YΠOIK 1121032/973/0015/ΠOΛ. 1289/7.11.1996 καταλογισμός προστίμου επί μη επίδειξης των βιβλίων και των στοιχείων

Με αφορμή προφορικά ερωτήματα τα οποία υποβάλλονται στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πλήθος των παραβάσεων που πρέπει να καταλογιστούν επί μη επίδειξης των βιβλίων και στοιχείων, τα οποία αφορούν περισσότερες από μία διαχειριστικές περιόδους, σας κοινοποιούμε την 978/91 απόφαση του ΣτE, σύμφωνα με την οποία η μη επίδειξη βιβλίων και στοιχείων που αφορούν περισσότερες της μιας διαχειριστικές περιόδους, συνιστά μία και μόνο παράβαση, ανεξάρτητα από το εάν η μη επίδειξη αναφέρεται σε ένα ή περισσότερα βιβλία ή στοιχεία μίας ή περισσοτέρων διαχειριστικών περιόδων.

H παραπάνω απόφαση έχει ανάλογη εφαρμογή και μετά τις διατάξεις του π.δ. 186/92, αφού οι διατάξεις της περίπτωσης δ` της παραγρ. 1 του άρθρου 33 δεν διαφέρουν από τις αντίστοιχες διατάξεις της περίπτ. γ` της παραγρ. 1 του άρθρου 47 του προϊσχύσαντος κώδικα (π.δ. 99/77), τις οποίες ερμήνευσε το ΣτE με την παραπάνω απόφαση.

Σύμφωνα με την ίδια απόφαση αλλά και τα όσα ορίζονται στην περίπτωση γ` της παραγρ. 1 του άρθρου 47 του K.Φ.Σ. (π.δ. 99/77) και στην περίπτωση δ` της παραγρ. 1 του άρθρου 33 του K.B.Σ. (π.δ. 186/92), επί νέας άρνησης του υπόχρεου επιβάλλεται νέο αυτοτελές πρόστιμο ανεξάρτητα από το εάν άρνηση πραγματοποιήθηκε μέσα στην ίδια διαχειριστική περίοδο.

Τέλος, διευκρινίζεται ότι, η θέση της Διοίκησης η οποία διατυπώνεται στο τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης δ` της παραγρ. 1 του άρθρου 33 της εγκυκλίου (3/1992) αναφέρεται σε καταλογισμό χωριστών παραβάσεων, ανά διαχειριστική περίοδο στις περιπτώσεις που ζητήθηκαν τα βιβλία και στοιχεία διαφορετικών χρήσεων διακεκριμένα με διαφορετικές προσκλήσεις.

Αυτονόητο είναι ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. στ` της παραγρ. 4 του άρθρου 30 του K.B.Σ. και εφόσον συντρέχουν και οι προϋποθέσεις που ορίζονται σ` αυτές θίγεται το κύρος των βιβλίων και στοιχείων όλων των χρήσεων που αφορά η μη επίδειξη.

Αριθμ. Σ.τ.Ε 978/1991

1. Επειδή με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας δεν απαιτείται κατά νόμο η καταβολή τελών και παραβόλου, ζητείται παραδεκτώς η αναίρεση της απόφασης 2474/1987 του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, ανέκκλητης λόγω ποσού, με την οποία έγινε δεκτή προσφυγή του ήδη αναιρεσιβλήτου και ακυρώθηκε η υπ` αριθμ. 146/1984 πράξη επιβολής προστίμου δραχμών 15.000, για παράβαση του ΚΦΣ (π.δ. 99/1977), η οποία είχε εκδοθεί από τον αναιρεσείοντα οικονομικό έφορο.

