Δελτίο Τύπου

Ομιλία του Υφυπουργού Οικονομικών,  Γιώργου Μαυραγάνη, στη Βουλή για το σχέδιο νόμου «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα και Συναφείς Ρυθμίσεις»

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, σήμερα έχω την τιμή να εισηγηθώ στην Επιτροπή την ψήφιση του σχεδίου νόμου με τίτλο «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα και συναφείς ρυθμίσεις». Είναι το έργο μίας μακρόχρονης επεξεργασίας από μία διευρυμένη Επιτροπή από ειδικούς, από θεσμικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες. Θα ήθελα, πραγματικά, να γίνει μία γόνιμη συζήτηση, μακριά από «πυροτεχνήματα» που μπορεί, κατά καιρούς, να αναφέρονται μέσα στην Αίθουσα της Βουλής, ώστε να γίνει μία πραγματική συζήτηση, από την οποία να εξαχθούν τα κατάλληλα συμπεράσματα.

Το νομοσχέδιο, όντως, ανταποκρίνεται στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων και έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου ρυθμιστικού πλαισίου, τη μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, χωρίς ωστόσο να δυσχεραίνεται το έργο των φορολογικών ή άλλων ελέγχων. Το βασικό «θεμέλιο» του νομοθετήματος είναι η νέα κωδικοποιημένη Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2013/34, της οποίας το λογιστικό σκέλος ενσωματώνεται, πλήρως, στο νομοσχέδιο, καθώς και οι βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.

Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο επιτυγχάνει, αφενός την περαιτέρω απλοποίηση του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, και αφετέρου την ενοποίηση, βελτίωση και συμπλήρωση των λογιστικών κανόνων της χώρας, κωδικοποιώντας και εκσυγχρονίζοντας το πλαίσιο της λογιστικής τυποποίησης, που εισήγαγε το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο πριν από τριάντα πέντε χρόνια. Αυτές οι αλλαγές συνεχίζουν και ολοκληρώνουν τη μεταρρύθμιση που είχε ξεκινήσει με το ν. 4093/2012.

Τα βασικά οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή του νομοσχεδίου ως νόμου μετά, εφόσον ψηφιστεί από τη Βουλή είναι ότι πρώτον, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά η λογιστική πολυνομία. Για πρώτη φορά το σύνολο των λογιστικών κανόνων συγκεντρώνεται σε ένα νομοθέτημα διαρθρωμένο με βάση τις βέλτιστες πρακτικές για όλες τις επιχειρήσεις και τους λογιστές. Η κωδικοποίηση που επιτυγχάνεται είναι ένα σημαντικό μεταρρυθμιστικό βήμα, αυξάνει την ασφάλεια δικαίου και μειώνει το διοικητικό βάρος.

Δεύτερον, ολοκληρώνεται κατάργηση κοστοβόρων και γραφειοκρατικών διαδικασιών του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων που είχε ξεκινήσει με τη θέσπιση του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών. Εισάγονται κανόνες τήρησης λογιστικών βιβλίων ευθυγραμμισμένη με τις σύγχρονες επιχειρηματικές πρακτικές. Αυτοί οι κανόνες συνεπάγονται μειωμένο κόστος λειτουργίας, ενώ, ταυτόχρονα, διασφαλίζουν τη δυνατότητα διενέργειας ουσιαστικών φορολογικών ή άλλων ελέγχων.

Τρίτον, εκσυγχρονίζεται η λογιστική τυποποίηση, που εισήχθη τη δεκαετία του 1980 με το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο, και η χώρα αποκτά ένα σύγχρονο και λειτουργικό πλαίσιο λογιστικών κανόνων. Οι οικονομικές καταστάσεις των ελληνικών επιχειρήσεων με το νέο πλαίσιο γίνονται, ευχερώς, κατανοητές από τους διεθνείς επενδυτές λόγω της ευθυγράμμισης που επιτυγχάνεται με τις διεθνείς λογιστικές πρακτικές.

Τέταρτον, ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί για τη διασφάλιση της λειτουργικότητας των νέων ρυθμίσεων. Για την ομοιόμορφη και ορθή εφαρμογή το κείμενο συνοδεύεται από πλήρες γλωσσάριο όρων, το Παράρτημα Α΄, σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές θεσμοθέτησης λογιστικών κανόνων.

