Θέμα: Απάντηση της Υπηρεσίας μας σε ερώτημά σας, αναφορικά με το δικαίωμα απαλλαγής των ευκαιριακών εκδηλώσεων από το Φ.Π.Α. 

Σχετ.: Τα έγγραφα ερωτήματά σας με ημερομηνία 08.09.2015 και 18.09.2015 αντιστοίχως 

Από τα ανωτέρω έγγραφα σας καθώς και από τα συνημμένα σε αυτά, προκύπτει ότι ο Σύλλογος Εναλλακτικής Μουσικής Δημιουργίας «.....» (εφεξής Σύλλογος «.......») είναι μη - κερδοσκοπικός σύλλογος με πολιτιστικούς σκοπούς, νομίμως εγγεγραμμένος στο δημόσιο βιβλίο σωματείων που τηρείται στο Πρωτοδικείο......, κατ’ εφαρμογή της Απόφασης του ίδιου Δικαστηρίου με Αριθμό ____/2011.

Η Δ.Ο.Υ....... απέρριψε στις 02.09.2015 αίτημα που υπέβαλε ο Σύλλογος «......», για απαλλαγή από το Φ.Π.Α., βάσει του άρθρου 22.1 .ιη' του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/2000), όπως ισχύει και της ΑΥΟ Π.6786/640/07.10.1986, της μουσικής εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Σύλλογος με το συγκρότημα «......» στις 06.09.2015.

Ως αιτιολογία προς τούτο η Δ.Ο.Υ....... επικαλέστηκε, κατά βάση, ότι η ανωτέρω μουσική εκδήλωση του Συλλόγου «.....» δεν ήταν ευκαιριακού χαρακτήρα, καθώς από το καταστατικό του Συλλόγου «........» προβλέπεται η διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων. Επίσης, η Δ.Ο.Υ........επικαλείται ότι ο Σύλλογος «.........» δεν έχει προσκομίσει Κ.Υ.Α. των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού για αναγνώριση των πολιτιστικών του σκοπών.

Επιπροσθέτως, η Δ.Ο.Υ........... στην απορριπτική απάντησή της αναφέρει, ότι κατά τη δήλωση έναρξης εργασιών και τη μεταβολή της δήλωσης έναρξης εργασιών δηλώθηκαν ως δραστηριότητές του Συλλόγου «..........» το «Χονδρικό εμπόριο εγγεγραμμένων μουσικών δίσκων, οπτικών δίσκων (CDs, DVDs)» και το «Λιανικό εμπόριο εγγεγραμμένων μουσικών δίσκων, οπτικών δίσκων (CDs, DVDs)».

Τέλος, η Δ.Ο.Υ........... αναφέρει ότι ο χαρακτηρισμός ενός Νομικού προσώπου ως μη - κερδοσκοπικού χαρακτήρα κρίνεται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. με βάση τα πραγματικά περιστατικά.

Παρά την αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ..........., ο Σύλλογός σας προέβη στην πραγματοποίηση της μουσικής εκδήλωσης, χωρίς τον υπολογισμό ΦΠΑ επί της αξίας των παραδιδόμενων αγαθών και των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Κλιμάκιο ελέγχου διαπίστωσε επί τόπου σχετικές παραβάσεις. Κατόπιν των ανωτέρω, ζητάτε την παρέμβαση της Υπηρεσίας μας, προκειμένου η Δ.Ο.Υ............να μεταβάλει τη θέση της. Κατά το μέρος των αρμοδιοτήτων μας, σας γνωρίζουμε τα εξής: 

1. Σύμφωνα με την περίπτωση ιστ' της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Φ.Π.Α., απαλλάσσεται από το φόρο η παροχή υπηρεσιών πολιτιστικής ή μορφωτικής φύσης και η στενά συνδεόμενη με αυτές παράδοση αγαθών, από νομικά πρόσωπα ή άλλους οργανισμούς ή ιδρύματα μη-κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τα οποία λειτουργούν νόμιμα και έχουν σκοπούς πολιτιστικούς ή μορφωτικούς, εφόσον δεν οδηγούν σε στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού. 

