ΥΠΟΙΚ.1022712/94/Β0013/ΠΟΛ.1053, 25.2.1994

Θέματα σχετικά με τη διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων.

Με τις υπ΄αριθ. Κ.8176/97/27.7.1977, ΠΟΛ.225, Ν.2975/44/16.12.1986, ΠΟΛ.346, Κ.5224/113/8.8.1988, ΠΟΛ.230 και 1038983/642/28.3.1989, ΠΟΛ.1099 εγκυκλίους μας, σας δόθηκαν οδηγίες σχετικά με τη διανομή ακινήτων. Με αφορμή ερωτήματα που υποβάλλονται κατά καιρούς για το ίδιο θέμα, τροποποιώντας και συμπληρώνοντας τις πιο πάνω εγκυκλίους μας, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις των παρ. 1 και 3ζ του άρθρου 1 του Α.Ν. 1521/1950 (ΦΕΚ 245 Α΄) σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 1Α΄του άρθρου 4 του ίδιου νόμου, φόρος μεταβίβασης ακινήτων οφείλεται και στην περίπτωση αυτουσίας διανομής ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων με μειωμένο συντελεστή στο 1/4 του ακεραίου (συντελεστή), που ισχύει σε κάθε περίπτωση. Εάν κατά τη διανομή οι μερίδες των δικαιούχων δεν είναι ίσες με τις ιδανικές μερίδες και καταβάλλεται για τη συμπλήρωση μιας ή περισσότερων μερίδων τίμημα, οφείλεται φόρος μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή επί της διαφοράς. Αν για τη διαφορά δεν καταβάλλεται τίμημα, οφείλεται φόρος δωρεάς.

Εξάλλου, με το πέμπτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 5 του πιο πάνω νόμου ορίζεται, ότι στις διανομές ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων, ο φόρος μεταβίβασης βαρύνει καθένα από τους συγκυρίους, ανάλογα με την αξία της μερίδας του.

Από τις συνδυασμένες διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 και της παρ. ΙΓ του άρθρου 4 του Α.Ν. 1521/1950, όπους αντικαταστάθηκαν με τις παρ. 3 και 6 του άρθρου 4 του Ν. 1076/80 προκύπτει, ότι σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου με αντάλλαγμα επιβάλλεται φόρος στην αξία αυτού, που υπολογίζεται με συντελεστή 9% για το μέχρι 4.000.000 δρχ. τμήμα της αξίας του ακινήτου και 11% για το πέρα του ποσού αυτού τμήμα της αξίας του. Αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή που λειτουργεί ή έχει συσταθεί Πυροσβεστική Υπηρεσία, ο συντελεστής φόρου - προσαυξάνεται κατά 2% και διαμορφώνεται σε 11% και 13%, αντίστοιχα.

Με τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της περίπτωσης Α` της παρ. 1 του άρθρου 4 του Α.Ν. 1521/50, όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει από 7.9.1984 με την παρ. 2 του άρθρου 15 του Ν. 1473/1984, φόρος διανομής οφείλεται και σε περίπτωση δημιουργίας μιας ή περισσοτέρων μερικότερων κοινωνιών, για τα μερίδια που απαρτίζουν τις κοινωνίες αυτές. Σε περαιτέρω όμως αυτούσια διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων της μερικότερης κοινωνίας από το φόρο που αναλογεί στη νέα αυτή διανομή εκπίπτεται ο φόρος που καταβλήθηκε κατά τη δημιουργία της μερικότερης κοινωνίας. Εττίσης με την αμιθ. 910/28.11.86 γνωμοδότηση) της Νομικής Δ/νσης του Υπουργείου μας, που έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό των Οικονομικών, που κοινοποιήθηκε με την αρ. Ν. 2975/44/16.12.86 ΠΟΛ.346 εγκύκλιο μας και η οποία ερμήνευσε την πιο πάνω διάταξη, έγινε δεκτό, ότι σε περίπτωση διανομής ακινήτων μεταξύ συγκυρίων οφείλεται φόρος μεταβίβασης (διανομής) μόνο επί των εξερχόμενων της κοινωνίας μερίδων των κοινωνών και οχι για τις μερίδες που παραμένουν σε κοινωνία.

Αντίθετα, αν τα εξερχόμενα της κοινωνίας μέλη παραμείνουν εξ αδιαιρέτου κοινωνοί δημιουργώντας νέα μερικότερη κοινωνία, τότε κατά τα ανωτέρω, οφείλεται φόρος και για τις δυο κοινωνίες, που υπολογίζεται στη συνολική αξία των επικοίνων ακινήτων.

Με την ευκαιρία αυτή σας υπενθυμίζουμε ότι το Σ.τ.Ε , με την 2688-9/74 απόφαση του, έκρινε ότι, σε αυτούσια διανομή ακινήτων ο φόρος μεταβίβασης πρέπει να υπολογίζεται στο 1/4 του ακεραίου συντελεστή στην αγοραία αξία που έχει το ακίνητο ή τα ακίνητα που διανέμονται στο σύνολο τους, κατά το χρόνο της διανομής και μετά ο φόρος να επιμερίζεται μεταξύ των συγκυρίων ανάλογα με την αξία που έχει το ακίνητο που παίρνει ο καθένας.

