Από την επιστημονική ομάδα του Forin.gr

Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) θεσπίστηκε από 1.1.2014, στοχεύοντας στην καθολική φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, με το Ν. 4223/2013 (ΦΕΚ Α 287/31-12-2013). Ο νόμος αυτός καταργεί (ουσιαστικά αντικαθιστά) το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) καθώς και το έκτακτο ειδικό τέλος στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα (Ε.Ε.Τ.Α., σε συνέχεια του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.).

Στο άρθρο αυτό, παρουσιάζουμε αναλυτικά με παραδείγματα τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Στην ανάλυση που ακολουθεί, δε στοχεύουμε, προφανώς, στην εξάντληση του θεματικού αυτού αντικειμένου με την κάλυψη όλης της περιπτωσιολογίας, αλλά στην ανάδειξη των αρχών υπολογισμού της νέας αυτής φορολογίας.

Περιεχόμενα άρθρου

1. Υποβολή δήλωσης Ε9. Μηχανογραφική σύνθεση δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Πληρωμή φόρου

2. Προσδιορισμός του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων

2.1. Κύριος φόρος ακινήτων

2.1.1. Κύριος φόρος κτισμάτων

2.1.2. Κύριος φόρος ειδικών κτιρίων

2.2. Κύριος φόρος οικοπέδων και γηπέδων

2.2.1. Κύριος φόρος οικοπέδων

2.2.2. Οικόπεδο και κτίσμα

2.2.3. Κύριος φόρος γηπέδων

2.3. Συμπληρωματικός φόρος

2.3.1 Συμπληρωματικός φόρος φυσικών προσώπων

2.3.2 Συμπληρωματικός φόρος νομικών προσώπων

3. Πληρωμή ΕΝ.Φ.Ι.Α.

4. Εφαρμογή υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α του Forin.gr

1. Υποβολή δήλωσης Ε9. Μηχανογραφική σύνθεση δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Πληρωμή φόρου

Αφετηρία για τον υπολογισμό του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) αποτελεί η δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) των φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. υπολογίζεται στη βάση των δεδομένων της δήλωσης αυτής (Ε9).

Το Ε9 υποβάλλεται, σε περίπτωση μεταβολής της περιουσιακής ή οικογενειακής κατάστασης, από κάθε υπόχρεο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Προσοχή, όμως: από 1.1.2014, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 3427/2005, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 12 του Ν. 4223/2013, «για τη συμπλήρωση της δήλωσης στοιχείων ακινήτων λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Η πραγματική κατάσταση του ακινήτου προκύπτει από την οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο. Αν δεν υπάρχει οριστική εγγραφή, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία του ακινήτου, όπως προκύπτουν από τον τίτλο κτήσης. Αν δεν υπάρχει τίτλος κτήσης, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της πραγματικής κατάστασης του ακινήτου. Αν η πραγματική επιφάνεια του ακινήτου υπερβαίνει αυτή που αναγράφεται στην οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο ή στον τίτλο κτήσης ή στην άδεια οικοδομής ή έχει γίνει αλλαγή της χρήσης του ακινήτου, λαμβάνεται υπόψη η πραγματική επιφάνεια και η πραγματική χρήση του ακινήτου.»

Πρέπει, ως εκ τούτου, βάσει των παραπάνω διατάξεων, να απεικονίζεται η πραγματική κατάσταση των ακινήτων στην περιουσιακή κατάσταση των φορολογουμένων. Η διάταξη αυτή, με έναρξη από 1.1.2014, ουσιαστικά «καλεί» όλους τους φορολογούμενους να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία των ακινήτων τους βάσει της πραγματικής κατάστασης αυτών. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει για όσους προέβησαν σε νομιμοποίηση χώρων ή αλλαγή της χρήσης στα ακίνητά τους, οι οποίοι πρέπει να υποβάλουν Ε9 και να αναγράψουν τα διορθωμένα στοιχεία των ακινήτων τους, προκειμένου να φορολογηθούν βάσει των διορθωμένων αυτών στοιχείων με τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. αλλά και όλοι όσοι προτίθενται να τακτοποιήσουν αυθαίρετους χώρος ή να πραγματοποιήσουν αλλαγές χρήσης, δεδομένου ότι οι διατάξεις αυτές απαιτούν την απεικόνιση της υπάρχουσας πραγματικής κατάστασης της 1.1.2014.