Πέμπτον, οι υποχρεώσεις των υποκείμενων επιχειρήσεων κλιμακώνονται ανάλογα με το μέγεθός τους, αξιοποιώντας στο μέγιστο βαθμό τις προβλέψεις της Οδηγίας 2013/34 της Ε.Ε. για απλοποιήσεις και απαλλαγές.

Έκτον, το νομοσχέδιο αυτό, σε συνδυασμό με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος προβλέπεται να αποτελέσει ένα ενιαίο, σύγχρονο και ασφαλές θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα κατανοούν και θα εμπιστεύονται οι ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και η διεθνής επενδυτική κοινότητα.

Σημειώνεται ότι η λογιστική καθημερινότητα την 1η Ιανουαρίου του 2015 δεν θα επιβαρυνθεί. Στο τμήμα του νομοσχεδίου που αντικαθιστά τον ΚΦΑΣ, το Κεφάλαιο 2 «Λογιστικά Αρχεία», περιέχει λογιστικές δικλίδες και επιχειρηματικές πρακτικές που οι επιχειρήσεις από μόνες τους εφαρμόζουν για διαχειριστικούς λόγους. Δηλαδή, εισάγονται σημαντικές βελτιώσεις και απλοποιήσεις σε σχέση με την ισχύουσα κατάσταση.

Το Κεφάλαιο 3, επαναλαμβάνει με βελτιώσεις αυτούσιες σχετικές ρυθμίσεις του ΚΦΑΣ περί τιμολογίου πώλησης, που προέρχονται στο σύνολό τους από την Οδηγία περί Φ.Π.Α της Ε.Ε..

Σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των λογιστικών ρυθμίσεων, το νομοθέτημα δεν παρεμβαίνει στη εσωτερική λογιστική οργάνωση των επιχειρήσεων. Την 1η Ιανουαρίου του 2015 και εφεξής οι επιχειρήσεις μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το ίδιο σχέδιο λογαριασμών και τις ίδιες εσωτερικές διαδικασίες. Οι νέοι κανόνες, κυρίως, αφορούν θέματα επιμέτρησης περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, καθώς και νέα υποδείγματα σύνταξης λογιστικών καταστάσεων. Αυτές τις αλλαγές οι επιχειρήσεις θα κληθούν να τις υλοποιήσουν στις αρχές του έτους 2016 για τις καταστάσεις του 2015.

Συνεπώς, υπάρχει χρόνος προετοιμασίας. Απλώς, αυτό που ζήτησα για τη σύντμηση της β΄ ανάγνωσης στις προθεσμίες, ήταν για να μπορέσουμε να το νομοθετήσουμε. Ήταν επαρκής ο χρόνος στη δημόσια διαβούλευση. Δεν υπάρχουν ουσιώδεις αλλαγές, αλλά όπως ξέρετε, υπάρχει η ανάγκη για να αφομοιωθεί.

Ήδη, έχει ξεκινήσει το έργο της η αρμόδια Επιτροπή που έχει συσταθεί στο Υπουργείο Οικονομικών από ειδικούς, υπηρεσιακούς και θεσμικούς φορείς και επεξεργάζεται τη δευτερογενή νομοθεσία που χρειάζεται. Απλώς, πρέπει να έχει το χρόνο η επιχειρηματική κοινότητα, για να προσαρμοστεί και να μπορέσει να ανταποκριθεί έγκαιρα.

Σε ό,τι αφορά στον ΚΦΑΣ, εισάγεται σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές πλέγμα ολοκληρωμένων ρυθμίσεων αναφορικά με την τήρηση των λογιστικών αρχείων. Οι αλλαγές σηματοδοτούν τη μετάβαση από ένα λεπτομερές τυπολατρικό και κοστοβόρο νομοθετικό πλαίσιο σε ένα φιλικότερο και λειτουργικότερο περιβάλλον.

Καθιερώνονται διαδικασίες και μηχανισμοί ελέγχου, που διασφαλίσουν την ευχερή συσχέτιση τον συναλλαγών και γεγονότων της επιχείρησης με τα σχετικά παραστατικά, τα λογιστικά αρχεία και τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις.

