ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 15η ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΤΜΗΜΑ Α΄ & Β΄

Αρ.Πρωτ.: 1060739/408/0015

ΠΟΛ. 1167/28.4.1993

Αθήνα, 28 Απριλίου 1993

ΘΕΜΑ: Συμπληρωματικές διευκρινίσεις για την εφαρμογή των διατάξεων των νόμων 2081/1992 και 2084/1992.

ΣΧΕΤ:Εγκύκλιος μας 1132507/1088/0015/ΠΟΛ.1285/23.12.1992.

Σε συνέχεια της παραπάνω σχετικής εγκυκλίου μας, με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις:

α)του δεύτερου εδαφίου (πρότασης) της περίπτωσης α της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν.2081/1992 (ΦΕΚ 154Α) "ρύθμιση του θεσμού των Επιμελητηρίων, τροποποίηση των διατάξεων του Ν. 1712/1987, για τον εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών οργανώσεων των εμπόρων, βιοτεχνών και λοιπών επαγγελματιών και άλλες διατάξεις" και

β) της παραγράφου 1 του άρθρου 63 του Ν. 2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α) "αναμόρφωση της Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις" και στα πλαίσια της προσπάθειας για την ορθή εφαρμογή των προαναφερόμενων διατάξεων, ύστερα από τα έγγραφα Φ41/131/5-2-1993 και Φ35/299/17-3-1993 του Υπουργείου Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Δ/νση Κυρ. Ασφάλισης Αυτ/νων-Τμήμα Α΄) με τα οποία δίνονται πληροφορίες για τις κατηγορίες επιτηδευματιών που υποχρεώνονται να ασφαλίζονται στους φορείς κοινωνικής Ασφάλισης και τα έγγραφα Κ1/3642/24-12-1992, Κ1/306/16-2-1993, Κ1/651/4-3-1993 και Κ1/1109/29-3-1993 με τα οποία δίνονται πληροφορίες για τις κατηγορίες επιτηδευματιών που εγγράφονται στα Επιμελητήρια, διευκρινίζουμε συμπληρωματικά και τα εξής;

Α. Σε ότι αφορά τις διατάξεις του άρθρου 63 παρ. 1 του Ν. 2084/1992, για την υποχρεωτική ασφάλιση σε κύριο φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης:

1. Ασφαλίζονται στο ΙΚΑ εκτός από τους παρέχοντες εξαρτημένη εργασία: οι θεατρικοί συγγραφείς, μουσικοσυνθέτες, μεταφραστές, ποιητές, στιχουργοί, πεζογράφοι, κριτικοί, σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, χορογράφοι, ενδυματολόγοι, καραγκιοζοπαίχτες, θεατρικοί επιχειρηματίες, τραγουδιστές, μουσικοί, ηθοποιοί, χορωδοί, χορευτές και γενικά οι καλλιτέχνες ερμηνευτές (άρθρο 4 N. 1296/1982).

2. Ασφαλίζονται στο ΤΣΑΥ: Οι άμισθοι γιατροί, οδοντίατροι, (φαρμακοποιοί και κτηνίατροι, οι οποίοι εγγράφονται και στους αντίστοιχους συλλόγους (άρθρο 4 Ν. 5945/1934).

3. Ασφαλίζονται στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.:

α) Τα μέλη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, τοπογράφοι, χημικοί μηχανικοί), καθώς και οι εργολήπτες Δημοσίων Έργων (Α.Ν. 2326/1940).

β) Oι ελεύθερα απασχολούμενοι Υπομηχανικοί σχολών του Ν.Δ. 2194/1943 που ήταν προσαρτημένες στο Ε.Μ.Π. (τέως εργοδηγοί, γεωμέτρες και εργοδηγοί Μηχανουργοί).

γ) Oι απόφοιτοι των σχολών του Ν.Δ. 3971/59, εφόσον είναι αυτοτελώς απασχολούμενοι (πτυχιούχοι υπομηχανικοί, απόφοιτοι των καταργηθεισών σχολών Θεσ/νίκης, Βόλου, Πατρών, Ιωαννίνων, Ηρακλείου Κρήτης, της Βαλλιανείου Σχολή Ληξουρίου, των Δημοσίων Τεχνικών Σχολών Αθηνών και Θεσ/νίκης).