2. Από την ανωτέρω διάταξη προκύπτει ότι κάποιος πολιτιστικός σύλλογος μπορεί για κάποιες δραστηριότητές του να απαλλάσσεται από το ΦΠΑ, εφόσον πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την απαλλαγή αυτή (μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας, μη στρέβλωση των όρων του ανταγωνισμού κλπ) ενώ για κάποιες άλλες να υπάγεται στο φόρο αυτό (π.χ. παράδοση CDs το περιεχόμενο των οποίων ανταγωνίζεται τους καλλιτέχνες, τις δισκογραφικές εταιρείες κλπ).

Η υπαγωγή στο ΦΠΑ ορισμένων δραστηριοτήτων του δεν αναιρεί από μόνη της τον εν γένει μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα του νομικού προσώπου και άρα δεν οδηγεί αναγκαστικά στη μη -απαλλαγή και των λοιπών πράξεων αυτού από το φόρο. 

3. Ειδικότερα, διευκρινίζεται ότι ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας ενός νομικού προσώπου καθορίζεται καταρχήν από τη νομότυπη αναγνώρισή του ως τέτοιου και την καταχώριση αυτού στο βιβλίο σωματείων του οικείου Πρωτοδικείου.

Από εκεί και πέρα ο μη-κερδοσκοπικός χαρακτήρας ενός νομικού προσώπου υφίσταται όσο από τα πραγματικά περιστατικά δεν προκύπτει οποιουδήποτε είδους διανομή κερδών προς τα μέλη του.

Σχετικές προς τούτο είναι τόσο η Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης C-174/00 (σκέψεις 27-28) όσο και το Άρθρο 106 του Αστικού Κώδικα βάσει του οποίου, η περιουσία σωματείου που διαλύθηκε δεν διανέμεται ποτέ στα μέλη του. 

4. Στο πλαίσιο αυτό, ακόμη και αν αυτές οι απαλλασσόμενες ή οι φορολογητέες δραστηριότητες αποφέρουν έσοδα τα οποία συστηματικώς υπερβαίνουν τα έξοδα, τούτο δεν αναιρεί τον μη - κερδοσκοπικό χαρακτήρα ενός Συλλόγου, στο βαθμό που το σχετικό πλεόνασμα διατίθεται με σκοπό την πραγμάτωση των συλλογικών σκοπών του Συλλόγου και δεν προκύπτει, από τα πραγματικά περιστατικά, η με οποιονδήποτε τρόπο διανομή του πλεονάσματος από το Σύλλογο προς τα μέλη .

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, για τις φορολογητέες δραστηριότητές τους οι μη-κερδοσκοπικοί σύλλογοι έχουν όλες τις υποχρεώσεις (επιβολή ΦΠΑ, υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, απόδοση φόρου κλπ) και τα δικαιώματα (έκπτωση φόρου εισροών) που απορρέουν από τις διατάξεις του Κώδικα Φ.Π.Α. για τους υποκειμένους στο φόρο.

Επισημαίνεται, βέβαια, ότι η αναγραφή στο Καταστατικό ορισμένων μέσων προς επίτευξη των σκοπών ενός Συλλόγου (πχ διενέργεια μουσικών εκδηλώσεων) δεν αποτελεί από μόνο του λόγο για να τεκμηριωθεί ότι ο εν λόγω Σύλλογος ασκεί πράγματι αυτή τη δραστηριότητα (πολλές φορές τα Καταστατικά των Συλλόγων εμπεριέχουν δράσεις που δεν πραγματοποιούνται στην πράξη), πολλώ δε μάλλον ότι υπάγεται στο ΦΠΑ για τη δραστηριότητα αυτή (πχ οι διενεργούμενες μουσικές εκδηλώσεις να μην έχουν κάποιο εισιτήριο ή άλλο αντίτιμο). 