Με τις διατάξεις των παρ. 1 και 7 του άρθρου 7 του Α.Ν. 1521/50, όπως ισχύει, για κάθε μεταβίβαση ακινήτων υποβάλλεται από τους συμβαλλόμενους κοινή δήλωση ΦΜΑ στον προϊστάμενο της ΔΟΥ, ο οποίος είναι αρμόδιος για τον προσδιορισμό της αγοραίας αξίας του ακινήτου ή των ακινήτων, τα οποία βρίσκονται στη χωρική αρμοδιότητα της ΔΟΥ και την επιβολή του οφειλομένου γι`αυτά φόρου μεταβίβασης.

Οι συμβαλλόμενοι δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση και σε αναρμόδιο Προϊστάμενο ΔΟΥ, ο οποίος αφού εισπράξει το κατά δήλωση φόρο με γραμμάτιο συμψηφισμού για το αρμόδιο ταμείο, διαβιβάζει το φάκελο στην αρμόδια ΔΟΥ για τα περαιτέρω.

Αντίγραφο της δήλωσης θεωρημένο για τη σύνταξη συμβολαίου στις περιοχές που δεν ισχύει ο αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων χορηγείται απο τον αρμόδιο Προϊστάμενο της ΔΟΥ του τύπου του ακινήτου.

Ενδέχεται από τον έλεγχο που θα διενεργηθεί η αξία ενός ακινήτου να είναι μεγαλύτερη από αυτή που δηλώθηκε, για το λόγο αυτό θα πρέπει οι Προϊστάμενοι των ΔΟΥ, όταν πρόκειται για ακίνητα που βρίσκονται στη χωρική αρμοδιότητα διαφόρων ΔΟΥ, προ της έκδοσης των οικείων φύλλων ελέγχου, να ανταλλάσουν αντίγραφα των εκθέσεων ελέγχου ώστε κατά την έκδοση των φύλλων ελέγχου, αφ` ενός μεν ο φόρος διανομής να υπολογίζεται όπως ορίζει ο νόμος, αφετέρου δε να ληφθεί μέριμνα για τη φορολόγηοη των διαφορών που τυχόν θα προκύψουν. Για την τελική εκκαθάριση του φόρου αρμόδιος είναι ο Προϊστάμενος της ΔΟΥ στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο ή τα ακίνητα που έχουν τη μεγαλύτερη αξία. Επισημαίνεται, ότι η εκκαθάριση πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό και πάντως πριν την παρέλευση τριετίας, ώστε σε περίπτωση επιστροφής φόρου να μη χάνει ο φορολογούμενος το δικαίωμα αυτό.

Εξάλλου με τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 7 του Α.Ν. 1521/50, όπως ισχύει μετά την προσθήκη της παρ. 10 του άρθρου 24 του Ν. 1828/89, ορίζεται ότι, αν στην περιφέρεια που βρίσκεται το ακίνητο εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ο αναρμόδιος Προϊστάμενος ΔΟΥ, στον οποίο επιδίδεται η δήλωση φόρου μεταβίβασης, χορηγεί αντίγραφο της δήλωσης για τη σύνταξη συμβολαίου μετά την καταβολή του φόρου και στη συνέχεια διαβιβάζει το φάκελο στον αρμόδιο Προϊστάμενο ΔΟΥ του τόπου του ακινήτου για έλεγχο των προσδιοριστικών στοιχείων του. Τέλος με τις συνδυασμένες διατάξεις της περ. γ` της παρ. 3 του άρθρου 2 και της περ. γ` της παρ. 1 του άρθρου 3 του Α.Ν. 1521/50 ορίζεται ότι, σε περίπτωση μεταγραφής δικαστικής απόφασης για τον καθορισμό της αξίας του ακινήτου ή του πραγματικού δικαιώματος επί του ακινήτου, λαμβάνεται υπόψη η ημέρα της μεταγραφής της δικαστικής απόφασης.

Σε περίπτωση μεταγραφής δικαστικής απόφασης διανομής ακινήτων μεταξύ συγκυρίων (δικαστική διανομή), ο ζητών τη μεταγραφή υποχρεούται να υποβάλλει τη σχετική δήλωση στον αρμόδιο Προϊστάμενο ΔΟΥ και να καταβάλει τον αναλογούντα φόρο διανομής. Ο Υποθηκοφύλακας αφού προβεί στη μεταγραφή της απόφασης, ειδοποιεί εγγράφως και με απόδειξη τον αρμόδιο Προϊστάμενο ΔΟΥ για τις μερίδες των υπολοίπων μεριδούχων που μεταγράφηκαν και οι οποίοι δεν κατέβαλαν τον οικείο φόρο διανομής. Μετά τη λήψη του εγγράφου (του Υποθηκοφύλακα), ο Προϊστάμενος ΔΟΥ ειδοποιεί με απόδειξη τους λοιπούς υπόχρεους να υποβάλουν δήλωση και να καταβάλουν τον οφειλόμενο φόρο διανομής μέσα σε εύλογη προθεσμία που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το μήνα. Σε περίπτωση που οι υπόχρεοι δεν συμμορφώνονται με την ως άνω προθεσμία, θα κοινοποιείται φύλλο ελέγχου μετά των νομίμων προσαυξήσεων.