4. Στην ασφάλιση του Ταμείου Νομικών υπάγονται υποχρεωτικά από τους άμισθους οι εξής:

α) Δικηγόροι β) Συμβολαιογράφοι γ) Υποθηκοφύλακες δ) Ασκούμενοι δικηγόροι ε) Δικαστικοί Επιμελητές και στ) Δικολάβοι, οι οποίοι γράφονται και στους αντίστοιχους συλλόγους (Ν.Δ. 4114/1960).

5. Στην ασφάλιση του ΤΕΒΕ υπάγονται υποχρεωτικά τα μέλη των παρακάτω εταιρειών των οποίων το αντικείμενο συνιστά επάγγελμα από τα υπαγόμενα στην ασφάλιση του ΤΕΒΕ (Ν. 1027/1980):

α) Των προσωπικών εταιρειών (Ομορρύθμων,Ετερορρύθμων)

β) Των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης

Σημειώνεται ότι, όταν μέλη των εταιρειών των προηγουμένων περιπτώσεων α΄ και β΄ είναι επιτηδευματίες νομικά πρόσωπα οποιασδήποτε μορφής ή όταν καθήκοντα διαχειριστών ΕΠΕ, στις οποίες μέλη είναι άλλες εταιρείες, ασκούνται από υπαλλήλους των εταιρειών μελών της ΕΠΕ, δεν προκύπτει υποχρέωση ασφαλιστικής κάλυψης από το ΤΕΒΕ των εταιρειών μελών ή των διαχειριστών ΕΠΕ που είναι υπάλληλοι των εταιρειών μελών της.

γ) Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των Α.Ε. εφόσον είναι μέτοχοι με ποσοστό συμμετοχής στο μετοχικό κεφαλαίο τουλάχιστον 5%

δ) Τα μέλη των Κοινοπραξιών των οποίων το αντικείμενο συνιστά επάγγελμα από τα υπαγόμενα στο ΤΕΒΕ. Αν τα μέλη των κοινοπραξιών είναι επιτηδευματίες νομικά πρόσωπα ισχύουν αναλόγως τα αναφερόμενα στην πιο πάνω σημείωση κάτω από τις περιπτώσεις α΄ και β΄. Επίσης, ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ όλοι οι επαγγελματίες και βιοτέχνες που είναι πάνω από 18 ετών και διατηρούν επαγγελματική ή βιοτεχνική στέγη. Σαν επαγγελματική ή βιοτεχνική στέγη νοείται κάθε χώρος που ασκείται επάγγελμα ή βιοτεχνία.

Δηλαδή νοείται όχι μόνο το κατάστημα ή το εργαστήριο αλλά και το γραφείο ή κατοικία, κάποιος πάγκος, ή οποιαδήποτε άλλη πρόχειρη εγκατάσταση.

6. Για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις απαιτείται:

α) Βεβαίωση από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος για τους εκμεταλλευτές.

β) Ασφαλιστική ενημερότητα από το ΙΚΑ και από το Ταμείο Ασφαλίσεως Ξενοδοχοϋπαλλήλωνγια το προσωπικό που απασχολούν.

7. Επαγγέλματα με ιδιαιτερότητες:

- Φασόν (άρθρο 22 Ν. 1902/1991). Στην ασφάλιση του Τ.Ε.Β.Ε. υπάγονται:

1. Όσοι απασχολούν βοηθητικό προσωπικό

2. Όσοι συγκεντρώνουν αθροιστικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:

2α. Αποκτούν εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις (Δ κατηγορία).

2β. Είναι γραμμένοι στο Επιμελητήριο του κλάδου τους.

2γ. Διαθέτουν επαγγελματική εγκατάσταση εκτός της κατοικίας τους.

Εξαιρούνται όσοι απασχολούνται αυτοπρόσωπα και κατά κύρια απασχόληση σε μία η περισσότερες επιχειρήσεις και εργάζονται στο σπίτι τους ή σε εργαστήρια που βρίσκονται εκτός του χώρου λειτουργίας των επιχειρήσεων του εργοδότη.

- Εργολάβοι, υπεργολάβοι οικοδομικών και τεχνικών εργασιών (Ν. 1880/1990).

1. Εφόσον μετέχουν σε εταιρεία με σκοπό την ανάληψη οικοδομικών και τεχνικών εργασιών ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ και μάλιστα ανεξάρτητα αν είναι ασφαλισμένοι παράλληλα στο ΙΚΑ για αυτοπρόσωπη εργασία που παρέχουν ως οικοδόμοι.