2. Επειδή στο άρθρο 45 παρ. 1 του Κώδικα Φορολογικών Στοιχείων (Π.Δ. 99/1977) ορίζεται ότι: "Ο Οικονομικός Εφορος και ο υπ` αυτού οριζόμενος υπάλληλος δικαιούται, καθ` οιανδήποτε εργάσιμον δια τον υπόχρεον ώραν, να λαμβάνη γνώσιν, να ελέγχη και να θεωρή όλα τα βιβλία και στοιχεία τα υπό του παρόντος Κώδικος ή ετέρων νόμων οριζόμενα, ως και τα προαιρετικώς τηρούμενα υπό του υποχρέου και να λαμβάνη γνώσιν οιουδήποτε ετέρου βιβλίου, εγγράφου ή στοιχείου και παντός περιουσιακού στοιχείου ευρισκομένου εις την επαγγελματικήν εγκατάστασιν του επιτηδευματίου ή εις το κατάστημα παντός ετέρου υποχρέου. Ο έλεγχος των οριζομένων υπό του παρόντος Κώδικος βιβλίων και στοιχείων δύναται να γίνη και εις το κατάστημα της Οικονομικής Εφορίας, οσάκις η διενέργεια τούτου εις την επαγγελματικήν εγκατάστασιν του επιτηδευματίου ή εις το κατάστημα παντός ετέρου υποχρέου τυγχάνει εξαιρετικώς δυσχερής. Εις την περίπτωσιν ταύτην ο υπόχρεως καλείται υπό του Οικονομικού Εφόρου εγγράφως και επί αποδείξει δια την προσκόμισιν των βιβλίων και στοιχείων". Εξάλλου, στο άρθρο 47 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα ορίζεται ότι "Ο μη εκδίδων ή μη τηρών ή μη διαφυλάσσων ή ελλιπώς ή ανακριβώς εκδίδων ή τηρών τα βιβλία και στοιχεία τα οριζόμενα υπό του παρόντος Κώδικος ...... ο αρνούμενος να διευκολύνει τον φορολογικόν έλεγχον ..... και εν γένει ο παραβαίνων τας διατάξεις του παρόντος Κώδικος, τιμωρείται δι` εκάστην παράβασιν δια προστίμου .... Νοείται ως παράβασις επισύρουσα αυτοτελώς πρόστιμον: α) .... β).... γ) Η άρνησις του υποχρέου να διευκολύνη τον φορολογικόν έλεγχον ως και εκάστη νέα τοιαύτη άρνησις τούτου .... Πράξεις ή παραλείψεις εις την εν γένει εφαρμογήν του παρόντος Κώδικος αναγόμεναι εις πλείονας της μιας διαχειριστικάς περιόδους, κρίνονται αυτοτελώς κατά διαχειριστικήν περίοδον". Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών συνάγεται ότι η άρνηση του φορολογουμένου να διευκολύνει το φορολογικό έλεγχο ως παράβαση του ΚΦΣ, συνδέεται κατ` ανάγκην προς τη διατύπωση αιτήματος της φορολογικής αρχής προς το φορολογούμενο για επίδειξη βιβλίων ή στοιχείων κ.λπ., ή για προσκόμιση αυτών στο κατάστημα της φορολογικής αρχής και συνελείται με τη μη συμμόρφωση του φορολογουμένου. Η άρνηση αυτή διευκόλυνσης του φορολογικού ελέγχου, ανεξάρτητα από το εύρος του σχετικού αιτήματος της φορολογικής αρχής, ανεξάρτητα δηλαδή από το εάν αυτό αναφέρεται σε ένα ή πλείονα βιβλία ή στοιχεία κ.λπ. αναγόμενα σε μία ή πλείονες διαχειριστικές περιόδους, συνιστά εκάστοτε μια και μόνη αυτοτελή παράβαση, η οποία επισύρει την επιβολή ενός αυτοτελούς προστίμου. Κάθε δε νέα τέτοια άρνηση του φορολογούμενου να ικανοποιήσει νέο σχετικό αίτημα της φορολογικής αρχής αποτελεί αυτοτελή παράβαση, επισύρουσα αυτοτελές πρόστιμο.

3. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, από τη φορολογική αρχή επιβλήθηκαν σε βάρος του αναιρεσιβλήτου, ο οποίος διατηρεί κέντρο διασκέδασης στην ..., ενταύθα, με δύο πράξεις, δηλαδή την προσβαλλόμενη και την υπ` αριθ. 149 του έτους 1983 ισάριθμα πρόστιμα, με την αιτιολογία ότι αρνήθηκε να προσκομίσει στη φορολογική αρχή στις 10.4.1984 τα βιβλία και στοιχεία της επιχείρησής του των διαχειριστικών ετών 1982 και 1983. Το διοικητικό πρωτοδικείο έκρινε ότι έλαβε χώρα μία μόνο παράβαση άρνησης διευκόλυνσης του φορολογικού ελέγχου κατά την πιο πάνω ημερομηνία, κατά την οποία ο αναιρεσίβλητος αρνήθηκε την συμμόρφωσή του προς το αίτημα της φορολογικής αρχής, που αναφέρθηκε και όχι ισάριθμες προς τις χρήσεις στις οποίες ανφέρονται τα ζητηθέντα βιβλία και στοιχεία παραβάσεις. Με την σκέψη αυτή ακύρωσε την προσβαλλόμενη πράξη επιβολής προστίμου ως νομικώς πλημμελή. Η κρίση αυτή του διοικητικού πρωτοδικείου είναι νόμιμη, γιατί, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, ο αναιρεσίβλητος υπέπεσε στην προκείμενη περίπτωση σε μία μόνο αυτοτελή παράβαση και, συνεπώς, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου μόνος λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο προβάλλεται ειδικότερα ότι ο αναιρεσίβλητος υπέπεσε σε περισσότερες παραβάσεις αντίστοιχες προς τις διαχειριστικές περιόδους στις οποίες αναφέρονταν τα ζητηθέντα από τη φορολογική αρχή βιβλία και στοιχεία.

4. Επειδή, κατόπιν αυτού, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.