Εάν ο Υποθηκοφύλακας παραλείψει να ειδοποιήσει εγγράφως τον αρμόδιο Προϊστάμενο ΔΟΥ για τη μεταγραφή της απόφασης, θα πρέπει ο Προϊστάμενος της ΔΟΥ να καλέσει το συγκύριο που υπέβαλε τη δήλωση για να διαπιστώσει εάν τελικά προέβη στη μεταγραφή ή μη της απόφασης ή να ζητήσει εγγράφως πληροφορίες από τον Υποθηκοφύλακα για τη μεταγραφή ή όχι της απόφασης.

Σε περίπτωση διανομής μεταξύ π.χ. τεσσάρων συγκληρονόμων Α, Β, Γ και Δ κληρονομιαίας περιουσίας, που αποτελείται αττό ένα ακίνητο, μετρητά και εμπορεύματα, κατά την οποία οι δύο συγκληρονόμοι Α και Β θα πάρουν τα μετρητά και εμπορεύματα μεταβιβάζοντες τα εμπράγματα δικαιώματα τους επί του ακινήτου στους λοιπούς δύο συγκληρονόμους, ώστε καθένας από αυτούς (τους Γ και Δ) να λάβει διαιρετά το ήμισυ του ακινήτου οφείλεται: 1) φόρος μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή υπολογιζόμενος επί της αζίας του ποσοστού του ακινήτου που μεταβιβάζουν οι δύο συγκληρονόμοι Α και Β στους Γ και Δ και 2) φόρος διανομής υπολογιζόμενος επί της αξίας ολοκλήρου του ακινήτου, το οποίο διανείμουν οι Γ και Δ λαμβάνοντας διαιρετά ο καθένας τους το ήμισυ αυτού.

Επίσης συνεισφορά ακινήτου κατά τη διανομή κληρονομιάς δεν υπόκειται σε φόρο μεταβίβασης, καθόσον, δεν πρόκειται για μεταβίβαση επαχθούς αιτίας, που αποτελεί κατά τις διατάξεις του A.Ν. 1521/50 απαραίτητη προϋπόθεση επιβολής του φόρου αυτού.

Επί διανομής κληρονομιαίων ακινήτων ο φόρος διανομής θα υπολογισθεί στην αξία όλων των κληρονομιαίων ακινήτων μετά την αφαίρεση της αξίας των συνει- σφερθέντων ακινήτων καθόσον αυτά ποτέ δεν εξήλθαν της κυριότητας του συνεισφέροντος, δοθέντος ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1899 του Α.Κ., η συνεισφορά γίνεται για υπολογισμό της αξίας της συνεισφερθείσας παροχής.

Κατόπιν των ανωτέρω επισημαίνεται και πάλι ότι σε περίπτωση αυτούσιας διανομής ο φόρος υπολογίζεται με μειωμένο συντελεστή (1/4 του ακεραίου) επιβάλλεται δε στο σύνολο της διανεμόμενης περιουσίας. Σε περίπτωση που κατά τη διανομή οι φυσικές μερίδες δεν είναι ίσες με τις ιδανικές και για την επιπλέον αξία δεν καταβάλλεται τίμημα, η διάφορα της αξίας αποτελεί άτυπη δωρεά, για την οποία υποβάλλεται δήλωση δωρεάς και καταβάλλεται ο αναλογών φόρος. Αν όμως για τη διαφορά καταβάλλεται τίμημα αυτό πρέπει να δηλώνεται από τους υπόχρεους στην ίδια δήλωση και να καταβάλλεται ΦΜΑ με ακέραιο συντελεστή. Ο υπολογισμός του ΦΜΑ για την τυχόν επιπλέον αξία (τίμημα) θα γίνεται αυτοτελώς και θα θεωρείται ξεχωριστή μεταβίβαση.

Από την κοινοποίηση της παρούσας εγκυκλίου κάθε άλλη διαταγή μας αντίθετη με το περιεχόμενο της, παύει να ισχύει.

Οι προϊστάμενοι Επιθεωρήσεων, στους οποίους κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλούνται να φροντίσουν για την ορθή εφαρμογή της.

Για καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουμε τα ακόλουθα παραδείγματα:

Παράδειγμα 1ο

Έστω ότι οι Α, Β και Γ είναι συγκύριοι κατά το 1/3 εξ αδιαιρέτου σε τρία ακίνητα Χ,Ψ,Ω αξίας (αντικειμενικής) 12.000.000 δρχ., 16.000.000 δρχ. και 17.000.000 δρχ. αντίστοιχα.