Προσοχή: Η καταληκτική προθεσμία υποβολής των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων, προκειμένου να απεικονισθεί η περιουσιακή κατάσταση της 1^ης Ιανουαρίου 2014, είναι η 30.5.2014.

Στη συνέχεια, η δήλωση Ε9 υποβάλλεται:

• μέχρι και την 30ή Ιουνίου 2014, για κάθε σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή, η οποία πραγματοποιήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2014 μέχρι και τη 31η Μαΐου 2014 και
• εντός τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα παραπάνω δικαιώματα για τις μεταβολές μετά την 1^η Ιουνίου 2014 (Άρθρο 23 § 3 του ν. 3427/2005).

Για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2014, λαμβάνονται υπόψη οι δηλώσεις στοιχείων ακινήτων:

Α) για τα φυσικά πρόσωπα, οι δηλώσεις των ετών 2005 έως και 2014 και

Β)  για τα νομικά πρόσωπα, οι δηλώσεις των ετών 2013 και 2014.

Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις δηλώσεις αυτές αποτελούν τη «Δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α.» έτους 2014, η οποία συντίθεται μηχανογραφικά από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και χρησιμοποιείται ως βάση για τον προσδιορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α..

2. Προσδιορισμός του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων

Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) επιβάλλεται σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες την 1^η Ιανουαρίου κάθε έτους. Τα δικαιώματα επί των οποίων επιβάλλεται ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ετησίως είναι αυτά που υπάρχουν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, ανεξάρτητα από μεταβολές που τυχόν επέρχονται κατά τη διάρκεια του έτους αυτού και ανεξάρτητα από τη μεταγραφή του τίτλου κτήσης.

Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. προσδιορίζεται ως το άθροισμα του κύριου φόρου επί του κάθε ακινήτου και του συμπληρωματικού φόρου επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων επί των ακινήτων του υποκειμένου στο φόρο.

Αναλυτικότερα, ο προσδιορισμός του κύριου φόρου επί κάθε ακινήτου υπολογίζεται ως ακολούθως, για τα κτίσματα, τα οικόπεδα (εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού) και τα γήπεδα (εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού).

2.1. Κύριος φόρος ακινήτων

2.1.1. Κύριος φόρος κτισμάτων

Ο κύριος φόρος που αναλογεί στα δικαιώματα επί των κτισμάτων υπολογίζεται με βάση τη γεωγραφική θέση, την επιφάνεια, τη χρήση, την παλαιότητα, τον όροφο και τον αριθμό προσόψεων του κτίσματος.

Αναλυτικά, ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας, του βασικού φόρου, του συντελεστή παλαιότητας κτίσματος, του συντελεστή ορόφου ή μονοκατοικίας, του συντελεστή πρόσοψης, του συντελεστή βοηθητικών χώρων και του συντελεστή ημιτελούς κτίσματος, κατά περίπτωση, ως εξής:

Κύριος Φόρος Κτίσματος = Επιφάνεια κτίσματος (m²) x ΒΦ x ΣΠΚ x (ΣΟ ή ΣΜ) x ΣΠ x ΣΒΧ (όπου εφαρμόζεται ) x ΣΗΚ (όπου εφαρμόζεται)

Για τον υπολογισμό του κύριου φόρου, εφαρμόζονται οι ακόλουθοι συντελεστές:

Επισημάνσεις επί των συντελεστών

• Ο συντελεστής Βασικού Φόρου (Β.Φ.) προσδιορίζεται από την τιμή ζώνης του ακινήτου, όπως αυτή προκύπτει από τη γεωγραφική του θέση. Η τιμή ζώνης του ακινήτου προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν.1249/1982 (Α' 43) και των αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή του. Ανάλογα με την τιμή ζώνης που ισχύει την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, γίνεται κατάταξη του κτίσματος σε αντίστοιχη φορολογική ζώνη (Φ.Ζ.).