5. Όσον αφορά στην εγκύκλιο ΠΟΛ. 1282/1992, όπου αναφέρεται πως για την αποφυγή παρερμηνειών, στα πλαίσια εφαρμογής της διάταξης 22.1.ιστ' του Κώδικα Φ.Π.Α., ως νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς θεωρούνται εκείνα που καθορίζονται με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού, μετά από έλεγχο του Υπουργείου Πολιτισμού, σημειώνεται ότι η εν λόγω Κ.Υ.Α. εκδιδόταν κατ' εξουσιοδότηση διατάξεων των καταργηθέντων Ν.Δ. 3323/1955 «Περί Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων» και του Ν. 2238/1994 «Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος» και χρησιμοποιείτο από τη Φορολογική Διοίκηση στα πλαίσια εφαρμογής της ανωτέρω διάταξης του Φ.Π.Α..

Σύμφωνα με την παράγραφο 26 του άρθρου 72 του Ν. 4172/2013 από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού παύουν να ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 2238/1994 συμπεριλαμβανομένων και όλων των κανονιστικών πράξεων και εγκυκλίων που έχουν εκδοθεί κατ' εξουσιοδότηση αυτού του νόμου.

Επομένως, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η αναφερομένη στην ΠΟΛ. 1282/1992 Κ.Υ.Α. δεν ισχύει και δεν εκδίδεται πλέον άλλη παρεμφερής κανονιστική πράξη προς αντικατάστασή της, η μη συμπερίληψη ενός προσώπου στην εν λόγω ΚΥΑ δεν αποτελεί κριτήριο για την αναγνώρισή του ή μη ως προσώπου με πολιτιστικούς σκοπούς για το σκοπό εφαρμογής της σχετικής απαλλαγής. 

6. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι τόσο από τη διάταξη του άρθρου 22.1.ιη' του Κώδικα ΦΠΑ, σύμφωνα με την οποία απαλλάσσεται από το ΦΠΑ η παροχή υπηρεσιών και η παράδοση αγαθών από πρόσωπα, μεταξύ άλλων, με πολιτιστικούς σκοπούς, με την ευκαιρία εκδηλώσεων που οργανώνονται από αυτά για την οικονομική τους ενίσχυση, όσο και από την ΑΥΟ Π.6786/640/07.10.1986, προκύπτει ότι: 

α. Η εν λόγω απαλλαγή των ευκαιριακών εκδηλώσεων δεν αφορά μόνο σε πρόσωπα με αποκλειστικά απαλλασσόμενη δραστηριότητα. Η παράλληλη άσκηση φορολογητέας δραστηριότητας δεν αποκλείει ένα πρόσωπο από την απαλλαγή της περίπτωσης ιη', υπό τον όρο όμως ότι η αιτούμενη απαλλαγή δεν αφορά στη συγκεκριμένη δραστηριότητα για την οποία το πρόσωπο αυτό έχει υπαχθεί στο ΦΠΑ. 

β. Για την εφαρμογή της απαλλαγής απαιτείται αίτηση στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. και έγκριση αυτού, μετά από έλεγχο ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου. 

γ. Ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. δεν έχει εκ του νόμου δέσμια αρμοδιότητα να χορηγήσει την απαλλαγή για την εκδήλωση. Αντιθέτως, έχει σε κάθε περίπτωση τη διακριτική ευχέρεια να μην χορηγήσει την απαλλαγή εφόσον κρίνει ότι προκύπτει καταστρατήγηση των διατάξεων του Κώδικα Φ.Π.Α., ιδίως από τα πραγματικά περιστατικά (π.χ. υψηλή ποσότητα/αξία παραδιδόμενων αγαθών και παρεχόμενων υπηρεσιών κατά τρόπο που υπερβαίνει το σκοπό οικονομικής ενίσχυσης ενός μη-κερδοσκοπικού πολιτιστικού συλλόγου τοπικής εμβέλειας). 

7. Η Υπηρεσία μας δεν είναι αρμόδια για την άσκηση ιεραρχικού ελέγχου επί των πράξεων των Περιφερειακών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Σε περίπτωση που ο Σύλλογος «..............» αμφισβητεί οποιαδήποτε πράξη της Φορολογικής Διοίκησης σχετικά με υπόθεσή του, τότε οφείλει να υποβάλει ενδικοφανή προσφυγή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 63 του ν.4174/2013 (ΚΦΔ). 

8. Παρακαλούμε όλες τις υπηρεσίες προς τις οποίες κοινοποιείται το παρόν να μας ενημερώσουν αναφορικά με την όποια εξέλιξη του θέματος.