Συμφωνούν ο Α να πάρει το Χ, ο Β το Ψ και ο Γ το Ω.

Έχουμε συνολική αξία διανεμόμενης περιουσίας:

12.000.000 + 16.000.000 + 17.000-000 = 45.000.000 δρχ.

Ιδανική μερίδα: 45.000.000:3 = 15.000.000

Ο φόρος διανομής θα επιβληθεί στην αξία των 45.000.000

4.000.000 Χ 2,75% (11%) ---- = 110.000 4 41.000.000 Χ 3,25% (13%) = 1.332.500 ---------- ---- --------- 45.000,000 4 1.442.500 φόρος διανομής

Εφόσον λειτουργεί Π.Υ. στην περιοχή και των τριών ακινήτων, ο συντελεστής φ.μ.α. θα είναι για τα πρώτα 4.000.000, 2,75% και για την υπόλοιπη αξία των 41.000.000 θα είναι 3,25%.

Ο φόρος διανομής είναι 1.442.500 δρχ. και θα επιμεριστεί ανάλογα με τη φυσική μερίδα κάθε κοινωνού.

Για τον Α : 12.000.000 --------- Χ 1.442.500 = 384.667 δρχ. 45.000.000

Για τον Β : 16.000.000 --------- Χ 1.442.500 = 512.889 δρχ. 45.000.000

Ο Β εκτός από το φόρο διανομής (512.889 δρχ.) θα οφείλει για την ειτιπλέον αξία του 1.000.000 δρχ., που παίρνει (πέραν της ιδανικής του μερίδας) φόρο μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή 11% -αν καταβάλει τίμημα- άλλως θα επιβληθεί φόρος δωρεάς.

Για τον Γ : 17.000.000 --------- Χ 1.442.500 = 544.944 δρχ. 45.000.000

Επίσης, ο Γ θα οφείλει εκτός από τον πιο πάνω φόρο διανομής δρχ. 544.944 και φόρο μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή 11% για την επιπλέον αξία που παίρνει των 2.000.000 δρχ. πέραν της ιδανικής του μερίδας αν καταβάλει τίμημα, άλλως θα επιβληθεί φόρος δωρεάς.

Παράδειγμα 2ο

Έστω 3 συγκύριοι, οι Α,Β,Γ συμμετέχουν κατά το 1/3 εξ αδιαιρέτου σε τρία ακίνητα, τα δύο εξ αυτών είναι αγροτεμάχια και το ένα διαμέρισμα σε περιοχή που λειτουργεί Πυροσβεστική Υπηρεσία. Διανέμουν αυτά και παίρνει καθένας τους από ένα. Η αξία του ενός αγροτεμαχίου είναι 4.000.000 δρχ. και του άλλου 6.000.000 δρχ. κατά δήλωση του δε διαμερίσματος 11.000.000 δρχ. (αντικειμενική αξία). Κατά το συμβιβασμό η αξία των αγροτεμαχίων διαμορφώνεται σε 7.000.000 δρχ. και 9.000.000 δρχ. Για τα τρία ακίνητα υποβάλλονται τρεις δηλώσεις σε διαφορετικές ΔΟΥ.

Εχουμε κατά την υποβολή της δήλωσης σύνολο διανεμόμενης περιουσίας: 4.000.000 + 6.000.000 + 11.000.000 = 21.000.000

Ο φόρος διανομής θα επιβληθεί στην αξία των 21.000.000 δρχ.

Από τη συνολική αξία των ακινήτων που βρίσκονται σε περιοχές που δεν λειτουργεί Π.Υ., τα πρώτα 4.000.000 τα υπολογίζουμε με συντελεστή 2,25% (9%/4), τα δε υπόλοιπα με συντελεστή 2,75% (11%/4). Στη συνέχεια από τη συνολική αξία τωνα κινητών που βρίσκονται σε περιοχές που λειτουργεί Π.Υ,, τα πρώτα 4.000.000 τα υπολογίζουμε με συντελεστή 2,75% (11%/4) και τα υπόλοιπα με συντελεστή 3,25%.

(Ακίνητα 4.000.000 χωρίς Π.Υ.)+ 6.000.000 9% --------- 4.000.000 Χ 2,25% -- = 90.000 10.000.000 4 11% 6.000.000 Χ 2,75% -- = 165.000 4

11% (Ακίνητα + 11.000.000 4.000.000 Χ 2,75% -- = 110.000 με Π.Υ.) ---------- 4 21.000.000 13% 7.000.000 Χ 3,25% -- = 227.500 4 ------- 592.500 φόρος διανομή

Δηλαδή : 9% 4.000.000 Χ 2,25% -- = 90.000 4

11% 10.000.000 Χ 2,75% -- = 275.000 4

7.000.000 13% ---------- Χ 3,25% -- = 227.500 21.000.000 4 ------- 592.500 φόρος διανομής

Ιδανική μερίδα καθενός: 21.000.000 : 3 = 7.000.000

To 10.000.000 που φορολογούνται με συντελεστή 2,75% προκύπτουν απο το άθροισμα των 6.000.000 του αγρ/χίου και των πρώτων 4.000.000 απο την αξία των 11.000 000 τοο δ/τος. Τα υπόλοιπα 7.000.000 που απομένουν θα φορολογηθούν με τον επόμενο συντελεστή (3,25%).

