ΘΕΜΑ: ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΣΩΝ ΤΗΣ ΕΚΤΟΣ ΕΔΡΑΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΠΟΥ ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

ΣΧΕΤ.: ΤΟ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ. Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 12422/18-05-2015 ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ «..................»

Σε απάντηση του ως άνω εγγράφου σας, αναφορικά με τη φορολογική μεταχείριση των ποσών που καταβάλλονται σε υπαλλήλους για εκτός έδρας δαπάνες (έξοδα διαμονής, σίτισης, κίνησης, κλπ.) που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια ταξιδιών, για σκοπούς της επιχειρηματικής δραστηριότητας της εταιρείας, σας γνωρίζουμε τα κάτωθι:

1. Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 13 του Ν. 4172/2013, «...οποιεσδήποτε παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος».

2. Όμως, με τις περιπτώσεις α' και β' της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του Ν. 4172/2013, ρητώς προβλέπεται ότι από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία, μεταξύ άλλων, εξαιρούνται:

(α) η αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης και η ημερήσια αποζημίωση που έχουν καταβληθεί από τον εργαζόμενο αποκλειστικά για σκοπούς της επιχειρηματικής δραστηριότητας του εργοδότη και

(β) η αποζημίωση για έξοδα κίνησης που καταβάλλονται από τον εργοδότη για υπηρεσιακούς λόγους, εφόσον αφορούν έξοδα κίνησης που πραγματοποιήθηκαν από τον εργαζόμενο κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του και αποδεικνύονται από νόμιμα παραστατικά.

3. Με το άρθρο 22 του Ν. 4172/2013 προβλέπεται ότι, κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών, με την επιφύλαξη του άρθρου 23 του Κ.Φ.Ε., οι οποίες:

(α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της,

(β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση και

(γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.

4. Επομένως, τα ποσά που καταβάλλονται σε υπαλλήλους ως αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία, με μόνη προϋπόθεση να έχουν καταβληθεί από τον υπάλληλο για του σκοπούς της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η πλήρωση της οποίας θα πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο.

Εντούτοις, για τις αποζημιώσεις εξόδων κίνησης, τίθεται από το νόμο η πρόσθετη προϋπόθεση της αποδείξεως από νόμιμα παραστατικά. Όπως μας πληροφορείτε στο υπ' αριθμ. πρωτ. Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. 12422/18-05-2015 έγγραφό σας, για τις δαπάνες μετακινήσεων των υπαλλήλων, πέραν εξοδολογίων, δε διαθέτετε τα προβλεπόμενα από τον Κ.Φ.Α.Σ. (για το φορολογικό έτος 2014) νόμιμα παραστατικά (αποδείξεις, τιμολόγια). Συνεπώς, δε πληρούνται οι απαραίτητες από το άρθρο 14 του Κ.Φ.Ε. προϋποθέσεις, ώστε να εξαιρεθούν τα ποσά αυτά από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και ως εκ τουτου, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στις βεβαιώσεις αποδοχών (έντυπο Φ-01.042) που θα χορηγήσετε στους υπαλλήλους, ως παροχές σε είδος, εφόσον βέβαια υπερβαίνουν το ποσό των €300,00 ανά απασχολούμενο.

5. Επιπροσθέτως, η έλλειψη των προβλεπόμενων από τον Κ.Φ.Α.Σ. παραστατικών αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την έκπτωση των ως άνω δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρείας, αφού καθίσταται, εν πολλοίς, ανέφικτη η διενέργεια ελεγκτικών επαληθεύσεων για την εξακρίβωση της παραγωγικότητάς τους. Η θέση μας αυτή είναι, άλλωστε, σύμφωνη και με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (δίετε ενδεικτικά, Σ.τ.Ε. 614/1990, Σ.τ.Ε. 3154/1995, Σ.τ.Ε. 1704/2014). Τούτων επισημανθέντων, επειδή για κανένα από τα ποσά που κατεβλήθησαν σε υπαλλήλους για έξοδα σίτισης, διαμονής και μετακινήσεων δεν υπάρχουν νόμιμα παραστατικά, σας καλούμε να προβείτε σε φορολογική αναμόρφωση των εν λόγω δαπανών κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2014.

6. Τέλος, σας καλούμε να λάβετε υπ' όψιν σας ότι αφενός, η εξακρίβωση των πραγματικών περιστατικών ανήκει στην αρμοδιότητα των εντελλομένων ελεγκτών για τη διενέργεια του πλήρους ή του μερικού επιτόπιου φορολογικού ελέγχου και αφετέρου, το σύνολο των προεκτεθέντων τελούν υπό την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 4 του άρθρου 9 του Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.).

Η Διευθύντρια του Κέντρου Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.)
Μαριάνθη X. Πανταζοπούλου
Εφοριακός ΠΕ/Β3