Όπως είναι γνωστό, προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι με την εφαρμογή των μέτρων του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015 και την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2011, η Κυβέρνηση επέλεξε ως μέτρο άμεσης απόδοσης που υποκαθιστά τις μειωμένες αποδόσεις άλλων μέτρων χωρίς να αυξάνει την επιβάρυνση της οικονομίας, την επιβολή ειδικού τέλους στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα με οικιακή ή εμπορική χρήση.

Κριτήρια για την επιλογή του μέτρου αυτού ήταν τα εξής:

α. η καθολικότητα, η αναλογικότητα και η δυνατότητα ταχείας είσπραξης των σχετικών εσόδων,

β. ελάχιστη συμβολή στην περαιτέρω αύξηση της ύφεσης, σε σύγκριση με άλλα μέτρα αμέσου αποτελέσματος (όπως π.χ. αύξηση εμμέσων φόρων), και

γ. ο έμμεσα αλλά σαφώς ανταποδοτικός χαρακτήρας του μέτρου, καθώς επιβάλλεται σε περιουσία της οποίας η πραγματική αξία εξαρτάται απολύτως από την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.

Τα γενικά χαρακτηριστικά του μέτρου είναι τα εξής:

- Επιβάλλεται ειδικό τέλος διάμεσου ύψους 4 ευρώ ανά τ.μ. στις ηλεκτροδοτούμενες δομημένες επιφάνειες, οι οποίες αποτελούν και τη βάση επιβολής του Τ.Α.Π. του άρθρου 24 του ν.2130/1993.

- Το τέλος αυτό θα εισπραχθεί μέσω των επόμενων λογαριασμών της ΔΕΗ προκειμένου να επιτευχθεί άμεση εισπραξιμότητα και η υλοποίηση των στόχων του προϋπολογισμού του 2011.

- Αφορά 5,079 εκατομμύρια οικιακές και εμπορικές παροχές που αφορούν δομημένες επιφάνειες συνολικού εμβαδού 562 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων αντικειμενικής αξίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης, 560 δισ. ευρώ και εμπορικής αξίας 1 τρισ. ευρώ κατά τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος.

- Το επιβαλλόμενο, συνεπώς, τέλος αντιστοιχεί σε 2‰ (δύο τοις χιλίοις) της πραγματικής αξίας των ακινήτων, επιβάρυνση απολύτως ανεκτή και αναλογική σε σχέση με την πραγματική αξία της ακίνητης περιουσίας την οποία σκοπεί να διασφαλίσει. Για την αναλογικότητα του μέτρου, τα νεόδμητα κτίρια επιβαρύνονται περισσότερο σε σχέση με τα παλαιότερα και σε βάθος 25ετίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι το 64% των κατοικιών στην Ελλάδα έχει ηλικία μεγαλύτερη από 25 έτη και μόνο 2% έχουν δομηθεί κατά την τελευταία πενταετία.

Σημειώνεται ότι η σχετική τροπολογία θα κατατεθεί αύριο στη Βουλή.

1. Σε ποιον επιβάλλεται το τέλος;

Το τέλος επιβάλλεται στον κύριο του ακινήτου ή στον επικαρπωτή. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας βαρυνόμενοι είναι οι συνιδιοκτήτες κατά το λόγο της συμμετοχής καθενός από αυτούς. Υπόχρεος για την καταβολή είναι ο χρήστης του ακινήτου, ο οποίος το καταβάλλει μαζί με τον λογαριασμό κατανάλωσης του ηλεκτρικού ρεύματος. Αν ο χρήστης είναι μισθωτής, με την καταβολή επέρχεται αυτοδικαίως συμψηφισμός με οφειλόμενα ή μελλοντικά μισθώματα.

2. Έχει ληφθεί πρόνοια για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, πολύτεκνους, επιδοτούμενους ανέργους και ανάπηρους;

Φυσικά. Είναι προφανές ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις έχει καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε το τέλος να είναι απολύτως αναλογικό. Ειδικότερα, για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, εισάγεται ειδικός συντελεστής προσδιορισμού του τέλους (€ 0,5), ανεξάρτητα από τον χρόνο δόμησης του ακινήτου (και εφόσον αυτό βρίσκεται σε περιοχή τιμής ζώνης κάτω των € 3.000 ανά τ.μ.), εφόσον πρόκειται για ακίνητο που ιδιοκατοικείται από πολύτεκνο, άνεργο επιδοτούμενο από τον ΟΑΕΔ (1/1-31/8 για το 2011 ή 1/1-30/4 για το 2012), ή άτομο ανάπηρο ή βαρυνόμενο φορολογικά από ανάπηρο.

3. Πώς υπολογίζεται το έκτακτο ειδικό τέλος;

Για τον υπολογισμό του τέλος λαμβάνεται υπόψη το ύψος της τιμής ζώνης (με βάση τα οποία λογίστηκε το τέλος ακίνητης περιουσίας στο ακίνητο), το εμβαδό του ακινήτου, συντελεστής προσδιορισμού του τέλους σε ευρώ ανά τ.μ., καθώς και συντελεστής προσαύξησης αντιστρόφως ανάλογος προς την παλαιότητα του ακινήτου. Συγκεκριμένα:

4. Ποια ακίνητα απαλλάσσονται από την καταβολή του τέλους;

Οι υποκειμενικές και αντικειμενικές απαλλαγές από το έκτακτο ειδικό τέλος ταυτίζονται με τις απαλλαγές που προβλέπονται στο νόμο (παρ. 7, άρ. 24, ν. 2130/1993)*

5. Σε τι είδους ακίνητα επιβάλλεται το τέλος;

Επιβάλλεται πάνω στις δομημένες επιφάνειες που ηλεκτροδοτούνται για οικιακή ή εμπορική χρήση και οι οποίες αποτελούν την βάση και για το τέλος της ακίνητης περιουσίας υπέρ των Ο.Τ.Α. (άρ. 24, ν. 2130/1993).