Κτίσματα, για τα οποία δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, καθώς και τα ειδικά κτίρια (βλ. στη συνέχεια), εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της Δημοτικής Ενότητας στην οποία βρίσκονται. Αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στη Δημοτική Ενότητα, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης του οικείου Δήμου και, αν δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης στο Δήμο, εντάσσονται στην κατώτερη τιμή ζώνης της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.

Τα σχετικά έγγραφα προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, όπως δημοσιεύονται από το Υπουργείο Οικονομικών, μπορείτε να τα δείτε εδώ.

• Ο Συντελεστής Παλαιότητας Κτίσματος (Σ.Π.Κ.) υπολογίζεται βάσει της διαφοράς μεταξύ του έτους φορολογίας (2014) και του έτους έκδοσης της νεότερης οικοδομικής άδειας. Για τα κτίρια που ανεγέρθηκαν προ του 1930 εφαρμόζεται συντελεστής παλαιότητας 0,8, ενώ για τα κτίρια με παλαιότητα άνω των εκατό (100) ετών εφαρμόζεται συντελεστής παλαιότητας 0,60.
• Ο Συντελεστής Ορόφου (Σ.Ο.) εφαρμόζεται για τον όροφο στον οποίο βρίσκεται το κτίσμα. Σε περίπτωση που το κτίσμα εκτείνεται σε περισσότερους από έναν ορόφους, ως Συντελεστής Ορόφου λαμβάνεται εκείνος του υψηλότερου ορόφου. Συντελεστής Ορόφου δεν εφαρμόζεται στα ειδικά κτίρια και τις μονοκατοικίες.
• Ο Συντελεστής Πρόσοψης (Σ.Π.) δεν εφαρμόζεται στους βοηθητικούς χώρους και στα ειδικά κτίρια.

• Ο Συντελεστής Ημιτελών Κτισμάτων (Σ.Η.Κ.) εφαρμόζεται στα ημιτελή κτίσματα, ανεξαρτήτως σταδίου κατασκευής, που:

α) δεν είχαν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά ή

β) ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είχαν ποτέ άλλη παροχή ρεύματος πλην της εργοταξιακής και είναι κενά.

Παράδειγμα

Διαμέρισμα τρίτου ορόφου, επιφάνειας 100 τ.μ., χωρίς βοηθητικούς χώρους, σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.500 €/τ.μ., με πρόσοψη σε ένα δρόμο και έτος πρώτης άδειας 2011.

Κύριος φόρος κτίσματος = Επιφάνεια κτίσματος (m²) x ΒΦ x ΣΠΚ x (ΣΟ ή ΣΜ) x ΣΠ x ΣΒΧ (όπου εφαρμόζεται ) x ΣΗΚ (όπου εφαρμόζεται)

Κύριος φόρος κτίσματος = 100 x 3,70 x 1,25 x 1,01 x 1,01 = 471,80 €

Οι συντελεστές βοηθητικών χώρων (ΣΒΧ) και ημιτελών κτισμάτων (ΣΗΚ) δεν εφαρμόζονται στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς πρόκειται για κύριους χώρους (όχι βοηθητικούς) αποπερατωμένου κτίσματος (όχι ημιτελούς).

2.1.2. Κύριος φόρος ειδικών κτιρίων

Ειδικά κτίρια, όπως αυτά ορίζονται για τους σκοπούς του ΕΝ.Φ.Ι.Α., θεωρούνται:

• Οι σταθμοί αυτοκινήτων
• Τα βιομηχανικά και βιοτεχνικά κτίρια 
• Τα γεωργικά και κτηνοτροφικά κτίρια αποθηκών,
• Τα ξενοδοχεία και γενικά οι τουριστικές εγκαταστάσεις – νοσηλευτήρια και ευαγή ιδρύματα
• Τα εκπαιδευτήρια
• Οι αθλητικές εγκαταστάσεις
• Μουσεία, θέατρα, κινηματογράφοι, συνεδριακά κέντρα, αίθουσες διαλέξεων, συναυλιών, εκθεσιακά κέντρα 

