμπορευμάτων την στιγμή που γεννάται η τελωνειακή οφειλή 85(1) του Καν.(ΕΕ) 952/13. Εναλλακτικά, κατόπιν αιτήματος του διασαφιστή η τελωνειακή οφειλή δύναται να υπολογιστεί σύμφωνα με την δασμολογική κατάταξη, τη δασμολογητέα αξία, την ποσότητα, τη φύση και την καταγωγή των εμπορευμάτων που είχαν υπαχθεί στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή τη στιγμή της αποδοχής της τελωνειακής διασάφησης.
   
• Η εξέταση των οικονομικών όρων για την υπαγωγή στο καθεστώς εμπορευμάτων που υπόκεινται σε μέτρα γεωργικής ή εμπορικής πολιτικής σε προσωρινό ή οριστικό δασμό antidumping καθώς και σε αντισταθμιστικό δασμό και τα οποία πρόκειται να τεθούν σε ελεύθερη κυκλοφορία σύμφωνα με το άρθρο 85(1) του Καν.(ΕΕ) 952/13 η εξέταση των οικονομικών όρων θα διεξάγεται από ομάδα εμπειρογνωμόνων (expert group) που θα συσταθεί στο πλαίσιο των εργασιών των επιτροπών του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα.
   
• Η σύσταση εγγύησης προβλέπεται να συμπίπτει χρονικά με την έκδοση άδειας υπαγωγής στο καθεστώς. Παρόλα αυτά, προβλέπεται, μεταβατικά, έως την ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής διαχείρισης των εγγυήσεων (Guarantee Management System) της ΕΕ η εγγύηση στα Ειδικά Καθεστώτα να δύναται να κατατεθεί το αργότερο έως την ημερομηνία υποβολής του παραστατικού.
   
• Καταργείται η καταβολή εξισωτικών τόκων σε περίπτωση γένεσης τελωνειακής οφειλής.
   
• Καταργείται το σύστημα επιστροφής δασμών (DRAWBACK) που λειτουργούσε στα πλαίσια του καθεστώτος τελειοποίησης προς επανεξαγωγή.

Τελειοποίηση προς επανεισαγωγή

• Παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης άδειας υπαγωγής στο καθεστώς σε πρόσωπα που δεν εμπλέκονται στην μεταποιητική διαδικασία.
   
• Εισάγεται το σύστημα προκαταβολικής εισαγωγής με συμψηφισμό στο ισοδύναμο.
   
• Τροποποιείται η μέθοδος υπολογισμού των δασμολογικών επιβαρύνσεων (διαφορική δασμολόγηση, μέθοδος δασμολόγησης βάσει της προστιθέμενης αξίας) και αντικαθίσταται από συγκεκριμένο μαθηματικό τύπο.

ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΕΣ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (Δ.Δ.Π.)

• Οι αποφάσεις Δ.Δ.Π. ισχύουν για περίοδο τριών ετών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος τους (έναντι έξι ετών που προβλέπεται στον καν. 2913/92).
   
• Προβλέπεται ρητά ότι οι αποφάσεις Δ.Δ.Π. δεν έχουν αναδρομική ισχύ.
   
• Η αίτηση Δ.Δ.Π. δεν θα γίνεται αποδεκτή εφόσον δεν σχετίζεται με οποιαδήποτε προβλεπόμενη χρήση της απόφασης ή με οποιαδήποτε προβλεπόμενη χρήση τελωνειακού καθεστώτος.
   
• Προβλέπεται ότι η αίτηση για έκδοση Δ.Δ.Π. αφορά αποκλειστικά εμπορεύματα με «παρόμοια χαρακτηριστικά που δεν επηρεάζουν τη δασμολογική τους κατάταξη», σε αντίθεση με την πρόβλεψη του καν. 2913/92 για ένα και μόνο εμπόρευμα.
   
• Προβλέπεται ρητά η υποχρέωση του δικαιούχου όσον αφορά τη δήλωση του αριθμού αναφοράς της Δ.Δ.Π. στην τελωνειακή διασάφηση (θέση 44.1 του ΕΔΕ), σε αντίθεση με τη δυνατότητα των τελωνειακών αρχών να ζητούν τη σχετική δήλωση που προβλεπόταν στις ισχύουσες διατάξεις. Επισημαίνουμε πάντως ότι η Υπηρεσία μας εφαρμόζει τη δυνατότητα αυτή, ζητώντας σε κάθε περίπτωση από το δικαιούχο τη δήλωση του αριθμού της Δ.Δ.Π. στη θέση 44.1. του ΕΔΕ.
   
• Σε περίπτωση που οι τελωνειακές αρχές χορηγήσουν παράταση της χρήσης μιας απόφασης Δ.Δ.Π., προσδιορίζουν πέραν της ημερομηνίας, και τις ποσότητες των εμπορευμάτων που μπορούν να τελωνιστούν κατά τη διάρκεια της παράτασης.
   
• Η παράταση δίνεται μόνο κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης από το δικαιούχο.
   
• Η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει τη χρήση αποφάσεων Δ.Δ.Π. αναφορικά με εμπορεύματα για τα οποία δεν εξασφαλίζεται η ορθή και ενιαία δασμολογική κατάταξη. Κατά τη διάρκεια της αναστολής δεν επιτρέπεται η έκδοση Δ.Δ.Π. για τα εμπορεύματα αυτά.
   
• Επισημαίνεται ότι, ορισμένες από τις προαναφερόμενες βασικές αλλαγές στα νομικά κείμενα των UCC, DA, IA και TDA, έχουν ενσωματώσει σημεία των Διοικητικών Οδηγιών της Ε.Επιτροπής για τις Δ.Δ.Π. (BTI Administrative Guidelines, 2004), οι οποίες εφαρμόζονται με τη μορφή «συμφωνίας κυρίων» από τα κράτη μέλη χωρίς όμως να αποτελούν νομικό κείμενο. Οι εν λόγω Διοικητικές Οδηγίες υπόκεινται επί του παρόντος σε αναθεώρηση προκειμένου να είναι συμβατές με τις διατάξεις του ενωσιακού κώδικα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β