Θέμα: Καταβολή του Φ.Π.Α. που αναλογεί στις υπηρεσίες δικηγόρου κατά την επιδίκαση δικαστικών εξόδων και δαπανών 

Σχετ.: Το έγγραφό σας 163705/622171/26.11.2015 αριθμό πρωτοκόλλου με 

Με το ανωτέρω σχετικό έγγραφό σας, μας ζητάτε να σας γνωρίσουμε το κατά πόσον το ποσό των ..... ευρώ, το οποίο έχει επιδικαστεί στους προσφεύγοντες ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Δ.Δ.Α.) (αριθ. προσφ....../..) για έξοδα και δικαστικές δαπάνες, υπόκειται σε Φ.Π.Α.. Επίσης, στο ανωτέρω έγγραφο διευκρινίζεται ότι το εν λόγω ποσό είναι καταβλητέο από το Ελληνικό Δημόσιο (ηττηθείς διάδικος) απευθείας στον τραπεζικό λογαριασμό του εκπροσώπου των προσφευγόντων...........................Η απόφαση του Ε.Δ.Δ.Α. ορίζει μεταξύ άλλων, ότι «Το εναγόμενο Κράτος οφείλει να καταβάλει (...) τα ακόλουθα ποσά (...): ........... ευρώ πλέον κάθε άλλου ποσού που μπορεί να οφείλεται ως φόρος από τους προσφεύγοντες για έξοδα και δικαστικές δαπάνες (...)». Κατόπιν των ανωτέρω και κατά το μέρος των αρμοδιοτήτων μας σας γνωρίζουμε τα εξής: 

1. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, αντικείμενο του φόρου είναι η παροχή υπηρεσιών εφόσον πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της χώρας. Τα δικαστικά έξοδα καταβάλλονται από το διάδικο εις βάρος του οποίου εκδόθηκε η απόφαση με σκοπό την κάλυψη της θετικής ζημίας του έτερου διαδίκου (προσφεύγοντες). Το ποσό αυτό επομένως συνιστά αποζημίωση των προσφευγόντων, η οποία εξ' αντιδιαστολής με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του Κώδικα Φ.Π.Α. είναι εκτός πεδίου εφαρμογής Φ.Π.Α.. 

2. Ωστόσο, οι υπηρεσίες δικηγόρων υπάγονται σε Φ.Π.Α. ενώ σύμφωνα με το άρθρο 1 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, ο Φ.Π.Α. επιρρίπτεται από τον κατά νόμο υπόχρεο σε βάρος του αντισυμβαλλομένου. Στο εν θέματι ερώτημα «υπόχρεος στο φόρο» είναι ο πληρεξούσιος δικηγόρος και «αντισυμβαλλόμενοι», ο οποίοι επιβαρύνονται και με το φόρο, είναι οι προσφεύγοντες. 

3. Στο βαθμό που σύμφωνα με την απόφαση του Ε.Δ.Δ.Α. το Ελληνικό Δημόσιο οφείλει να καταβάλει στον τραπεζικό λογαριασμό του εκπροσώπου των προσφευγόντων για έξοδα και δικαστικές δαπάνες το ποσό των...... ευρώ πλέον κάθε άλλου ποσού που μπορεί να οφείλεται ως φόρος από αυτούς, στην περίπτωση που η καθαρή αμοιβή του πληρεξούσιου δικηγόρου είναι ισόποση, τότε το ποσό αυτό πρέπει να καταβληθεί πλέον Φ.Π.Α. 23% (...... x 1,23% = ...... ευρώ). Με σκοπό τη διασφάλιση των συμφερόντων του Ελληνικού Δημοσίου, και ειδικότερα τη διασφάλιση της επίρριψης του αναλογούντος, στο επιδικασθέν ποσό, Φ.Π.Α., κρίνεται σκόπιμο η Υπηρεσία που είναι υπεύθυνη για την καταβολή των επιδικασθέντων ποσών να ζητήσει αντίτυπο του στοιχείου παροχής υπηρεσιών από τον πληρεξούσιο δικηγόρο, από το οποίο να προκύπτει ότι η φορολογητέα αξία είναι ...... ευρώ και ο αναλογών Φ.Π.Α....... ευρώ για την από μέρους του παροχή υπηρεσιών προς τους αντισυμβαλλομένους του. 

4. Η αρμόδια για τη φορολογία του πληρεξούσιου δικηγόρου Δ.Ο.Υ καλείται να ερευνήσει τα πραγματικά περιστατικά και ειδικότερα την ορθή,- ως προς τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας, το χρόνο έκδοσης κλπ,- έκδοση του στοιχείου παροχής υπηρεσιών σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4308/2014.