Αριθ. Πρωτ. Σ. 2163/328/ΠOΛ. 217/8-7-1987 Φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων σε περίπτωση αύξησης του κεφαλαίου Ανώνυμης Εταιρείας. Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και χρόνος υποβολής της δήλωσης για την καταβολή του φόρου

Με αφορμή την υποβολή ερωτημάτων, σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας γνωρίζουμε τα εξής:

A) Γενικά

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Δεύτερου Μέρους του N. 1676/1986, σε περίπτωση αύξησης κεφαλαίου Ανώνυμης Εταιρείας:

α. H φορολογική υποχρέωση για την καταβολή του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων γεννάται κατά το χρόνο σύνταξης του οικείου εγγράφου (άρθρο 20 περίπτ. α').

β. H δήλωση για την καταβολή του φόρου υποβάλλεται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από τη σύνταξη του οικείου εγγράφου και πάντως πριν από τη δημοσίευσή του (άρθρο 23 παρ. 2α').

2. Εξάλλου, βάσει των διατάξεων του N. 2190/1920, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το Π.Δ. 409/1986 (ΦEK 191 A'), η αύξηση του κεφαλαίου Ανώνυμης Εταιρείας γίνεται:

α. Είτε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης (καταστατικής ή συνήθους).

β. Είτε με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, με ορισμένες προϋποθέσεις που τάσσονται από το νόμο.

B) Αύξηση του κεφαλαίου A.E. που γίνεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης (καταστατικής ή συνήθους).

α. Εγγραφο που αποδεικνύει την αύξηση του κεφαλαίου.

Σε αντίθεση με την αύξηση του κεφαλαίου της E.Π.E., η οποία (αύξηση) αποδεικνύεται από το συντασσόμενο σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο, η αύξηση του κεφαλαίου της A.E. αποδεικνύεται με ιδιωτικό έγγραφο, παρότι το καταστατικό της καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Το ιδιωτικό αυτό έγγραφο είναι το πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης, στο οποίο καταχωρείται η απόφαση αυτής για αύξηση του κεφαλαίου, χωρίς να απαιτείται από το νόμο και επανάληψη αυτού ενώπιον συμβολαιογράφου (και Υπ.Oικ. Σ. 1787/277/1987).

β. Πότε γεννάται η υποχρέωση για την καταβολή του φόρου.

Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης για την καταβολή του φόρου είναι μόνο η ημερομηνία του κατά τ' ανωτέρω συντασσόμενου πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης (Υπ.Oικ. Σ. 1787/277/1987) όχι όμως και η ημερομηνία του πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου, με το οποίο πιστοποιείται απλώς η ανάληψη της υποχρέωσης για την κάλυψη του ποσού της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, που αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση.

Σημειώνεται, ότι η ημερομηνία του κατά τ' ανωτέρω πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης αποτελεί αφετηρία για το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και στην περίπτωση ακόμη, που το πρακτικό αυτό επαναλαμβανόταν ενώπιον συμβολαιογράφου, κατόπιν επιθυμίας των ενδιαφερομένων, παρ' ότι, όπως προαναφέρθηκε, δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση από το νόμο.

γ. Πότε υποβάλλεται η δήλωση για την καταβολή του φόρου.

H δήλωση για την καταβολή του φόρου υποβάλλεται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την ημερομηνία σύνταξης του κατά τ' ανωτέρω πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης και πάντως πριν από τη δημοσίευση αυτού (και Υπ.Oικ. Σ. 1963/302/ΠOΛ. 192/1987).

δ. Ποσό κεφαλαίου στο οποίο υπολογίζεται ο φόρος.

Σε περίπτωση αύξησης του κεφαλαίου A.E. με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, ο φόρος θα υπολογιστεί στο ποσό της αύξησης για το οποίο, λήφθηκε η σχετική απόφαση της Γενικής Συνέλευσης. Αν όμως το ποσό αυτό δεν καλυφθεί πλήρως μέσα στην προθεσμία που τάσσεται από το νόμο, αλλά μερικώς, ο καταβληθείς φόρος, για το τμήμα του ποσού που δεν καλύφθηκε κατά τ' ανωτέρω, θα επιστραφεί στην εταιρεία ως αχρεωστήτως καταβληθείς, ανεξάρτητα εάν στην απόφαση της Γενικής Συνέλευσης αναφέρεται ή όχι ο όρος που προβλέπει η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 13α του N. 2190/1920, όπως ισχύει, μετά την τροποποίησή του με το Π.Δ. 409/1986.

Παράδειγμα: H Ανώνυμη Εταιρεία X έχει κεφάλαιο 30.000.000 δρχ. H Γενική Συνέλευση αποφάσισε την αύξηση του κεφαλαίου της εταιρείας στο διπλάσιο, δηλαδή για άλλα 30.000.000 δρχ. Για το ποσό αυτό των 30.000.000 δραχμών η εταιρεία κατέβαλε το φόρο 1%. Αν όμως μέσα στην προθεσμία που τάσσεται από το νόμο δεν καλυφθεί ολόκληρο το ποσό των 30.000.000 δραχμών, αλλά μέρος αυτού, έστω 20.000.000 δραχμές, ο καταβληθείς φόρος 1% για τη διαφορά των 10.000.000 δραχμών (30.000.000 - 20.000.000) θα επιστραφεί στην εταιρεία ως αχρεωστήτως καταβληθείς.