2. Φυσικά πρόσωπα των παραπάνω κατηγοριών που αναλαμβάνουν έργα και δεν απασχολούνται αυτοπρόσωπα σ΄ αυτά υπάγονται επίσης στην ασφάλιση του ΤΕΒΕ.

Εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΤΕΒΕ και υπάγονται στο ΙΚΑ αν απασχολούνται αυτοπρόσωπα σε οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες. Αλλά και στην τελευταία αυτή περίπτωση της αυτοπρόσωπης εργασίας δεν εξαιρούνται, εφόσον διατηρούν επαγγελματική στέγη.

- Μηχανικοί (άρθρο 3 Ν. 1027/1980).

Οι Μηχανικοί, εφ΄ όσον ασχολούνται με την κατασκευή ιδιωτικών έργων ή με δραστηριότητες όπου πρωτεύοντα ρόλο έχει το εμπορικό κέρδος π.χ. ανέγερση οικοδομής, συνεργείο αυτοκινήτων κ.λ.π. ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ.

Εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΤΕΒΕ αν ασχολούνται αποκλειστικά με την κατάρτιση μελετών ή την ανάληψη Δημοσίων Έργων.

- Υπομηχανικοί Πτυχιούχοι.

Για τα παραπάνω πρόσωπα έχουμε τρεις περιπτώσεις για τις οποίες, ισχύουν αντίστοιχα τα εξής:

α Υπομηχανικοί απόφοιτοι ΚΑΤΕΕ υπάγονται στην ασφάλιση του ΤΕΒΕ.

β. Υπομηχανικοί στο πτυχίο των οποίων αναφέρεται ότι η σχολή, από την οποία αποφοίτησαν, είναι προσηρτημένη στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο εξαιρούνται απότην ασφάλιση του ΤΕΒΕ.

γ. Τέλος, νομιμοποιούν ασφάλιση στο ΤΈΒΕ, εάν δεν έχουν ασφαλιστέο στο ΤΣΜΕΔΕ, οι απόφοιτοι υπομηχανικού των παρακάτω (επιπέδου ΤΈΙ) καταργηθεισών Σχολών: Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Πατρών, Ιωαννίνων, Ηρακλείου Κρήτης, της Βαλλιανείου Σχολής Ληξουρίου, επίσης των Δημοσίων Τεχνικών Σχολών Αθηνών και Θεσ/νίκης που ιδρύθηκαν με το Ν.Δ. 3971/59.

- Ερευνητές (`Αρθρο 4 Ν. 1306/1982).

Υπάγονται στην ασφάλιση του Τ.Ε.Β.Ε.. εφόσον προσφέρουν την εργασία τους στον εργοδότη που τους ανέθεσε την έρευνα με μη εξηρτημένη σχέση εργασίας.

Σε περίπτωση εξηρτημένης σχέσης εργασίας υπάγονται στο ΙΚΑ.

- Παραγωγοί πωλήσεων (πλασιέ) (Ν. 1880/1990).

Οι πλασιέ δεν ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ αλλά στο Τ.Α.Ε. ή το Ι.Κ.Α.

Εντελώς πληροφοριακά αναφέρουμε εδώ ότι στο ΙΚΑ ασφαλίζονται, όταν εξυπηρετούν μία επιχείρηση και απασχολούνται αυτοπροσώπως, στο ΤΑΕ δε όταν απασχολούνται με προώθηση διαφόρων προϊόντων περισσοτέρων της μίας επιχειρήσεων.

- Υπαίθριοι πωλητές.

Οι υπαίθριοι πωλητές ή πλανόδιοι μικροπωλητές υπάγονται στην ασφάλιση του ΤΈΒΕ εφόσον διατηρούν οποιοδήποτε χώρο Επαγγελματικής στέγης.

Σαν επαγγελματική στέγη νοείται οποιοσδήποτε χώρος όπου ασκείται το επάγγελμα (πάγκος, υπαίθρια εγκατάσταση κ.λ.π.).

- Αστικοί Συνεταιρισμοί (Ν. 1759/1988).

Πρόκειται για συνεταιρισμούς που ιδρύονται με βάση το Ν. 1667/86.

Τα μέλη των παραπάνω συνεταιρισμών τότε μόνο απαλλάσσονται από την ασφάλιση στο ΤΈΒΕ όταν προσκομίσουν, βεβαίωση εγγραφής τους στο ΙΚΑ, για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, διαφορετικά η εγγραφή τους στο ΤΕΒΕ είναι υποχρεωτική

- Εποχιακά επαγγέλματα.