Έτσι, βάσει των βέλτιστων διεθνών πρακτικών διασφαλίζεται η δυνατότητα διενέργειας αποτελεσματικών και αποδοτικών ελέγχων. Ειδικά ρυθμίζεται το ζήτημα της τεκμηρίωσης διακίνησης των αποθεμάτων και εκσυγχρονίζονται οι σχετικές ρυθμίσεις με δελτίο αποστολής, ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος. Δίνεται βαρύτητα στη τεκμηρίωση των διαθέσιμων αποθεμάτων με σύγχρονες τεχνικές ακολουθώντας τη διεθνή πρακτική. Διατηρείται η χρήση ταμειακής μηχανής ή φορολογικού μηχανισμού για πωλήσεις λιανικής, με δυνατότητα απαλλαγής ορισμένων κατηγοριών επιχειρήσεων. Παραμένει η υποχρέωση της επιχείρησης να παρακολουθεί τις μη εκπεστέες δαπάνες και τα απαλλασσόμενα ή ειδικώς φορολογούμενα έσοδα, για την ασφαλή συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης.

Το νέο πλαίσιο συνιστά σημαντική ελάφρυνση για τις επιχειρήσεις, δεν συνεπάγεται κόστος προσαρμογής και δεν απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία. Για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των κανόνων, όπως προανέφερα, ήδη υπάρχει επιτροπή που επεξεργάζεται όλο αυτό το πλαίσιο, έτσι ώστε να μην υπάρχει καθυστέρηση. Ειδικά οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι που τηρούσαν βιβλία εσόδων-εξόδων με το απλογραφικό λογιστικό σύστημα, θα συνεχίσουν να τηρούν τα βιβλία τους με τον ίδιο τρόπο, όπως μέχρι σήμερα. Ζητήματα που προκύπτουν για ειδικές κατηγορίες, όπως αγρότες ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α., ευκαιριακά και παρεπόμενα απασχολούμενοι και πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σε πολύ μικρή έκταση, αντιμετωπίζονται με ειδικές διευκολύνσεις και απλοποιήσεις, ώστε να μην επέλθει κανένα πρόσθετο βάρος σε αυτούς.

Όσον αφορά τις λογιστικές ρυθμίσεις, συμπληρώνονται, βελτιώνονται, εκσυγχρονίζονται και ενοποιούνται σε ενιαίο κείμενο οι διάσπαρτοι, σήμερα, λογιστικοί κανόνες, όπως ήταν στον ν.2190, στον ν.3190/1955, στον ν.4095/2012 και σε άλλες νομοθεσίες, πάντα με βάση την οδηγία 2013/34 της Ε.Ε.. Έτσι αντιμετωπίζονται κενά ή ασάφειες με στόχο τη μείωση του κόστους συμμόρφωσης και την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου.

Το νομοσχέδιο ενισχύει, εκσυγχρονίζει και ουσιαστικοποιεί τη λογιστική τυποποίηση που εισήγαγε το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο πριν από 35 χρόνια. Η συνεισφορά του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου στην εμπέδωση της λογιστικής τάξης πριν από τρεις δεκαετίες ήταν σημαντική, όμως, στο μεσοδιάστημα τα πράγματα έχουν αλλάξει και απαιτούνται σημαντικές, δομικού χαρακτήρα, μεταβολές, καθώς έκτοτε δεν έχει γίνει ουσιαστική προσαρμογή του λογιστικού πλαισίου στις σημαντικές εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα.

Επίσης, να διευκρινίσω γιατί έχει ακουστεί πολλές φορές στην αίθουσα και νομίζω ότι πρόκειται περί παρεξηγήσεως, αλλιώς δεν μπορώ να δικαιολογήσω σκοπιμότητα, να παρουσιάζεται αυτό το επιχείρημα. Το νομοσχέδιο δεν επιβάλλει τα διεθνή λογιστικά πρότυπα στις μη εισηγμένες, ούτε κάποια παραλλαγή τους. Επιτρέπει τη χρήση των εύλογων αξιών, όπως ήδη έχει νομοθετηθεί από το 2006, βάσει της Οδηγίας 2001/65 της Ε.Ε.. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την εφαρμογή και τον έλεγχο των εύλογων αξιών. Είναι πιστή μεταφορά στο εθνικό δίκαιο, τόσο στην ουσία, όσο και στην έκταση των διατάξεων της κωδικοποιημένης Οδηγίας της Ε.Ε. 2013/34. Απλή αντιπαραβολή των δύο κειμένων επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό.

Στο άρθρο 8, η Οδηγία 34 απαιτεί από τα κράτη-μέλη είτε να επιτρέψουν, είτε να επιβάλουν τη χρήση εύλογων αξιών στην επιμέτρηση των χρηματοοικονομικών στοιχείων. Με σύνεση, μέσα από το νομοσχέδιο, η Ελλάδα επιλέγει να επιτρέψει και όχι να επιβάλλει τη χρήση των εύλογων αξιών. Ως χώρα δεν έχουμε τη δυνατότητα να τις αποτρέψουμε, γιατί η απαγόρευσή τους, βεβαίως και θα συνιστούσε παραβίαση της Κοινοτικής νομοθεσίας, αλλά έχουμε επιλέξει το να επιτρέψουμε, όχι να επιβάλουμε.