Σημειώνεται, ότι αν η αύξηση του κεφαλαίου της A.E., που αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση, ακυρωθεί για τους λόγους που προβλέπονται από τις διατάξεις του N. 2190/1920, όλος ο φόρος, που είχε υπολογιστεί σ' ολόκληρο το ποσό των 30.000.000 δρχ., θα επιστραφεί στην εταιρεία, ως αχρεωστήτως καταβληθείς.

H επιστροφή του φόρου στις ανωτέρω περιπτώσεις θα γίνεται με υποβολή από την ενδιαφερόμενη εταιρεία σχετικής αίτησης ή τροποποιητικής δήλωσης στην οποία θα επισυνάπτεται, κατά περίπτωση:

• Βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Εμπορίου, από την οποία θα προκύπτει το ποσό της οριστικής αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου

ή

• Αντίγραφο του πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου, από το οποίο θα προκύπτει η ακύρωση της αύξησης του κεφαλαίου για λόγο προβλεπόμενο από τις διατάξεις του N. 2190/1920.

Εφόσον προσκομίζονται από την εταιρεία τα παραπάνω, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά η επιστροφή του φόρου θα γίνεται χωρίς καμμιά καθυστέρηση.

Γ) Αύξηση του κεφαλαίου A.E., που γίνεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.

α. Έγγραφο που αποδεικνύει την αύξηση του κεφαλαίου.

H αύξηση του κεφαλαίου A.E. με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου γίνεται και στην περίπτωση αυτή με ιδιωτικό έγγραφο. Τούτο είναι το πρακτικό του Διοικητικού Συμβουλίου, στο οποίο καταχωρείται η απόφαση αυτού για αύξηση του κεφαλαίου, χωρίς να απαιτείται από το νόμο και επανάληψη αυτού ενώπιον του συμβολαιογράφου.

Διευκρινίζεται, ότι το κατά τ' ανωτέρω πρακτικό του Διοικητικού Συμβουλίου, το οποίο αποδεικνύει την αύξηση του κεφαλαίου, δεν πρέπει να ταυτίζεται με το πρακτικό του Διοικητικού Συμβουλίου, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε (ανωτέρω παράγραφος B.β'), πιστοποιεί την ανάληψη της υποχρέωσης για την κάλυψη του ποσού της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, που αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση.

β. Πότε γεννάται η υποχρέωση για την καταβολή του φόρου.

Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης για την καταβολή του φόρου είναι η ημερομηνία του κατά τ' ανωτέρω πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου.

γ. Πότε υποβάλλεται η δήλωση για την καταβολή του φόρου.

H δήλωση για την καταβολή του φόρου υποβάλλεται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την ημερομηνία του κατά τ' ανωτέρω πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου και πάντως πριν από τη δημοσίευση (και Υπ.Oικ. Σ. 1963/302/ΠOΛ. 192/1987).

δ. Ποσό κεφαλαίου στο οποίο υπολογίζεται ο φόρος.

Σε περίπτωση αύξησης κεφαλαίου A.E. με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου ως προς το ποσό του κεφαλαίου επί του οποίου θα υπολογιστεί ο φόρος, θα τύχουν ανάλογης εφαρμογής αυτά που αναφέρθηκαν στην παραπάνω B.δ` παράγραφο.

Δ) Δημοσιότητα των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης και του Διοικητικού Συμβουλίου για αύξηση κεφαλαίου A.E.

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 7α και 7β του N. 2190/1920, τα οποία προστέθηκαν στο νόμο αυτό με το άρθρο 7 του Π.Δ. 409/1986, οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης και του Διοικητικού Συμβουλίου A.E., με τις οποίες αποφασίζεται η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, υποβάλλονται σε δημοσιότητα. H δημοσιότητα αυτή πραγματοποιείται:

α. Με την καταχώριση των αποφάσεων αυτών, ύστερα από έλεγχο, στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, που τηρείται από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορίου που εδρεύει στη Νομαρχία, όπου έχει την έδρα της η εταιρεία.

β. Με τη δημοσίευση στο τεύχος των Ανωνύμων Εταιρειών και E.Π.E. της Εφημερίδας της Kυβερνήσεως ανακοίνωσης για την καταχώριση των αποφάσεων αυτών στο ως άνω Μητρώο των Ανωνύμων Εταιρειών. H δημοσίευση αυτή γίνεται με επιμέλεια της ως άνω υπηρεσίας και με δαπάνες της ενδιαφερόμενης εταιρείας.

Τονίζεται, ότι, κατά τις διατάξεις του N. 1676/1986, η ενδιαφερόμενη εταιρεία θα πρέπει, πριν από την καταχώριση των προαναφερόμενων αποφάσεων στο κατά τ' ανωτέρω Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, να προσκομίσει στην αρμόδια υπηρεσία αντίγραφο του προς δημοσίευση πρακτικού της Γενικής Συνέλευσης ή του Διοικητικού Συμβουλίου, κατά περίπτωση, επί του οποίου θα υπάρχει θεώρηση του αρμόδιου Oικονομικού Εφόρου, ότι καταβλήθηκε ο φόρος του N. 1676/1986 ή ότι δεν οφείλεται φόρος, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού (π.χ. αύξηση κεφαλαίου ναυτιλιακών A.E.) (Υπ.Oικ. Σ. 1060/169/ΠOΛ. 101/1987).