Ο κύριος φόρος των ειδικών κτιρίων ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας, του βασικού φόρου, του συντελεστή ειδικών κτιρίων, του συντελεστή παλαιότητας κτίσματος, του συντελεστή απομείωσης επιφάνειας, του συντελεστή βοηθητικών χώρων και του συντελεστή ημιτελούς κτίσματος, κατά περίπτωση, ως εξής:

Κύριος Φόρος Ειδικών Κτιρίων  = Επιφάνεια κτίσματος (m²) x ΒΦ x ΣΕΚ x ΣΠΚ x ΣΑΕ x ΣΒΧ (όπου εφαρμόζεται) x ΣΗΚ (όπου εφαρμόζεται)

Για τον υπολογισμό του κύριου φόρου των ειδικών κτιρίων, λαμβάνονται υπόψη δύο επιπλέον συντελεστές, σε σχέση με τα λοιπά κτίσματα: ο Συντελεστής Ειδικών Κτιρίων και ο Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας Ειδικών Κτιρίων.

Αναλυτικά, οι συντελεστές αυτοί υπολογίζονται ως ακολούθως:

Ο Συντελεστής Ειδικών Κτιρίων (Σ.Ε.Κ.) ορίζεται σε 0,5.

Επισημάνσεις επί των συντελεστών

• Ο Συντελεστής Απομείωσης Επιφάνειας (Σ.Α.Ε.) εφαρμόζεται μόνο για κύριους χώρους ειδικών κτιρίων.
• Ο Συντελεστής Ειδικών Κτιρίων (Σ.Ε.Κ.) δεν εφαρμόζεται όταν χρησιμοποιείται ο συντελεστής βοηθητικών χώρων.
• Για τα ειδικά κτίρια αγροτικής χρήσης, ο συντελεστής ειδικών κτιρίων και ο συντελεστής βοηθητικών χώρων ορίζεται σε μηδέν (0). Δεν επιβάλλεται, δηλαδή, ΕΝ.Φ.Ι.Α. στα ειδικά κτίρια αγροτικής χρήσης (γεωργικές, κτηνοτροφικές αποθήκες),
• Για τον υπολογισμό του κυρίου φόρου των ειδικών κτιρίων, δεν συνυπολογίζονται οι συντελεστές ορόφου, μονοκατοικίας, πρόσοψης.

2.2. Κύριος φόρος οικοπέδων και γηπέδων

Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. υπολογίζεται επίσης και για τα δικαιώματα επί των γηπέδων εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού (οικόπεδα) ή των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού (γήπεδα).

2.2.1. Κύριος φόρος οικοπέδων

Αναλυτικότερα, για τα οικόπεδα, ο φόρος υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφάνειας του οικοπέδου επί ένα συντελεστή φόρου, ως εξής:

Κύριος Φόρος Οικοπέδων = Επιφάνεια οικοπέδου (m²) x ΣΦ.

Για να υπολογιστεί ο Σ.Φ., πρέπει να προηγηθεί ο υπολογισμός της φορολογητέας και της μοναδιαίας αξίας του οικοπέδου.

Η φορολογητέα αξία του οικοπέδου ισούται με το γινόμενο του συντελεστή οικοπέδου, της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου, ενός συντελεστή πρόσοψης και της επιφάνειας του οικοπέδου.

Σημειώνεται ότι ο συντελεστής του οικοπέδου και η συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου προκύπτουν από τους σχετικούς δημοσιευμένους πίνακες του Υπουργείου Οικονομικών (πίνακες αντικειμενικών τιμών) ενώ ο συντελεστής πρόσοψης υπολογίζεται ως εξής: 1,00 για πρόσοψη σε μια μόνο οδό, 1,08 για προσόψεις σε δύο ή περισσότερες οδούς ή σε οδό και πλατεία και 0,80, αν δεν υπάρχει πρόσοψη σε οδό.

Υπολογίζεται ακολούθως η Μοναδιαία Αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο. Η αξία αυτή ισούται με το λόγο της φορολογητέας αξίας του οικοπέδου προς τη συνολική επιφάνειά του.

Ο συντελεστής φόρου προκύπτει για κάθε οικόπεδο βάσει της μοναδιαίας αξίας του, ως εξής:

Παράδειγμα

Οικόπεδο επιφάνειας 300 τ.μ. σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.400 €/τ.μ. με πρόσοψη σε ένα δρόμο. Συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου 2,10.