4.000.000 Για τον Α: ---------- Χ 592.500 = 112.857 21.000.000

(ο φόρος αυτός της διανομής καταβάλλεται από τον Α με τη σχετική δήλωση στην αρμόδια ΔΟΥ που υπάγεται το ακίνητα).

6.000.000 Για τον Β: --------- χ 592.500 = 169.286 21.000.000

(ο φόρος διανομής καταβάλλεται από τον Β στην αρμόδια ΔΟΥ που υπάγεται το ακίνητο).

11.000.000 Για τον Γ: ---------- Χ 592.500 = 310.357 21.000.000

Επίσης, ο Γ θα οφείλει εκτός από το φόρο διανομής των 310.357 δρχ, και φόρο μεταβίβασης με 11% για την επιπλέον αξία των 4.000.000 δρχ. που παίρνει -αν καταβάλει τίμημα- άλλως θα οφείλει φόρο δωρεάς. Ο φόρος της διανομής και της μεταβίβασης ή δωρεάς θα καταβληθεί από τον Γ στην αρμόδια ΔΟΥ, όπου υπάγεται το διαμέρισμα.

Εκκαθάριση (μετά τον έλεγχο και συμβιβασμό)

Η αξία των πιο πάνω ακινήτων διαμορφώνεται κατά το συμβιβασμό ως εξής:

από 4.000.000 σε 7.000.000 (αγρ/χιο) από 6.000.000 σε 9.000.000 (αγρ/χιο) από 11.000.000 σε 11.000.000 (αντικειμενική αξία δ/τος)

από συν. αξία 21.000.000 σε 27.000.000 συνολική αξία

Ιδανική μερίδα καθενός κοινωνού: 27.000.000 : 3 = 9.000.000

Ο φόρος διανομής που προκύπτει στη συνολική αξία των 27.000.000, όπως αυτή διαμορφώθηκε με το συμβιβασμό είναι: 9% (Ακίνητα 7.000.000 4.000.000 Χ 2,25% -- = 90.000 χωρίς Π.Υ.) 9.000.000 4 --------- 11% 16.000.000 12.000.000 Χ 2,75 -- = 330.000 4

(Ακίνητα 11.000.000 με Π.Υ.) ---------- 4.000.000 Χ 2,75% 11% 27.000.000 -- = 110.000 4

13% 227.500 7.000.000 Χ 3,25% -- = ------- --------- 4 27.000.000 757.500

Δηλαδή : 9% 4.000.000 Χ 2,25% -- = 90.000 4 11% 16.000.000 Χ 2,75% -- = 440.000 4

7.000.000 13% --------- Χ 3,25% -- = 227.000 27.000.000 4 ------- 868.500 φόρος διανομής

Από την αξία των 16.000.000 (7.000.000 + 9.000.000) των αγροτεμαχίων, η αξία των πρώτων 4.000.000 θα φορολογηθεί με συντελεστή 2,25% (9%/4) και η υπόλοιπη αξία των 12.000.000 μαζί με τα πρώτα 4.000.000 της αξίας του διαμερίσματος θα φορολογηθούν με συντελεστή 2,75% (11%/4). Τα υπόλοιπο 7.000.000 της αξίας του διαμερίσματος θα φορολογηθούν με 3,25% (13%/4).

7.000.000 Για τον Α : --------- Χ 757.500 = 196.389 27.000.000

Είχε καταβάλει με βάση τη δήλωση φόρο 112.557 δρχ

Οφείλει ακόμη: 196.389 - 112.857 = 83.532

9.000.000 Για τον Β : --------- Χ 757.500 = 252.500 27.000.000

Είχε καταβάλει με βάση τη δήλωση φόρο 169.286 δρχ.

Οφείλει ακόμη: 252.500 - 169.286 = 83.214

11.000.000 Για τον Γ : ----------- Χ 757.500 = 308.611 27.000.000

Για την επιπλέον αξία των 2.000.000 (11.000.000 - 9.000.000)αν καταβάλεται τίμημα από τον Γ, θα οφείλεται φόρος μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή, δη- λαδή:

2.000.000 χ 11% = 220.000, άλλως θα οφείλεται φόρος δωρεάς.

Ο Γ συνεπώς θα πρέπει να καταβάλει (με τη νέα εκκαθάριση) 308.611 + 220.000 - 528.611 έχει όμως καταβάλει με βάση τη δήλωση 750.357 (310.357 + 440.000). ’ρα πρέπει να του επιστραφούν:

750.357 - 528.611 = 221.746 δρχ.

