YΠOIK 1050037/383/A0013/ΠOΛ. 1324/11.12.1996

Φορολογικές υποχρεώσεις σε περίπτωση θανάτου του μισθωτή σε χρονομεριστική μίσθωση

Με αφορμή ερωτήματα που γεννήθηκαν σχετικά με το πιο πάνω θέμα σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του ν. 1652/1986 (ΦEK A` 167), με τη σύμβαση χρονομεριστικής μίσθωσης ο εκμισθωτής αναλαμβάνει την υποχρέωση να παραχωρεί κατ` έτος στο μισθωτή, κατά τη διάρκεια της σύμβασης, τη χρήση τουριστικού καταλύματος και να παρέχει σ` αυτόν συναφείς υπηρεσίες για καθορισμένο από τη σύμβαση χρονικό διάστημα και ο μισθωτής να καταβάλλει το μίσθωμα που συμφωνήθηκε. Σαν τουριστικά καταλύματα για την εφαρμογή του νόμου αυτού νοούνται ξενοδοχειακές μονάδες και γενικά τουριστικές εγκαταστάσεις που λειτουργούν με άδεια του EOT και έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου με απόφαση του Γεν. Γραμματέα του EOT. H χρονομεριστική μίσθωση συνομολογείται για χρονικό διάστημα 5 έως και 60 ετών.

H χρονομεριστική μίσθωση καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο και υποβάλλεται σε μεταγραφή.

Περαιτέρω ορίζεται (άρθρο 2 παρ. 1 ν. 1652/1986) ότι οι καθολικοί και ειδικοί διάδοχοι του μισθωτή και εκμισθωτή υπεισέρχονται στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του δικαιοπαρόχου τους που απορρέουν από τη σύμβαση.

2. Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι ο μισθωτής με τη σύμβαση χρονομεριστικής μίσθωσης αποκτά ενοχικό δικαίωμα διαμονής σε τουριστικό κατάλυμα.

Επειδή όμως η χρονομεριστική μίσθωση καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο και υποβάλλεται σε μεταγραφή, το ενοχικό δικαίωμα διαμονής του μισθωτή σε τουριστικό κατάλυμα αποκτά οιωνεί εμπράγματη δύναμη και ενεργεί κατά παντός τρίτου, ο οποίος θα μπορούσε να το προσβάλει με οποιονδήποτε τρόπο (M. Σταθόπουλου: Προβλήματα από την εφαρμογή του νόμου για τις χρονομεριστικές μισθώσεις, ΝοB 1994 σελ. 961 και Χρυσ. Θέμελη: H χρονομεριστική μίσθωση κατά το Ελληνικό Δίκαιο, σελ. 15 και 16).

3. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για τη φορολογία κληρονομιών, σε φόρο κληρονομιάς υποβάλλεται κάθε μορφής περιουσία (κινητή ή ακίνητη, ενσώματη ή ασώματη) που μεταβιβάζεται αιτία θανάτου, συνεπώς και οι γεγενημμένες τυχόν και υφιστάμενες ενοχικές αξιώσεις του κληρονομουμένου που αποτελούν αντικείμενο ασκητού δικαιώματος.

Τούτο συμβαίνει και στις χρονομεριστικές μισθώσεις, οι οποίες, παρότι προσομοιάζουν με εμπράγματα δικαιώματα, λόγω της μακροχρόνιας δέσμευσης των συμβαλλομένων, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μακροχρόνιες μισθώσεις.

4. Συνεπώς, σε φόρο κληρονομιάς, στην περίπτωση χρονομεριστικών μισθώσεων που συνεχίζονται και μετά το θάνατο του μισθωτή, υποβάλλονται οι κατά το χρόνο θανάτου αυτού γεγενημμένες και υφιστάμενες ενοχικές αξιώσεις κατά του εκμισθωτή, όχι όμως και οι μετά το θάνατο αυτού στο πρόσωπο των κληρονόμων του γεννώμενες το πρώτον αξιώσεις, λόγω της υπεισέλευσης αυτών στη θέση του κληρονομηθέντος μισθωτή, δεδομένου ότι οι αξιώσεις αυτές δεν περιέρχονται σ` αυτούς λόγω κληρονομικής διαδοχής αλλά με ίδιο δικαίωμα.

5. Από τα προεκτεθέντα προκύπτει ότι, σε περίπτωση θανάτου του μισθωτή επί χρονομεριστικής μίσθωσης, τα δικαιώματα των κληρονόμων αυτού, που προκύπτουν από τη σύμβαση χρονομεριστικής μίσθωσης, κατά του εκμισθωτή δεν αποτελούν αντικείμενο αιτία θανάτου κτήσης και συνεπώς δεν υπόκεινται σε φόρο κληρονομιάς.

Σχετική με τα παραπάνω είναι η υπ` αριθ. 243/96 γνωμοδότηση της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, που έγινε δεκτή από τον Υπουργό των Oικονομικών.