Ο συντελεστής του οικοπέδου καθώς και η συνολική τιμή εκκίνησης αυτού υπολογίζονται από σχετικούς πίνακες του Υπουργείου Οικονομικών.

Έστω ότι βρίσκουμε ότι:

Συντελεστής Οικοπέδου = 0,90 και Τιμή Οικοπέδου = 1.046 όπως, ενδεικτικά, φαίνεται στις παρακάτω εικόνες.

Φορολογητέα αξία οικοπέδου = Συντ. Οικοπέδου x Τιμή Οικοπέδου x Συντελεστής Πρόσοψης x Επιφάνεια

Φορολογητέα αξία οικοπέδου = 0,90  x 1.046 x 1,00 x 300 = 282.420

Έχοντας υπολογίσει τη μοναδιαία αξία του οικοπέδου, μπορούμε να υπολογίσουμε το Συντελεστή Φόρου (Σ.Φ.) του οικοπέδου, από τον παραπάνω πίνακα. Έχουμε, επομένως:

Κύριος φόρος οικοπέδου  = Επιφάνεια x Σ.Φ. = 300 x 1,90 = 570,00 €

2.2.2. Οικόπεδο και κτίσμα

Αν στο οικόπεδο υπάρχει κτίσμα, η επιφάνεια του οικοπέδου για την οποία επιβάλλεται ο κύριος φόρος του οικοπέδου ισούται με το υπόλοιπο της συνολικής επιφάνειας αφού αφαιρεθεί η επιφάνεια του οικοπέδου, η οποία αναλογεί στο συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου, με βάση τη δόμηση η οποία έχει πραγματοποιηθεί στο οικόπεδο.

Παράδειγμα

Οικόπεδο επιφάνειας 300 τ.μ. και συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.) 0,90.

Στο οικόπεδο αυτό, μπορεί να ανεγερθεί κτίσμα 300 τ.μ. x 0,90 = 270 τ.μ.

Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει στο οικόπεδο κτίσμα 90 τ.μ. (ίσο με το 1/3 της συνολικής «δυναμικότητας» του οικοπέδου), για τους σκοπούς του ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα πρέπει στα υπόλοιπα 2/3 του οικοπέδου (2/3 x 300 τ.μ. = 200 τ.μ.) να υπολογιστεί φόρος.

Αν στο οικόπεδο υπήρχε κτίσμα 270 τ.μ. (εξάντληση του συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου), δε θα υπολογιζόταν φόρος στο οικόπεδο αυτό.

Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται ότι, εφόσον υπάρχει κτίσμα στο οικόπεδο, θα πρέπει για το κτίσμα αυτό να υπολογιστεί ο φόρος που αναλογεί σε αυτό, βάσει των όσων αναφέρθηκαν στην ενότητα 2.1 του παρόντος άρθρου.

Σημειώνεται ότι αν το κτίσμα έχει ηλικία εκατό (100) ετών ή μεγαλύτερη, θεωρείται ότι ο Σ.Α.Ο. έχει εξαντληθεί.

2.2.3. Κύριος φόρος γηπέδων

Για τα γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, ο κύριος φόρος προκύπτει από το Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που καθορίζεται σε 0,001 του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (1 ευρώ ανά στρέμμα) με την εφαρμογή συντελεστών θέσης, χρήσης, άρδευσης, απαλλοτρίωσης και του συντελεστή ύπαρξης κατοικίας.

Οι συντελεστές που συνυπολογίζονται για τον υπολογισμό του κυρίου φόρου επί των γηπέδων παρατίθενται ακολούθως:

Επισημάνσεις επί των συντελεστών

• Η Αρχική Βασική Αξία (Α.Β.Α.) προσδιορίζεται  από σχετικούς δημοσιευμένους πίνακες του Υπουργείου Οικονομικών (Πίνακες αντικειμενικών τιμών) .
• Αν στο γήπεδο υπάρχει κατοικία, ο συντελεστής κατοικίας δεν εφαρμόζεται αν ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα, κατά τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν.4172/2013, Α' 167), τέκνα της οικογένειάς του, δεν έχουν εμπράγματα δικαιώματα σε άλλη κατοικία, σύμφωνα με τη δήλωση στοιχείων ακινήτων και τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, και η κατοικία που υπάρχει στο γήπεδο έχει επιφάνεια κύριων χώρων μικρότερη των εκατόν πενήντα τετραγωνικών μέτρων (150 μ2).
• Ο συντελεστής κατοικίας εφαρμόζεται στη συνολική επιφάνεια του γηπέδου, χωρίς να αφαιρείται η επιφάνεια του κτίσματος.
• Αν το γήπεδο έχει επιφάνεια άνω των δέκα χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων (10.000 μ2), ο συντελεστής εφαρμόζεται μέχρι και τις δέκα χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα
• Ο συντελεστής άρδευσης εφαρμόζεται στις εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, που αρδεύονται με γεώτρηση ή με οποιοδήποτε (δημόσιο ή ιδιωτικό) αρδευτικό σύστημα ή γειτνιάζουν με ποτάμι, λίμνη κ.λπ. Δεν θεωρούνται αρδευόμενες οι εκτάσεις που εξυπηρετούνται με μεταφορά νερού με βυτίο ή από δίκτυο πόσιμου νερού.
• Ο συντελεστής απαλλοτρίωσης εφαρμόζεται σε περίπτωση εδαφικής έκτασης που τελεί υπό απαλλοτρίωση (οικοπέδου ή αγροτεμαχίου). Προκειμένου η έκταση να έχει δηλωθεί ως "Απαλλοτριωτέα έκταση" στο Ε9, πρέπει να έχει δημοσιευθεί σε Φ.Ε.Κ. η απόφαση της απαλλοτρίωσης, η οποία να μην έχει ανακληθεί.

2.3. Συμπληρωματικός φόρος

Ο συμπληρωματικός φόρος επιβάλλεται επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων επί των ακινήτων του υποκειμένου στο φόρο.

2.3.1 Συμπληρωματικός φόρος φυσικών προσώπων

Αναλυτικότερα, για κάθε φυσικό πρόσωπο, ο συμπληρωματικός φόρος επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων του, σύμφωνα με τα κλιμάκια και τους συντελεστές του παρακάτω πίνακα:

Στη συνολική αξία των δικαιωμάτων για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Δε συνυπολογίζεται επίσης η αξία των δικαιωμάτων επί των κτιρίων που είναι προγενέστερα των εκάστοτε τελευταίων εκατό (100) ετών και τα οποία, έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή ως έργα τέχνης, καθώς και των τυχόν αναλογούντων σε αυτά ποσοστών των επί των γηπέδων ή οικοπέδων στα οποία βρίσκονται.

Σημειώνεται ότι για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας των δικαιωμάτων για το συμπληρωματικό φόρο των φυσικών προσώπων εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 3842/2010, όπως ισχύει κάθε φορά.

Παραδείγματα

Φυσικό πρόσωπο με συνολική φορολογητέα αξία δικαιωμάτων (π.χ. κτίσματος) 225.000 €. Δε θα υπολογιστεί συμπληρωματικός φόρος.

Φυσικό πρόσωπο με συνολική φορολογητέα αξία δικαιωμάτων 450.000 €. Ο συμπληρωματικός φόρος θα υπολογιστεί ως εξής: 300.000 x 0 + 100.000 x 0,1% + 50.000 x 0,2% = 0 + 100 +  100 = 200 ευρώ.

2.3.2 Συμπληρωματικός φόρος νομικών προσώπων

Για κάθε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, ο συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. επιβάλλεται και υπολογίζεται στη συνολική αξία των δικαιωμάτων του και ισούται με το πέντε τοις χιλίοις (5‰).

Στην, κατά το προηγούμενο εδάφιο, συνολική αξία δεν συμπεριλαμβάνεται, για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α.:

α) η αξία των δικαιωμάτων σε ακίνητα των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που απαλλάσσονται και κατά το μέρος της οριζόμενης απαλλαγής (άρθρο 3 του ν. 4223/2013)

β) η αξία των δικαιωμάτων σε ακίνητα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των περιπτώσεων δ' της παραγράφου Β.1 και η' της παραγράφου Β.2 του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 (οικόπεδα ή γήπεδα για ελλιμενισμό αεροσκαφών),

γ) η αξία των δικαιωμάτων σε κτίσματα, καθώς και σε οικόπεδα και γήπεδα, εφόσον αυτά ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασιών.