6. Πώς γίνεται ο υπολογισμός του τέλους;

Με την εφαρμογή δέκα συντελεστών, από 0,5 (για τις ευπαθείς ομάδες) έως και 16 ευρώ (για πολύ ακριβές περιοχές) ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται το ακίνητο και την εφαρμογή συντελεστή προσαύξησης για τα νεόδμητα κτίρια.

7. Πώς εξασφαλίζεται η εισπραξιμότητα του τέλους;

Το θέμα της εισπραξιμότητας του τέλους κατέστησε επιβεβλημένη την ανάγκη επιβολής του με βάση τα δεδομένα των μηχανογραφικών καταστάσεων της ΔΕΗ.

8. Πώς καταβάλλεται το ειδικό έκτακτο τέλος;

Το ειδικό έκτακτο τέλος συνεισπράττεται από τη ΔΕΗ και τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος ως εξής:

- για το 2011 σε δύο ισόποσες δόσεις από τον Οκτώβριο του 2011 μέχρι τον Ιανουάριο του 2012,

- για το 2012 σε τέσσερις ισόποσες δόσεις από τον Μάιο μέχρι τον Δεκέμβριο 2012.

9. Υπάρχουν κυρώσεις αν δεν καταβληθεί το τέλος;

Σε περίπτωση που δεν καταβληθεί το τέλος, η ΔΕΗ και οι εναλλακτικοί προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος προβαίνουν στη διακοπή του ρεύματος και δεν το επαναχορηγούν μέχρι την εξόφλησή του. Αν δεν ζητηθεί η επαναχορήγηση ρεύματος, η ΔΕΗ και οι εναλλακτικοί προμηθευτές, αφού διαγράψουν τον υπόχρεο συνδρομητή ενημερώνουν το Ελληνικό Δημόσιο, ώστε να μεριμνήσει για την είσπραξη του οφειλόμενου τέλους, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα για την Είσπραξη Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) Η αλλαγή προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος δεν επιτρέπεται αν δεν εξοφληθεί προηγουμένως το ειδικό τέλος.

ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ

* Απαλλαγές που προβλέπει ο ν. 2130/1993 (άρθ. 24, παρ. 7) από το έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.) των ακινήτων οι πάσης φύσεως ηλεκτροδοτούμενες επιφάνειες ακινήτων που ανήκουν:

α) Στο Ελληνικό Δημόσιο, στα Ν.Π.Δ.Δ., στους Ο.Τ.Α. και στις δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις.

β) Στους Ναούς, στις Ιερές Μονές, στο Ιερό Κοινό του Πανάγιου Τάφου, στην Ιερά Μονή του Όρους Σινά, στο Άγιο Όρος, στην Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος και στα Θρησκευτικά γενικά ιδρύματα.

γ) Στα αναγνωρισμένα ξένα θρησκευτικά δόγματα, που τα χρησιμοποιούν αποκλειστικά για την άσκηση δημόσιας λατρείας και την διεξαγωγή υπηρεσιών θρησκευτικής φύσεως.

δ) Στα φιλανθρωπικά ιδρύματα δημόσιου χαρακτήρα.

ε) Στα ημεδαπά νομικά πρόσωπα που υπάρχουν ή θα συσταθούν και δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, καθώς και οι περιουσίες του άρθρου 96 του α.ν. 2039/1939 (ΦΕΚ 455 Α`) «Περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των εις το Κράτος και υπέρ κοινωφελών σκοπών καταλειπομένων κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών», εφόσον επιδιώκονται από αυτά αποδεδειγμένα σκοποί εθνωφελείς ή θρησκευτικοί ή σε ευρύτερο κύκλο φιλανθρωπικοί ή εκπαιδευτικοί ή καλλιτεχνικοί ή κοινωφελείς ή εκκλησιαστικοί, καθώς και ξένα που επιδιώκουν τους ίδιους σκοπούς, με τον όρο της αμοιβαιότητας.

στ) Στα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία, ενώσεις, ομοσπονδίες που έχουν νόμιμα αναγνωρισθεί από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως γήπεδα ή χώροι αθλητικών εγκαταστάσεως για την πραγματοποίηση των αθλητικών τους σκοπών.

ζ) Στα ξένα κράτη όταν αυτά χρησιμοποιούνται για την εγκατάσταση πρεσβειών και προξενείων αυτών με τον όρο της αμοιβαιότητας.

η) Οι κοινόχρηστοι χώροι πολυκατοικιών και

θ) Τα ακίνητα που έχουν χαρακτηρισθεί:

- Ως δημόσιοι χώροι ταφής (νεκροταφεία)

- Ως διατηρητέα, με απόφαση του αρμόδιου υπουργού, και δεν ιδιοχρησιμοποιούνται ή δεν αποφέρουν εισόδημα.

- Ως χώροι ιστορικών ή αρχαιολογικών μνημείων.

ι) Τα κτίσματα που βρίσκονται εκτός οικισμού ή σε αγροτικές περιοχές και χρησιμοποιούνται για το σταυλισμό ολιγάριθμων οικόσιτων ζώων για οικιακές ανάγκες του υπόχρεου.