Σημειώνεται ότι η εκκαθάριση του φόρου γίνεται από τη ΔΟΥ, στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται το ακινητό που έχει τη μεγαλύτερη αξία (δηλαδή του διαμερίσματος των 11.000.000).

Παράδειγμα 3ο

Έστω ότι οι Α και Β είναι συγκύριοι κατά 50% εξ αδιαιρέτου σε δύο ακίνητα, το Χ (αγροτεμάχιο) και το Ψ (διαμέρισμα) προβαίνουν σε διανομή και παίρνει ο Α το Χ και ο Β το Ψ.

Κατά δήλωση Συμβιβασμός

αγροτεμάχιο (Χ) 2.000.000 χωρίς Π.Υ. 5.000.000 διαμέρισμα (Ψ) 6.000.000 με Π.Υ. 6.000.000 (Πυροσβεστική Υπηρεσία)

Κατά δήλωση

2.000.000 + 6.000.000 = 8.000.000 8.000.000 : 2 = 4.000.000 η ιδανική μερίδα

Ο φόρος διανομής στα 8.000.000 είναι: 9% 2.000.000 Χ 2,25% -- = 45.000 4

11% 4.000.000 Χ 2,25% -- = 110.000 4

2.000.000 13% 65.000 --------- Χ 3,25 -- = ------ 8.000.000 4 220.000 φόρος διανομής

2.000.000 Για τον Α : -------- χ 220.000 = 55.000 8.000.000

6.000.000 Για τον Β : -------- Χ 220.000 = 165.000 8.000.000

Για την επιπλέον αξία των 2.000.000 που παίρνει ο Β, θα καταβληθεί ο φόρος δωρεάς ή φόρος μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή 11% ανάλογα.

2.0ΟΟ.000 Χ 11% =220.000

Κατά την εκκαθάριση (συμβιβασμό)

5.000.000 + 6.000.000 = 11.000.000 11.000.000 :2 = 5.500.000 η ιδανική μερίδα

9% 4.000.000 Χ 2,25% -- = 90.000 αγροτεμάχιο 5.000.000 4 11% 1.000.000 Χ 2,75% -- = 27.500 4 11% 4.000.000 Χ2,75% -- = 110.000 διαμέρισμα 6.000.000 4

2.000.000 13% 65.000 -------- --------- Χ 3,25% -- ----- 11.000.000 11.000.000 4 292.500 φόρος διανομής

Δηλαδή: 9% 4.000.000 Χ 2,25% -- = 90.000 4

11% 5.000.000 Χ 2,75% -- = 137.500 4

+ 2.000.000 13% 65.000 --------- Χ 3,25% -- = ------ 11.000.000 4 292.500 φόρος διανομής

Για τον Α : 5.000.000 --------- Χ 292.500 = 132.955 11.000.000

Ο Α κατέβαλε με βάση τη δήλωση φόρο διανομής δρχ. 55.000, οφείλε συνολικά 132.955. ’ρα θα καταβάλει ακόμη: 132.955 - 55.000 = 77.955

6.000.000 Για τον Β : --------- Χ 292.500 = 159.545 11.000.000

και 500.000 Χ 11% = 55.000 φ.μ.α

Ο Β κατέβαλε με βάση τη δήλωση φόρο διανομής δρχ. 165.000 και φ.μ.α. 220.000, συνολικά

165.000 + 220.000 = 305.000 οφείλει να καταβάλει 214.545 (159.545 + 55.000). ’ρα δικαιούται για επιστροφή 170.455 (355.000 -214.545).

Παράδειγμα 4ο

α) Οι Α,Β και Γ είναι συγκύριοι εξ αδιαιρέτου σε δύο οικόπεδα, στο Χ αγοραίας αξίας 10.000.000 δρχ. και στο Ψ αγοραίας αξίας 20.000.000 δρχ. Στην περιοχή λειτουργεί Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Ο Α εξέρχεται της κοινωνίας και παίρνει το οικόπεδο που αντιστοιχεί στο ιδανικό μερίδιο (10.000.000). Στην περίπτωση αυτή ο φόρος μεταβίβασης (διανομής) που αναλογεί θα υπολογισθεί μόνο επί της αξίας του οικοπέδου που περιέρχεται οτον Α, ο οποίος είναι και ο ατομικώς εξερχόμενος της κοινωνίας.

Ο φόρος μεταβίβασης θα υπολογισθεί στο 1/4 του 11% για τα 4.000.000 δρχ. και στο 1/4 του 13% για τα 6.000.000 δρχ.

11% 4.000.000 Χ 2,75% -- = 110.000 4

6.000.000 13% 195.000 --------- Χ 3,25% -- = ------- 10.000.000 4 305.000 φόρος διανομής

Οι Β και Γ, εφόσον μετά την αποχώρηση του Α` παραμένουν σε κοινωνία, δεν οφείλουν φόρο διανομής, σε περίπτωση όμως που διανείμουν το οικόπεδο τους θα καταβάλουν το φόρο διάνομης. β) Έστω ότι έξι οι συγκύριοι σε πέντε ακίνητα και συμμετέχουν σ` αυτά κατά το 1/6 εξ αδιαιρέτου.