Θα ήθελα, επίσης, να τονίσω ότι έχουν ενταχθεί στο κείμενο του νόμου σύγχρονα και κατανοητά υποδείγματα λογιστικών καταστάσεων, ευθυγραμμισμένα με τα αντίστοιχα υποδείγματα των εισηγμένων επιχειρήσεων. Με το νέο λογιστικό πλαίσιο, λογιστικοί κανόνες και υποδείγματα καταστάσεων, οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις των ελληνικών επιχειρήσεων θα είναι διεθνώς κατανοητές. Ένα πρόβλημα που ήταν πολύ σημαντικό για τις μη εισηγμένες ελληνικές εταιρείες.

Καθορίζεται ένα ενιαίο πλέγμα λογιστικών κανόνων για όλες τις νομικές μορφές επιχειρήσεων, ωστόσο για τη μείωση του διοικητικού κόστους υπάρχει η διαβάθμιση των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων ανάλογα με το μέγεθός τους, με κλιμάκωση για τις μεγαλύτερες, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Οδηγίας 2013/34, ότι όσο μικρότερη είναι η επιχείρηση, τόσο το λογιστικό της πλαίσιο είναι απλούστερο, όπως τονίστηκε σε αυτή την αίθουσα από τους προλαλήσαντες. Εναλλακτικά του προτεινόμενου σχεδίου λογαριασμών, και είναι πολύ σημαντικό αυτό που σας αναφέρω, οι υποκείμενες επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιούν το υφιστάμενο σχέδιο λογαριασμών του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου. Συνεπώς δεν επιβάλλεται αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας τους, ούτε πρόσθετο κόστος. Μάλιστα για την περαιτέρω διευκόλυνση των επιχειρήσεων είναι διαθέσιμη και η αντιστοίχιση των κωδικών του σχεδίου λογαριασμών του νομοσχεδίου, με τους κωδικούς του υφιστάμενου Ελληνικού Λογιστικού Σχεδίου.

Συνεπώς, το συμπέρασμα είναι ότι αυτό το σχέδιο νόμου έρχεται να δώσει την ευκαιρία στην ελληνική επιχειρηματικότητα να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες συνθήκες, με απλό τρόπο, που δεν θα είναι ούτε γραφειοκρατικά, ούτε οικονομικά επιβαρυμένος. Να μπορεί αφενός να εκτελεί τις υποχρεώσεις της η επιχειρηματική κοινότητα σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές, που έχουν στόχο την απλοποίηση και με βάση το πλαίσιο που έχει Ε.Ε., αλλά από την άλλη μεριά να υπάρχει δικλίδα ασφαλείας για τους ελέγχους από πλευράς του Δημοσίου, όπου αυτοί χρειάζονται να γίνουν.

Θέλω να τονίσω ότι αυτό το σχέδιο νόμου είναι μια απαίτηση της ελληνικής επιχειρηματικής κοινωνίας αλλά και των φορέων, των επαγγελματιών λογιστών, που ήθελαν να μεταβούμε, αφενός από τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων που ήταν ένα τυπολατρικό νομοθέτημα και από το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο που όταν εφαρμόστηκε ανταποκρινόταν στις συνθήκες, αλλά με το πέρασμα του καιρού δεν εκσυγχρονίστηκε, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο σαφών κανόνων, με τους οποίους λειτουργούν οι επιχειρήσεις και με τους οποίους μπορούν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους και οι επαγγελματίες, οι οποίοι έχουν οποιαδήποτε εμπλοκή με την τήρηση των λογιστικών κανόνων.

Συνεπώς, νομίζω ότι είναι ένα αποφασιστικό βήμα μεταρρύθμισης, που κατά την άποψή μου θα έπρεπε να είχε γίνει πριν πολλά χρόνια, αλλά νομίζω ότι ήρθε η στιγμή να κάνουμε το μεγάλο βήμα, να το υιοθετήσουμε και να αλλάξουμε την εικόνα στο λογιστικό πεδίο των ελληνικών επιχειρήσεων. Σας ευχαριστώ πολύ.