Οι επιτηδευματίες που ασκούν εποχιακό επάγγελμα (π.χ. ενοικιαζόμενα δωμάτια) υπάγονται στην ασφάλιση του ΊΈΒΕ γιαόλο το χρόνο και όχι για ορισμένο χρονικό διάστημα του έτους.

- Εκμεταλλευτές κυλικείων Δημοσίων Σχολείων.

Ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ, ανεξάρτητα αν είναι ασφαλισμένοι σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης για άλλο επάγγελμα.

- Φροντιστήρια - Εκπαιδευτήρια.

Υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΤΕΒΕ είτε πρόκειται για φροντιστήρια μέσης ή ανώτερης εκπαίδευσης ή ξένων γλωσσών.

- Παραγωγοί ασφαλειών.

Οι παραγωγοί ασφαλειών (ασφαλιστές) ασφαλίζονται στο ΤΕΒΕ.

Οι ασφαλιστικοί πράκτορες όμως. υπάγονται στο Ταμείο Εμπόρων.

- Λογιστές.

Ασφαλίζονται υποχρεωτικά στο ΤΕΒΕ

- Εκμεταλλευτές τουριστικών γραφείων και λεωφορείων.

Η παραπάνω κατηγορία επαγγελματιών υπάγεται στην ασφάλιση του ΤΑΝΠΥ.

- Ενοικιάσεις αυτοκινήτων, μοτοποδηλάτων.

Υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΤΕΒΕ.

- Χωματουργικές εργασίες.

α) Αν ο ιδιοκτήτης μηχανήματος είναι συγχρόνως και χειριστής του, τότε ασφαλίζεται στο ΙΚΑ.

β) Εάν είναι ιδιοκτήτης π.χ. 2 ή 3 μηχανημάτων και χειρίζεται μόνο ένα από αυτά τότε πρέπει να ασφαλισθεί και στο ΙΚΑ και στο ΤΕΒΕ, διότι στο πρόσωπο του συντρέχουν οι ιδιότητες και του ιδιοκτήτη και του χειριστή.

γ) Εάν διατηρεί επαγγελματική στέγη (κατάστημα) και αναλαμβάνει εργολαβικά την εκτέλεση εργασιών τότε, έστω και αν δουλεύει προσωπικά (ο ίδιος) το μηχάνημα, δεν ασφαλίζεται στο ΙΚΑ αλλά στο ΤΕΒΕ σαν επαγγελματίας.

8. Προκειμένου να έχετε σχετική εικόνα, ενδεικτική έστω. των συγκεκριμένων επαγγελμάτων που υπάγονται στην ασφάλιση του Τ.Ε.Β.Ε., παραθέτουμε ονομαστικό κατάλογο επαγγελμάτων που ασφαλίζονται στο ταμείο αυτό (παρενθετικά διάφορα άλλα ταμεία κύριας ασφάλισης):

9. Εκτός των ανωτέρω σας επισημαίνουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν. 2084/92 οι νέοι ασφαλισμένοι, εκείνοι δηλαδή που εισέρχονται στην παραγωγική διαδικασία για πρώτη φορά μετά την 1-1-1993 και δεν έχει προϋπάρξει ασφάλιση σε φορέα Κύριας Ασφάλισης, θα υπάγονται υποχρεωτικά σε ένα μόνο φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, σε ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, σε ένα φορέα ασθενείας και σε ένα φορέα ασφάλισης πρόνοιας.

Αν συντρέχουν προϋποθέσεις για την υποχρεωτική ασφάλιση κάποιου σε περισσότερους του ενός φορείς, λόγω της διπλής απασχόλησης του, θα ασφαλίζεται υποχρεωτικά μόνον στον ένα φορέα, τον οποίον θα επιλέγει με σχετική δήλωση του που θα υποβάλει εντός προθεσμίας τριών μηνών, χωρίς να αποκλείεται να ασφαλισθεί προαιρετικά και στον δεύτερο φορέα. υποβάλλοντας προς αυτόν σχετική δήλωση εντός προθεσμίας τριών μηνών. Κατ΄ εξαίρεση η ασφάλιση στο ΤΣΑΥ και στο ΤΣΜΕΔΕ είναι υποχρεωτική και δεν παρέχεται το δικαίωμα της επιλογής.