Εξέρχονται της κοινωνίας οι δύο, λαμβάνοντες από ένα ακίνητο ο καθένας και οι υπόλοιποι τέσσερις συνεχίζουν να παραμένουν εξ αδιαιρέτου στα υπόλοιπα 4 ακίνητα.

Στην περίπτωση αυτή φόρος διανομής θα καταβληθεί από τους εξερχόμενους της κοινωνίας και για το ακίνητο που παίρνει ο καθένας και δεν θα καταβληθεί φόρος από τους παραμένοντες.

Παράδειγμα 5ο

Οι Α, Β, Γ, Δ, Ε και Ζ είναι συγκύριοι εξ αδιαιρέτου σε τρία ακίνητα, στο Φ αντικειμενικής αξίας 5.000.000 δρχ., στο Χ αντικειμενικής αξίας 6.000.000 δρχ. και στο Ψ επίσης αντικειμενικής αξίας 7.000.000 δρχ.

Αποφασίζουν να μοιράσουν αυτά, ώστε οι Α και Β να λάβουν εξ αδιαιρέτου το Φ ακίνητο, οι Γ και Δ στο Χ ακίνητο και οι Ε και Ζ το Ψ ακίνητο.

Στην περίπτωση αυτή οφείλεται φόρος μεταβίβασης (διανομής), γιατί δημιουργούνται μερικότερες κοινωνίες (έχουμε διάσπαση της αρχικής κοινωνίας σε τρεις)

Έτσι έχουμε συνολική αξία διανεμόμενης περιουσίας ως εξής.

11% 4.000.000 Χ 2,75% -- = 110.000 4

14.000.000 13% 455.000 ---------- Χ 3,25% -- = ------- 18.000.000 4 565.000 φόρος διανομής

5.000.000 Οι Α & Β = ---------- Χ 565.000 = 156.944 18.000.000

6.000.000 Οι Γ & Δ = ---------- Χ 565.000 = 188.333 18.000.000

7.000.000 Οι Ε & Ζ = ---------- Χ 565.000 = 219.723 18.000.000

Επίσης, οι Ε και Ζ εκτός από το φόρο διανομής (219.723) θα οφείλουν για την επί πλέον αξία του 1.000.000 δρχ., που παίρνουν πέρα της ιδανικής μερίδας φόρο μεταβίβασης, που θα υπολογισθεί με ακέραιο συντελεστή 11%, αν καταβάλλεται τίμημα, άλλως θα οφείλουν φόρο δωρεάς.

Σε περίπτωση, όμως, που οι ΑΒ, ΓΔ και ΕΖ προβούν σε μετέπειτα διανομή, εφόσον αυτή είναι εφικτή, ο φόρος που καταβλήθηκε για τη μερικότερη κοινωνία θα συμψηφισθεί.

Παράδειγμα 6ο

Έστω ότι οι Α και Β είναι συγκύριοι κατά το 1/2 εξ αδιαιρέτου σε 4 ακίνητα, 2 αγροτεμάχια (Χ και Ψ) και δύο διαμερίσματα (Χ` και Ψ`). Η αγοραία αξία του αγροτεμαχίου Χ είναι 6.000.000 και του Ψ είναι 8.000.000, η αντικειμενική αξία του διαμερίσματος Χ` είναι 12.000.000 και του Ψ` είναι 14.000.000. Τα διανείμουν και παίρνουν:

ο Α τα Χ και Χ` και ο Β τα Ψ και Ψ` Σημείωση: Στην αντικειμενική αξία των διαμερισμάτων δεν θα υπολογίζεται ο συντελεστής συνιδιοκτησίας 10%, εφόσον μετά τη διανομή δεν υπάρχει συνιδιοκτησία.

4.000.000 Χ 2,25% = 90.000 Ακίνητα 6.000.000 14.000.000 10.000.000 Χ 2,75% = 275.000 χωρίς Π.Υ. 8.000.000

Ακίνητα 12.000.000 με Π.Υ. 14.000.000 26.000.000 4.000.000 Χ 2,75% = 110.000 ---------- 22.000.000 Χ 3,25% = 715.000 40.000.000 ------- 1.190.000

Αθροίζουμε τις αξίες των αγροτεμαχίων (δηλαδή όλων των ακινήτων στην περιοχή των οποίων δεν λειτουργεί Π.Υ.)