Σημειώνεται ότι για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας των δικαιωμάτων για το συμπληρωματικό φόρο των νομικών προσώπων εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 3842/2010, όπως ισχύει κάθε φορά.

Παράδειγμα

Νομικό πρόσωπο έχει στην ιδιοκτησία του συνολικά ένα ακίνητο το οποίο εκμισθώνει φορολογητέας αξίας 225.000 ευρώ. Ο συμπληρωματικός φόρος θα υπολογιστεί βάσει του παραπάνω συντελεστή 5‰ και θα είναι ίσος με 1.125 ευρώ.

Εάν το ακίνητο αυτό ιδιοχρησιμοποιείται από το νομικό πρόσωπο, η αξία αυτού δε θα λαμβανόταν υπόψη για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου.

Τέλος, επισημαίνεται ότι για τα Ν.Π.Δ.Δ. και τα Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (Α.Ε.Ε.Α.Π.) του ν. 2778/1999, ο συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. υπολογίζεται με συντελεστή δύο και μισό τοις χιλίοις (2,5‰) επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων τους για τα ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν.

3. Πληρωμή ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. καταβάλλεται είτε εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου είτε σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, κάθε μία από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ευρώ, και από τις οποίες η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου και η τελευταία δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

Εάν, επομένως, η δήλωση Ε9 για την περιουσιακή κατάσταση της 1.1.2014 υποβληθεί εμπροθέσμως μέχρι 30.5.2014, ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. μπορεί να καταβληθεί είτε εφάπαξ μέχρι 30.6.2014, είτε σε 6 μηνιαίες δόσεις, με καταβολή της πρώτης δόσης μέχρι 30.6.2014 και της τελευταίας μέχρι 31.12.2014.

4. Εφαρμογή υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του Forin.gr.

Στα πλαίσια όλων των παραπάνω και σε συνέχεια των διαφόρων επιτυχημένων εφαρμογών του Forin.gr, αναπτύξαμε και σας προσφέρουμε εντελώς δωρεάν μία ακόμη έγκυρη και αξιόπιστη εφαρμογή: την εφαρμογή υπολογισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Υπολογίστε άμεσα και εύκολα τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (κύριο και συμπληρωματικό) που σας αναλογεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4223/2013.

Η εφαρμογή είναι εξαιρετικά απλή στη χρήση. Αφού εισάγετε τα απαραίτητα για τον υπολογισμό του κύριου ή του συμπληρωτικού φόρου στοιχεία ανά είδος ακινήτου (κτίσμα, οικόπεδο, γήπεδο) ή/και ανά είδος προσώπου (φυσικό, νομικό πρόσωπο), πατάτε το κουμπί "Υπολογισμός". Το αποτέλεσμα εμφανίζεται στο κάτω μέρος της οθόνης σας μαζί με τη φιλική ονομασία του ακινήτου που έχετε εισάγει.

Δείτε χαρακτηριστικά την παρακάτω εικόνα:

Προς διευκόλυνσή σας, έχουν προστεθεί οδηγίες, όπου κρίθηκε σκόπιμο, με στόχο την καλύτερη κατανόηση του τρόπου υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Αναλυτικότερα, μπορείτε, περνώντας το mouse σας πάνω από το εικονίδιο , να διαβάσετε τις επιπρόσθετες πληροφορίες για το πεδίο αυτό.

Το σημαντικότερο, όμως, χαρακτηριστικό της εφαρμογής μας είναι ότι μπορείτε να επιβεβαιώσετε τη διαδικασία υπολογισμού του φόρου, μετά το αποτέλεσμα που παρουσιάζεται στην οθόνη σας. Συγκεκριμένα, πατώντας στο εικονίδιο , το οποίο εμφανίζεται δίπλα στο αποτέλεσμα του υπολογισμού, μπορείτε να δείτε ακριβώς και αναλυτικά πώς προέκυψε ο φόρος.