ΣτΕ Β' 278/2023
Πρόεδρος: Μ. Πικραμένος, Αντιπρόεδρος ΣτΕ
Εισηγητής: Ν. Νικολάκης, Πάρεδρος

Εκ νέου ακύρωση της παράλειψης άσκησης κανονιστικής αρμοδιότητας, λόγω συνεχιζόμενης αδράνειας της φορολογικής διοίκησης. Υποχρέωση άμεσης εφαρμογής του νόμου από τη φορολογική αρχή έως την έκδοση της κανονιστικής πράξης.

Με την απόφαση 278/2023 του Β΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε εκ νέου η (ήδη ακυρωθείσα με την ΣτΕ 1057/2019 επταμ.) παράλειψη του Υπουργού Οικονομικών να εκδώσει απόφαση καθορίζουσα τη διαδικασία εξόφλησης του φόρου κληρονομίας από οφειλέτη που βρίσκεται σε αδυναμία να τον καταβάλει με μετρητά, κατ’ εξουσιοδότηση της παραγράφου 6 του άρθρου 82 του ν. 2961/2001 όπως ισχύει.

Με την απόφαση αυτή κρίθηκε, ειδικότερα, ότι εφόσον μετά την πάροδο ικανού χρόνου από τη δημοσίευση της 1057/2019 ακυρωτικής απόφασης η φορολογική διοίκηση εξακολουθεί, μη συμμορφούμενη, να απέχει από την άσκηση της προβλεπόμενης στην ως άνω εξουσιοδοτική διάταξη δέσμιας κανονιστικής αρμοδιότητας, στοιχειοθετείται εκ νέου εκτελεστή παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας κατ’ άρθρο 45 παρ. 4 του π.δ. 18/1989, παραδεκτώς προσβαλλόμενη με αίτηση ακυρώσεως των ίδιων ή άλλων αιτούντων.

Περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχή του κράτους δικαίου και η συνταγματική υποχρέωση της Διοίκησης να συμμορφώνεται προς τις ακυρωτικές αποφάσεις δεν ανέχονται η συνεχιζόμενη αδράνεια της Διοίκησης να ασκήσει την κανονιστική της αρμοδιότητα να αποβαίνει σε βάρος των φορολογουμένων, διέταξε ως μέτρο την υποχρέωση των φορολογικών αρχών να αποφαίνονται, εφεξής και ενόσω διαρκεί η παράλειψη έκδοσης της επίμαχης υπουργικής απόφασης, αμελλητί επί αιτημάτων καταβολής φόρου κληρονομίας κατ’ επίκληση του ως άνω άρθρου 82 παρ. 6 του ν. 2931/2001, κρίνοντας τη συνδρομή ή μη των νομίμων προϋποθέσεων της διάταξης αυτής με βάση τις γενικές διατάξεις και, ελλείψει τέτοιων, εκ των ενόντων, παράλληλα δε να απέχουν από κάθε πράξη διοικητικής εκτέλεσης μέχρι τη ρητή απόφανση επί των αιτημάτων αυτών.