Στο παράδειγμα μας είναι: 6.000.000 + 8.000.000 = 14.000.000 9% Στο πρώτα 4.000.000 θα επιβληθεί ο συντελεστής -- = 2,25% 4 11% Στο υπόλοιπα 10.000.000 θα επιβληθεί ο ουντελεστής -- = 2,75% 4 Στην υπόλοιπη συνολική αξία (26.000.000 δρχ.) των διαμερισμάτων (στην περιοχή των οποίων λειτουργεί Π.Υ.), θα επιβληθεί ο συντελεστής 2,75%

(11%/4) για την αξία των ττρώτων 4.000.000 και για την υπόλοιπη αξία των 22.000.000 θα επιβληθεί ο συντελεστής 3,25% (13%/4).

Η ιδανική μερίδα είναι 40.000.000:2 = 20.000.000 η φυσική μερίδα του Α είναι: 6.000.000 + 12.000.000 = 18.000.000 η φυσική μερίδα του Β είναι: 8.000.000 + 14.000.000 = 22.000000

18.000.000 Για τον Α : ---------- Χ 1.190.000 = 535.500 40.000.000

22.000.000 Για τον Β :----------- Χ 1.190.000 = 654.500 40.000.000

Στην επιπλέον αξία των 2.000.000 που παίρνει ο Β πέραν της ιδανικής του μερίδας θα επιβληθεί φάρος μεταβίβασης με ακέραιο συντελεστή, αν καταβάλει τμημα ή φόρο δωρεάς.

Παράδειγμα 7ο

Έστω ότι οι Α,Β,Γ είναι συγκύριοι κατά το 1/3 εξ αδιαιρέτου σε οικόπεδο, το οποίο είναι γωνιαίο και έχει αντικειμενική αξία συνολικά 30.000.000 δρχ, όπως αυτή προκύπτει στο ενιαίο οικόπεδο, τα χωρίζουν σε τρία άρτια οικόπεδα Χ,Ψ,Ω και προβαίνουν σε αυτούσια διανομή,

λαμβάνοντας ο Α το Χ, ο Β το Ψ και ο Γ το Ω.

Η αντικειμενική αξία της Χ είναι 10.000.000 (της γωνιαίας) και της Ψ και Ω είναι από 9.000.000. Ο φόρος διανομής θα υπολογισθεί ως εξής:

Συνολική αξία διανεμόμενης περιουσίας.

10.000.000 9.000.000 9.000.000 ---------- 28.000.000

4.000.000 Χ 2,75% = 110.000

24.000.000 χ 3,25% = 780.000 ---------- ------- 28.000.000 890.000

10.000.000 Για τον Α :---------- x 890.000 = 317.858 28.000.000

9.000.000 Για τον Β :--------- Χ 890.000 = 286.071 28.000.000

9.000.000 Για τον Γ:--------- χ 890.000 = 286.071 28.000.000

Για την επιβολή του φόρου διανομής βρίσκουμε χωριστά την αντικειμενική αξία της κάθε κάθετης ιδιοκτησίας, χωρίς να υπολογίσουμε και το συντελεστή συνιδιοκτησίας, εφόσον μετά τη διανομή δεν υπάρχει συγκυριότητα στις κάθετες ιδιοκτησίες.

Παράδειγμα 8ο

Έστω ότι οι Α,Β,Γ είναι συγκύριοι κατά το 1/3 εξ αδιαιρέτου σε τρία ακίνητα: σε ένα αγροτεμάχιο αξίας 12.000.000 δρχ. και σε δύο διαμερίσματα αντικειμενικής αξίας 16.000.000 δρχ. και 17.000.000 δρχ. αντίστοιχα προβαίνουν σε διανομή αυτών και παίρνουν: ο Α` το αγροτεμάχιο, ο Β` το διαμέρισμα των 16.000.000 δρχ. και ο Γ το διαμέρισμα των 17.000.000 δρχ.

9% 4.000.000 χ 2,25% -- = 90.000 Ακίνητα 12.000.000 4 χωρίς Π.Υ. 11% 8.000.000 χ 2,75% -- = 220.000 4

Ακίνητα 16.000.000 11% με Π.Υ. +17.000.000 4.000.000 χ 2,75% -- = 110.000 ---------- 4 33.000.000 13% 942.500 29.000.000 χ 3,25% -- = ------- ---------- 4 1.362.500 φόρος διανομής 45.000.000

Συνολική αξία διανεμόμενης περιουσίας = 45.000.000 Ιδανική μερίδα = 45.000.000 :3 = 15.000.000

12.000.000 Για τον Α : --------- Χ 1.362.500 = 363.333 45.000.000

16.000.000 Για τον Β : ---------- Χ 1.362.500 = 484.445 45.000.000

και 1.000.000 Χ 11% = 110.000 φ.μ.α. αν καταβάλει τίμημα

17.000.000 Για τον Γ :---------- Χ 1.362.500 = 514.722 45.000.000

και 2.000.000 Χ 11% = 220.000 φ.μ.α. αν καταβάλει τίμημα

Σ η μ ε ί ω σ η : Για το συγκεκριμένο παράδειγμα επισυνάπτουμε πίνακα διανομής ακινήτων, ο οποίος έχει βοηθητικό χαρακτήρα και όχι υποχρεωτικό.

Σημείωση: Ο πίνακας παραλείπεται.