10. Επίσης, σας γνωρίζουμε ότι όσοι επαγγελματοβιοτέχνες ασκούν επάγγελμα σε περιοχές κάτω των 2000 κατοίκων ή και κάτω των 1000 κατοίκων εφόσον πρόκειται για περιοχές των Νομών Αττικής, Θεσ/νίκης.) Αχαΐας, Κορινθίας, Βοιωτίας και Ευβοίας, εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΤΕΒΕ. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνεται υπόψη η απογραφή του πληθυσμού των περιοχών αυτών προ της έναρξης άσκησης του επαγγέλματος.

11. Τέλος, οι συντ/χοι του Δημοσίου και του Ιδιωτικού Τομέα, εφόσον ασκούν επάγγελμα ασφαλιζόμενο στο Τ.Ε.Β.Ε. ή σε ε άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης, ασφαλίζονται και έχουν δικαίωμα επιλογής μόνο του Κλάδου Υγείας.

Β. Σε ότι αφορά τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ.1 περ. α΄ του Ν. 2081/92 για την υποχρεωτική εγγραφή σε οικείο Επιμελητήριο:

ΔΕΝ εγγράφονται σε επιμελητήρια υποχρεωτικά:

1. Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είναι μέλη άλλου Ν.Π.Δ.Δ.

2. Οι πλανόδιοι μικροπωλητές, πλανόδιοι έμποροι (εκτός αν έχουν επιχείρηση με εμπορική δραστηριότητα ή παραγωγική μονάδα με εγκατάσταση).

3. Οι γεωργοί γενικότερα (μελισσοτρόφοι, χοιροτρόφοι, πτηνοτρόφοι, κτηνοτρόφοι) εκτός αν πωλούν τα προϊόντα της δικής τους παραγωγής, κατόπιν επεξεργασίας ή μεταποίησης με οργανωμένη επιχείρηση (ΕΠΕ και Α.Ε.)

4. Οι σύνδεσμοι, τα σωματεία, τα ιδρύματα και οι αστικές εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εφόσον η ιδιότητα αυτή προκύπτει από το καταστατικό τους.

5. Οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, όπως κατονομάζονται στο άρθρο 45 παρ. 1 και παρ. 2 του 3323/1955. Ειδικά από τους φυσικοθεραπευτές θα ζητείται η προσκόμιση βεβαίωσης εγγραφής τους στον Πανελλήνιο Σύλλογο Φυσικοθεραπευτών, ή στην Πανελλήνια Ένωση Εργαστηριούχων Φυσικοθεραπευτών, κατά περίπτωση.

6. Όσοι παρέχουν κυρίως χειρονακτική εργασία (εργατοτεχνίτες, οικοδόμοι, καθαρίστριες κλπ.)

7. Οι ξεναγοί, αν προκύπτει ότι έχουν σύμβαση εξηρτημένης εργασίας οποιασδήποτε μορφής.

8. Οι φαρμακοποιοί και τα φαρμακεία με οποιαδήποτε μορφή καιαν λειτουργούν

9. Οι υπαγόμενοι σε κάποιο άλλο Επιμελητήριο δικαιωματικά: εκ του νόμου (Οικονομικό, Ναυτικό Ξενοδοχειακό, Γεωτεχνικό, τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος κ.λ.π.), καθώς και τα αντικείμενα των αντίστοιχων καθ΄ ύλη δραστηριοτήτων.

10. Οι συντάκτες, οι εκδότες, οι διευθυντές εφημερίδων) και περιοδικών.

11. Οι εκμεταλλευτές φορτηγών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης.

12. Σημειώνεται, τέλος, ότι τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια εγγράφονται υποχρεωτικά στα εμπορικά ή επαγγελματικά επιμελητήρια και κατά τη συνήθη πρακτική εγγράφονται κυρίως στα επαγγελματικά Επιμελητήρια.

Οι Προϊστάμενοι των Δ.Ο.Υ. παρακαλούνται να ενημερώσουν τα αρμόδια τμήματα και κατά τη θεώρηση βιβλίων και στοιχείων του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992) των επιτηδευματιών να λαμβάνονται υπόψη όσα αναφέρονται παραπάνω στην εγκύκλιο μας αυτή, αναφορικά με τις κατηγορίες επιτηδευματιών που ασφαλίζονται σε φορείς κύριας Ασφάλισης και εγγράφονται στα Επιμελητήρια.